Bài Giảng Của ĐTC Phan-xi-cô Trong Thánh Lễ
Dành Cho Các Giáo Lý Viên, Quảng Trường Thánh Phê-rô, CN 25.09.2016: Sự bất an về nhiều La-za-rô
Anh chị em thân mến!
Trong Bài Đọc II, Thánh Phao-lô Tông Đồ
đã trao cho Ti-mô-thê, nhưng cũng trao cho cả chúng ta nữa, một số lời khuyên
mà chúng nằm sâu trong con tim của Ngài. Ngoài những lời khác ra, Ngài còn nói:
„Hãy tuân thủ các giới răn của Chúa mà sống
cho tinh tuyền, không chi đáng trách“ (xc. 1Tim 6,14). Ngài đã nói một cách
rất đơn giản về Lề Luật. Có vẻ như Ngài muốn rằng, chúng ta hãy chăm chú hướng
về những điều căn bản của Đức Tin. Trong thực tế thì Thánh Phao-lô đã không
khuyên người ta hãy thực hiện những chi tiết và những khía cạnh vụn vặt, nhưng
Ngài nhấn mạnh tới điểm trung tâm của Đức Tin. Điểm trung tâm mà tất cả đều
xoay quanh nó, tức con tim sôi sục có khả năng trao ban sự sống cho tất cả,
chính là sứ điệp Phục Sinh, sứ điệp nguyên thủy: Đức Giê-su là Chúa, Ngài đã phục
sinh, Đức Giê-su là Thiên Chúa, Ngài yêu thương bạn, và đã hiến trao mạng sống của
Ngài cho bạm; phục sinh và hằng sống, Ngài đứng về phía bạn và chờ đợi bạn mỗi
ngày. Chúng ta không được quên điều đó.
Trong ngày mừng Năm Thánh dành cho các
Giáo Lý Viên này, mỗi người trong chúng ta đều được kêu gọi, đừng bao giờ trở
nên mệt mỏi trong việc đặt sứ điệp chính yếu của Đức Tin vào vị trí đầu tiên: Đức
Chúa đã phục sinh. Không có bất cứ nội dung nào quan trọng hơn; không có bất cứ
điều chi đáng tin cậy và thời sự hơn. Bất cứ nội dung nào của Đức Tin cũng đều
sẽ tuyệt vời nếu như nó luôn liên kết với điểm trung tâm ấy, nếu nó được xuyên thủng
bởi sứ điệp Phục Sinh. Trái lại, nếu nó tách ra khỏi điểm trung tâm ấy, nó sẽ
đánh mất đi ý nghĩa và sức mạnh. Chúng ta luôn luôn được kêu gọi, hãy sống sự mới
mẻ của Tình Yêu Thiên Chúa, và hãy công bố rằng: „Chúa Giê-su thực sự yêu thương bạn như bạn đang là. Hãy trao cho Ngài
không gian: Hãy tạo cho Ngài khả năng để Ngài yêu thương bạn, bất chấp những thất
vọng và những tổn thương trong cuộc sống. Ngài sẽ không bao giờ thất vọng về bạn!“
Giới Luật mà Thánh Phao-lô nói về, cũng
cho phép chúng ta nghĩ tới điều răn mới của Chúa Ki-tô. „Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em“ (Ga
15,12). Trong lúc người ta sống tình yêu thương, người ta sẽ công bố Thiên
Chúa, Đấng là Tình Yêu – không phải thông qua những chứng từ đầy mệt mỏi, không
bao giờ, bằng cách người ta cưỡng bức chân lý, và cũng không phải bằng cách người
ta khăng khăng thực thi một bổn phẩn tôn giáo hay luân lý nào đó cách chai cứng.
Người ta công bố Thiên Chúa thông qua việc gặp gỡ với những con người và trong
sự lưu tâm tới những câu chuyện cũng như tới những con đường của họ. Vì Thiên
Chúa không phải là một ý tưởng, nhưng là một ngôi vị sống động: Sứ điệp của Ngài
được loan tải thông qua những chứng tá đơn sơ nhưng chân thực, thông qua sự lắng
nghe và sự đón nhận, cũng như thông qua niềm vui mà người ta chiếu tỏa nó ra
chung quanh. Người ta sẽ không nói tốt về Chúa Giê-su nếu như người ta buồn rầu;
và đồng thời người ta sẽ ít tạo điều kiện cho vẻ đẹp của Thiên Chúa nếu như người
ta chỉ thực hiện những bài giảng cho hay. Người ta công bố Thiên Chúa của niềm
hy vọng bằng cách là sống Tin Mừng Tình yêu ngay trong ngày hôm nay, mà không hề
sợ hãi trong việc làm chứng cho Tin Mừng ấy bằng những hình thức loan báo mới.
Bài Tin mừng của ngày Chúa Nhật hôm nay
giúp chúng ta hiểu rõ được Tình Yêu có nghĩa là gì, và bài Tin Mừng ấy giúp
chúng ta, trước tiên là ngăn ngừa những mối nguy hiểm. Trong dụ ngôn có một người
phú hộ, người này đã không quan tâm tới La-za-rô, một người nghèo, „nằm ngay trước cửa nhà ông ta“ (xc. Lc
16,29). Nói một cách nghiêm túc thì người phú hộ này đã không gây ra bất cứ điều
xấu nào cho ai; dụ ngôn đã không nói tới việc ông ta là người xấu. Nhưng ông ta
có một căn bệnh; căn bệnh này còn tồi tệ hơn cả La-za-rô, mặc dầu „thân xác của La-za-rô toàn mụn nhọn“
(xc. Lc 16, 20). Viên phú hộ này phải chịu đựng một sự mù lòa nặng nề, vì nó
không cho phép ông ta nhìn vượt ra bên ngoài thế giới của mình với những bữa tiệc
và những bộ quần áo lụa là gấm vóc. Ông ta không nhìn tới được khu vực trước cửa
nhà mình, nơi La-za-rô đang nằm, vì điều gì đang xảy ra bên ngoài đã không khiến
cho ông phải bận tâm. Ông ta không nhìn bằng cặp mắt, vì ông ta không cảm nhận
bằng con tim. Tinh thần thế tục bị thẩm thấu vào trong con tim của ông, tinh thần
ấy làm tê liệt tâm hồn. Tinh thần thế tục được ví như một „lỗ đen“, nó ngấu nghiến sự thiện và dập tắt Tình Yêu, vì nó hấp thụ
tất cả trong cái TÔI riêng. Và rồi người ta sẽ chỉ nhìn thấy những vẻ bên
ngoài, và không nhận thấy người khác, vì người ta đã trở nên thờ ơ lãnh đạm đối
với tất cả. Ai phải chịu đựng sự mù lòa nặng nề này, thì người ấy sẽ thường
xuyên đón nhận những cách thế xử sự mà chúng sẽ làm cho người ta bị lác mắt trước
tất cả: với sự tôn sùng, người ta sẽ ngắm nghía những nhân vật nổi tiếng, thuộc
tầng lớp cao, và được thế gian ngưỡng mộ, và tránh né cái nhìn của mình trước rất
nhiều La-za-rô của thời đại hôm nay, trước những người nghèo và những người đau
khổ mà Thiên Chúa yêu thương họ cách đặc biệt.
Nhưng Thiên Chúa lại ngắm nhìn những con
người bị khinh thường và bị loại trừ bởi thế gian. La-za-rô là người duy nhất
trong tất cả mọi dụ ngôn của Chúa Giê-su, được Ngài nêu tên. Tên của ông có
nghĩa là: „Thiên Chúa cứu giúp“.
Thiên Chúa không quên ông, Ngài sẽ đón ông vào cùng với Ab-ra-ham trong bữa tiệc
của vương quốc Ngài, trong sự hiệp thông phong phú của Đức Ái. Trái lại, viên
phú hộ đã không một lần được nhắc tới tên trong dụ ngôn; cuộc đời của ông bị
rơi vào dĩ vãng, vì ai sống cho chính mình thì sẽ không viết nên lịch sử. Người
Ki-tô hữu phải viết nên lịch sử! Họ phải đi ra khỏi chính mình để viết nên lịch
sử! Nhưng ai chỉ sống cho chính mình thì sẽ không viết nên lịch sử. Sự vô cảm của
thời đại hôm nay tạo ra nhiều vực thẳm, mà chúng không được vượt qua cách vĩnh
viễn. Và trong khoảnh khắc ấy, chúng ta đã bị sa vào căn bệnh thờ ơ lãnh đạm
này, căn bệnh ích kỷ, căn bệnh tinh thần thế tục.
Còn một điều đặc biết khác, một sự trái
ngược trong dụ ngôn. Cuộc sống xa hoa của người khuyết danh đã được viết ra để
lưu ý người khác: Ông ta đòi hỏi tất cả những gì liên quan đến nhu cầu và quyền
lợi của mình. Thậm chí, với tư cách là người chết, ông ta còn khăng khăng đòi cho
được sự giúp đỡ, và đòi cho được những lớp áo ngoài của mình. Trái lại, sự
nghèo túng của La-za-rô đã được diễn tả với đại phẩm giá: từ môi miệng ông đã
không toát ra bất cứ lời than phiền nào, đã không thoát ra sự chống đối hay những
lời bất kính nào. Đó là một giáo huấn đầy gía trị: Với tư cách là những người
phục vụ Lời Chúa Giê-su, chúng ta được kêu gọi, đừng nhìn vào những điều bên
ngoài và đừng tìm kiếm danh vọng; chúng ta không được phép trở nên sầu muộn và
ca thán, dù là một lần. Chúng ta không phải là những Ngôn Sứ bất hạnh, những
người tìm thấy sự hài lòng trong việc phát hiện ra những nguy cơ hay những chệch
hướng. Chúng ta không phải là những người ẩn mình trong thế giới riêng của
mình, phát biểu những lời kết án cay đắng về xã hội, về Giáo hội, và về tất cả,
cũng như bôi bẩn thế giới bằng sự tiêu cực. Chủ nghĩa hoài nghi và than vãn
không thuộc về người tin tưởng vào Lời Thiên Chúa.
Ai công bố niềm hy vọng của Chúa Ki-tô,
người ấy chính là một sứ giả niềm vui, và có khả năng nhìn xa trông rộng: họ có
đường chân trời vì không có bất cứ bức tường nào che khuất tầm nhìn của họ. Người
ấy có khả năng nhìn xa trông rộng vì người ấy biết cách nhìn vượt lên những điều
xấu xa và vượt qua các vấn đề. Đồng thời, người ấy cũng nhìn thấy rõ trong khoảng
cách ngắn, vì người ấy lưu tâm tới tha nhân cũng như lưu tâm tới những nhu cầu
của họ. Đó là điều mà Thiên Chúa đòi hỏi từ chúng ta hôm nay: khi tận mắt chứng
kiến rất nhiều La-za-rô, những người mà chúng ta nhìn thấy, chúng ta được kêu gọi
hãy trở nên băn khoăn và hãy tìm kiếm những cách thế để gặp gỡ họ cũng như để
giúp đỡ họ, mà không hề tìm cách đẩy việc đó cho người khác, hay nói: „Ngày mai tôi sẽ giúp bạn, hôm nay tôi không
có thời gian, ngày mai tôi sẽ giúp bạn.“ Và đó là một trọng tội. Thời gian
để giúp đỡ chính là một thời gian được Chúa Giê-su ban tặng, là Tình Yêu bất biến:
Đó là gia tài trên trời của chúng ta, nhưng chúng ta có thể tậu được gia tài đó
ngay tại dương thế này.
Để kết luận, thưa các Giáo Lý Viên và
anh chị em thân mến, ước gì Thiên Chúa ban ơn cho chúng ta, để mỗi ngày, thông
qua niềm vui của sứ điệp nguyên thủy, chúng ta có thể công bố rằng: „Chúa Giê-su đã chết và đã phục sinh, Chúa
Giê-su yêu thương từng cá nhân một trong chúng ta!“ Và để kinh nghiệm về sự
canh tân, xin Ngài ban sức mạnh cho chúng ta để sống giới răn Tình Yêu và công
bố giới răn đó; cũng xin Ngài ban sức mạnh để chúng ta vượt thắng sự mù lòa của
những điều có vẻ, cũng như vượt thắng những sầu muộn thế gian. Xin Ngài làm cho
chúng ta biết nhậy cảm đối với những người nghèo, họ không phải là những người
chỉ được nói tới trong những trang phụ lục của Tin Mừng, nhưng được viết ngay ở
trang giữa, tức trang luôn luôn nằm trước mắt tất cả mọi người ngay khi được mở
ra.
Quảng trường Thánh
Phê-rô sáng Chúa Nhật ngày 25 tháng 09 năm 2016
ĐTC Phan-xi-cô
Lm
Đa-minh Thiệu O.Cist –
chuyển ngữ