Bài giảng của ĐTC Phan-xi-cô trong Thánh Lễ tưởng nhớ các vị Hồng Y
đã qua đời, ngày 03.11.2018
Anh
chị em thân mến!
Bài
Tin Mừng hôm nay nói về dụ ngôn các trinh nữ „đi đón Tân Lang“ (Mt 25,1), tất cả có mười trinh nữ. Đối với mọi
người, cuộc sống chính là một lời mời gọi không ngừng lên đường: ra khỏi lòng mẹ,
ra khỏi nhà, nơi họ được sinh ra, ra khỏi thời thơ ấu để bước vào thời niên thiếu,
và bước ra khỏi thời niên thiếu để bước vào thời trưởng thành, cho tới khi ra
khỏi thế giới này. Ngay cả đối với những người phục vụ Tin Mừng thì cuộc sống
cũng diễn ra trong sự ra đi không ngừng như thế: Đi ra khỏi quê cha đất tổ để
đi tới nơi mà Giáo hội sai chúng ta đến, đi ra khỏi sự phục vụ này để tới với sự
phục vụ khác; chúng ta luôn luôn hiện hữu trong sự ra đi, cho tới một sự ra đi
chung cuộc.
Tin
Mừng đã giải thích rõ cho chúng ta hiểu về ý nghĩa của sự không ngừng ra đi trong
cuộc sống: đi đón Đức Lang Quân. Đó là điều mà chúng ta đang sống: cho một tiếng
mời gọi vang lên vào lúc ban đêm trong Tin Mừng mà chúng ta sẽ có thể tiếp nhận
tiếng gọi mời đó cách hoàn toàn trong giờ lâm tử: „Kìa, Chàng Rể đang tới! Hãy mau ra đón người!“ (Mt 25,6). Cuộc gặp
gỡ với Chúa Giê-su, Đức Lang Quân, „Đấng
yêu thương Giáo hội và hiến mình vì Giáo hội“ (Ep 5,25), sẽ trao ban ý
nghĩa và hướng đi cho cuộc sống. Không gì khác hơn. Đó là sự kết thúc mà nó chiếu
soi ánh sáng trên điều tiến về phía trước. Và như việc gieo trồng được đánh giá
bởi vụ thu hoạch thế nào, thì đường đời cũng sẽ được đánh giá bởi sự kết thúc của
nó như vậy.
Nếu
giờ đây cuộc sống là một cuộc đi đón Đức Lang Quân, thì cuộc sống cũng là một
thời gian được ban tặng để lớn lên trong Tình Yêu. Cuộc sống là một sự chuẩn bị
hằng ngày cho tiệc cưới, một đại lễ đính hôn. Chúng ta hãy tự hỏi: Có phải tôi
đang sống như một người biết chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ với Đức Lang Quân hay
không? Trong sự phục vụ, đàng sau tất cả mọi chương trình, những hoạt động được
tổ chức, và cả những bổn phận cần được chu toàn, chúng ta không được phép lìa cặp
mắt khỏi sợi chỉ đỏ liên kết toàn bộ lịch sử: sự mong chờ Đức Lang Quân. Trung
tâm điểm không thể là gì khác ngoài con tim biết yêu mến Thiên Chúa. Chỉ có như
thế thì thân mình hữu hình nơi sự phục vụ của chúng ta mới được gây phấn chấn bởi
một linh hồn vô hình. Giờ đây, chúng ta đã hiểu được điều mà Thánh Phao-lô Tông
Đồ nói trong Bài Đọc II rằng: „Vì thế
chúng ta mới không chú tâm tới những sự vật hữu hình, nhưng chú tâm tới những
thực tại vô hình. Quả vậy, những sự vật hữu hình thì chỉ tạm thời, còn những thực
tại vô hình mới tồn tại vĩnh cửu“ (2Cor 4,18). Chúng ta đừng dán mắt vào những
hoạt động nơi thế trần, nhưng hãy nhìn vượt lên trên chúng. Có một câu châm
ngôn rất nổi tiếng như sau: „Điều chính yếu
thì vô hình đối với cặp mắt“. Điều chính yếu trong cuộc sống chính là việc
lắng nghe giọng nói của Đức Lang Quân. Cuộc sống mời gọi chúng ta hãy hướng cặp
mắt về Đấng đang đến, và hãy biến mọi hoạt động thành một sự chuẩn bị cho tiệc
cưới với Ngài.
Chúng
ta hãy nhớ tới một yếu tố mà trong Tin Mừng, nó là điều căn bản đối với các
trinh nữ đang chờ đợi để bước vào phòng cưới: không phải là quần áo, cũng chẳng
phải là đèn đuốc, nhưng đúng hơn là dầu được để dành trong những chiếc bình nho
nhỏ.
Đặc
tính đầu tiên của dầu là: không gây chú ý. Nó được giữ kín, không lộ ra bên
ngoài, nhưng nếu không có dầu thì đèn sẽ không cháy sáng. Điều đó muốn nói gì với
chúng ta? Thưa muốn nói rằng, không phải những điều bên ngoài, nhưng chỉ có tấm
lòng mới đáng kể trước mặt Thiên Chúa (xc. Sam 16,7). Những điều mà thế gian
tìm kiếm và khoe ra – danh dự, quyền lục, dáng vẻ bên ngoài, danh vọng -, tất cả
những điều đó đều qua đi mà không để lại bất cứ điều gì. Việc giữ khoảng cách đối
với những vẻ bên ngoài của thế gian là điều tối cần thiết để chuẩn bị cho Nước
Trời. Người ta phải nói không với „nền
văn hóa son phấn“, vì nó mang chúng ta tới chỗ chỉ chăm chút cho dáng vẻ
bên ngoài. Đúng hơn, người ta nên thanh luyện và bảo vệ con tim; nội tâm con
người mới là điều quý giá trong cặp mắt Thiên Chúa chứ không phải dáng vẻ bên
ngoài, vì nó sẽ qua đi.
Sau
đặc tính thứ nhất ấy – không gây chú ý nhưng rất cần thiết – nơi dầu còn có
khía cạnh thứ hai: ở đó để được sử dụng. Chỉ khi nào nó cháy thì nó mới tạo ra
ánh sáng. Vấn đề cũng giống hệt như thế nơi cuộc sống: nó chỉ chiếu giãi ánh
sáng nếu nó được sử dụng và bị tiêu hao trong sự phục vụ. Mầu nhiệm cuộc sống hệ
tại ở chỗ sống và phục vụ. Sự phục vụ chính là vé qua cổng, nó sẽ dẫn người ta đi
từ cổng tới tiệc cưới đời đời. Điều gì từ cuộc sống sẽ lưu lại nơi ngưỡng cửa dẫn
tới vĩnh cửu thì đó sẽ không phải là điều mà chúng ta đáng được, nhưng là điều
mà chúng ta đã cho đi (Mt 6,19-21; 1Cor 13,8). Ý nghĩa cuộc sống chính là việc
đưa ra lời đáp trả trước lời mời gọi của Thiên Chúa. Và lời đáp trả sẽ xuyên
qua Tình Yêu đích thực, ngang qua sự trao hiến và phục vụ. Sự phục vụ đòi hỏi một
điều gì đó, vì nó có nghĩa là tiêu hao bản thân và được sử dụng. Nhưng trong sứ
mạng của chúng ta, những ai không sống để phục vụ thì cũng sẽ không có ích lợi
gì đối với cuộc sống cả. Ai quá coi trọng sự sống của mình thì người ấy sẽ đánh
mất nó.
Đặc
tính thứ ba của dầu được Tin Mừng trình bày trong một cách thức rất quan trọng:
sự sẵn sàng. Dầu phải được chuẩn bị trước cũng như phải được mang theo (xc. Mt
25, 4.7). Chắc chắn rằng, Tình Yêu có tính tự phát, nhưng nó không hướng tới sự
may rủi. Sự ngu ngốc của các trinh nữ phải đứng bên ngoài tiệc cưới hệ tại ở chỗ
thiếu sự chuẩn bị. Lúc này chính là thời gian để chuẩn bị: trong khoảnh khắc hiện
tại, ngày lại này, người ta phải giữ cho Tình Yêu được luôn sống động. Chúng ta
hãy xin cho được ơn canh tân mối tình đầu hằng ngày đối với Thiên Chúa (xc. Kh
2,4), đừng để cho Tình Yêu ấy bị tắt ngấm. Cơn cám dỗ dữ dội hệ tại ở chỗ tái
rơi vào một cuộc sống không có Tình Yêu, tức cuộc sống giống như một chiếc bình
hết dầu, như một ngọn đèn bị dập tắt. Nếu người ta không đầu tư trong Tình Yêu
thì sự sống sẽ bị dập tắt. Những người được mời đến tham dự tiệc cưới với Thiên
Chúa sẽ không được phép sống một cuộc đời trên chiếc ghế bành, hay một cuộc sống
nông cạn và không hướng lên cao, tức cuộc sống tiếp diễn nhưng không có động lực,
và chỉ tìm kiếm những điều mang đến sự hài lòng nhỏ nhoi, cũng như chạy theo sự
khen lao có tính thoảng qua. Một cuộc sống vô vị và tầm thường, tức cuộc sống tự
lấy làm đủ với việc chu toàn một vài bổn phận mà không hề trao hiến chính mình,
sẽ không xứng đáng với Đức Lang Quân.
Khi
chúng ta cầu nguyện cho các Đức Hồng Y và cho các Đức Giám mục đã qua đời trong
năm vừa qua, thì chúng ta hãy xin với tất cả những người đã tiến hành cuộc sống
của mình mà không gây quá nhiều chú ý, tức những người đã phục vụ với trọn tấm
lòng, và ngày lại ngày, không ngừng chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa, cầu
thay nguyện giúp cho chúng ta. Nhờ gương sáng của các chứng nhân ấy, mà tạ ơn
Chúa, có rất nhiều những chứng nhân như vậy, chúng ta đừng hài lòng với một cái
nhìn thiển cận về hiện tại; đúng hơn, chúng ta hãy khao khát để có được cái
nhìn trải rộng, cái nhìn hướng về bữa tiệc cưới đang chờ đợi chúng ta. Một cuộc
sống được xuyên qua bởi niềm khát khao Thiên Chúa và được thực hiện trong Đức
Ái, sẽ luôn sẵn sàng bước vào căn nhà của Đức Lang Quân, và lưu lại đó mãi mãi.
Đền Thờ Thánh Phê-rô
Ngày 03 tháng 11 năm 2018
ĐTC Phan-xi-cô
Lm
Đa-minh Thiệu O.Cist – chuyển ngữ