Sứ điệp của Đức Thánh Cha Phanxicô
cho Ngày Thế giới Truyền thông Xã hội lần thứ 51
“Đừng sợ, vì Ta ở với ngươi” (Is 43,5):
Thông
truyền niềm Hy vọng và sự Tin tưởng trong thời đại chúng ta
***
Nhờ những tiến
bộ về công
nghệ, việc tiếp cận các phương tiện thông tin giúp cho
biết bao người có
thể chia sẻ thông tin
tức thời và phổ biến rộng
rãi. Những
tin tức
ấy có thể tốt hay xấu, đúng hay sai. Các Kitô hữu đầu tiên đã ví tâm
trí con người như
chiếc cối xay liên
tục; cối xay ấy
phải xác định sẽ xay cái gì: lúa
tốt hay cỏ lùng. Tâm trí chúng ta luôn phải “xay”, nhưng nhiệm vụ của chúng ta là
lựa chọn cái gì
để xay (x. Thánh Gioan Cassian, Thư gửi Leontius).
Tôi muốn gửi sứ điệp
này đến tất cả những ai, trong công việc chuyên môn của mình hoặc trong các
mối tương quan
cá nhân, giống như những chiếc máy xay ấy, hằng ngày “xay ra” những thông
tin để cung cấp lương
thực bổ dưỡng cho những người mà họ giao tiếp. Tôi muốn khuyến khích
mọi người tham gia vào các loại hình
truyền thông mang tính xây dựng, loại bỏ
định kiến với người khác và cổ võ nền văn
hóa gặp gỡ, giúp mọi
người chúng ta nhìn thế giới xung quanh một cách thực tế và đầy tin
tưởng.
Tôi tin rằng chúng ta phải phá vỡ cái vòng
lẩn quẩn của sự lo âu và phải ngăn
chặn vòng xoáy của nỗi sợ
hãi phát
xuất từ thói
quen tập chú vào
“những thông tin xấu” (chiến tranh, khủng bố, những bê
bối và tất cả các loại thất bại của con người). Hẳn nhiên đây không phải là
cổ võ cho những thông tin sai lạc chẳng
lưu tâm đến bi
kịch đau khổ của con người, cũng không phải là lạc quan ngây thơ mù quáng với những bê
bối của cái ác. Trái lại, tôi muốn rằng
tất cả chúng ta hãy
nỗ lực vượt qua cảm xúc bất
mãn và cam
chịu ấy, vốn đôi khi gây ra sự dửng
dưng, sợ hãi hay ý tưởng rằng cái ác không có giới hạn. Hơn nữa, trong một hệ thống truyền
thông cho rằng thông tin
tốt thì
chẳng ai tin, và bi kịch nỗi đau
của con người và mầu
nhiệm sự dữ dễ dàng biến thành thú vui; thì chúng ta luôn bị cám
dỗ ru ngủ lương
tâm hoặc rơi vào bi quan thất
vọng.
Thế nên tôi muốn góp phần vào việc tìm kiếm một phong
cách truyền thông rộng mở
và sáng tạo, một phong cách không bao giờ tìm cách làm cho cái ác trở nên hấp dẫn nhưng
tập trung vào các giải pháp và truyền cảm hứng cho người tiếp nhận thông tin đến với các thông tin một
cách tích cực và có trách nhiệm. Tôi kêu
gọi mọi người hãy cung
cấp cho con người ngày nay những câu chuyện thực
chất là những “tin vui”.
Tin vui
Cuộc sống không đơn giản chỉ là
một chuỗi các
sự kiện nối
tiếp nhau, nhưng là một
lịch sử, một câu chuyện chờ được
kể qua việc lựa chọn một lăng kính
diễn giải có thể chọn ra và thu thập các dữ liệu có liên quan nhất. Thực tại tự
nó không có một ý nghĩa rõ
ràng. Tất cả tuỳ thuộc
vào cách chúng ta nhìn nhận sự việc, theo
lăng kính chúng ta dùng để quan
sát. Nếu chúng ta thay đổi lăng kính, thực tại sẽ xuất hiện khác đi. Vậy làm thế nào chúng ta có thể bắt đầu “đọc” được thực
tại qua các lăng kính đúng?
Đối với người Kitô
hữu chúng ta, lăng kính ấy chỉ
có thể là tin vui,
khởi đầu với Tin
Mừng tuyệt hảo: “Tin Mừng của
Chúa Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa” (Mc 1,1). Với những lời này, Thánh
Máccô mở đầu
Phúc Âm của ngài không
phải bằng
cách tường thuật “tin vui” về Chúa Giêsu, nhưng tường thuật tin vui là chính Chúa Giêsu. Thật vậy, đọc các trang sách Phúc Âm Máccô, chúng ta thấy rằng nhan đề
tương ứng với nội dung, và trên
hết, nội dung này là chính con người Chúa Giêsu.
Tin vui này
– là chính Chúa
Giêsu – không
phải vui vì không dính
dáng gì tới đau khổ, nhưng vì chính đau
khổ đã
được sống trong một khung
cảnh rộng lớn hơn, như một phần thiết yếu của tình yêu của Chúa Giêsu đối với Chúa Cha và với cả
nhân loại. Trong Đức Kitô, Thiên Chúa đã bày
tỏ sự liên đới với mọi hoàn
cảnh của con người. Ngài đã
nói với chúng ta rằng chúng ta không đơn côi, vì chúng ta có một người Cha
luôn lưu tâm đến con
cái mình. “Đừng sợ, vì ta ở với ngươi” (Is 43: 5): đây là những lời đầy an
ủi của một Thiên Chúa dìm mình vào lịch
sử của dân Ngài. Trong Con yêu dấu của Ngài, lời hứa này của
Thiên Chúa – “Ta ở với ngươi” – đảm nhận mọi nỗi yếu đuối của
chúng ta, kể cả chết với cái
chết của chúng ta. Trong Đức Kitô, ngay cả bóng tối và cái
chết cũng trở
thành nơi gặp
gỡ Ánh sáng và Sự sống.
Hy vọng bừng
lên, một niềm hy vọng ai cũng có thể chạm đến, ngay
tại nơi cuộc sống gặp thất bại cay
đắng. Niềm hy vọng ấy không làm chúng ta thất
vọng, vì tình yêu của Thiên Chúa đã được tuôn đổ
vào lòng chúng ta (Rm 5,5) và làm cho cuộc sống mới nở hoa, như một chồi non
mọc lên từ hạt giống rơi
xuống. Khi nhìn trong ánh sáng này, mọi bi kịch mới xảy ra trong lịch
sử thế giới cũng có thể trở thành một bối
cảnh cho tin vui, vì tình yêu luôn tìm ra cách
để đến gần và khơi
gợi những tấm lòng chân thành, những khuôn
mặt quả quyết
và những bàn
tay sẵn sàng dựng xây.
Niềm tin vào hạt giống của Vương quốc
Để trình
bày cho các môn đệ và đám đông tinh
thần Phúc Âm này và ban cho
họ đúng chiếc “lăng kính” cần thiết để nhìn và nắm bắt được tình
yêu đã chết
và đã sống lại, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn. Ngài thường so sánh Nước Thiên Chúa với một hạt giống từ bỏ sự sống của mình ngay khi nó rơi xuống đất và chết đi (x. Mc
4,1-34). Việc sử
dụng hình ảnh và ẩn dụ để truyền thông sức mạnh thầm
lặng của Vương
quốc không làm giảm tầm quan trọng và tính cấp thiết của Vương quốc; nhưng
lại là một phương
thức đầy thương
xót giúp cho
người nghe có
được tự do đón nhận
và tìm cho mình sức mạnh
ấy. Đó cũng là cách hiệu quả nhất để diễn tả phẩm tính vô biên của
mầu nhiệm Vượt Qua, bằng
cách dùng hình ảnh –hơn là
khái niệm–, để thông truyền
vẻ đẹp nghịch lý của cuộc sống mới trong Chúa Kitô. Trong cuộc sống ấy, khó khăn và thập giá không làm cản
trở, nhưng mang lại ơn cứu độ của Thiên Chúa; sự yếu đuối chứng tỏ mình mạnh mẽ hơn bất cứ quyền lực nào của
con người; và thất bại có thể lại khơi mào để hoàn thành mọi sự trong
tình yêu. Niềm hy
vọng trong Vương
quốc trở nên vững mạnh và đâm
rễ sâu theo cách thế này: đó là “như một ngườigieo hạt
giống trên mặt đất, dù
đêm hay ngày, người ấy ngủ hay
thức, hạt giống vẫn nảy
mầm và mọc
lên” (Mc 4,26-27).
Vương quốc của Thiên Chúa đã hiện diện giữa chúng ta, như
một hạt giống dễ dàng bị bỏ quên,
nhưng vẫn âm
thầm đâm
rễ. Những ai
được Chúa Thánh Thần ban
cho cái nhìn bén
nhạy có thể nhìn thấy hạt
giống ấy nảy mầm. Chúng không
để cho mình bị cướp mất niềm
vui của Vương quốc bởi các
loại cỏ lùng mọc khắp nơi.
Các chân trời của Chúa Thánh Thần
Niềm hy
vọng của chúng ta, dựa trên tin mừng là
chính Chúa Giêsu, khiến chúng
ta ngước mắt lên chiêm
ngắm Chúa
trong cử hành phụng vụ lễ
Chúa thăng thiên. Dẫu
rằng hiện nay Chúa có vẻ xa cách
chúng ta, nhưng chân trời hy vọng lại
càng rộng mở. Trong Đức Kitô, Đấng
đưa bản tính
nhân loại của chúng ta lên thiên đàng, mỗi người, nam và nữ, nay có
thể tự do “đi vào cung
thánh nhờ máu của Chúa Giêsu, nhờ
con đường mới và mang
sự sống mà
Người khai mở cho chúng ta qua bức màn, tức là,
qua thân
xác Người” (Dt 10,19-20). Nhờ “quyền
năng của Chúa Thánh Thần”, chúng ta có thể trở
nên những chứng nhân và
“người truyền thông” về một nhân loại mới và được cứu
chuộc, “cho đến tận cùng trái đất” (Cv 1,7-8).
Niềm tin vào hạt giống của Vương quốc Thiên Chúa và
mầu nhiệm Phục Sinh cũng định hình phong cách truyền
thông của chúng ta. Niềm tin
tưởng này khiến chúng
ta có thể thực
hiện công việc của mình –bằng nhiều hình thức truyền thông ngày nay– với niềm xác tín rằng
có thể nhận ra và làm
nổi bật những thông tin tốt đẹp trong
mỗi câu chuyện và trong khuôn mặt
của từng người.
Những ai phó thác cho
Chúa Thánh Thần hướng dẫn mình trong
đức tin, sẽ nhận ra cách
thế Thiên Chúa hiện diện và hoạt động trong từng khoảnh khắc cuộc
sống của
họ và trong lịch
sử thế giới như thế nào, khi
Ngài kiên nhẫn dệt
thành lịch sử cứu độ. Hy vọng là các sợi chỉ dệt nên lịch
sử thánh thiêng
này, và Người thợ
dệt không ai khác hơn là Chúa Thánh Thần, Đấng An ủi. Niềm
hy vọng là đức
tính khiêm tốn nhất
trong các đức tính, vì nó vẫn ẩn giấu trong
các ngóc
ngách của cuộc sống; nhưng nó lại giống
như men làm cho cả khối bột dậy men. Chúng ta nuôi dưỡng niềm hy vọng bằng cách đọc đi
đọc lại Phúc Âm, vốn được “tái
bản” qua
rất nhiều phiên bản trong đời sống
của các thánh là
những người đã trở thành biểu tượng của tình yêu Thiên Chúa trong thế
giới này. Hôm nay cũng vậy, Chúa Thánh
Thần vẫn tiếp tục gieo vào
lòng chúng ta nỗi
khát khao Nước Trời, nhờ tất
cả những ai, lấy cảm hứng từ Tin Mừng giữa những biến cố bi thảm trong thời đại chúng
ta, chiếu toả như những
ngọn đèn hiệu trong bóng tối của thế giới này, để soi sáng đường đi và
mở ra những con
đường mới của tin tưởng và
hy vọng.
Vatican, ngày 24 tháng 1 năm 2017
PHANXICÔ
(Minh
Đức chuyển dịch
theo
bản tiếng Anh của Libreria Editrice Vaticana,
có
tham khảo bản tiếng Pháp)
Đức giáo hoàng Phanxicô