Ý NIỆM: TÊN LỪA BỊP HAY NGƯỜI DẪN ĐƯỜNG

Khổng Nhuận

 

Ý niệm là gì? Đó là tất cả những gì chúng ta tô vẽ cho thực tại dựa vào cá tính, sở thích của mỗi người. Nó được hình thành từ những gì chúng ta thu lượm được do xã hội, văn hoá, tôn giáo nhồi nhét vào đầu chúng ta thành những công thức đóng khung, khô cứng.

Ý niệm là một yếu tố vô cùng quan trọng trong cuộc sống thường ngày đặc biệt là về khoa học kỹ thuật, nhờ đó con người ngày càng tiến bộ vượt bậc. Điển hình là trong lãnh vực vi tính.

Trong lãnh vực giao tiếp, ý niệm mang nhiều dáng vẻ:

Ý niệm mang đôi mắt hình viên đạn

Linh mục Mello kể một câu chuyện đáng tiếc như sau.

Một chị nữ tu nổi tiếng là khó tính khó nết, chẳng mấy ai ưa chị. Trước khi chị đi tĩnh tâm, mọi người xầm xì dè bỉu: Đi tỉnh tâm cũng vô ích, có thay đổi gì đâu. Không ngờ, sau một tuần tĩnh tâm chị đã thay đổi khá nhiều, những người cùng khoá tĩnh tâm ai cũng nhận ra vẻ vui tươi trên khuôn mặt, nét rạng ngời trong ánh mắt, nét tươi hồng trên đôi môi kèm theo thái độ nhã nhặn, dịu dàng. Nhưng khi chị trở chị trở về cộng đoàn, các chị em vốn có những định kiến không tốt về chị, vẫn cứ tiếp tục nhìn chị bằng những ấn tượng nghi ngờ. Họ bàn tán: “Trông cô ta cũng có vẻ đỡ hơn chút xíu, nhưng cứ chống mắt lên mà xem, ba bảy hai mươi mốt ngày thì đâu lại hoàn đấy!!!”. Quả thực, chỉ vài tuần sau, chị ta đã trở về tình trạng cũ: Đó là cách phản ứng lại cách đối xử của các chị em trong nhóm. Và họ được thể la toáng lên: “Đấy đã bảo mà, đợi tết Công gô, may ra cô ấy mới thay đổi được”.  Thế nhưng bi kịch vừa diễn tiến ra trong lòng chị nào ai có hay. Đúng là ý niệm thiên kiến mang đôi mắt hình viên đạn đã bắn ngã gục một người muốn đứng dậy, làm lại cuộc đời.

Đôi khi ý niệm làm cho ta tẽn tò!!.

Sau bao năm xa cách, gặp lại người bạn thân, tôi mừng quýnh  hét lên: Hùng! mười năm rồi không gặp. Rồi ôm chầm lấy anh bạn quý. Tôi đang ôm ai? Hùng hay hoài niệm của tôi về Hùng? Tôi đang nghĩ rằng anh ta vẫn dễ mến như xưa. Nhưng chừng 15 phút sau, tôi mới nhận ra Hùng đã thay đổi quá nhiều và tôi không còn thích anh ta nữa. Tôi đã ôm lầm người!! Ý niệm đã trở thành tên lừa bịp thật khéo léo khiến ta phải tẽn tò!!!

Thỉnh thoảng, trước khi gặp một người mà ta được giới thiệu, ý niệm thường vẽ trong trí ta một hình ảnh nào đó, nhưng khi gặp mặt, ta mới té ngửa và thất vọng khi mẫu người trong ý niệm của ta không giống như người mà ta gặp gỡ. Và thay vì ta vui vẻ tiếp chuyện, ta lại tỏ ra thờ ơ lạnh nhạt

Ý niệm mê hoặc con tim.

Thường thường, khi lớn lên mỗi ngưòi chúng ta hình thành trong tâm trí mình một mẫu người lý tưởng và bất chợt gặp được một người mang một vài nét thôi cũng đủ ta bị mê mẩn bởi tiếng sét ái tình. Ta tô vẽ cho người ta yêu bằng đủ mọi thứ hào quang và trao vào tay họ toàn bộ quyền lực khiến ta trở thành một tên nô lệ tình yêu một cách tự nguyện. Trong khi những người khác thắc mắc: Không hiểu anh chàng ấy thấy cái quỷ gì nơi cô ta?  Thực ra, chàng đâu có thầy gì nơi cô ta, bằng chứng là có những trường hợp: Trước đây, chàng gặp nàng hàng ngày, chàng có thấy gì đặc biệt đâu. Ấy thế mà, chỉ trong một buổi chiều tím, chiều nhớ thương ai... , tâm hồn chàng lâng lâng  nhè nhẹ như gió, bồng bềnh trên cánh mây lang thang cuối trời,  thấy tóc nàng bay trong gió thật lãng mạn, chàng ta lập tức bị mê hồn và sau đó là những tháng ngày thần tiên bên những yêu ... cho tới khi lập gia đình, dứng trước thực tế cơm áo gạo tìền, hình ảnh tuyết vời mà ý niệm đã tô hồng trong trí óc chàng về nàng tiên kiều diễm đã tàn phai theo tháng ngày... Ý niệm đã cho chàgn ta ăn bùa mê thuốc lú !!

Trong lãnh vực tâm linh: Ý niệm cũng mang nhiều dáng vẻ

Ý niệm đóng khung, co cụm; Phe Công Giáo chúng ta luôn tự hào: Đạo tôi là Đạo thật do chính Chúa từ trời xuống lập nên. Ngoài ra, các đạo khác đều xếp loại dzổm: bụt, thần, ma, quỷ... trong khi mình chẳng tốt lành hơn ai, thậm chí còn bê bối, tội lỗi, bất nhân...hơn cả những người ngoài Công Giáo không hề biết Chúa. Ai hơi nói xấu đạo ta, ta có thể sùng máu xin hắn tí huyết! Ai động đấng các đấng các bậc nào đó – dù đúng trăm phần trăm - ta đã la toáng lên là bôi nhọ Giáo Hội, chống phá Giáo Hội!! làm như các đấng các bậc chính là Giáo Hội!! Chính ý niệm đóng khung co cụm này khiến cho nhiều nhân chứng của Chúa thản nhiên trở thành phản chứng của Ngài, bởi vì sẽ được bề trên, bề dưới che chở giấu kín, quyết không vạch áo cho người xem lưng!! Khác hẳn ngày xưa. Phê-rô – mà chúng ta phong cho Ngài là Giáo hoàng tiên khởi – hơi loạng quang một chút là bị bề trên Giê-su quạt cho một trận, vuốt mặt không kịp. Một lần kia, mang ý niệm đóng khung, co cụm Ông Gio-an nói với Đức Giê-su: "Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta."₃₉ Đức Giê-su bảo: "Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy.(Mc 9:38-39)

Ý niệm Chúa là đấng toàn năng, toàn thiện còn tôi là tên thảo dân hèn mọn, yếu đuối, tội lỗi, xấu xa. Chính ý niệm này đã trở thành rào cản khiến chúng ta rất khó tiến lên trên đường thánh thiện. Thậm chí nó có thể trở thành bức tường sừng sững, cao vọi vọi khiến cho việc sống kết hợp nên một với Chúa của ta biến thành không tưởng.

Ý niệm Chúa là Cha nhân lành, Mẹ Maria là mẹ từ bi nhân ái. Đúng. rất đúng, đúng quá đi chứ. Nhưng thay vì bắt chước Chúa va Mẹ sống hiền hoà nhân ái với tha nhân, ta lại quay ra coi Chúa và Mẹ như ông thần đèn, như bà tiên hiền từ với đũa thần trong tay, sẵn sàng cứu giúp ta khỏi rắc rối cuộc đời. Thay vì sống phó thác trọn vẹn cả cuộc đời mình trong tay Chúa quan phòng, trong tay mẹ từ bi, ta lại chỉ chạy đến cùng Chúa và Mẹ trong cơn nguy khốn, còn thường ngày ta cứ lo học hành, làm ăn và sử dụng mọi khôn ngoan Chúa ban để chà đạp anh em, để làm ăn phi pháp, để lọc lừa khách hàng.

Ý niệm Chúa là tình yêu. Rất nhiều người thích biều ngữ này. Thậm chí còn cắt đề can vi tình cho thật đẹp rồi dán vào 3.4 phòng trong nhà, nhưng chẳng bao giờ sống trong Chúa tình yêu. Vẫn coi Chúa như một người Cha nhân lành xa xôi, đôi khi người Cha nhân lành bỗng biến thành ông công an ghi sổ phạt khi ta làm điều gì lỗi nghiệm trọng với Ngài.

Thực ra ý niệm Chúa là tình yêu đúng nghĩa sẽ rất tuyệt vời. để hiểu sâu hiểu rộng, xin quý vị đọc những bài trong tác phẩm Mong Manh. Tác giả là một tu viện trưởng rất bình dân đã viết theo cảm nghiệm tuyệt vời khi khám phá ra Thiên Chúa là tình yêu, sống trong tình yêu Chúa tràn đầy hoan lạc, hạnh phúc và bình an thực sự. Tác phẩm này nằm trong trang web http://anhmattamlinh.tinvui.org/mongmanh.htm. (Quý vị chỉ cần kết nối internet, rồi click chuột một cái, trang web sẽ hiện ra ngay, thích xem bài nào, ckick chuột vào bài đó) Lúc này Thiên Chúa không còn mang hình tướng nữa mà chỉ còn là khối tình yêu bao la dạt dào, và trái tim  nhỏ bé của mỗi người trong chúng ta là  TÌNH CON TRONG KHỐI TÌNH NGÀI.

Ý niệm Chúa là sự sống nghe có vẻ cao siêu, khó nắm bắt. Làm sao cảm được sự sống thần linh mãnh liệt của Ngài trong tâm mình thì quả là không dễ. Nhưng nếu chúng ta đầu tư một thời gian dài nghiềm ngẫm Tin Mừng Thánh Gio-an và các thư thánh Phao-lô. Phải dành rất nhiều giờ thinh lặng một mình để cảm nhận sự sống Thần Khí Thiên Chúa từ từ thấm vào lòng mình. Khó, chắc chắn là khó chứ chẳng phải chuyện chơi. Nhưng nếu kiên trì liên tục tìm kiếm, gõ cửa thì chắc chắn một ngày nào đó cánh cửa sẽ mở ra. Từ lúc đó, ta mới cảm nhận rất rõ: Sự sống đời đời đó là họ nhận biết Cha (Ga 17:3). Thực vậy, ý niệm Chúa là sự sống đời đời trở thành hiện thực ngày trong tâm mình. Và từ đó ta mới cảm nghiệm được lời chia sẻ nổi tiếng của Phao-lô: Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Ki-tô sống trong tôi. (Gl 2:20).

Ý niệm quả thực là lợi hại. Nó có thể là một tên lừa bịp. Nó có khi biến thành gã dẫn đường mù tịt đẩy ta xuống hố. Nhưng nó cũng trở thành người mở đường tốt lành giúp ta sống kết hợp với Chúa trong tình yêu Ngài với sức sống mãnh liệt của Thần Khí Thiên Chúa ngay trong tâm mình. Vấn đề cuối cùng và thực tế của mỗi người trong chúng ta là: Xét xem ý niệm của tôi hiện nay về Chúa mang dáng vẻ gì?