Tòa Án Hành Chánh Thổ Nhĩ Kỳ: Tổng Thống Erdogan Có Thể Thay Đổi Hagia Sophia

Bên trong đền thờ Hagia Sophia | Dean Strelau / CC BY

Vietnamese.rvasia.org - 04/07/2020 - G. Trần Đức Anh, O.P.

Hôm 02/7/2020 vừa qua, Tòa án hành chánh tối cao của Thổ Nhĩ Kỳ phán quyết rằng tổng thống Recep Tayyip Erdogan có thể ban hành sắc luật để thay đổi qui chế của Hagia Sophia và biến thành một đền thờ Hồi giáo.

Hagia Sophia vốn là đền thờ của Kitô giáo, xây hồi thế kỷ thứ VI. Sau khi chiếm đoạt thành Constantinople, nay là Istanbul, đế quốc Ottoman đã biến thánh đường Kitô này thành một đền thờ Hồi giáo, hồi năm 1453. Dưới thời ông Mustafa Kemal, người thành lập cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ, đền thờ này bị biến thành một bảo tàng viện hồi năm 1934 và kéo dài đến nay. Nay tổng thống Erdogan chủ trương biến viện bảo tàng này thành đền thờ Hồi giáo, mặc dù dư luận nhiều nơi phản đối mạnh mẽ.

Khi cứu xét vụ này, Tòa án hành chánh tối cao nhận định rằng quyết định bảo vệ qui chế bảo tàng viện của Hagia Sophia là điều hợp pháp, nhưng một sắc luật của tổng thống đủ để thay đổi qui chế ấy.

Báo chí phò chế độ của tổng thống Erdogan cho rằng buổi cầu nguyện đầu tiên sẽ được cử hành vào ngày 15/7 tới đây, kỷ niệm bốn năm âm mưu đảo chánh thất bại.

Chính phủ Hoa Kỳ đang gia tăng sức ép trên Thổ Nhĩ Kỳ về vần đế này. Hôm 01/7, ngoại trưởng Mike Pompeo của Mỹ, kêu gọi chính phủ Thổ duy trì qui chế hiện nay của Hagia Sophia như một bảo tàng viện. Tuy nhiên, chính phủ Thổ bày tỏ ngạc nhiên vì lời kêu gọi đó và nói rằng Hagia Sophia là tài sản của Thổ Nhĩ Kỳ và đây là vấn đề nội bộ của Thổ. (Orthodox Press 2-7-2020)