Công
Bố Văn Kiện Chuẩn Bị Thượng Hội Đồng Giám Mục
View from the Synod of Bishops | Vatican Media
RVA 08/09/2021 - G. Trần Đức Anh, O.P.
Sáng
ngày 07/9/2021, Đức Hồng y Mario Grech, Tổng thư ký Thượng Hội đồng Giám mục,
và các vị phụ tá, đã mở cuộc họp báo tại Phòng báo chí Tòa Thánh để giới thiệu
hai văn kiện liên quan đến Thượng Hội đồng Giám mục thế giới kỳ thứ XVI, sẽ
tiến hành vào tháng Mười năm 2023 về đề tài: “Tiến đến một Giáo hội đồng hành:
hiệp thông, tham gia và sứ mạng”.
Hai văn
kiện đó gồm tài liệu chuẩn bị Thượng Hội đồng Giám mục thứ XVI, dài 23 trang
được gửi đến các giáo phận và các tổ chức khác của Giáo hội để tiến hành việc
tham khảo ý kiến sâu rộng, tiếp đến là tập chỉ nam dài 29 trang về cách thức
tiến hành việc tham khảo ý kiến tại các Giáo hội địa phương.
Tài
liệu chuẩn bị
Việc
chính thức khai mạc giai đoạn thứ nhất chuẩn bị Thượng Hội đồng Giám mục sẽ
được Đức Thánh cha Phanxicô khai mạc, vào ngày 9 và 10/10 tới đây, với sự tham
dự của đại diện các Hội đồng Giám mục và các tầng lớp dân Chúa. Tiếp đến, tiến
trình chuẩn bị này sẽ được các giáo phận khai mạc, vào ngày 17/10 và sẽ kết
thúc vào tháng Tư năm tới, 2022.
Tài
liệu chuẩn bị gồm có 4 chương, chia làm 32 đoạn, lần lượt trình bày về lời gọi
đồng hành (I), tiếp đến tài liệu giải thích về “một Giáo hội có cơ cấu là đồng
hành, hay là công nghị (sinodale) (II). Chương III trình bày về việc lắng nghe
Kinh thánh. Sau cùng, trong chương IV nói về đặc tính công nghị, hay đồng hành,
trong hành động: những cách thức để tham khảo ý kiến Dân Chúa.
Văn
kiện nhấn mạnh 3 điểm, đó là Lắng nghe không thành kiến; Lên tiếng một cách can
đảm và thẳng thắn; Sau cùng là đối thoại với Giáo hội, xã hội và các hệ phái
Kitô khác.
Tài
liệu chuẩn bị muốn là một dụng cụ để giúp tiến hành giai đoạn đầu tiên lắng
nghe và tham khảo ý kiến Dân Chúa, trong các Giáo hội địa phương. Câu hỏi nòng
cốt là: “Ngày nay, làm thế nào để thực hiện ở các cấp độ khác nhau, từ địa
phương tới hoàn vũ, việc đồng hành giúp Giáo hội loan báo Tin mừng, phù hợp với
sứ mạng được ủy thác; và đâu là những bước đường mà Chúa Thánh Linh mời gọi
chúng ta thực hiện để tăng trưởng, như một Giáo hội đồng hành?”
Để trả
lời cho câu hỏi cơ bản ấy, Văn phòng Tổng thư ký Thượng Hội đồng Giám mục đề
nghị những bước cụ thể: trước tiên, “cần sống tiến trình Giáo hội có sự tham
gia của mọi tầng lớp, cống hiến cho những người, vì những lý do nào đó, ở ngoài
lề Giáo hội, những cơ hội phát biểu ý kiến và được lắng nghe; tiếp đến, là nhìn
nhận và đánh giá cao sự phong phú cũng như những hồng ân và đoàn sủng khác nhau
mà Chúa Thánh Linh rộng ban, để mưu ích cho toàn thể gia đình nhân loại. Ngoài
ra, cần cứu xét xem trong Giáo hội trách nhiệm và quyền bính được thực hành như
thế nào, những cơ cấu giúp thực thi, sửa chữa những thành kiến và đường lối thực
hành sai trái, không ăn rễ trong Tin mừng.
Hoặc
một vấn đề khác: làm sao để cộng đoàn Kitô được coi là chủ thể đáng tín nhiệm,
là người đối tác đáng tin cậy trong hành trình đối thoại xã hội, chữa lành, hòa
giải, bao gồm và tham gia, tái tạo dân chủ, thăng tiến tình huynh đệ và xã
hội... Giáo hội cần đương đầu với tình trạng thiếu đức tin và hư hỏng trong nội
bộ, và không quên những đau khổ mà các trẻ vị thành niên cũng như những người
dễ bị tổn thương phải chịu do những lạm dụng tính dục, quyền bính và lạm dụng
lương tâm do giáo sĩ.
Kết quả
tất cả các suy tư và trao đổi, tham khảo ý kiến trong các giáo phận, được yêu
cầu cô đọng trong bản góp ý kiến dài tối đa 10 trang. Mục đích không phải để
soạn ra một văn kiện, nhưng làm nảy sinh những mơ ước, ngôn sứ và hy vọng.
Tài
liệu chỉ nam
Cùng
với Tài liệu chuẩn bị trên đây, Văn phòng Thượng Hội đồng Giám mục thế giới
cũng công bố tập cẩm nang dành cho Thượng Hội đồng Giám mục về công nghị tính,
hay sự đồng hành trong Giáo hội: mục đích là để giúp thực hiện sự lắng nghe và
phân định trong các Giáo hội địa phương; gồm trước tiên là các Giáo phận, rồi
trong Hội đồng Giám mục, để dẫn tới Thượng Hội đồng Giám mục thế giới vào tháng
Mười năm 2023.
Cuốn
cẩm nang lần lượt giải thích thế nào là Synodality, công nghị tính hay sự đồng
hành; mục đích của Thượng Hội đồng Giám mục thế giới kỳ thứ XVI và đề tài: tiến
tới một Giáo hội đồng hành, hiệp thông, tham gia vào sứ mạng. Thái độ cần có để
tham gia tiến trình công nghị đồng hành, những cạm bẫy cần tránh.
Tiếp
đến, cẩm nang trình bày ba giai đoạn của tiến trình Công nghị: giai đoạn giáo
phận, rồi đến Hội đồng Giám mục, sau đó là giai đoạn đại lục, và kết thúc là
Thượng Hội đồng Giám mục ở Roma. Đâu là vai trò của các giám mục, các linh mục
và phó tế. Phương pháp để tiến hành giai đoạn giáo phận. Sau cùng là những câu
hỏi chính để tham khảo ý kiến.
Cẩm
nang có một phần phụ trương nói về những người hoặc toán liên lạc ở mỗi giáo
phận: vai trò và những đức tính họ cần có. Hướng dẫn việc tổ chức gặp gỡ tham
khảo ý kiến: những mục tiêu, các tham dự viên, chương trình nghị sự và hình
thức; có thể tiến dành dưới dạng trực tuyến hoặc cả hai thể thức: vừa trực diện
và trực tuyến. Các chuẩn bị các bản tổng hợp đúc kết ở cấp giáo phận... (Rei 7-9-2021)