Khóa tu nghiệp Toà án hôn phối tại Toà Giám mục Nha Trang
GIÁO PHẬN NHA TRANG – Từ ngày 21 đến 25/7/2014,
Toà Giám mục Nha Trang đã hân hạnh đón tiếp 70 linh mục từ 19 giáo phận
thuộc 3 giáo tỉnh của Giáo hội Việt Nam về tham dự Khóa tu nghiệp Toà án
hôn phối với chủ đề: Hôn nhân vô hiệu: Thủ tục và án lý.
Thánh lễ khai mạc Khoá tu nghiệp được cử hành
lúc 5g00 sáng thứ Ba do Đức cha Giuse Võ Đức Minh, Giám mục giáo phận
Nha Trang và cũng là chủ trì Khoá tu nghiệp, chủ sự. Trong phần chia sẻ nhân
ngày lễ kính thánh Maria Mađalêna, Đức cha Giuse đề cập đến hồng ân
đức tin mà Maria đã lãnh nhận. Maria Mađalêna đã lần đi trong đêm tối
của đức tin nhưng đã được Chúa soi đường mở lối và Maria đã đổi đời,
từ một con người tội lỗi trở thành vị thánh. Chúa đã đến với Maria
hơn là Maria đã đến với Chúa, Chúa đã ban ơn đức tin hơn là tự thân
Maria tin vào Chúa… Chúa cũng yêu thương chúng ta, đã đi bước trước đến
với chúng ta mặc dù chúng ta tội lỗi, có nhiều bất xứng…
Thánh lễ ngày khai mạc cũng như các ngày khác
trong Khoá tu nghiệp Toà án hôn phối có sự tham dự của các nữ tu đang theo học
Khoá bồi dưỡng Thần học năm 2014 tại Toà Giám Mục Nha Trang từ ngày 1 đến 31/7/2014.
Khởi đầu những ngày chia sẻ và học hỏi,
Đức cha Giuse đã hiện diện và nói lên một vài tâm tình khai mạc, trong
đó ngài đề cập đến bí tích Hôn phối là bí tích cao quý mà chính
Chúa Giêsu đã thiết lập và khi thiết lập bí tích này chính Ngài đã
nói: “Sự gì Thiên Chúa đã liên kết loài người không được phân ly”. Qua
đó, Đức cha Giuse nhắn nhủ các tham dự viên: việc quy tụ nơi đây không
phải là tìm cách tháo gỡ những gì Thiên Chúa đã liên kết, nhưng tìm
cách giúp cho đời sống hôn nhân thêm phong phú và trong sáng, theo đúng ý
định của Thiên Chúa, ngõ hầu mang lại hạnh phúc cho con người, nhất là
những người nghèo, những người cô thân cô thế, những người bị thiệt
thòi trong đời sống gia đình.
Ngài gọi
các linh mục làm việc tại các toà án hôn phối là “những mục tử làm công việc mục vụ đặc biệt”. Công
việc của anh em làm là công việc mục vụ mà từ trước đến nay ít người làm.
Một phần do thiếu những điều kiện hay thậm chí thiếu khả năng. Vì vậy người ta
nhìn công việc đại diện tư pháp hay toà án hôn phối như một cái gì quá chuyên
biệt, quá lý thuyết, không được liệt kê vào lãnh vực mục vụ; nhưng đó lại là
một công việc mục vụ vô cùng cao cả. Công việc của anh em về toà án hôn phối là
một công việc mục vụ rất cao cả, một công việc mục vụ
thay mặt cho Giáo hội, thay mặt cho giám mục, thay mặt cho linh mục đoàn của
mình để phục vụ. Chính vì vậy tôi ước mong anh em hãy trân trọng những giá trị
của hôn nhân gia đình theo thánh ý của Thiên Chúa, còn
những gì mà chúng ta gọi là tháo gỡ là bởi vì nó không phải là hôn nhân.
Giữ nhiệm vụ điều phối và thuyết trình chính
cho Khoá tu nghiệp này là cha Gioan Baotixita Lê Ngọc Dũng của giáo phận
Nha Trang, với sự cộng tác của hai cha Giuse Huỳnh Văn Sỹ và Đôminicô Nguyễn
Văn Mạnh. Chủ đề của khoá tu nghiệp được khai triển qua các đề tài: (1) Tổng
quát về tòa án hôn phối; (2) Thủ tục tòa án hôn phối; (3) Tố tụng
dựa trên tài liệu; (4) Kết hôn do sợ hãi; (5) Thiếu khả năng kết hôn;
(6) Vô tri khi kết hôn; (7) Lầm lẫn do lường gạt; (8) Kết hôn với điều
kiện; (9) Kết hôn gian ý.
Ngoài
phần lý thuyết, các tham dự viên còn thực tập nghị án
vào các buổi chiều. Họ chia thành 12 tổ với 12 toà án
để cùng tranh luận, phản biện và cuối cùng đúc kết.
Khoá tu nghiệp đã trang
bị nhiều hành trang quý báu cho anh em linh mục đang làm mục vụ tại các toà án hôn phối ở các giáo phận. Các thuyết
trình viên vừa là giáo sư chủng viện vừa là đại diện tư pháp tại giáo phận nên
có nhiều kinh nghiệm thực tiễn và nhiều ví dụ cụ thể chia sẻ thật bổ ích.
Luật pháp bảo vệ kết ước hôn nhân. Khi hôn nhân diễn ra cách bình thường theo đúng luật quy định thì hôn nhân đó thành sự. Cách nói
“giải gỡ hôn nhân” hay cho “tiêu hôn” có thể làm nhiều người hiểu cách đơn giản
rằng nhiệm vụ của toà án hôn phối Giáo hội là phân xử
đúng/sai như toà án dân sự hoặc hiểu lầm là Giáo hội cũng cho phép ly dị như
toà đời. Công việc chính của toà án hôn phối Giáo hội
là xác định những yếu tố để có thể phán quyết hôn nhân thành sự hay vô hiệu.
Toà án hôn phối Giáo hội sau khi tìm hiểu kỹ càng đã tuyên bố hủy bỏ những kết
ước hôn nhân nào đó mà thực chất là vô hiệu, là nhằm đem lại hạnh phúc cho con
người và tạo điều kiện cho con người có được một giao ước hôn nhân đúng theo ý
định của Thiên Chúa và Giáo hội.
Lm Giuse Nguyễn Hữu An