CÔNG ĐỒNG
LUÔN MANG TÍNH THỜI SỰ ĐẾN MỨC KHÔNG
CẦN PHẢI CÓ MỘT VATICAN III
Công Đồng Vatican II có tính chất thời sự đến mức khó
mà hiểu được “vì sao một số người cả gan gợi ý một CĐ Vatican III để bổ sung
nó” : Đó là lời của Đức TGM người Tây Ban Nha,Justo Mullor Garcia,chủ tịch Viện
Hàn Lâm giáo hoàng thuộc Giáo hội tại một hội nghị tổ chức tại toà đại sứ Tây
Ban Nha cạnh Toà Thánh. Đức TGM nói thêm rằng giá như ngày nào đó người ta phải
tổ chức một công đồng khác, thì Vatican II sẽ không bao giờ lá một ‘công đồng
lỗi thời’,nhưng là một cái gì đó “thời sự và cởi mở”.
Trong các hoa trái của CĐ nầy, Đức TGM đã kể ra sự biến đổi
nền ngoại giao [Toà Thánh.ND] thành công cụ đối thoại và những phong trào thuộc
Giáo Hội vốn đã chứng minh rằng họ hiểu sứ điệp toàn bộ của CĐ Vatican II
“ngoài những lược đồ bảo thủ hoặc cấp tiến,thích hợp với những nền chính trị
ngẫu nhiên hơn là với thực tại liên kết với đời sống đạo”. Đức TGM Mullor
Garcia sau đó đã gợi lại nhiều kỷ niệm :”đối với tôi và với những người khác”,
CĐ nầy đã làm thành “một ân sủng hết sức đặc biệt và rõ ràng”, vì trong những năm
thập niên 50, nhiều giáo sĩ và giáo dân “chờ đợi từ Giáo Hội những động thái
cải tổ và gần gũi với Phúc Âm hơn là một số truyền thống lịch sử và xã hội xưa
cũ”. Đã có ước ao một Giáo Hội được tinh luyện, vì quyền lực trần tục đã luôn
là một cám dỗ : còn hơn cám dỗ xác thịt,đó là cám dỗ kiêu ngạo. Ngài nhắc lại
những thách đố đã nỗi lên,nêu tên Đức TGM Gp Milan thời bấy giờ, ĐHY Montini [
Giáo Hoàng Phaolo VI 1963 – 1978.ND],người công khai hỏi phải chăng một số
trong các cơ chế như là ngành ngoại giao - với sự biến mất quyền lực trần tục
của các giáo hoàng, sắp trở thành lỗi thời. Câu trả lời của CĐ Vatican II :”
Ngành ngoại giao của GH, chẳng những không hãm tự do, mà sẽ luôn có thể mở
những cánh cửa cho đối thoại với mọi xã hội dân sự tôn trọng nhân quyền”. Đức
TGM Mullor Garcia đã xác định rắng “ nhiều nhà bình luận đã quên rằng hai hiến
chế tín lý của CĐ Vatican II đã chiếu toả một ánh sáng giúp làm sáng tỏ tất cả
mọi văn bản chính thức khác”. Vì lý do đó, CĐ của thế kỷ XX không chỉ là
về mục vụ. Kết luận các nhận định cá nhân nầy, Đức TGM Garcia đã đưa ra ánh
sáng hai thái độ tồn tại : một của hàng giáo sĩ và một của hàng giáo dân.
Thái độ của hàng giáo sĩ đã tạo một sức đẩy cho những thực
tại mục vụ mới trong Giáo Hội,như chức giáo sĩ cá nhân của Opus Dei,phong trào
Focolari, Hiệp Thông va Giải Phóng hoặc Con Đường Tân Dự Tòng. Tất cả những
thực tại nầy, khai sinh trước CĐ,cho thấy họ đã hiểu thông điệp toàn diện của
Vatican II “ngoài những lược đồ bảo thu hoặc cấp tiến, hiểu sứ điệp toàn bộ của
CĐ Vatican II “ngoài những lược đồ bảo thủ hoặc cấp tiến,thích hợp với những
nền chính trị ngẫu nhiên hơn là với thực tại liên kết với đời sống đạo”.
Thái độ của hàng giáo dân sẽ sản sinh sự gia tăng những đại
diện ngoại giao bên cạnh Toà Thánh và những vị sứ thần [Toà Thánh] trong cac
quốc gia khác nhau,như những dữ liệu cho thấy điều đó và như các vị đại
sứ và nguyên thủ quốc gia làm chứng điều đó : khởi phát từ 19 toà đại diện
ngoại giao chính thức bbên cạnh Toà Thánh vào thời thống nhất nước Ý và sự sụp
đổ các nước thuộc Giáo Hoàng, ngày nay con số đại diện ngoại giao là 178,chưa
tính 18 phái bộ Giáo Hoàng và 22 phái đoàn quốc tế.
Tất cả những hiệu quả tích cực nầy của CĐ Vatican II tượng
trưng với Giáo Hội “một sức đẩy để sống những giá trị căn bản được Phúc Âm đề
ra” và ngày nay là một sự canh tân tích cực dưới nhiều khía cạnh, không vì thế
mà chối bỏ những tình huống tiêu vực như là sự sa sút ơn gọi tu trì và sự vô
cảm các nước có truyền thống Kitô giáo,vốn dù sao đi nữa cũng đã không cản trở
những động năng của CĐ Vatican II. Cuộc khủng hoảng hậu Công Đồng “không con
nghi ngờ gì nữa có nguyên nhân là nhữnf ảnh hưởnh mạnh mẽ từ bên ngoài” và “từ
những bộ phận của chính Giáo Hội vốn có thái độ hoài nghi trước những thay đổi
lớn lao do Công Đồng đề ra”. Những thay đổi nầy đã được chỉ ra trong hiến chế
Giáo Hội [ Lumen Gentium], với sự mở cửa rõ ràng và hai mặt: mở ra cho sự thánh
thiện cá nhân,dành cho hết mọi người đã nhận phép rửa và mở ra cho đối thoại
với các tín hữu của Cựu và Tân Ước.
(Zenit 10/01/2013)