Nhiều Sử Gia Hồi Hộp Chờ Đợi Mở Văn Khố Tòa Thánh

RVA 25/08/2019 G. Trần Đức Anh, O.P. - Roma

Nhiều sử gia hồi hộp chờ đợi việc mở văn khố Tòa Thánh triều đại Đức Giáo Hoàng Piô 12, cai quản Hội Thánh trong 19 năm trời, từ 1939 đến 1959.

Hôm 22/08/2019 vừa qua, Ông Frank Kleinehagenbrock, Giám đốc điều hành Ủy ban về lịch sử hiện đại ở thành phố Bonn bên Đức, nói với hãng tin Công Giáo Đức KNA rằng: “Người ta đặc biệt quan tâm mong đợi việc mở Văn khố Tòa Thánh và chờ xem, ngoài những điều chúng ta đã biết cho đến nay, có thêm những điều mới do việc mở Văn khố này hay không”.

Đức Thánh Cha Phanxicô loan báo mở Văn Khố

Hồi đầu tháng 3 năm nay (2019), Đức Thánh Cha Phanxicô đã loan báo: Văn khố Tòa Thánh dưới triều đại Đức Giáo Hoàng Piô 12 sẽ được mở cho các học giả nghiên cứu từ ngày 2 tháng 3 năm tới, 2020, trùng vào kỷ niệm 81 năm Đức Hồng y Eugenio Pacelli được bầu làm Giáo Hoàng với danh hiệu Piô 12. Đây là điều các sử gia đã yêu cầu trong nhiều năm trời, đặc biệt họ muốn biết rõ về thái độ của Đức Giáo Hoàng Piô 12 và Giáo Hội Công Giáo trong thời thế chiến thứ 2.

Thế chiến thứ 2 bùng nổ

Thế chiến thứ 2 bắt đầu cách đây 80 năm, ngày 1 tháng 9 năm 1939, khi quân Đức quốc xã xâm lăng Ba Lan. Sử gia Kleinehagenbrock nhận định rằng tâm trạng của các tín hữu Công Giáo Đức im lặng ngỡ ngàng, không hề có gì là phấn khởi như khi thế chiến thứ I bùng nổ năm 1914. Tuy nhiên không có những lời phê bình chống thủ tướng Đức về vụ gây chiến này, và thay vào đó là những lời kêu gọi tuân phục và thi hành nghĩa vụ quân sự. Thêm vào đó, người ta cũng thấy có những lời kêu gọi sớm tái lập hòa bình. (KNA 22-8-2019)

Yêu cầu mở Văn khố Tòa Thánh, một vấn đề từ lâu

Trong số những người kêu gọi Tòa Thánh mở Văn khố cho các sử gia nghiên cứu về thái độ của Đức Giáo Hoàng Piô 12 trong thời thế chiến thứ 2, có nhiều tổ chức Do thái. Sau thế chiến thứ II, chính phủ Israel, trong đó có bà thủ tướng Golda Meir, đã cám ơn Đức Giáo Hoàng Pio 12 vì thái độ khôn ngoan, không công khai phê bình và chống đối Hitler, để khỏi làm cho tình trạng bách hại Do thái trở nên trầm trọng hơn. Nhưng sau đó, cũng có nhiều người Do thái phê bình sự im lặng thận trọng của Đức Piô 12.

Tòa Thánh đã có xuất bản một bộ sách 12 cuốn, do các cha dòng Tên soạn thảo, trình bày những tài liệu trong Văn khố về lập trường của Đức Thánh Cha Piô 12 và Giáo Hội Công Giáo trong thời thế chiến thứ 2.

Việc mở Văn khố Tòa Thánh được thực hiện theo từng triều đại Giáo Hoàng. Mặt khác Tòa Thánh đã gặp nhiều khó khăn trong việc mở Văn khố vì có quá nhiều tài liệu phải sắp xếp và lại thiếu nhân sự chuyên môn.