NHỮNG QUY ĐỊNH CỦA TÒA ÂN GIẢI TỐI CAO
VỀ VIỆC LÃNH NHẬN ƠN XÁ
TRONG NĂM THÁNH 2000
Lm. Phanxicô Borgia Trần
Văn Khả (Rôma)
Gần đến ngày Khai Mạc Năm Thánh 2000 (25.12.1999),
Năm Đại Hồng Ân, tôi muốn ghi lại đây các quy định của việc lãnh nhận Ơn Xá Năm
Thánh. Những quy định nay đã được Tòa Ân Giải Tối Cao (Paenitentiaria
Apostolica) ban hành với Sắc Lệnh đề ngày 28-11-1998, Chúa Nhật thứ nhất Mùa
Vọng, và được in vào Phần Phụ Lục của Tông Sắc Mở Năm Thánh 2000 "Mầu
Nhiệm Nhập Thể" (= MNNT, Incarnationis Mysterium). Sắc lệnh của Tòa Ân
Giải Tối Cao đã xác định tinh thần siêu nhiên phải có, các điều kiện và các
việc phải làm, các nơi đi hành hương để lãnh nhận Ơn Xá Năm Thánh. Tôi sẽ lần
luợt ghi lại nơi đây các quy định này.
I. TINH
THẦN SIÊU NHIÊN PHẢI CÓ
ĐỂ LÃNH
NHẬN ƠN XÁ NĂM THÁNH
Đây là một điểm khá quan trọng. Tòa Ân Giải Tối
Cao khi ban hành Sách Liệt Kê Các Ơn Xá (ấn bản thứ IV, năm 1999 và các lần
trước), đã lấy lại giáo huấn của Giáo Hội về ơn xá được Đức Thánh Cha Phaolô
VI trình bày trong Tông hiến Indulgentiarum doctrina, 01.01.1967 và Sách
Giáo lý Hội Thánh Công giáo (11.10.1992), và thêm vào đó các điểm áp dụng
cụ thể. Mục đích việc hiểu giáo lý này là để đánh tan quan niệm không đúng nơi
một số người, có thể nói là khá đông, các tín hữu trước đây, coi việc lãnh nhận
Ơn Xá là một hành động có tính cách tìm lợi lộc cách cụ thể trong đàng thiêng
liêng. Đi viếng nhà thờ, làm việc lành này việc lành khác, là để lãnh nhận Ơn
Xá và như vậy họ tưởng là nắm chắc được phần rỗi linh hồn, mà không lưu tâm tới
việc canh tân đời sống đức tin, việc chừa cải tội lỗi, tuân giữ các giới răn,
nhất là thi hành luật yêu thương và công bằng.
Vậy tinh thần siêu nhiên phải có để lãnh nhận ơn
xá gồm những điểm sau đây :
Trước tiên phải có ý hướng quay về với Thiên
Chúa trong cuộc sống ; phải có
đời sống đức tin sâu đậm qua việc lãnh nhận bí tích Thống Hối và Hòa Giải,
cũng như bí tích Thánh Thể ; phải có ý chí canh tân đời sống và dứt khoát
với tội lỗi ; phải thể hiện đức tin qua việc bác ái, như dành ơn xá
cho các linh hồn nơi luyện ngục ; phải có sự hiệp thông với Giáo hội qua việc cầu nguyện theo ý Đức Thánh Cha ; và
phải làm một số việc như Giáo hội dạy : như viếng nhà thờ, đọc một số
kinh, làm một số việc hãm mình.
Như vậy ơn xá được ban cho để tha thứ các hình
phạt tạm còn lại sau khi đã lành nhận bí tích giải tội ; đồng thời giúp cho
sống đời sống đức tin cách sâu xa hơn.
Trong Năm Thánh có việc lãnh nhận Ơn Xá, nhưng
cũng là lời mời gọi chúng ta thống hối quay trở về với Thiên Chúa, mở cửa lòng
mình ra cho Chúa Kitô đến ; đi đến với anh chị em đồng loại, nhất là những
người nghèo khổ yếu đuối. Việc lãnh Ơn Xá sẽ giúp chúng ta thực hiện những điểm
này.
II. ƠN XÁ
NĂM THÁNH
Ơn Xá Năm Thánh là Ơn Toàn Xá (Indulgentia
plenaria). Như chúng ta biết, ngày nay chỉ còn phân biệt hai loại ơn xá : đó là
ơn toàn xá và ơn xá từng phần. Ơn Xá Năm Thánh, là ơn xá được Đức Thánh Cha ban
cho mọi người tín hữu hưởng nhờ và lãnh nhận. Ơn Toàn xá này ban trong suốt
thời gian Năm Thánh.
Một điểm khác nữa liên hệ tới Ơn Xá Năm Thánh, đó
là tín hữu có thể chỉ cho các linh hồn nơi luyện ngục. Trong Sách Liệt Kê các
Ơn Xá (Enchiridion Indulgentiarum,
editio typica quarta, 1999), có ghi rõ loại ơn xá nào chỉ tín hữu còn sống mới
được hưởng nhờ ; loại ơn xá nào có thể chỉ cho các linh hồn nơi luyện ngục.
Tòa Ân Giải Tối Cao cũng nhắc lại một điều : là
những Ơn Xá được ban cho trong những trường hợp thông thường, như được ghi
trong Sách Liệt Kê Các Ơn Xá, vẫn còn hiệu lực. Ngoài ra, những nơi nào Tòa
Thánh đã ban cho các Ơn Xá với Sắc lệnh rõ ràng, thì trong Năm Thánh này, việc
hưởng nhờ Ơn Xá đó vẫn còn.
Như vậy, Ơn Toàn Xá trong Năm Thánh được ban cho
cách đặc biệt, cho toàn thể mọi tín hữu khắp cả hoàn cầu.
Việc ban Ơn Xá trong Năm Thánh là một truyền thống
đã có trong Giáo hội, kể từ khi có việc cử hành Năm Thánh năm 1300.
Sau cùng Sắc lệnh cũng nhắc lại, là mỗi ngày chỉ
được lãnh Ơn Xá Năm Thánh một lần, trừ khi một người hấp hối, linh mục ban ơn
Toàn xá trong giờ sau hết. Vậy nếu ai đã lãnh nhận ơn Toàn Xá theo các khoản đã
ghi trong Sách Liệt Kê các Ơn Xá, thì ngày hôm đó không được lãnh Ơn Xá Năm
Thánh, dù có đi hành hương…
III. NHỮNG
ĐIỀU KIỆN ĐỂ LÃNH NHẬN ƠN XÁ NĂM THÁNH
Để lãnh nhận ơn Xá Năm Thánh, phải có những điều
kiện và phải làm những việc sau đây :
Các điều kiện thông thường : sạch tội, có ý muốn chân thành xa tránh tội và
canh tân đời sống, kết hợp với Thiên Chúa.
Các việc phải làm : 1/ Xưng tội rước lễ, nếu được, trong
chính ngày muốn lãnh nhận Ơn Xá Năm Thánh. Sắc lệnh của Tòa Ân Giải Tối Cao nói
rõ là phải xưng tội cá nhân và đầy đủ các tội trọng chưa xưng. Như vậy không có
việc xưng tội chung hoặc giải tội tập thể, cho nhóm đi hành hương để lãnh nhận
Ơn Xá Năm Thánh. 2/ Đi hành hương, đi riêng hay đi theo nhóm đến một
nhà thờ đã được chỉ định. Tại đây, tham dự một buổi cử hành phụng vụ : như tham
dự thánh lễ, tham dự việc hát Kinh Sáng hay Kinh Chiều ; hoặc dành một thời
gian để chầu Thánh Thể (tại Rôma) và suy niệm đạo đức (tại Rôma và các nơi Giáo
Hội địa phương) ; hoặc tham dự một buổi cử hành các việc đạo đức bình dân (như
đi đàng Thánh Giá, lần hạt Mân Côi,
đọc thánh thi kính Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa (Akathiste) ; 3/ Cầu nguyện theo ý Đức Thánh Cha
(bằng một kinh, hay đọc Kinh Lạy Cha, Kính Mừng).
Đọc Kinh Lạy Cha, Kinh Tin Kính, và lời Cầu khẩn Đức
Mẹ (như Kinh cầu Đức Mẹ). Về Kinh Tin Kính, phải đọc Kinh do Công đồng Nicea và
Constantinopoli (như trong thánh lễ các ngày Chúa Nhật và lễ trọng), hoặc Kinh
Tin Kính các Thánh Tông đồ (như trong Nghi thức rửa tội trẻ con), hoặc công
thức tuyên xưng đức tin trong Đêm Vọng Phục Sinh. Không được dùng một công thức
tuyên xưng đức tin khác, ngoài các công thức trên đây đã được Giáo Hội chính
thức chấp nhận.
Các cha giải tội có thể thay thế những việc làm
hay các điều kiện cần thiết để lành nhận Ơn Xá Năm Thánh, cho những ai bị ngăn
trở cách chính đáng (x. Sách Liệt Kê các Ơn Xá, nguyên tắc 27).
IV. CÁC NHÀ THỜ ĐỂ LÃNH NHẬN ƠN XÁ NĂM THÁNH
Sắc lệnh của Tòa Ân Giải Tối Cao đã xác định như
sau :
Cho các tín hữu trong những trường hợp bình thường :
Tại Rôma : hành hương tại 1/ bốn
Đại Vương cung thánh đường : Thánh Phêrô, Thánh Phaolô ngoại thành, Thánh Gioan
Laterano và Đức Bà Cả ; 2/ rồi có thêm Vương cung thánh đường Thánh
Giá Giêrusalem, Thánh Lorenzô và Đền Thánh Đức Mẹ của Tình Yêu Thiên Chúa
(Santuario della Madonna del Divino Amore). 3/ và các hang toại đạo Kitô-giáo tại
Rôma : San Callisto, San Sebastiano, Domitilla, Priscilla, Sant’Agnese, San Lorenzo,
Pancrazio, Santi Marcellino e Pietro.
Tại Palestina : hành hương tại 1/
Nhà thờ Mộ Thánh ở Giêrusalem ; 2/ Nhà thờ Sinh nhật ở Be Lem
; 3/ Nhà thờ Truyền Tin ở Nagiaret.
Tại các Giáo hội địa phương : hành hương
tại 1/ Nhà thờ chính tòa ; 2/ Các
nhà thờ khác được Đấng Bản quyền Giáo phận chỉ định để tín hữu hành hương kính
viếng và lãnh nhận Ơn Xá Năm Thánh. Các nhà thờ này được chỉ định theo tiêu
chuẩn có tính cách quan trọng hơn đối với Giáo phận hoặc tính cách thuận lợi
cho giáo dân dễ đến hơn. Việc chỉ định con số nhà thờ tùy theo giáo phận lớn
hay nhỏ, và tùy hoàn cảnh giao thông thuận lợi, làm sao để tín hữu có thể đến
hành hương lãnh nhận Ơn Xá Năm Thánh một cách dễ dàng trong Năm Thánh này. 3/
Một Đền thánh do Đấng bản quyền địa phương chỉ định.
Trường hợp chung không tùy vào một nơi chốn nào :
Các tín hữu đi viếng thăm trong một thời
gian nào đó những anh chị em đang phải thiếu thốn, đau khổ, khó khăn (như các
bệnh nhân, tù nhân, người già cả và sống cô đơn, các người tàng tật, thiếu nhi
bị bỏ rơi….) và thực thi các điều kiện xưng tội rước lễ, cầu nguyện, cũng được
lãnh Ơn Xá Năm Thánh.
Ơn xá Năm Thánh cũng còn được lãnh nhận với những
sáng kiến hãm mình, (như nhịn uống rượu, hút thuốc , hoặc kiêng thịt… trong
một ngày, và dành số tiền cho những người nghèo khổ ; hoặc dành thời giờ tự do
tham gia các công việc chung ; hoặc những hình thức hãm mình khác).
Cho các tín hữu bị ngăn trở chính đáng :
Riêng đối với các tín hữu bị ngăn trở cách chính
đáng ở bất cứ nơi nào, không thể thực hiện cuộc hành hương, theo đoàn thể hay
riêng cá nhân, Sắc lệnh đã quy định như sau :
Các tu sĩ trong dòng kín với luật lũy cấm, với các
bệnh nhân, với tất cả mọi người vì lý do này hay lý do khác, không thể ra khỏi
nhà, hay khỏi nơi ở : có thể viếng nhà thờ của cộng đoàn, hay nhà thờ của giáo
xứ.
Cả khi không thể nào thực hiện việc viếng nhà thờ
nơi mình ở, thì chỉ cần hiệp ý với các tín hữu đi hành hương, và dâng các đau
khổ, các kinh nguyện, cũng như các thiếu thốn, để lãnh nhận Ơn Xá Năm Thánh như
các tín hữu trong trường hợp bình thường.
V. NHỮNG
NGƯỜI LIÊN HỆ TỚI VIỆC LÃNH NHẬN ƠN XÁ NĂM THÁNH
Sau đây là những người liên hệ tới việc lãnh nhận
Ơn Xá Năm Thánh, theo Sắc lệnh của Tòa Ân Giải Tối Cao :
Về phía các vị có trách nhiệm mục vụ và các thừa
tác viên :
Các Đấng Bản quyền địa phương [Giám mục và các vị có thẩm quyền tương đương
theo Giáo luật] : các ngài phải chỉ định các nhà thờ trong Giáo phận, ngoài nhà
thờ Chính Tòa, và thông báo cho tín hữu đến hành hương để lãnh nhận Ơn Xá Năm
Thánh. Danh sách các nhà thờ này phải được công bố vào cuối Nghi lễ Khai Mạc
Năm Thánh trong giáo phận của mình.
Chính các giám mục phải ấn định những ngày các ngài cử hành chung
tại nhà thờ chính tòa và các nhà thờ đã chỉ định với sự tham dự của linh mục
đoàn, phó tế, tu sĩ nam nữ, và sự tham dự đông đảo của giáo dân. Sự chỉ định
phải làm sao có sự quân bình và nói lên tình hiệp thông trong giáo phận chung
quanh giám mục của mình ; nhưng phải làm nổi bật vài trò của nhà thờ Chính Tòa
trong giáo phận. Các ngài cũng phải chỉ định các ngày cử hành Năm Thánh cho
từng giới trong giáo phận.
Các linh mục coi sóc giáo xứ, hay các vị cộng tác với các cha sở, các cha giải
tội được chỉ định theo giáo luật, các linh mục khác :
Phải chuyên cần ngồi tòa giải tội để các tín hữu
có thể hoàn thành điều kiện cần thiết là xưng tội trong việc lãnh nhận Ơn Xá
Năm Thánh, vì Sắc Lệnh của Tòa Ân Giải Tối Cao nói rõ ràng phải xưng tội riêng
và xưng tội cách đầy đủ các tội trọng (x. Giáo luật, khoản 960 và khoản 986).
Các cha giải tội có thể hoán đổi các việc phải làm và các điều kiện phải có để lãnh nhận
Ơn Xá Năm Thánh bằng các việc đạo đức khác, cho các tín hữu bị ngăn trở chính
đáng, để họ có thể lãnh nhận Ơn Xá Năm Thánh.
Các cha sở nhà thờ chính tòa, các cha sở tại các
nhà thờ, đền thánh đã được chỉ
định để lãnh Ơn Xá cần hợp tác với Ủy Ban Năm Thánh trong giáo phận, để cung
ứng đầy đủ các phương tiện trợ giúp thiêng liêng cho các tín hữu đến hành hương
lãnh Ơn Xá Năm Thánh: mời các linh mục ngồi tòa giải tội thường xuyên, các linh
mục cử hành thánh lễ theo các giờ đã định, nhất là khi các đoàn hành hương
không có linh mục hướng dẫn.
Các linh mục, phó tế, hay các thừa tác viên, các giáo lý viên có khả năng và được
chuẩn bị trước để có thể giúp trình bày giáo lý về Năm Thánh (mục đích và các
dấn thân siêu nhiên), về Ơn Xá, cho các tín hữu đến hành hương; để lãnh nhận Ơn
Xá năm Thánh ; hoặc để chủ sự các buổi cử hành Lời Chúa, nghi thức thống hối,
các buổi cử hành các việc đạo đức bình dân ….
Các Ủy Ban giáo phận (và của Hội Đồng Giám mục) về Năm Thánh và các
giáo xứ – đền thánh đã được chỉ định để tín hữu có thể lãnh nhận Ơn Xá Năm
Thánh : có một lịch trình về các cuộc hành hương chung theo giáo phận,
giáo xứ, dòng tu … và cho các giáo xứ, dòng tu, đoàn thể… đã ghi danh đến, để
có thể dễ dàng tổ chức một cách sốt sắng và trật tự ; phải soạn thảo các tài
liệu thiêng liêng giúp các tín hữu đến hành hương (theo đoàn, hay riêng
tư), như : hai bản văn thánh lễ Năm Thánh và các bài đọc Sách Thánh, các lời
nguyện giáo dân … đã được Giáo quyền chấp thuận ; Kinh Năm Thánh 2000 đã có
imprimatur ; Kinh Sáng và Kinh Chiều của một số lễ kính Chúa, kính Đức Mẹ, các
Chúa Nhật trong Mùa Vọng, Mùa Giáng Sinh, Mùa Chay, Mùa Phục Sinh, Mùa Thường
niên ; các mẫu cử hành Lời Chúa, cử hành nghi thức thống hối ; các bài đọc Sách
Thánh từ Cựu Ước, Tân Ước, đề nghị để giáo dân dùng đọc và suy niệm trong một
thời gian (các bài Sách Thánh được chọn theo đề tài Năm Thánh, việc thống hối,
canh tân, sống đức tin, đức cậy, đức ái … nếu được thì in thành nhiều tập để
dùng) ; các mẫu giúp suy niệm khi lần hạt Mân Côi, khi đi Đàng Thánh Giá ; các
bản giúp xét mình xưng tội, cho những ai muốn dùng.
Các người trẻ phải được lưu ý đặc biệt : giúp họ tham dự Năm Thánh, các lễ nghi này
một các sốt sắng. Có những cuộc tập họp cho họ theo cấp giáo phận, giáo hạt,
liên giáo xứ, giáo xứ…
Các tín hữu : bước vào Năm Thánh và cử hành Năm Thánh với tâm tình và thái độ
như Giáo Hội muốn ; hiểu biết ý nghĩa Năm Thánh, ý nghĩa việc lãnh nhận
Ơn Xá Năm Thánh : biết rõ các trường hợp được lãnh Ơn Xá này, biết rõ các
điều kiện, và các việc phải làm để lãnh nhận Ơn Xá Năm Thánh ; vì thế phải tham
dự các lớp giáo lý đặc biệt về Năm Thánh do các giáo xứ tổ chức. Thúc đẩy các
người trong gia đình sống tinh thần Năm Thánh ; tham dự các buổi cử hành trên ;
sống hiệp thông và công bằng. Năng đi viếng các người nghèo … hoặc từng cá
nhân, hoặc cả gia đình, hoặc tham dự vào các cuộc hành hương của các đoàn thể
khác.
Với những điểm trên đây, tôi hy vọng giúp tín hữu
lãnh nhận Ơn Xá Năm Thánh cách sốt sắng và dồi dào theo ý muốn của Giáo hội đề
ra. Đây là một trong những phương thế để chúng ta cử hành Năm Thánh 2000.