LỠ CÓ THAI, CÓ BUỘC CƯỚI KHÔNG?
Thưa cha, anh Nam và cô
Mỹ quen nhau và thề hứa sẽ lấy nhau. Chưa đến thời gian tiến hành thủ tục kết
hôn thì cô Mỹ đã có thai với anh Nam. Anh Nam hứa hẹn xúc tiến việc cưới hỏi,
nhưng sau đó một thời gian anh ta lơ là và nói: nào là không phải con của anh,
nào là cha mẹ không bằng lòng cho cưới. Sáu tháng sau, anh cưới một cô gái ở
nơi khác và có làm phép cưới trong nhà thờ. Tại sao anh lại làm được như vậy?
Luật có quy định anh Nam phải cưới cô Mỹ vì đã thề hứa và có thai với nhau
không? Có quy định nào khác về vấn đề này không?
***
Một trong những điều kiện quan trọng để việc kết hôn theo thể
thức Giáo luật được thành sự và hữu hiệu, là mỗi người phải được tự do lựa chọn, không bị bất cứ áp lực
nào (x. GL đ.1099; 1103). Việc anh Nam và cô Mỹ thề hứa với nhau chỉ là lời cam
kết riêng tư, không có giá trị bó buộc việc kết hôn. Vì thế, khi anh Nam không
giữ lời mình đã cam kết, thì anh mắc tội thất tín với cô Mỹ, về mặt lương tâm
và luân lý. Việc hai người có thai với nhau trước hôn nhân, về mặt Giáo luật, cũng
không có giá trị ràng buộc kết hôn. Nhưng làm như thế, hai người lỗi phạm nặng
nề điều răn thứ sáu. Do đó, anh Nam có thể tự do lựa chọn kết hôn với một người
khác mà anh muốn. Các linh mục có thể khuyên anh suy nghĩ và hoàn tất lời cam
kết của mình với cô Mỹ lúc ban đầu và đón nhận kết quả tình yêu là đứa con,
nhưng nhất thiết không thể có bất cứ biện pháp nào để áp lực anh Nam phải cưới
cô Mỹ. Ở đây không nói đến những biện pháp có tính cách mục vụ mà cha xứ có thể
có đối với hai người, nhất là với anh Nam về gương xấu nói trên, để nhắc nhở và
giáo dục những người khác trong cộng đoàn.
Trường hợp anh Nam kết hôn với người khác, thì trước đó, anh
phải chu toàn những nghĩa vụ tự nhiên (x. GL đ. 1071,3) sau đây theo Giáo luật
(cũng như theo quy định của Dân luật), nếu không thì không được giáo quyền
chứng hôn:
- Bồi thường phí tổn cho người mẹ trong thời gian mang thai và
sinh nở;
- Cấp dưỡng cho đứa trẻ cho đến tuổi trưởng thành là 18 tuổi
trọn.
- Mức độ và thời gian cấp dưỡng sẽ tuỳ theo sự quy định của những
người có trách nhiệm trong Giáo hội hoặc theo quy định của luật dân sự (nếu có)
- Trường hợp chưa chu toàn ngay được thì hai bên thoả thuận với
nhau và có chứng thực của các người hữu trách.
Khi đã hoàn tất nghĩa vụ này, cha xứ mới tiến hành thủ tục kết
hôn cho anh. Đây cũng là kinh nghiệm cho phái nữ để cẩn thận giữ gìn.
Lm. Anphongsô Nguyễn Công Vinh