Khi Thượng Hội Nghị Đức Bắt Đầu, Những Giáo Dân Hướng Về Vatican
Người Công giáo Đức bắt đầu quá trình cải cách mà họ gọi là Con
Đường Công Nghị
Thomas Sternberg (giữa), chủ tịch Ủy ban Trung ương Công giáo Đức,
và Georg Bätzing (trái), giám mục Limburg và chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức,
khai mạc Thượng Hội nghị lần thứ hai của Giáo hội Công giáo vào ngày 30 tháng
9. (Ảnh : AFP)
Trong bối cảnh giáo dân không hài lòng về quyết định của Vatican
không phê bình các giáo sĩ ở Tổng Giáo phận Cologne vì xử lý sai các trường hợp
lạm dụng, người Công giáo Đức – gồm các giám mục, giáo sĩ và giáo dân - đã tập
trung tại Frankfurt để bắt đầu “Lộ Trình Công Nghị” kéo dài ba ngày.
Nhưng trước khi các cuộc thảo luận bắt đầu trong chương trình
nghị sự, ban lãnh đạo quyết định dành một giờ để giải tỏa bầu không khí sau khi
Vatican quyết định phục hồi các giám mục bị cáo buộc về việc xử lý các lạm dụng.
Giám mục Limburg Georg Bätzing, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức
và cũng là Chủ tịch Hội nghị cho biết: “Chúng ta không thể tiếp tục chương
trình nghị sự của mình - chúng ta cần cuộc thảo luận.” Không đề cập đến danh
tính, Đức cha nói rằng ngài hiểu tất cả những người đang “tuyệt vọng và choáng
váng” trước các thông báo ngày 24 tháng 9 của Vatican.
Sau cuộc điều tra về việc xử lý các trường hợp lạm dụng ở Tổng
giáo phận Cologne, Vatican phát hiện rằng Hồng y Rainer Maria Woelki không làm
gì bất hợp pháp, nhưng ngài đã góp phần gây ra “cuộc khủng hoảng lòng tin”
trong Tổng Giáo phận. Đức Thánh Cha Phanxicô đã cho ngài nghỉ phép cho đến ngày
01 tháng 03.
Tòa thánh Vatican cũng không chấp nhận đơn từ chức của Tổng giám
mục Hamburg Stefan Hesse, cựu trưởng bộ phận nhân sự giáo sĩ, và các Giám mục
phụ tá của Tổng Giáo phận Cologne, Ansgar Puff và Dominik Schwaderlapp.
Vào ngày 29 tháng 9, trong một tuyên bố do Ủy ban Trung ương
Công giáo Đức đưa ra, 57 trong số 230 đại biểu của Thượng Hội nghị đã chỉ trích
Vatican và cáo buộc rằng lòng tin đã bị suy yếu. Họ nói rằng quyết định để Hồng
y Woelki tại vị chỉ có thể gặp phải sự “khó hiểu.”
“Kẻ lớn có thể làm những gì
mình muốn, kẻ nhỏ bị treo cổ, còn kẻ lớn được trốn thoát."
“Với tư cách là thành viên của Thượng Hội đồng về Con Đường Công
Nghị, chúng tôi sẵn sàng tiếp tục Con Đường Công Nghị. Chúng tôi mong muốn các
giám mục tham gia cùng chúng tôi trong hành trình này như một dấu hiệu và công
cụ cho việc tái khám phá chân thực về Tin mừng của Chúa trong thời đại chúng
ta. Và chúng tôi mong đợi giám mục Rôma, trong sự hiệp thông với tất cả các
giám mục, sẽ xem xét những thúc đẩy Lộ Trình Công Nghị của chúng tôi theo cách
không thiên vị. Nếu không, bất kỳ cuộc nói chuyện nào về hiến pháp Thượng Hội đồng
của giáo hội chúng ta sẽ trở thành một trò hề”, bức thư viết.
Đức Hồng Y Woelki có mặt trong cuộc họp, và nhiều đại biểu đã sử
dụng cuộc thảo luận đặc biệt để nói lên sự không hài lòng của họ.
Cuộc thảo luận mở đầu với nhận xét của Johannes Norpoth, phát
ngôn viên Hội đồng Cố vấn Nạn nhân của Giáo hội. Ông nói với các đại biểu rằng
thời gian “khẩn nài và cầu xin” của những người bị ảnh hưởng đã hết. Ông nói:
“Chúng tôi mong đợi Thượng Hội nghị cuối tuần này sẽ can đảm hơn.”
Nhà thần học Ulrike Göken Huismann cùng với 400.000 thành viên Phụ nữ Công giáo Đức đã
nói về việc không hài lòng và không tin rằng những phát triển gần đây trong
Giáo hội Công giáo tạo thuận lợi cho nhiều phụ nữ Công giáo.
Một đại biểu khác, Gudrun Lux, cho biết cô đã đến dự hội nghị với
nhiều điều không hài lòng và rất ít hy vọng: “Giáo hội này có tác dụng gì, nếu ở
đây nó cũng giống như ở thế giới bên ngoài: Kẻ lớn có thể làm những gì họ muốn,
kẻ nhỏ bị treo cổ còn kẻ lớn được trốn thoát.” Cô nói rằng cô hy vọng rời hội
nghị với trái tim được thay đổi.
Giám mục Franz-Josef Overbeck của Giáo phận Essen nói về việc nhận
trách nhiệm tội cá nhân và trách nhiệm tội xuất phát từ hệ thống đồng thời nhấn
mạnh, “Những ngày chúng ta cùng nhau ở đây, chúng ta phải quan tâm đến một điều
trên hết là: tính cách đáng tin.”
Lukas Nusser là một đại biểu, cũng phàn nàn rằng mặc dù các đại
biểu trẻ được hội đồng giám mục mời, nhưng họ có cảm giác như các giám mục phớt
lờ họ. Các đại biểu trẻ khác tham gia chỉ trích các giám mục vì không tham dự ở
cấp độ cá nhân.
Nhưng Đức Tổng Giám mục Berlin Heiner Koch nhấn mạnh rằng ngài
lo lắng cho những người ủng hộ Vatican có thể là thiểu số và cảm thấy họ không
thể hiện được chính mình trong hội nghị.
Hội nghị có các đối tác bình đẳng là Hội đồng Giám mục Đức và Ủy
ban Trung ương Công giáo Đức, ủy ban do Giám mục Bätzing và Thomas Sternberg điều
hành, người đứng đầu ủy ban trung ương chủ trì. Thứ tự chỗ ngồi trong hội trường
không phân biệt cấp bậc hay địa vị, mà theo thứ tự bảng chữ cái, vì vậy các
giám mục, hồng y và đại biểu từ các tổ chức giới trẻ hoặc giáo dân ngồi cạnh
nhau.
“Ở đây chúng tôi để giúp Giáo hội loại bỏ các cơ cấu độc hại,”
ông Sternberg nói trong lời khai mạc của mình.
“Nếu truyền thống muốn tồn tại, nó phải đối diện với những dấu
chỉ thời đại dưới ánh sáng Tin Mừng.”
Đáp lại một số chỉ trích của Vatican về tiến trình Con Đường
Công Nghị, Giám mục Bätzing nói, “Thưa Đức Thánh Cha, chúng con không xử lý các
văn bản, nhưng chúng con đang viết lên những giấc mơ để mở rộng hơn.”
Sau đó, Giám mục Bätzing cho biết Ủy ban Trung ương của Con Đường
Công Nghị không chắc liệu cuộc thảo luận mở có phải là sáng suốt hay không,
nhưng đấy là một cuộc thảo luận rất hiệu quả.
Ông Sternberg đồng ý và nói rằng, “điều quan trọng là việc không
hài lòng đã được khơi dậy và trách nhiệm được công bố.”
Hội đồng giám mục và Ủy ban Trung ương Công giáo Đức đã phát động
Con Đường Công Nghị như một nỗ lực để hồi sinh Giáo hội và khôi phục lòng tin
sau một báo cáo do Giáo hội ủy quyền vào tháng 9 năm 2018 nêu chi tiết hàng
nghìn trường hợp lạm dụng tình dục bởi các giáo sĩ Công giáo trong hơn sáu thập
kỷ qua.
Các đại biểu hội nghị, bao gồm các giáo sĩ và đại diện các tổ chức
của giáo hội, sẽ thảo luận về những cải cách đối với Giáo hội Công giáo cho đến
hết ngày 2 tháng 10. Sử dụng các tài liệu được phát triển trong những nhóm nhỏ
hơn, họ sẽ giải quyết các vấn đề như quyền lực và sự phân chia quyền lực trong
Giáo hội; sự tồn tại của linh mục ngày nay; phụ nữ trong các bộ và văn phòng của
Giáo hội; tình dục và luân lý.
Trước đó, tại một cuộc họp báo, Giám mục Franz-Joseph Bode thuộc
ủy ban điều hành Con Đường Công Nghị nói với các nhà báo: “Nếu truyền thống muốn
tồn tại, nó phải đối mặt với những dấu chỉ thời đại dưới ánh sáng Tin Mừng”.
Huỳnh Thanh Thịnh, chuyển ngữ