Bải giảng của ĐTC
Phan-xi-cô trong Thánh Lễ làm phép Dầu tại Đền Thờ Thánh Phê-rô sáng Thứ Năm Tuần
Thánh 02.04.2015
Anh em Linh Mục thân mến,
„Ta sẽ không ngừng đưa tay
nâng đỡ, tay quyền năng củng cố vững vàng“ (Tv 89,22). Thiên Chúa đã nghĩ
như thế khi Ngài tự nhủ: „Ta đã tìm ra
nghĩa bộc Ða-vít, đã xức dầu thánh tấn phong Người“ (Tv 89,21). Cha trên trời
của chúng ta cũng nghĩ như thế bất cứ khi nào Ngài „tìm ra“ một Linh Mục. Và Ngài còn bổ sung: „Ta sẽ yêu thương Người và giữ lòng thành tín… Người sẽ thưa với Ta:
´Ngài chính là Thân Phụ, là Thiên Chúa con thờ, là núi đá cho con được cứu độ!`"
(Tv 89, 25.27).
Thật là tuyệt vời khi cùng với Vịnh Gia bước vào trong cuộc độc
thoại của Thiên Chúa chúng ta. Ngài nói về chúng ta, những Linh Mục của Ngài,
những Tư Tế của Ngài. Nhưng trong thực tế, đây hoàn toàn không phải là một cuộc
độc thoại, Ngài không nói một mình: Đó là Thiên Chúa Cha, Đấng nói với Chúa
Giê-su: „Bất cứ người bạn nào của Con mà
họ yêu mến Con, đều có thể nói với Cha trong một cách thế đặc biệt rằng: ´Ngài
là Cha của con`“ (xc. Ga 14,21). Và khi Thiên Chúa nghĩ nhiều tới điều đó
thì Ngài sẽ lo lắng xem Ngài có thể giúp chúng ta thế nào, phải giúp sao đây,
vì Ngài biết, sứ mạng xức dầu cho dân Chúa là sứ mạng rất nặng; nó đẩy chúng ta
tới sự mệt mỏi và khổ cực. Chúng ta đã có kinh nghiệm về điều đó trong tất cả mọi
hình thức: từ sự mệt mỏi theo thói quen của công việc mục vụ hàng ngày tới những
mệt mỏi của bệnh tật và sự chết, sau cùng là sự kiệt sức trong việc làm chứng.
Đó là những mệt mỏi của Linh Mục! Anh em có biết rằng Cha vẫn
thường nghĩ như thế nào đến những mệt mỏi của tất cả anh em không? Cha rất thường
hay nghĩ tới điều đó và vẫn thường xuyên cầu nguyện cho điều đó, đặc biệt nhất
là khi chính bản thân Cha cũng trở nên mệt mỏi. Cha cầu nguyện cho anh em là những
người đang làm việc giữa Dân của Chúa được ủy thác cho anh em – tại rất nhiều
nơi mà ở đó hoàn toàn hoang vắng và nguy
hiểm. Và sự mệt mỏi của chúng ta – các Linh Mục thân mến – được ví như là trầm
hương âm thầm bay lên tới Thiên Đường (xc. Tv 141,2; Kh 8,3-4). Sự mệt mỏi của
chúng ta sẽ đi thẳng tới con tim của Thiên Chúa Cha. Anh em hãy biết rằng, Mẹ
Thiên Chúa sẽ phát hiện ra sự mệt mỏi này, và ngay lập tức, Mẹ sẽ làm cho Thiên
Chúa quan tâm tới điều đó. Với tư cách là Mẹ, Mẹ sẽ rất hiểu mỗi khi con cái của
Mẹ trở nên mỏi mệt, và Mẹ sẽ không nghĩ tới bất cứ điều chi khác. „Xin nồng nhiệt chào mừng con! Hãy nghỉ ngơi
đi con của Mẹ. Sau đó chúng ta sẽ nói… Phải chăng con không phải là con của Mẹ ở
đây?“ – Mẹ luôn luôn nói với chúng ta như thế mỗi khi chúng ta đến với Mẹ
(xc. Evangelii gaudium, 286). Và tại Cana, Mẹ đã nói với Con của Mẹ thế nào: „Họ hết rượu rồi!“ (Ga 2,3). Và cũng sẽ xảy
ra rằng, khi chúng ta cảm thấy gánh nặng của công việc mục vụ, chúng ta sẽ rơi
vào cơn cám dỗ muốn ở yên trong bất kỳ cách thức nào đó, chẳng hạn như đó là một
sự nghỉ ngơi không phải là một trường hợp của Thiên Chúa. Chúng ta đừng sa vào
cơn cám dỗ ấy! Sự mệt mỏi của chúng ta rất quý giá trong cặp mắt của Chúa
Giê-su, Đấng đón nhận chúng ta và tái làm cho chúng ta đứng dậy: „Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề,
hãy đến cùng Ta, ta sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng“ (xc. Mt 11,28). Nếu một người
biết rằng, khi mình đang mệt mỏi đến chết đi được, mình có thể quỳ xuống để tôn
thờ và có thể nói: „Lạy Chúa, hôm nay đủ
rồi“, và có thể quy phục trước mặt Thiên Chúa Cha, thì rồi người ấy cũng sẽ
biết rằng, mình sẽ không ngã gục, nhưng sẽ được canh tân, vì ai đã xức cho Dân Chúa
bằng dầu niềm vui, người ấy cũng sẽ được Thiên Chúa xứ dầu: Ngài biến tro bụi của
họ thành vương miện, biến những giọt nước mắt của họ thành dầu hoan lạc tỏa
hương ngào ngạt, biến sự buồn chán của họ thành những bài ca (xc. Is 61,3).
Chúng ta hãy bảo toàn tốt trong tâm trí mình rằng, chìa khóa
dành cho sự phong nhiêu của đời Linh Mục hệ tại ở chỗ chúng ta nghỉ ngơi và cảm
nhận thế nào, hệ tại ở chỗ Thiên Chúa đối xử với sự mệt mỏi của chúng ta như thế
nào. Chẳng hề dễ dàng chút nào trong việc học để nghỉ ngơi! Ở đây, sự tín thác
của chúng ta bắt đầu hoạt động và chúng ta hồi tưởng lại rằng, chúng ta cũng
chính là những con chiên. Một số câu hỏi có thể có lợi đối với chúng ta.
Tôi có hiểu biết để nghỉ ngơi bằng cách tôi đón nhận Tình Yêu,
đón nhận những điều không thể tránh khỏi và đón nhận tất cả mối thiện cảm mà
dân Thiên Chúa trao cho tôi không? Hay tôi lại tìm kiếm công việc mục vụ theo
những cách thức thư giãn nghỉ ngơi có tính trưởng giả, không phải là sự nghỉ
ngơi thư giãn của những người nghèo, nhưng là sự thư giãn nghỉ ngơi mà xã hội
tiêu thụ đang giới thiệu? Đối với tôi, Chúa Thánh Thần có thực sự là „sự nghỉ
ngơi trong sự băn khoăn“ không, hay Ngài chỉ là Đấng tạo việc cho tôi? Tôi có
hiểu biết về việc tôi phải xin một vị Linh Mục khôn ngoan giúp đỡ không? Tôi có
hiểu về việc phải nghỉ ngơi khỏi chính con người của tôi, khỏi những mong đợi của
tôi, khỏi sự tự mãn của tôi và khỏi sự ích kỷ của tôi không? Tôi có hiểu về việc
tôi phải nói chuyện với Chúa Giê-su, với Thiên Chúa Cha, với Đức Trinh Nữ
Maria, với những người bạn của tôi và với những vị Thánh Bổn Mạng để tôi được
nghỉ ngơi trong những yêu sách của các Ngài không – mà những yêu sách ấy rất êm
ái và nhẹ nhàng -, trong sự hài lòng của các Ngài – những điều làm các Ngài hài
lòng, để ở trong cộng đoàn của tôi -, trong những mối quan tâm và những tiêu
chuẩn của các Ngài – mà chúng chỉ quan tâm tới một điều duy nhất là tôn vinh
Thiên Chúa – hay không? Tôi có đưa ra bằng chứng và lên những kế hoạch trong cuộc
độc thoại nội tâm của tôi bằng cách là tôi vẫn luôn ngẫm nghĩ về việc bào chữa
cho mình, hay tôi tín thác vào Chúa Thánh Thần, Đấng dậy tôi về những gì tôi
nên nói trong mỗi trường hợp không? Tôi có lo lắng và cố gắng hết sức trong những
cách thế phóng đại, hay tôi tìm thấy sự nghỉ ngơi như Thánh Phao-lô trong khi
tôi nói: „Tôi biết tôi tin vào ai“ (2
Tim 1,12)?
Một lần nữa, chúng ta hãy đi thẳng tới những sứ mạng của người
Linh Mục mà Phụng Vụ hôm nay công bố cho chúng ta: mang Tin Mừng đến cho người
nghèo, công bố ơn giải thoát cho các tù nhân, chữa lành những người mù lòa, đem
lại tự do cho những người bị đánh đập và công bố năm hồng ân của Thiên Chúa.
Ngôn Sứ Isaia cũng nói về việc chữa lành cho những con người mà con tim của họ
đã bị tan vỡ, và an ủi những người phiền sầu.
Đó không phải là những sứ mạng nhẹ nhàng, và chỉ mang tính bên
ngoài, chẳng hạn như những hoạt động thủ công – xây dựng một hội trường mới cho
Giáo xứ, hay kẻ những đường biên trên sân bóng đá cho trẻ em từ trung tâm giới
trẻ… Những bổn phận được tuyển lựa bởi Chúa Giê-su bao hàm khả năng đồng cảm của
chúng ta, đó là những bổn phận mà trong đó con tim của chúng ta được „thúc đẩy“
và được gây xúc động từ bên trong. Chúng ta vui mừng với những cặp uyên ương,
mà họ sắp lập gia đình, chúng ta cười vui với một em nhỏ khi nó được mang tới để
lãnh nhận Bí Tích Thánh Tẩy; chúng ta đồng hành với những người trẻ mà họ đang
chuẩn bị cho hôn nhân và gia đình; chúng ta dự phần vào sự đau khổ của những
người mà họ đang lãnh nhận Bí Tích Xức Dầu trên giường bệnh; chúng ta khóc với
những người mà họ đang tiễn đưa người thân của họ tới huyệt mộ… Rất nhiều cảm
xúc, rất nhiều mối thiện cảm đầy yêu thương đang làm mệt mỏi con tim các vị mục
tử. Đối với Linh Mục chúng ta, những câu chuyện của nhiều người chúng ta không
phải là một bản tin: Chúng ta quen biết những con người của chúng ta, chúng ta
có thể đoán được điều gì đang diễn ra trong lòng họ, và trong khi chúng ta chịu
đau khổ với họ, chúng ta sẽ bị xé vụn, bị chia ra thành từng ngàn miếng nhỏ, bị
tấn công, và thậm chí có vẻ như còn bị người ta dùng để ăn uống: „Hãy cầm lấy mà ăn!“ Đó là lời mà vị Linh
Mục của Chúa Giê-su phải không ngừng thủ thỉ khi Ngài chăm sóc cho các tín hữu
của mình: hãy cầm lấy mà ăn, hãy cầm lấy mà uống… Và như thế, đời sống Linh mục
chúng ta được trao hiến trong sự phục vụ, trong sự gần gũi với dân Thiên Chúa…
đó là điều luôn đưa đến sự mỏi mệt.
Giờ đây Cha muốn cùng với anh em nhận thức một cách thấu đáo về
một số sự mệt mỏi mà Cha đã suy tư về chúng.
Đó là những nỗi mệt mỏi mà chúng ta có thể gọi là „sự mệt mỏi của con người, của số đông con
người“: Đối với Chúa cũng như đối với chúng ta, sự mệt mỏi đó rất gian khổ,
nhưng đó là một sự mệt mỏi tốt lành, một sự mệt mỏi đầy tràn hoa trái và niềm
vui. Những con người đi theo Chúa, những gia đình mang con cái của họ đến với
Ngài để Ngài chúc lành cho chúng; những người trẻ cảm thấy say mê đối với vị Thầy…
họ không để cho Ngài có thời gian để ăn uống (xc. Mc 6,31). Nhưng Thiên Chúa
không cảm thấy bị quấy rầy bởi sự tiếp xúc với con người. Trái lại: có vẻ như
Ngài múc được một sức mạnh mới (xc. Evangelii gaudium, 11). Thông thường, sự mệt
mỏi trong những công việc của chúng ta chính là một ân sủng mà tất cả các Linh
Mục chúng ta đều có „trong tầm tay“ (xc.
Evangelii gaudium, 279). Nhưng điều này tuyệt vời biết là chừng nào: yêu thương
con người, mến yêu các mục tử của họ và cần tới các Ngài. Dân Chúa không để cho
chúng ta không có nhiệm vụ trước mắt, trừ khi người ta tự che giấu mình trong một
văn phòng hay đi xuyên qua thành phố với các cửa xe được che kín. Và sự mệt mỏi
này rất tốt, rất lành mạnh. Đó là sự mệt mỏi của một Linh mục mà khứu giác của
con chiên đã thuộc về Ngài…, nhưng với nụ cười của người cha khi ông quan sát
con cái hay cháu chắt của mình. Điều đó không có bất cứ thứ gì thuộc về những
con người biết rõ mình với nước hoa đắt tiền và nhìn bạn từ xa và từ trên cao
nhìn xuống (xc. Evangelii gaudium, 97). Chúng ta là những người bạn của chàng rể,
mà chàng rể ấy là bạn của chúng ta. Khi Chúa Giê-su chăn đoàn chiên ở giữa
chúng ta, thì rồi chúng ta không thể là những vị mục tử than vãn với khuôn mặt
chua chát, và cũng không phải là những mục tử bị làm phát chán – điều còn tồi tệ
hơn. Khứu giác của con chiên và những nụ cười của người cha … Vâng, rất mệt mỏi,
nhưng với niềm vui của người lắng nghe Chúa nói: „Hãy đến đây hỡi những kẻ được Cha ta chúc phúc“ (Mt 25, 34).
Cũng có sự mệt mỏi mà chúng ta có thể gọi là „sự mệt mỏi của những
kẻ thù“. Ma quỷ và những kẻ thuộc về chúng không bao giờ ngủ, và vì thế tai của
chúng không chịu đựng được Lời Chúa, chúng làm việc không hề biết mệt mỏi để
nghiến răng nghiến lợi nói ra điều đó cũng như để bóp méo nó. Để cản đường
chúng, sự mệt mỏi ở đây trở nên khó nhọc hơn rất nhiều. Nhưng đó không chỉ là
việc thực hiện một điều tốt đẹp – với tất cả mọi nỗ lực mà nó mang đến với
chính mình -, nhưng người ta phải bảo vệ đoàn chiên và bảo vệ chính mình trong
việc chống lại cái ác (xc. Evangelii gaudium, 83). Sự ác ranh mãnh hơn chúng
ta, và nó có khả năng giật sập trong một khoảnh khắc duy nhất những gì chúng ta
đã kiến tạo trong sự kiên nhẫn và với thời gian lâu dài. Ở đây người ta phải
kêu xin ơn học cách vô hiệu hóa: vô hiệu hóa sự dữ, chứ không phải là nhổ bỏ cỏ
dại, không phải là tự cho mình có quyền chẳng hạn như là quyền bảo vệ các siêu
nhân trước điều mà chỉ một mình Thiên Chúa phải bảo vệ. Tất cả những điều đó sẽ
giúp để không buông súng khi tận mắt chứng kiến tầm vóc của sự dữ cũng như khi
chứng kiến sự ngạo nghễ của sự dữ. Lời Chúa dành cho những trạng huống mệt mỏi
này là như sau: „Hãy can đảm lên, Thầy đã
chiến thắng thế gian“ (Ga 16,33).
Với tư cách là điều cuối cùng – để bài giảng này không làm anh
em buồn ngủ - cũng có „sự mệt mỏi của chính mình“ (xc. Evangelii gaudium, 277).
Có lẽ đó là điều nguy hiểm nhất. Vì cả hai vấn đề khác đều đi tới chỗ rằng,
chúng ta bị liên lụy, rằng chúng ta đi ra khỏi chính mình để xức dầu và tạo
công việc cho mình (chúng ta là những người chăm sóc). Trái lại, sự mệt mỏi này
liên lụy đến chính bản thân: nó là sự thất vọng về chính mình, nhưng nó không
được nhìn thấy trong khuôn mặt với sự hạnh phúc thanh thản của người khám phá
ra rằng, mình là một tội nhân và cần tới ơn tha thứ: Một con người như thế sẽ
kêu cầu ơn tha thứ và tiến về phía trước. Đó là sự mệt mỏi mà dù „muốn hay
không“ cũng nảy sinh ra từ việc người ta đã để cho mình bị lôi kéo rồi sau đó
tiếc nuối củ hành củ tỏi bên Ai-cập; đùa giỡn với ảo ảnh để trở thành một cái
gì đó khác. Cha thích gọi sự mệt mỏi này là „việc tán tỉnh với tinh thần thế tục“. Và khi một người ở một mình,
người ấy sẽ nhận thấy nhiều lãnh vực đời sống đã bị thấm liễm tinh thần thế tục
này như thế nào, và thậm chí chúng ta còn có cảm tưởng rằng, không có chiếc bồn
nào có thể rửa sạch được chúng. Ở đây có thể là một sự mệt mỏi tồi tệ. Lời của
sách Khải Huyền chỉ cho chúng ta thấy những nguyên nhân của sự mệt mỏi này: „Ngươi có lòng kiên nhẫn và đã chịu khổ vì
danh Ta mà không mệt mỏi. Nhưng Ta trách ngươi điều này: ngươi đã để mất Tình
Yêu thuở ban đầu“ (Kh 2,3-4). Chỉ có Tình Yêu mới trao tặng sự bình an. Điều
gì người ta không yêu, điều đó làm cho người ta mệt mỏi, và về lâu về dài, cái
đó sẽ gây mỏi mệt cho chính mình trong cách thức tồi tệ.
Hình ảnh sâu sắc nhất và huyền nhiệm nhất đối với cách thế như
Chúa đối xử với sự mệt mỏi nơi công việc mục vụ của chúng ta, chính là cảnh rửa
chân. „Người vẫn yêu thương những kẻ thuộc
về mình còn ở thế gian, và người yêu thương họ đến cùng“ (Ga 13,1). Cha
thích chiêm ngưỡng cảnh tượng này như là sự tắm rửa cho Tông Đồ Đoàn. Thậm chí
Chúa đã thanh tẩy Tông Đồ Đoàn. Ngài „khiến cho chính bản thân mình trở thành một“
trong những vấn đề của chúng ta (xc. Evangelii gaudium, 24), Ngài đích thân rửa
sạch bất cứ đốm bẩn nào, bất cứ khói bụi dầu nhớt nào của thế gian mà nó bám
vào chúng ta trên con đường mà chúng ta đã quay trở lại nhân danh Ngài.
Chúng ta biết rằng, người ta có thể nhận xét qua việc quan sát
bàn chân, như nó đứng chung quanh toàn bộ cơ thể chúng ta. Trong cách thức mà
chúng ta đi theo Chúa như thế nào, sẽ biểu lộ cho thấy điều gì đang đứng chung
quanh con tim chúng ta. Những vết thương nơi bàn chân, những sự trật khớp và sự
mỏi mệt chính là một dấu chỉ cho việc chúng ta đã đi theo Chúa như thế nào,
chúng ta đã đi trên con đường nào để phát hiện ra những con chiên đã bị thất lạc
của Ngài, và cố gắng dẫn chúng về đàn trên cánh đồng xanh và chỗ nghỉ ngơi bên
bờ suối mát trong (xc. Tv 23,2; Evangelii gaudium, 270). Thiên Chúa rửa sạch và
thanh tẩy chúng ta khỏi tất cả những điều mà chúng bám đầy vào đôi chân chúng
ta, vì chúng ta đi theo Ngài. Đó là sự thánh thiện. Ngài không cho phép nó bị
dơ bẩn mãi. Ngài hôn lên những vết thương của chiến tranh như thế nào, thì Ngài
cũng sẽ rửa sạch như thế đối với những điều dơ bẩn mà công việc đã để lại.
Tông Đồ Đoàn của Chúa Giê-su được rửa sạch bởi chính Thiên Chúa
để chúng ta cảm thấy mình được phép „vui mừng“, „được thỏa mãn“, „được giải
phóng khỏi sự sợ hãi và tội lỗi“, và như thế có can đảm để bung ra và đi đến „tận
bờ cõi trái đất, đến tất cả những vùng ngoại vi“ (xc. Cv 1,8) hầu mang Tin Mừng
này tới cho những người bị bỏ rơi nhất, trong sự ý thức rằng, „Ngài ở cùng chúng ta mọi ngày cho tới tận thế“
(xc. Mt 25,20). Và như vậy thì chúng ta hãy học hỏi để trở nên mỏi mệt, nhưng mỏi
mệt trong cách thế tốt lành!
ĐTC
Phan-xi-cô
Lm Đa-minh Thiệu O.Cist – chuyển ngữ