Đức Thánh Cha: Một tâm hồn thanh
khiết sẽ nhìn thấy Thiên Chúa
Đức
Thánh cha Phanxicô | Vatican Media
Vietnamese.rvasia.org 01/04/2020 - G. Trần Đức Anh, O.P.
Lúc 9 giờ 30 sáng ngày 01/4/2020, Đức Thánh cha
Phanxicô đã thực hiện buổi tiếp kiến trực tuyến thứ tư, từ thư viện Giáo hoàng
trong dinh tông tòa. Trực tuyến tiếp kiến vì thế giới vẫn đang tiếp tục bị đại
dịch Covid-19 hoành hành làm cho 860.000 người bị nhiễm bệnh và hơn 42.300
người chết, nhưng cũng có hơn 178 người khỏi bệnh.
Hiện
diện trong buổi tiếp kiến tại thư viện dinh Giáo hoàng, ngoài Đức Thánh cha và
hai giám chức thuộc Phủ Giáo hoàng, có tám linh mục thông dịch bài huấn giáo và
những lời chào của Đức Thánh cha ra các sinh ngữ chính. Các vị giữ một khoảng
cách an toàn đối với nhau để tránh lây nhiễm. Và như thường lệ, các cơ quan
truyền thông Vatican: Vatican News và Vatican Media, cũng như đài truyền hình
TV 2000 của Hội đồng Giám mục Italia trực tiếp truyền đi.
Trong
phần tôn vinh Lời Chúa đầu buổi tiếp kiến, các linh mục đã đọc một đoạn ngắn
trong thư thứ nhất của thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu thành Côrintô, đoạn 13,
trong đó thánh nhân nói đến tăng trưởng trong hành động của con người, khi còn
trẻ thì nói năng như trẻ con, khi trưởng thành thì hành động như người lớn. Bây
giờ chúng ta chỉ thấy lờ mờ như trong gương, mai sau chúng ta sẽ được thấy
Thiên Chúa diện đối diện (1 Cr 13,11-12).
Bài giáo lý của Đức Thánh cha
Mở đầu
bài huấn giáo, Đức Thánh cha nói:
Anh chị
em thân mến, chào anh chị em!
Hôm
nay, chúng ta cùng đọc Mối Phúc thứ Sáu, hứa cho những người có tâm hồn thanh
sạch được hưởng kiến Thiên Chúa.
Một
thánh vịnh nói: “Tâm hồn con lập lại lời mời của Chúa: “Các người khác tìm
thánh nhan Ta”. Lạy Chúa, con tìm kiếm thánh nhan Ngài. Xin đừng che giấu con
thánh nhan Chúa” (27,8-9).
Ngôn
ngữ này biểu lộ lòng khao khát một tương quan thân tình với Thiên Chúa, không
có tính cách máy móc, mơ hồ, nhưng có tính chất bản thân, điều mà cả sách ông
Gióp cũng diễn tả như dấu chỉ một tương quan chân thành: “Trước đây con chỉ
được nghe nói về Chúa, nhưng giờ đây mắt con đã thấy Chúa” (G 42,5). Và bao
nhiêu lần tôi nghĩ rằng đây là con đường sự sống, trong các tương quan của chúng
ta với Thiên Chúa. Chúng ta biết Thiên Chúa vì nghe nói, nhưng với kinh nghiệm,
dần dần chúng ta tiến đến chỗ biết Chúa trực tiếp. Đó chính là sự trưởng thành
trong Thánh Linh.
Đức
Thánh cha đặt câu hỏi: Làm sao đi đến sự thân mật ấy? Ta có thể nghĩ đến các
môn đệ làng Emmaus. Họ có Chúa Giêsu ở bên cạnh, “nhưng mắt họ bị cản ngăn
không nhận ra Ngài” (Lc 24,16). Chúa sẽ mở mắt họ vào cuối hành trình, với cao
điểm là việc bẻ bánh và được khởi đầu bằng một lời khiển trách: “Hỡi những
người tối dạ và chậm tin tất cả những gì đã được các ngôn sứ báo trước!” (Lc
24,25). Nguồn gốc sự tối dạ của họ là: con tim họ u tối và chậm chạp.
Sự khôn
ngoan của Mối Phúc này hệ tại điều này: để có thể chiêm ngắm, thì cần phải đi
vào trong nội tâm chúng ta, và dành chỗ cho Thiên Chúa, vì như thánh Augustino
đã nói: “Chúa ở sâu thẳm hơn cả nội tâm của tôi” (interior intimo meo: Confessioni, III, 6,11). Để thấy Thiên
Chúa, không cần phải thay kiếng hoặc đổi vị trí quan sát, nhưng cần giải thoát
con tim khỏi những lừa đảo của nó!
Một sự
trưởng thành rất quan trọng, là khi chúng ta nhận thấy rằng kẻ thù tệ hại nhất
của chúng ta thường ẩn nấp trong tâm hồn chúng ta. Trận chiến cao thượng nhất
là trận chiến chống lại những lường gạt trong nội tâm do các tội lỗi của chúng
ta sinh ra. Vì tội lỗi thay đổi cái nhìn nội tâm, thay đổi sự đánh giá của
chúng ta về sự vật, khiến ta nhìn các sự vật không trung thực.
Tâm hồn thanh khiết là gì?
Vì thế,
điều quan trọng là hiểu “tâm hồn thanh khiết” là gì. Để hiểu điều này, cần nhớ
rằng đối với Kinh thánh, con tim không phải chỉ hệ tại những tình cảm, nhưng là
nơi thâm sâu nhất của con người, là không gian nội tâm trong đó con người thực
là mình.
Chính
Tin mừng theo thánh Matthêu đã nói: “Nếu ánh sáng ở trong ngươi là tăm tối, thì
tăm tối sẽ lớn lao dường nào!” (6,23). “Ánh sáng” này là cái nhìn của con tim,
là viễn tượng, là tổng hợp, là điểm từ đó ta đọc thực tại (Xc. Tông Huấn Evangelii gaudium, 143).
Nhưng
“thanh khiết” có nghĩa là gì? Người có tâm hồn thanh khiết sống trước sự hiện
diện của Chúa, bảo tồn trong tâm hồn mình những gì tương xứng tương quan với
Chúa. Chỉ như thế họ mới có một cuộc sống nội tâm “nhất thống”, ngay thẳng,
không quanh quéo, nhưng đơn sơ.
Tiến trình thanh tẩy tâm hồn
Đức
Thánh cha giải thích rằng: Vì thế, con tim được thanh tẩy là kết quả của một
tiến trình bao gồm sự giải thoát và từ bỏ. Có tâm hồn thanh khiết không phải là
điều bẩm sinh, sinh ra đã được như vậy, nhưng phải số gắng sống nội tâm đơn sơ,
học cách từ bỏ sự ác nơi bản thân, điều mà trong Kinh thánh được gọi là “sự cắt
bì tâm hồn” (Xc. Dnl 10,16; 30,6; Ez 44,9; Gr 4,4).
Sự
thanh tẩy nội tâm như thế bao hàm một sự nhìn nhận một phần con tim chúng ta
còn ở dưới ảnh hưởng của sự ác, để học nghệ thuật luôn để cho mình được Thánh
Linh dạy dỗ và hướng dẫn. Vì vậy, qua hành trình nội tâm như thế, chúng ta
“thấy được Thiên Chúa”.
Hưởng kiến Thiên Chúa
Trong
sự hưởng kiến hạnh phúc ấy, có một chiều kích tương lai, mai hậu, như trong tất
cả các Mối Phúc: đó là niềm vui Nước Trời mà chúng ta đang đi tới. Nhưng cũng
có một chiều kích khác: thấy Thiên Chúa có nghĩa là hiểu những ý định quan
phòng của Chúa trong những gì xảy ra cho chúng ta, nhìn nhận sự hiện diện của
Chúa trong các bí tích, nơi anh chị em, nhất là nơi những người nghèo khổ, và
nhận ra Chúa tại nơi Ngài tự biểu lộ (Xc. SGLHTCG 2519).
Mối
phúc này phần nào cũng là kết quả của các Mối Phúc trước đó: Nếu chúng ta đã
nghe biết sự khao khát điều thiện ở trong chúng ta và chúng ta ý thức mình sống
bằng lòng thương xót, thì đó là khởi đầu một hành trình giải thoát kéo dài trọn
đời và dẫn chúng ta đến trời cao. Đó là một công việc nghiêm túc và đặc biệt;
đó là một công trình của Thiên Chúa nơi chúng ta - trong những thử thách và
trong những thanh tẩy cuộc sống - đưa tới một niềm vui lớn, một an bình đích
thực và sâu xa. Chúng ta đừng sợ, hãy mở các cánh cửa tâm hồn chúng ta cho Chúa
Thánh Linh, vì Ngài sẽ thanh tẩy và dẫn chúng ta tiến bước trong hành trình
tiến về niềm vui trọn vẹn.
Chào thăm các tín hữu
Sau bài
giáo lý bằng tiếng Ý trên đây, các linh mục lần lượt tóm tắt bài huấn giáo và
những lời chào thăm của Đức Thánh cha qua các sinh ngữ khác nhau.
Sau
cùng, bằng tiếng Ý, Đức Thánh cha nói: “Tôi thân ái chào thăm các tín hữu nói
tiếng Ý. Tôi đặc biệt nghĩ đến các nhóm từ lâu đã xin giữ vé để hiện diện hôm
nay. Trong số các nhóm ấy, có các thiếu niên tuyên xưng đức tin, thuộc giáo
phận Milano, hiện đang theo dõi cuộc gặp gỡ này qua các phương tiện truyền
thông xã hội. Các con thân mến, cho dù cuộc hành hương của các con về Roma chỉ
có tính cách tiềm thể, nhưng cha cảm thấy như có sự hiện diện vui mừng và ồn ào
của các con. Cha cám ơn và khích lệ các con hãy hăng say luôn sống đức tin, và
không mất niềm hy vọng nơi Chúa Giêsu, người bạn thân tín luôn làm cho cuộc
sống chúng ta tràn đầy hạnh phúc, cả trong những lúc khó khăn”.
Đức
Thánh cha nói thêm rằng: “Tôi chào thăm, các bạn trẻ, các bệnh nhân, người già
và các đôi tân hôn. Ước gì giai đoạn chót của Mùa chay chúng ta đang sống, giúp
chuẩn bị thích hợp để cử hành Lễ Phục sinh, dẫn mỗi người chúng ta đến gần Chúa
Kitô một cách đậm đà hơn nữa. Tôi thân ái ban phép lành cho tất cả mọi người”.
Buổi
tiếp kiến của Đức Thánh cha kết thúc với kinh Lạy Cha và phép lành của ngài cho
các tín hữu theo dõi qua các phương tiện truyền thông.