CHƯƠNG
MỘT
MỤC
ĐÍCH TÔI SỐNG TRÊN TRÁI ĐẤT
(Một Hành Trình có Mục Đích của Warren - trg
9 – 12)
“ Tôi đang ở đây,trên trái đất nầy, vì đềiu
gì?”(Ngày 1 – 7)
Giáo huấn và thực hành [giáo hội] Công Giáo La Mã trùng hợp với một số
phần trong thông điệp của mục sư Rick Warren trong cuốn Sống Theo Đúng Mục Đích và
mâu thuẫn nhau trong những điểm
khác.Tuy nhiên có nhiều điểm tương đồng hơn là bất đồng.
Chương nầy và những chương tiếp
theo sẽ đưa ra một cái nhìn Công giáo xuyên
suốt về cuốn sách của Rick Warren.
Chương nầy sẽ khẳng định và làm phong phú những phần mà hai bên có vẻ trùng hợp
nhau. Nó sẽ giải thích và làm sáng tỏ những điểm mà hai bên xem ra còn mâu
thuẫn nhau.
NHỮNG ĐIỂM KHÁC BIỆT và NHỮNG
ĐIỀU CẦN LÀM SÁNG TỎ
§ QUAN PHÒNG và TỰ DO
Trong cuốn sách của mình, mục sư
Rick Warren nhấn mạnh rằng Thiên Chúa có một kế hoạch chính xác cho mỗi người
trong chúng ta. Đấng Tạo Hoá đã “ấn định từng chi tiết riêng rẽ cho cơ thể
bạn”, Thiên Chúa – ông giảng dạy – đã dự tính ngày sinh,ngày chết, nơi chúng ta
sinh và nơi chúng ta sẽ sống. Warren bảo vệ ý kiến rằng tất cả mọi yếu tố trong
cuộc đời chúng ta là một phần kế hoạch và mục đích của Thiên Chúa đối với chúng
ta. Tuy nhiên, ông lại thừa nhận rằng Đấng Tạo Hoá lưu tâm tới sai lầm và tội
lỗi con người ( Ngày 2).
Mặt khác, tín hữu Công giáo La
Mã gắng sức để giữ cân bằng niềm tin của
họ vào sự quan phòng yêu thương của Thiên Chúa và vào quà tặng là tự do con
người do Đấng Tạo Hoá ban cho. Chúng ta nắm bắt thử thách nầy như một mầu
nhiệm, như một khía cạnh của điều linh thánh không bao giờ hiểu thấu trọn vẹn
được trong cuộc đời nầy.
Làm sao một Vị Thiên Chúa
siêu việt lại vừa có thể ở cùng chúng ta mọi phút giây,hướng dẫn chúng
ta và che chở cho chúng ta, lại vừa có thể ấp ủ và tôn trọng tự do của chúng ta
được có nhiều chọn lựa mà chúng ta đối diện trong cuộc sống?
Sự pha trộn nhiệm mầu giữa Quan
phòng và Tự do trở nên dễ lẫn lộn nhất vào những lúc gặp bi kịch – khi một em
bé tình cờ rơi xuống từ toà nhà năm tầng và bị chềt, khi một người bị thương
một cách bất hạnh do một người lái xe say rượu đụng phải, khi những tên khủng
bố đâm hai máy bay vào Toà Tháp Đôi ở thành phố New York.
Vụ tấn công ngày 9/11 làm nỗi
bật cái song đề nầy đối với ngừơi Mỹ. Một số ngừơi kêu to :” Làm sao Thiên Chúa có thể làm điều nầy?
Tạo sao Thiên Chúa để cho điều nầy xảy ra?”. Cha Mẹ của đứa bé bị chết kia và
gia đình của người bị giết trtong tai nạn xe hơi,cũng như những người khác sững
sờ vì những sự kiện đen tối tương tự, có thể cũng đã đặt ra những câu hỏi giống
như thế.
Câu trả lời rằng đó là một
phần trong kế hoạch của Thiên Chúa hoặc rằng một vị Thiên Chúa tốt lành đã gọi
người nầy về [với Người],khó mà an ủi những người đang đau khổ và xét về thần học
xem ra không đúng.
Một câu đáp hay hơn có thể
tưởng tượng Thiên Chúa đang nói :
“Thảm hoạ ngày 11/9 không nằm
trong kế hoạch của Ta. Ta đã có thể ngăn chận bi kịch nầy, nhưng nếu làm như
thế, Ta sẽ làm cho con người mất tự do,mất khả năng yêu mến hoặc thù hận, chọn
điều thiện hoặc điều ác. Nhưng một khi
những sự chọn lựa đó đã được thực hiện và biến cố ấy xảy ra, Ta sẽ đem điều
lành ra khỏi sự dữ và đem ánh sáng ra khỏi bóng tối. Và Ta ở gần những ai đoạn
trường, những người tâm hồn tan nát, để ban cho họ sức mạnh, lòng can đảm và an
ủi”.
§ AI SẼ ĐƯỢC CỨU ĐỘ?
Có lẽ là khác biệt rõ rệt nhất giữa những gì mục sư Warren tuyên bố
trong cuốn sách của ông và những gì
Giáo Hội Công giáo giảng dạy liên quan đến vấn đề Ơn cứu độ. Ai sẽ được cứu độ.
Người nào sẽ vào thiên đàng?
Warren hứa rằng “ trên thiên
đàng chúng ta sẽ được tái hợp với những người được yêu mến là những kẻ tin”.
Như tôi đã chỉ ra trong dẫn nhập, tôi sẽ có thể đọc thấy ở trong lời tiên báo
nầy một sự thừa nhận những gì các nhà giảng thuyết phái Phúc Âm nói chung có vẻ
tin và dạy: chỉ có những ai minh nhiên công
nhận Chúa Giêsu là Đấng Cứu Độ,thì
mới được nhận phần thưởng thiên đàng ( Ngày 4)
Giáo huấn Giáo Hội Công giáo
La Mã chính thức hiện hành đi theo một lối đi khác
Trên dưới nữa thế kỷ qua, Cha
Leonard Feeney, một linh mục New England, bảo vệ ý tưởng rằng chỉ những ai hiện
là thành viên Giáo Hội Công giáo La Mã, mới được cứu độ và vào thiên đàng. Câu
la-tinh “Extra ecclesiam nulla salus”
(ngoài Giáo Hội không có ơn cứu độ), tóm tắt lập trường của Ngài. Ngài biện hộ
mạnh mẽ cho khái niệm nầy, giảng dạy nó và được nhiều người ủng hộ. Cuối cùng
Vatican đã loại bỏ các quan điểm của
Ngài và ra lệnh cho Ngài vừa phải rút lại lởi giảng dạy nầy và thôi giảng dạy
như thế.
Bản tóm tắt mới nhất hiện nay của Giáo huấn Công giáo chính thức là cuốn
Giáo Lý Giáo Hội Công giáo. Một đoạn
văn lập lại lời dạy của Công Đồng Vatican II bốn mươi năm trước khi phát hành
cuốn Giáo Lý nầy, tóm tắt lập trường
hiện tại của Giáo Hội về [câu hỏi ] “Ai sẽ được cứu độ?”. Dù không phủ nhận tầm
quan trọng và giá trị của việc công nhận Giáo Hội và Chúa Giêsu là Đức Chúa, nó
quyết định rằng cánh cửa thiên đàng được mở ra cho hết thảy những ai trung
thành bước theo những ánh sáng mà Thiên Chúa đã thắp sáng tâm hồn họ.
Vì Chúa Kitô chết cho mọi
người và vì mọi người trên thực tế được kêu gọi đến với một số phận duy nhất
như nhau, - số phận vốn thiêng liêng,-
cho nên chúng ta phải tin rằng Chúa Thánh Linh ban cho mọi người khả
năng được nên những người dự phần vào mầu nhiệm Phục sinh theo cách thế chỉ có
Thiên Chúa biết rõ. Những ai không biết Tin Mừng Chúa Kitô và Giáo Hội Người,
nhưng tìm kiếm chân lý và thực hiện ý Thiên Chúa theo đúng những gì họ hiểu [ ý
muốn của Chúa], đều có thể được cứu độ. Ta có thể giả thiết rằng những người
như thế đã ao ước được rửa tội một cách rõ ràng, nếu họ biết được sự cần thiết
của phép rửa (Điều 1260).
NHỮNG ĐIỀU ĐƯỢC KHẲNG ĐỊNH
và NHỮNG ĐIỀU CẦN ĐƯỢC LÀM
CHO THÊM PHONG PHÚ
§ 40 NGÀY LINH THÁNH
Mục sư Warren trích dẫn những
trường hợp thường gặp trong Kinh Thánh,trong đó những cá nhân hoặc những nhóm
người được biến đổi khi chuẩn bị cho một sự kiện thánh thiện độc nhất, trong “
Một Hành Trình với Mục Đích”.
Như vị mục sư Saddleback nầy
nhận định, 40 ngày có một ý nghĩa đặc biệt trong Kinh Thánh. Ông Noê đã trải
qua 40 ngày trên con tàu và Ông Môsê trải qua 40 ngày trên Núi Sinai. Thiên
Chúa cho thành Ninive 40 ngày để thay đổi. Chúa Giêsu chuẩn bị sứ vụ công khai
bằng 40 ngày cầu nguyện và ăn chay trong hoang mạc và sau khi sống lại, Người
tiếp tục biến đổi các môn đệ trong 40 ngày cho tới khi Người trở về cùng Chúa
Cha trên thiên đàng.
Mùa Chay đối với tín hữu Công
giáo La Mã cũng có chiều kích giống như thế.
Chúng ta đi đến con số 40 ngày
với việc bắt đầu bằng Thứ Tư lễ Tro, đếm các ngày cho tới Phục Sinh và trừ đi
các ngày Chúa Nhật. Ngày của Chúa dành cho kỷ niệm vui mừng về sự Phục Sinh hơn
là cho việc linh hồn thanh luyện bằng sám hối ăn năn. Trên thực tế, một số vị
linh hướng gợi ý rằng chúng ta ngưng các hy sinh Mùa Chay trong các ngày Chúa Nhật và tiếp tục lại vào các ngày thứ hai. Bằng
cách ấy, chúng ta sẽ nhắc nhở mình mỗi thuần về sự chiến thằng tội lỗi và sự
chết của Chúa Giêsu và sau đó, với một
khởi đầu tươi mới, bắt đầu một tuần mới những việc thống hối.
Mục đích trọn vẹn của cầu
nguyện, ăn chay và những việc làm bác ái trong Mùa Chay có hai mặt : thứ nhất,
nhằm chuẩn bị cho sự tiếp nhận khai tâm phép rửa tội (những ngừơi lớn gia nhập giáo hội) hoặc nhăc
lại những lời hứa khi chịu phép rửa (những kẻ đã là thành viên giáo hội)’ kế
đến, nhằm tiến sâu hơn vào cuộc khổ nạn của Chúa Kitô. Phần bắt đầu của Mùa Chay tập chú vào khía
cạnh phép rửa; phần sau của Mùa Chay tập trung vào cuộc thương khó của Chúa
Giêsu.
§ NHỮNG GIÁO HỘI KHỔNG LỒ HOẶC
ĐẦY ĐỦ BAN NGHÀNH
Charles Truehart, một phóng viên phái tin lành Tân Giáo, đã dành một năm
để nghiên cứu nhiều trong số những giáo hội khổng lồ và đầy đủ ban nghành [phục
vụ] ở Hoa Kỳ. Trong bài tiểu luận ông viết vào tháng 8.1996 cho tờ Atlantic Monthly (Nguyệt San Atlantic),
ông mô tả một số yếu tố chung cho tất cả các giáo hội nầy : chỗ đậu xe rộng
rãi; cảnh trí hấp dẫn; ghi danh rõ ràng; nhà tắm sạch sẽ; đón tiếp nồng nhiệt;
những bài hát dễ hát, lời giảng dạy thiết thực và vô số những nhóm tự lực giải
quyết những vấn đề thực tế đang xảy đến với các thành viên như là những thói
nghiện ngập đa dạng hoặc những thử thách về hôn nhân.
Giáo Hội SaddleBack chắc chắn
cũng gộp hết những yếu tố hợp thành nầy, nhưng mục sư Warren đã bắt đầu và phát triển cộng đoàn đức tin đông đảo của ông
(22.000 thành viên) qua những nhóm nhỏ gặp gỡ nhau mỗi tuần để cầu nguyện,chia
sẻ Kinh Thánh và thảo luận.
Một chiếu kích ấn tượng của
giáo hội Saddleback và tầm nhìn của Rick Warren là một điều quan tâm đối với
những ai đang có nhu cầu ở nơi đây và ở nước ngoài. Những món quà tặng bằng
tiền quan trọng và nhân sự đã được trao tặng nhằm giùp đỡ, chẳng hạn, các nạn
nhân [cơn siêu bão] Katrina ở Hoa Kỳ và các nạn nhân nghèo đói ở Châu Phi.
Một số giáo xứ Công Giáo La Mã
có suy nghĩ hảo huyền đã tìm cách thực hiện một vài trong những cách làm mục vụ
thành công nầy, mặc dù nhiều người bị hạn chế làm được như thế do nhiều lý do
thực tiễn khác nhau. Mới mẻ, to lớn, những ngôi nhà thờ vùng ngoại ô có khả
năng tốt hơn du nhập một số trong các yếu tố chung như các giáo hội khổng lồ
nầy. Thêm vào đó, việc thiếu các linh mục đã dẫn đến việc củng cố hợp nhất các
giáo xứ , để cuối cùng cũng có thể dẫn tới
việc xây dựng một giáo xứ to lớn
nhằm trông nom vài đơn vị nhỏ hơn. Những nhà hoạch định chương trình nầy trông
cậy vào mô hình những giáo xứ phục vụ đa
nghành với hy vọng nó sẽ thành công đối với các tín hữu Công Giáo La Mã.
Còn phải chờ xem những cố hắng nầy có thành công chăng.
Thông thường các nhà lãnh đạo Công Giáo La Mã cân nhắc với ngạc nhiên,
nhưng cũng đặt ra những câu hỏi về sự tăng trưởng và sức sống phi thường của
những giáo hội khổng lồ như là Saddleback, biết rõ rằng một số thành viên của
nó nguyên là người Công giáo.
§ NHIỀU BẢN DỊCH
Rick Warren kể tên khoảng 15
bản dịch Kinh Thánh khác nhau trong suốt cuốn sách của ông. Các học giả hiện
đại ngày nay dịch Kinh Thánh từ những ngôn ngữ gốc. Một số trong những phiên
bản ấy có thể chấp nhận được và được người Công giáo La Mã sử dụng. Bản phổ
biến nhất là Kinh Thánh Mới của Hoa Kỳ
“được dịch từ những ngôn ngữ gốc với việc sử dụng có phê bình tất cả mọi nguồn
cổ” và được các giám mục Hoa Kỳ chấp
thuận.
Tuy nhiên,phụng vụ Công giáo La
Mã, đặc biệt là Phụng vụ Thánh Thể hay là Thánh Lễ, theo một bản dịch đăc biệt
các bài đọc in trong Sách Bài Đọc được các giám mục Hoa Kỳ và Vatican phê
chuẩn. Dù người Công giáo La Mã được tự do dùng các bản dịch khác cho việc đọc
và nghiên cứu, tuần nầy sang tuần khác, với chu kỳ ba năm, họ nghe phiên bản
Sách Bài Đọc những đoạn trích Kinh Thánh.
Trong suốt thập niên qua, đã có
những tranh cãi mãnh liệt bên trong Giáo Hội Công giáo về bản dịch Sách Bài Đọc
chính thức nầy. Những cuộc tranh luận tập trung một đàng chung quanh việc sử
dụng ngôn ngữ có tính bao gộp hơn; đàng khác về những giá trị tương đối của một
bản dịch sát từ ngữ hơn là hiện đại của văn bản gốc tiếng La-tinh.
§ NHỮNG SẢN PHẨM KHÔNG BỊ QUÁ
KHỨ GIAM HÃM
Việc Warren nhấn mạnh rằng
“Thiên Chúa có biệt tài trong việc ban cho con người một khởi đầu tươi mới”
hoàn toàn trùng khớp với các giáo huấn Công giáo về lòng trắc ẩn của Chúa Giêsu
như là Đấng Cứu Độ và lời hứa của Thiên Chúa chăm sóc các nhu cầu của chúng ta
trong tương lai (Ngày 3). Các nhà lãnh đạo tinh thần thường cho các cá nhân lời
khuyên thực tiễn nầy :”Hãy phó thác qúa khứ cho lòng nhân từ Chúa, phó thác
tương lai cho Ch1ua quan phòng và hãy
sống giây phút hiện tại cho tròn đầy”.
TỘI
Như Warren phát biểu rất hay, chúng ta là những sản phẩm,nhưng cần phải
không được để bị quá khứ giam hãm .
Trong hơn ba thập kỷ tôi đã
hướng dẫn một cuộc tĩnh tâm hoặc công tác truyền giáo trong các giáo xứ trên
khắp Hoa Kỳ. Chúng bắt đầu với một bài giảng lễ trong tất cả các thánh lễ cuối
tuần và theo sau là ba buổi hướng dẫn ban chiều. Thông điệp chiều thứ Bảy và
sáng Chúa Nhật tập trung quanh “không đau khổ,không có được : Tội và Tội Lỗi, Tha Thứ và Bình An”. Sau khi
đã thiết lập sự cần thiết và bản chất của một ý thức lành mạnh về tội qua rất
nhiều ví dụ, tôi mô tả tội lỗi thật và giả, minh hoạ sự đau khổ sâu xa mà tội
gây nên cùng với sự hậu quả tất nhiên là cần đến sự tha thứ và chữa lành của
Chúa. Sau đó bài giảng tìm cách tạo ra
một hình ảnh ấp cúng về Chúa Giêsu là Đấng Cứu Độ, Đấng trong lời nói và việc
làm thường xuyên chỉ cho thấy lòng thương xót của Chúa, Đấng vừa có thể tha thứ tội lỗi của chúng ta
lại vừa có thể chữa lành tâm hồn chúng ta. Bài giảng cũng đưa ra bí tích Sám
Hối,Hoà Giải hay là Xưng Tội của Công Giáo trong một cái nhìn lôi cuốn.
Thông điệp nầy dành cho mọi
người hiện diện, nhưng nó có một ảnh hưởng đặc biệt với một số ít những người
đang mang trong mình một gánh nặng tội và tội lỗi, đôi khi đã rất nhiều năm.
Phản ứng tích cực đối với việc trình bày ấy luôn luôn là đáng khích lệ.
Lá thư sau đây là một minh hoạ
ấn tượng cho những đáp ứng đó:
Tôi cảm thấy bị thúc ép viết một ít hàng để
nói với Cha về những thay đổi đang diễn ra trong cuộc đời tôi. Cha có thể không
nhớ tôi, nhưng một ít tuần qua, lời cầu thay nguyện giúp của Cha với Chúa đã
thay đổi cuộc đời của tôi. Tôi đã mang trong mình tội lỗi hơn bốn mươi năm qua
và cuộc tĩnh tâm nầy đã cho tôi sức mạnh và can đảm đón nhận Bí Tích Hoà Giải.
Tôi đã cầu nguyện để có thể làm việc nầy đã từ rất,rất lâu - để xóa bỏ đau khổ
muộn phiền và tội lỗi mà tôi cảm nhận – và Thiên Chúa đã dẫn tôi đến với Cha và
với buổi tĩnh tâm. Cuộc đời tôi đã thay đổi. Tôi cảm thấy an bình và gần gũi
với Chúa Giêsu. Xin Chúa chúc lành cho Cha và cho việc lành Cha làm vì Danh
Người. Tôi sẽ luôn nhớ đến Cha trong kinh nguyện.
PHẬT Ý – BỰC BỘI
Tất cả chúng ta đểu đã bị xúc
phạm hoặc bị làm tổn thương trong quá khứ bởi lời nói,việc làm và điều quên sót
của một ai đó. Điều ấy có thể gây ra điều phật ý hoặc tệ hại hơn nữa à thù hận.
Cho đến khi bỏ đi những tâm tình sâu kín hoặc những quan điểm ấy, chúng ta sẽ
không có được một sự an bình sâu xa. Hơn thế nữa, nói như Warren, chúng tacó
thể vì thế mà bị sự phật ý và giận dữ nầy lái đi.
Đáng buồn thay, tâm trí chúng
ta có khuynh hướng tiếp tục chiếu lại,như một băng ghi âm, sự kiện hoặc kinh
nghiệm gây tổn thương vốn đến lượt nó làm sống lại những tình cảm thầm kín. Tập
trung vào thời khắc bây giờ và hướng tâm
trí chúng ta khỏi quá khứ, có thể mau chóng xua tan tính chất tiêu cực và giúp chúng ta hướng về phía trước với lòng
lòng thanh thản và quyết tâm.
THÔI GẮN BÓ.
Tại một buổi họp với hơn 100
người thảo luận cuốn Sống Theo Đúng Mục
Đích, nhiều người chỉ ra rằng lời giảng dạy trong cuốn sách về việc bớt gắn
bó với cái hiện tại và nơi nầy để tập chú hơn vào sự sống đời sau , đã có ảnh
hưởng ngay tức khắc trên đời sống của họ. Có một người, cách riêng, thấy là bổ
ích câu chuyện James Dobson kể về giải thưởng quần vợt của mình từng được trưng
bày một cách hãnh diện ở phòng trưng bày kỷ niệm của nhà trướng, nhưng nhiều
năm sau, trong một kỳ tu bổ toà nhà, nó bị lấy đi và ném vào một thùng rác.
§ TIÊU ĐIỂM VỀ SỰ SỐNG ĐỜI
SAU.
Theo cách song song, sự nhấn mạnh của vị mục sư giáo hội Saddleback về
cơn đói của con người đối với sự bất tử và kế hoạch của thiên Chúa đối với
tương lai vĩnh cửu, tương đương sát sao với giáo huấn và thực hành Công giáo La
Mã (Ngày 4). Warren phát biểu :” Các bạn có một bản năng bẩm sinh mong mỏi sự
bất tử”, bằng việc đối chiếu cuộc sống tương đối ngắn ngủi trên trái đất với
viễn cảnh chúng ta sẽ sống vĩnh cửu đời sau.
Là linh mục, nhà giáo dục và
cây bút bình luận cho tờ New York Times,
Đức Ông Lorenzo Albacete, trong cuốn sách của ông Goa at the Rotz : Attraction
to Infinity ( Thiên Chúa ở…), thường xuyên lưu ý rằng tâm hồn con người mong
mỏi sự vô tận, sự vĩnh cửu,sự bất tử. Hơn thế nữa, các nghi thức Công giáo La
Mã từ ban bí tích rửa tội cho đến an táng và liên tục giữa hai nghi thức ấy,
không ngừng lập đi lập lại rằng ơn nầy ban cho chúng ta một nếm cảm trước thiên
đàng ở ngay nơi đây và một lời hứa về cuộc sống vĩnh cửu mai sau.
Chương nầy về đoạn thứ nhất của cuốn Sống Theo Đúng Mục Đích có thể chỉ ra rằng người Công giáo La Mã hoàn toàn đồng ý với nhiều trong số những lời giảng dạy của mục sư Rick Warren. Tuy nhiên, nó cũng sẽ là cho nỗi lên nhu cầu, hoặc chí ít là tính chất lợi ích, của một cái nhìn Công giáo về một số điểm trong cuốn sách của ông.