Hoạt Động Của Thượng Hội Đồng Giám Mục Về Miền Amazzonia - Ngày 2

Photo: Vatican Media

RVA 09/10/2019 G. Trần Đức Anh, O.P.

Sáng Thứ Ba, 08/10/2019, Thượng Hội đồng Giám mục về miền Amazzonia đã nhóm phiên khoáng đại thứ 3 trước sự hiện diện của Đức Thánh Cha và 183 nghị phụ, để tiếp tục nghe các bài phát biểu. Có nghị phụ đề nghị truyền chức phó tế cho phụ nữ để đề cao ơn gọi của họ trong Giáo Hội.

Tệ nạn giết hại các lãnh tụ cộng đoàn và những người bênh vực công bằng xã hội

Một vấn đề được đề cập tới là việc bảo vệ các quyền con người và thảm họa giết hại các lãnh tụ cộng đoàn và các phong trào xã hội ở miền Amazzonia.

Thực vậy, tại miền này, con số những người “tử đạo” thật cao: từ năm 2003 đến 2017, có 1.119 thổ dân bị giết vì bảo vệ các lãnh thổ của họ. Hơn nữa, các vị lãnh đạo xã hội thường là nạn nhân của những hành vi phạm pháp mà không bị công lý trừng phạt, các giới chức công quyền của quốc gia thiếu sót, không bảo đảm được an ninh cho họ.

Trước tình trạng trên đây, một số nghị phụ khẳng định rằng Giáo Hội phải bảo vệ những người tranh đấu để bảo tồn đất đai của họ, bằng cách thiết lập những mạng đặc biệt để bênh vực hoặc khởi động, trên bình diện giáo phận, những hoạt động trường kỳ về liên đới và thăng tiến công bằng xã hội. Nghĩa vụ của Giáo Hội là lên tiếng chống lại những dự án phá hủy môi trường.

Ngoài ra, vài nghị phụ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng phải thăng tiến một nền chính trị có sự tham gia nhiều hơn của dân chúng, và một nền kinh tế vượt lên thứ văn hóa gạt bỏ, dựa trên những kinh nghiệm của nền kinh tế khác với thứ kinh tế hiện thời, ví dụ các hợp tác xã cỡ nhỏ, bán trực tiếp các sản phẩm của rừng cây mà không qua trung gian của những công ty sản xuất cỡ lớn.

Cuộc chiến chống những vụ khai thác bóc lột

Có nghị phụ lên tiếng chống lại những vụ làm ô nhiễm sông ngòi ở miền Amazzonia do các đồ phế thải từ những vụ khai thác quặng mỏ, chống nạn phá rừng để khai thác gỗ ngày càng lan rộng, hoặc để trồng Coca... Những hoạt động này được sự hỗ trợ của các luật lệ yếu ớt về môi trường, không bảo vệ được những tài nguyên phong phú và vẻ đẹp tự nhiên của miền Amazzonia.

Trước tình trạng đó, có nghị phụ kêu gọi Giáo Hội hãy tố giác những lệch lạc, sai trái của những kiểu mẫu khai thác bóc lột các khoáng sản bất hợp pháp và bạo lực, đồng thời hỗ trợ các luật lệ quốc tế bảo vệ các quyền con người, các quyền xã hội và môi trường, vì tiếng kêu đau thương của đất đai bị bóc lột và cướp phá cũng là tiếng kêu của những người dân cư ngụ tại các miền ấy. Việc bảo vệ các sắc dân bản địa cũng được nhắc nhớ qua cuộc tử đạo của bao nhiêu thừa sai đã hiến mạng vì bênh vực các thổ dân và bảo vệ những người bị bóc lột và bách hại vì những đe dọa mà người ta mặc cho chúng một danh xưng đẹp đẽ là “các dự án phát triển”.

Amazzonia, vùng đất di dân

Thượng Hội đồng Giám mục cũng suy tư về đề tài di dân: các thổ dân di cư tới các thành phố lớn, hoặc có những người dân đi qua miền Amazzonia để tới các nước khác họ muốn đến định cư.

Trước hiện tượng này, một số nghị phụ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc mục vụ đặc biệt Giáo Hội cần thi hành cho những người di cư: Amazzonia đang trở thành một vùng có những làn sóng di dân, vì thế cần có sự cộng tác nhiều hơn giữa các Giáo Hội địa phương và các tổ chức dấn thân trong lãnh vực này. Có tình trạng người trẻ ở miền Amazzonia ngày càng cảm thấy bị bó buộc phải rời các nước nguyên quán vì nạn thất nghiệp, bạo lực, nạn buôn người, buôn bán ma túy, mại dâm và các hình thức bóc lột khác. Giáo Hội cần nhìn nhận, đề cao giá trị, nâng đỡ và củng cố sự tham gia của người trẻ ở vùng Amazzonia trong các môi trường Giáo Hội, xã hội, chính trị, vì người trẻ chính là “những ngôn sứ của hy vọng”.

Phiên khoáng đại thứ tư

Trong phiên họp khoáng đại thứ tư chiều ngày 08/10, với sự hiện diện của 182 nghị phụ cùng với Đức Thánh Cha, những vấn đề vi phạm nhân quyền và gây hại cho môi trường ở miền Amazzonia lại được nhiều nghị phụ nhắc tới, và ngoài ra có vấn đề thiếu linh mục, thiếu các nhân viên mục vụ của Giáo Hội, từ đó có nhu cầu tăng cường việc mục vụ ơn gọi, đặc biệt là các ơn gọi bản xứ, nơi các thổ dân, và cần có những chứng tá của những linh mục tốt lành, đừng để những gương mù nơi một số giáo sĩ chiếm những trang nhất trên các cơ quan truyền thông.

Ngoài ra, một vài nghị phụ đề nghị tăng cường số phó tế vĩnh viễn nơi các thổ dân miền Amazzonia, cổ động các thổ dân tham gia công tác tông đồ và đề cao giá trị thừa tác vụ giáo dân, cũng như cần hiệp lực để huấn luyện các thừa sai vùng này, các tu sĩ và giáo dân.

Cần gương sáng của các linh mục

Một nghị phụ nhận xét rằng tình trạng thiếu linh mục không phải chỉ là vấn đề ở miền Amazzonia, nhưng là trong hầu hết thế giới Công Giáo. Vì thế trước tiên cần xét mình nghiêm túc về ơn gọi linh mục ngày nay: sự thiếu thánh thiện là chướng ngại cản trở chứng tá Tin Mừng, các mục tử không luôn luôn mang theo mình hương thơm của Chúa Kitô và rốt cuộc làm cho đoàn chiên xa rời, những người mà các linh mục được kêu gọi hướng dẫn.

Có nghị phụ nêu bật tấm gương rạng ngời của các vị tử đạo miền Amazzonia như cha Rudolf Lunkenbein dòng Don Bosco và giáo dân Simon Cristino Koge Kudugodu.

Tội gây hại cho môi sinh

Một nghị phụ khác nhấn mạnh khía cạnh luân lý của những hành vi gây hại cho môi trường, và kêu gọi làm sao để giúp các tín hữu ý thức rằng tội gây hại cho môi trường cũng là tội nặng chống lại Thiên Chúa, chống tha nhân và các thế hệ tương lai.