Thượng Hội Đồng Giám Mục Về Miền Amazzonia – Ngày 6

Một phiên họp khoáng đại của Thượng Hội đồng Giám mục | Vatican Media

RVA 15/10/2019 G. Trần Đức Anh, O.P.

Sáng Thứ Hai, 14/10/2019, Thượng Hội đồng Giám mục về miền Amazzonia đã bước sang tuần lễ thứ hai, với phiên họp khoáng đại thứ 9 trước sự hiện diện của Đức Thánh Cha và 179 nghị phụ. Đức Thánh Cha và mọi người đã dâng lời cầu nguyện cho nước Ecuador gặp khó khăn về mặt xã hội trong 2 tuần qua.

Nhiều nghị phụ đã lên tiếng phát biểu về những vấn đề khác nhau về đưa ra một số đề nghị:

Đứng trước sự giảm sút sâu rộng của các cộng đoàn dòng tu ở miền Amazzonia, cụ thể như tại bang Parà ở Brazil, có nghị phụ kêu gọi các dòng hãy phục hồi lòng nhiệt thành truyền giáo, đồng thời cần cống hiến một chương trình huấn luyện trường kỳ và hành trình dạy giáo lý dự tòng, không dựa trên các sách vở, nhưng trên kinh nghiệm tại chỗ, qua những tiếp xúc trực tiếp với văn hóa địa phương: hiểu biết các dấu hiệu và biểu tượng của các sắc dân, sống với họ trong tinh thần đối thoại và hội nhập văn hóa, khuyến khích đào sâu thần học thổ dân để phụng vụ ngày càng đáp ứng nền văn hóa địa phương.

Đóng góp trong lãnh vực quốc tế

Về vấn đề này, có nghị phụ đề nghị các vị đại diện Tòa Thánh cạnh các nước tiếp tục cổ võ sự ý thức nơi các chính quyền và các tổ chức quốc tế về những nguyện vọng của những người dân miền Amazzonia liên quan đến các quyền lợi của họ về đất đai, nước và rừng cây. Ngoài ra Giáo Hội tại miền này cũng được mời gọi cổ võ nền kinh tế tôn trọng sự khôn ngoan và các phong tục địa phương.

Ngoài ra cần thiết lập một cơ quan quốc tế của Giáo Hội với sứ mạng quan sát những vụ chà đạp nhân quyền của các dân tộc ở miền Amazzonia, kêu gọi các nước công nghệ cao hãy tỏ ra liên đới hơn với các nước có nền kinh tế yếu kém. Tình liên đới này cũng là một đòi hỏi, do sự kiện các nước công nghệ cao có nhiều trách nhiệm về việc gây ô nhiễm môi trường.

Một nhận xét và đề nghị khác cũng được nêu lên trong phiên họp này, đó là: Vì miền Amazzonia là một thế giới có nhiều chủng tộc và văn hóa, tôn giáo, nơi đã có nhiều hạt giống Tin Mừng bám vào lòng đất và sinh sản hoa trái, nên điều đáng mong ước là thiết lập một hệ thống thông tin của Giáo Hội liên miền Amazzonia, phản ánh sự liên hệ và nối kết của toàn thể nhân loại với nhau. Ý tưởng ở đây không phải là thiết lập một mạng lưới các dây cáp, nhưng là những con người với nhau. Những khó khăn lớn trong việc di chuyển tại miền Amazzonia mênh mông đòi phải có những phương tiện truyền thông xã hội hữu hiệu và rộng lớn. Ngoài ra cũng cần giúp các dân tộc bản xứ biết đọc những thông tin trong tinh thần phê bình đối với những điều được một số cơ quan truyền thông phổ biến, vạch trần những âm mưu lèo lái và xuyên tạc.

Sang đến các thừa tác vụ và việc phân định

Điều quan trọng là sự hiện diện. Không những các linh mục và Giám mục, nhưng cả các giáo dân cộng tác viên nam nữ, thi hành chức linh mục chung của mình, khi họ có thái độ phục vụ, chứ không phải để thi hành quyền bính hoặc thống trị.

Trong lãnh vực này, sự cộng tác của phụ nữ vào sứ mạng của Giáo Hội ở miền Amazzonia rất quan trọng và không thể thay thế được.

Sau cùng là việc bảo vệ căn nhà chung của nhân loại chống lại sự khai thác bóc lột vô trách nhiệm. Có nghị phụ đề nghị thành lập các cộng đoàn Kitô liên văn hóa, cởi mở đối thoại giữa các tổ chức và tôn giáo, phổ biến một lối sống nhắm bảo vệ căn nhà chung.

Trong lãnh vực này, các công ty dầu hỏa và những công ty khai thác gỗ vị tố cáo là gây thiệt hại cho môi trường và đe dọa sự sống còn của các thổ dân. Những người dân bản địa không được hưởng lợi lộc nào từ việc khai thác tài nguyên, khoáng sản, cây cối trong vùng của họ. Vì thế cần mạnh mẽ tố giác nạn tham ô nuôi dưỡng tình trạng chênh lệch và bất công, đồng thời tự hỏi chúng ta sẽ để lại cái gì cho các thế hệ tương lai. Sau cùng, tệ nạn buôn bán ma túy cũng bị tố giác như một đe dọa lớn cần phải chống lại bằng mọi cách và tố giác những kẻ đồng lõa nuôi dưỡng tệ nạn này.

Phiên khoáng đại thứ 10 của Thượng Hội đồng Giám mục

Lúc 4 giờ rưỡi chiều cùng ngày 14/10, Thượng Hội đồng Giám mục đã nhóm phiên họp khoáng đại thứ 10 trước sự hiện diện của Đức Thánh Cha và 177 nghị phụ.

Trong số các ý kiến được nêu lên, có đề nghị nên để vấn đề truyền chức linh mục cho những người nam có gia đình, gọi là viri probati, những người nam chín chắn, và vấn đề thừa tác vụ cho phụ nữ, được bàn riêng trong một Thượng Hội đồng Giám mục đặc biệt vì là những đề tài có tầm mức hoàn vũ, chứ không riêng cho miền Amazzonia. Một nghị phụ khác khuyên rằng, trước khi bàn về vấn đề các linh mục có gia đình, nên nghĩ đến các phó tế vĩnh viễn, vì chức phó tế vĩnh viễn có thể là một “phòng thí nghiệm thực sự” để có những người có gia đình thụ phong linh mục.

Về các thừa tác vụ cho nữ giới, một dự thính viên đề nghị nên thiết lập các thừa tác vụ không thánh chức cho phụ nữ, hiểu như một việc phục vụ, như thế bảo đảm phẩm giá và sự bình đẳng của phụ nữ trên toàn lãnh thổ Amazzonia.

Trong phiên họp ban chiều này, vấn đề bảo vệ trẻ vị thành niên và người lớn dễ bị tổn thương cũng được đề cập đến, đòi Giáo Hội phải tỉnh thức và can đảm. Ngoài ra cần chú ý đến vấn đề khai thác tình dục người trẻ: có những mạng bất lương cướp mất tuổi thơ của trẻ em, buôn bán cơ phận của các em để ghép cho những người bệnh giàu có. Hoặc tệ nạn trẻ em bị hãm hiếp: năm ngoái (2018), theo thống kê chính thức có 62 ngàn vụ hãm hiếp, đây là một con số cao nhất trong miền Amazzonia. Nơi căn cội của tình trạng đó có sự chênh lệch kinh tế và thiếu sự quan tâm bài trừ của chính quyền địa phương và quốc tế chống lại tội ác kinh khủng này. Các Hội đồng Giám mục cũng như các dòng tu có thể dấn thân mạnh trong việc bài trừ tệ nạn này, cũng như nạn buôn người nói chung. Có nghị phụ bàn đến việc mục vụ ơn gọi và mục vụ giới trẻ: cần nâng đỡ những người trẻ muốn đáp lại tiếng Chúa gọi, nâng đỡ bằng những chứng tá đời sống thánh thiện và dấn thân quyết định. Các linh mục phải có khả năng hiểu rõ những đòi hỏi của miền Amazzonia, các bài giáo lý của các vị đừng có tính chất cao siêu, sách vở, nhưng phải tiến hành với tinh thần thừa sai và tâm hồn của mục tử.

Trong phần phát biểu tự do cuối phiên khoáng đại thứ 10, Đức Thánh Cha cũng lên tiếng về những điểm gây ấn tượng mạnh nhất trong các cuộc thảo luận.