''Tân Phúc - Âm - Hóa'': Tiến trình hình thành từ ngữ
(conggiao.info)4/10/2014 8:33:45 AM – Mặc dù thuật ngữ này chỉ mới xuất hiện với Đức Gioan Phaolô II, nhưng tư
tưởng về sự cần thiết của một cuộc tân Phúc-Âm-hóa đã có từ trong những văn
kiện của Đức Gioan XXIII, của công đồng Vaticanô II và của Đức Phaolô VI.
Quả
thế, trong dịp Hội nghị Truyền giáo Quốc tế lần thứ nhất diễn ra tại Lyon vào
ngày 01 tháng 05 năm 1962, Đức Gioan XXIII đã gửi cho Đức Hồng Y Gerlier, tổng
giám mục Lyon, một bức thư, trong đó người ta gặp thấy một quan niệm về sự cần
thiết của một cuộc ‘truyền giáo mới’ cho thời đại mới.[1]
Tiếp
đến, công đồng Vaticanô II, trong sắc lệnh Ad Gentes, sau khi nói lên mục
đích chuyên biệt của hoạt động truyền giáo, đã để ý đến sự kiện có nhiều dân
tộc và nhiều nhóm người đã được Phúc-Âm-hóa có thể có nhu cầu mới, vì đang xuất
hiện nhiều thay đổi triệt để.[2] Mười năm sau đó, Đức Phaolô VI trong
tông huấn Evangelii Nuntiandi đã nói đến một sự dấn thân
loan báo Tin Mừng cho thế giới đang từ bỏ Kitô giáo.[3]
Sau
cùng, chính Đức Gioan Phaolô II lần đầu tiên đã giới thiệu thuật ngữ ‘tân
Phúc-Âm-hóa’ cách rõ ràng và khúc chiết trong bài diễn văn khai mạc Đại Hội
thường kỳ lần thứ 19 của CELAM vào ngày 09 tháng 03 năm 1983 tại Port-au-Prince
(Haiti).[4] Sau
đó ngài đã lặp lại tại Santo Domingo vào ngày 12 tháng 10 năm 1984 nhân dịp cử
hành đệ ngũ bách chu niên rao giảng Tin Mừng tại Mỹ Châu.[5] Từ đó thuật ngữ này trở thành biểu
tượng của giáo huấn mục vụ của ngài.
Như
tiếng vọng lại lời kêu gọi của Đức Giáo Hoàng, với những giọng điệu khác nhau
do những hoàn cảnh văn hóa, xã hội và giáo hội khác nhau, tân
Phúc-Âm-hóa trở thành đề tài trung tâm trong các văn kiện của đại hội các Giám
mục trên toàn thế giới. Chính hoàn cảnh của thế giới hiện nay đủ là lý do cho
cuộc ‘tân Phúc-Âm-hóa này’, như được mô tả trong Christifideles Laici.[6] Đến lượt mình, thông điệp Redemptoris Missio đã
cống hiến một sự chỉ dẫn rất quí giá để thực hiện chương trình khẩn cấp của
cuộc tân Phúc-Âm-hóa.[7]
Như
thế, tân Phúc-Âm-hóa là một thuật ngữ, một quan niệm, được khai triển trong sự
liên tục với sự gợi hứng nguyên thủy của công đồng Vaticanô II, đồng thời với sự đón nhận trong giai đoạn hậu công đồng mà
cao điểm là tông huấn Evangelii Nuntiandi của Đức Phaolô VI. Đó là câu trả lời của Giáo Hội cho các thách đố của thiên niên kỷ
thứ ba đã bắt đầu. Sự khẩn cấp của một cuộc Phúc-Âm-hóa như thế phát
sinh từ sự kiện nhân loại ngày nay đang sống trong một khúc ngoặt đáng kể mà Gaudium et Spes đã
thấy trước[8] và ngày càng đến nhanh hơn sau sự sụp
đổ của các ý thức hệ và cuộc khủng hoảng của chủ nghĩa duy lý.
[1] Xem
GIOAN XXIII, ‘Thư gửi ĐHY Pierre Gerlier, Tổng giám mục Lyon, nhân dịp Đại hội
Truyền giáo Quốc tế lần thứ I’ (1-5-1962), trong Discorsi messaggi colloqui del Santo Padre Giovanni
XXIII, Tipografia Pogliotta Vaticana, Città del Vaticano 1962, IV,
tr. 998-1002.
[3] Xem Evangelii Nuntiandi 52.56.
[4] Xem
GIOAN PHAOLÔ II, ‘Diễn văn tại Hội Nghị thường kỳ lần thứ 19 của CELAM
(9-3-1983)’, trong Insegnamenti di Giovanni
Paolo II (1983) VI/1, tr. 698.
[5] Xem
GIOAN PHAOLÔ II, ‘Bài giảng thánh lễ Loan báo Tin Mừng cho các dân tộc tại
[6] Xem Christifideles Laici 34.
[7] Xem Redemptoris Missio 39-86.
ĐGM Matthêô Nguyễn Văn Khôi