Sự thật về lý tưởng và con người linh mục
DẪN NHẬP
Trọng kính quý Đức
Ông, quý Cha, quý Tu sĩ nam nữ và cách riêng toàn thể Anh Chị em giáo dân rất
thân mến,
Lời đầu tiên, tôi
xin được thay mặt tất cả quý cha đồng tế đang hiện diện nơi đây, kính gửi lời
chào thăm sức khỏe và cầu nguyện cách đặc biết đến Anh chị em. Tôi cũng xin
thay mặt giáo phận cám ơn cách đặc biệt giáo xứ Hữu Vi: cha xứ, các viên chức Hội
đồng giáo xứ, và toàn thể anh chị em trong giáo xứ, giáo họ, đã hy sinh, nhiệt
tình tổ chức chu đáo cho ngày lễ hôm nay.
Trọng kính quý Cha
và toàn thể cộng đoàn Dân Chúa rất thân mến,
Hôm nay, lần đầu
tiên tôi được chủ tế Thánh lễ làm phép dầu với tư cách giám mục với sự hiện diện
đông đảo của linh mục đoàn và sự tham gia nhiệt tình sốt sắng của đông đảo bà
con giáo dân trong toàn giáo phận, tôi rất xúc động và không ngớt lời ngợi khen
Chúa về hồng ân Chúa đã thương ban cho toàn giáo phận, và cách riêng ban cho
tôi vinh dự được về phục vụ giáo phận thân thương nầy.
Hôm nay, nhân ngày
thứ năm Tuần thánh, ngày lễ làm phép Dầu, ngày Hội Thánh dành riêng cho các
linh mục, giám mục, cách riêng trong Năm thánh Linh mục, tất cả các linh mục khắp
nơi trong toàn giáo phận đều qui tụ về bên giám mục của mình để mừng kính, tạ
ơn, hiệp thông mầu nhiệm Đức Kitô đã chia sẻ chức vụ Tư Tế (Linh Mục Thượng Phẩm)
của Người cho các thánh Tông đồ và cho mỗi linh mục, giám mục chúng ta.
Thay mặt giáo phận,
cách riêng với tư cách giám mục, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đặc biệt, sâu xa,
chân thành đến tất cả quý cha, đã luôn luôn sẵn sàng hy sinh phục vụ giáo xứ,
giáo phận, cách nhiệt thành, hăng say và yêu mến. Giáo phận cám ơn cách riêng
các cha đang âm thầm, hy sinh, và quảng đại phục vụ tại những vùng sâu, xa xôi,
nghèo khó, túng thiếu, thưa thớt giáo dân.
Nhiều cha đã ngày
đêm hy sinh, vất vả, chịu đau khổ, tù tội, tra tấn, 15-20 năm, cả đời mình mà
không một lời oán trách kêu ca. Nhiều cha cao tuổi, ốm đau triền miên, sức yếu
vẫn luôn vui vẻ hy sinh, phục vụ miệt mài cho các linh hồn, cho giáo xứ, giáo
phận mà không nề hà, kể lể công trạng và nay đang dưỡng hưu âm thầm, cô độc, một
mình với Chúa và trong Chúa, không màng gì đến bảng vàng ghi công của người đời.
Giáo phận, giáo
dân, cách riêng giám mục thay mặt giáo phân xin hết lòng cám ơn quý cha, Chúa
thấy hết, biết hết mọi việc công phúc của quý cha, sẽ trả công bội cho quý cha.
Thánh lễ thứ năm
Tuần thánh sáng hôm nay, được dành riêng cho các linh mục, giám mục. Xin anh em
linh mục chúng ta hãy tham dự Thánh lễ nầy cách thật sốt sắng đặc biệt hơn mọi
khi để tạ ơn Chúa về hồng ân cao cả nầy, nhớ lại ngày chúng ta lãnh nhận chức
thánh vì yêu mến Chúa Kitô và để phục vụ Hội Thánh Người, đồng thời xin lỗi
Chúa, xin lỗi Giáo Hội, xin lỗi giáo phận, xin lỗi bà con giáo dân, xin lỗi mọi
người về những bất toàn, thiếu sót, trong tư tưởng, trong suy nghĩ, trong lời
nói và cách riêng trong thái độ, việc làm của con người linh mục và giám mục
chúng ta.
Còn quý bà con,
anh chị em giáo dân thân mến: lý tưởng linh mục nói chung, và cuộc đời mỗi linh
mục, giám mục nói riêng, hy sinh đến thế, cố gắng đến thế, đau khổ đến thế mà
cũng không thoát khỏi những yếu đuối, lầm lỗi, thiếu sót đáng tiếc trong việc
phục vụ anh chị em. Một số bà con giáo dân đã phản ảnh và trách móc đòi hỏi
linh mục, giám mục chúng tôi phải cố gắng nhiều hơn nữa, hy sinh hơn nữa và mẫu
mực làm gương sáng nhiều hơn nữa, chúng tôi xin chân thành cám ơn, ghi nhận và
sẽ cố gắng sửa chữa sám hối.
Xin Anh chị em hãy
quảng đại tha thứ những lỗi lầm, thiếu sót của chúng tôi và cầu nguyện nhiều
cho chúng tôi, linh mục, giám mục của anh chị em. Xin cầu nguyện thật nhiều cho
chúng tôi, để chúng tôi luôn được trung thành sống theo gương Chúa Kitô, trở
nên mọi sự cho mọi người, đầy tràn ân sủng, nhờ đó chúng tôi chu toàn xứng đáng
sứ mạng Chúa và Hội Thánh đã trao phó.
Một điểm đặc sắc
khác của ngày lễ hôm nay cũng rất đáng được đề cao, đó là: Ngày họp mặt của đại
gia đình giáo phận: hôm nay, mọi thành phần, đấng bậc trong giáo phận: giám mục,
linh mục, tu sĩ, giáo dân cùng họp nhau chung quanh bàn tiệc Thánh Thể để kính
nhớ việc Chúa lập bí tích Thánh Thể và chia sẻ chức Linh mục Thượng phẩm, cho
chúng ta. Sự họp mặt nầy nhắc chúng ta nhớ rằng: giáo phận là một đại gia đình,
một vườn nho của Chúa, trong đó mọi người phải hợp nhất với giám mục như cành với
cây, như cá với nước, như các chi thể trong một thân thể duy nhất với Đầu là
Chúa Kitô. Sự hợp nhất nầy cần được thể hiện không phải bằng tình cảm, lấy
lòng, tâng bốc, lẫn nhau, song bằng hành động, việc làm cụ thể, nhất là bằng ý
thức trách nhiệm, bằng sứ vụ mà Chúa và Hội Thánh đã trao ban.
Với tâm tình yêu mến
Giáo hội, cách riêng các vị chủ chăn, Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI, Đức cha
Phanxicô Xaviê nguyên Giám mục giáo phận, các linh mục giáo phận… Cộng đoàn
chúng ta hãy chuẩn bị tâm hồn thật sốt sáng để cùng với Chúa Kitô bước vào mầu
nhiệm hiến tế khổ nạn của Ngài…
BÀI GIẢNG
“Họ
trao cho Người cuốn sách ngôn sứ Isaia,
Người
mở ra gặp đoạn chép rằng:
“Thần
khí Chúa ngự trên tôi,
Vì
Chúa đã xức dầu tấn phong tôi,
để
tôi loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn.
Người
đã sai tôi đi công bố cho kẻ bị giam cầm biết họ được tha,
cho
người mù biết họ được sáng mắt,
trả lại
tự do cho người bị áp bức
công
bố năm hồng ân của Chúa”
Hôm
nay đã ứng nghiệm lời Kinh Thánh quý vị vừa nghe!” (Lc 4,14-20)
Trọng kính quý cha,
quý tu sĩ nam nữ, và anh chị em rất thân mến,
Vấn nạn: Sự thật
linh mục là ai? Sự thật linh mục làm gì và làm cho ai? Tại sao ít người làm
linh mục?
Ngày cầu nguyện
dành riêng cho các linh mục hôm nay gợi lại cho chúng ta một thắc mắc, một vấn
nạn đáng suy nghĩ như sau: Thần học và giáo lý Hội Thánh cũng như nhiều người
hiện nay rất đề cao linh mục. Con người, diện mạo, cuộc sống tinh thần và vật
chất của linh mục hoàn hảo, tốt đẹp về mọi mặt. Lý tưởng và con người linh mục
được ca ngợi hay thế, cao thế, đẹp thế; vậy mà thực tế vẫn không mấy ai theo? Tại
sao?
Con số rất khiêm tốn
về linh mục trên thế giới và tại Việt Nam:
– Linh mục trên thế
giới: 406.000 linh mục trên tổng dân số 6.000.000.000 = 15.000 người / 1 linh mục
– Linh mục cả nước
Việt Nam: 3000 linh mục trên tổng dân số 86.000.000 = 28.666 người /1 linh mục
Thống kê giáo phận
Thái Bình gồm có: 108 giáo xứ, 368 giáo họ và 133.000 giáo dân, 3.600.000 lương
dân, nhưng chỉ có 61 linh mục
Trả lời câu hỏi: Sự
thật linh mục là ai? Sự thật linh mục làm gì và làm cho ai?
Sự thật linh mục
là ai?
Câu trả lời được
tìm thấy trong thư gửi tín hữu Do Thái, 5,1-3: “Quả vậy, thượng tế (linh mục)
nào cũng là người được chọn trong số người phàm, và được đặt lên làm đại diện
cho loài người, để dâng lễ phẩm cũng như lễ đền tội. Vị ấy có khả năng cảm
thông với những kẻ ngu muội và những kẻ lầm lạc, bởi vì chính người (thượng tế)
cũng đầy yếu đuối, mà vì yếu đuối nên người phải dâng lễ đền tội cho dân thế
nào, thì cũng phải dâng lễ đền tội cho chính mình như vậy. Không ai tự gán cho
mình vinh dự ấy, nhưng phải được Thiên Chúa gọi như ông Aaron đã được gọi. Cũng
vậy không phải Đức Kitô đã tự tôn mình làm Thượng tế, nhưng là Đấng đã nói với
Người: Con là Con của Cha, ngày hôm nay Cha đã sinh ra con.”
Từ đó chúng ta rút
ra bài học: Chúa chọn linh mục không phải giữa loài người giỏi giang, sang trọng,
quyền quý nhưng giữa những người u mê, lầm lạc, để ngài biết chạnh lòng thương
nhũng kẻ u mê lầm lạc, vì chính ngài cũng là một trong những người yếu đuối, để
cảm thông với người yếu đuối.
Những gì thế gian
cho là yếu kém, thì Thiên Chúa đã chọn.
Thưa anh em, anh
em thử nghĩ lại xem: khi anh em được Chúa kêu gọi, thì trong anh em đâu có mấy
kẻ (linh mục) khôn ngoan trước mặt người đời, đâu có mấy người (linh mục) quyền
thế, mấy người (linh mục) quý phái? (1 Cr 1,26-31); song những gì thế gian cho
là điên dại (linh mục), thì Thiên Chúa đã chọn để hạ nhục những kẻ khôn ngoan,
và những gì thế gian cho là yếu kém (linh mục), thì Thiên Chúa đã chọn để hạ nhục
những kẻ hùng mạnh; những gì thế gian cho là hèn mạt (linh mục) không đáng kể,
là không có, thì Thiên Chúa đã chọn (linh mục) để huỷ diệt những gì hiện có, hầu
không một phàm nhân nào dám tự phụ trước mặt Người.
Phần anh em (linh
mục), chính nhờ Thiên Chúa mà anh em (linh mục) được hiện hữu trong Đức Kitô
Giêsu, Đấng đã trở nên sự khôn ngoan của chúng ta, sự khôn ngoan phát xuất từ
Thiên Chúa, Đấng đã làm cho anh em (linh mục) trở nên công chính, đã thánh hóa
và cứu chuộc anh em, đúng như lời đã chép rằng: Ai tự hào thì hãy tự hào trong
Chúa.
Như vậy, thân phận
linh mục là ai? Linh mục giống như mọi người: linh mục yếu đuối để cảm thông với
người yếu đuối, linh mục khổ đau để khổ đau với người khổ đau, linh mục nghèo
đói để sẻ chia nghèo đói với người nghèo đói, linh mục khốn khổ để cảm thương với
người khốn khổ, linh mục cùng cực đễ dễ chạnh lòng, cảm thông với những người
cùng cực hơn!
Sự thật linh mục
làm gì?
Câu trả lời của
chính Chúa Giêsu (Luca 4,14): “Họ trao cho Người cuốn sách ngôn sứ Isaia, Người
mở ra, gặp đoạn chép rằng: “Thần khí Đức Chúa ngự trên tôi, vì Chúa đã xức dầu
tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin mừng cho kẻ nghèo, hèn. Người đã sai tôi đi
công bố cho kẻ bị giam cầm biết họ được tha, cho người mù biết họ được sáng mắt,
trả lại tự do cho người bị áp bức, công bố năm hồng ân của Đức Chúa”.
Đức Giêsu cuốn
sách lại trả cho người giúp việc hội đường rồi ngồi xuống. Người bắt đầu nói với
họ: “Hôm nay đã ứng nghiệm lời Kinh Thánh tai quí vị vừa nghe.”
Từ đó chúng ta rút
ra câu trả lời cụ thể cho câu hỏi: Linh mục để làm gì?
Linh mục được đặt
lo việc Thiên Chúa thay cho loài người, để tiến dâng lễ vật và lễ hy sinh tạ tội.
Linh mục là người, nhưng không làm việc của loài người mà làm việc của Chúa. Việc
Chúa khác việc đời. Nhiều khi chính linh mục và chúng ta đều lẫn lộn, nhầm lẫn
tưởng cả hai là một.
Việc chuyên môn của
linh mục là làm việc thánh, dâng lễ thay cho dân, tiếng la tinh gọi là
pontifex, người bắc cầu. Giáo hoàng gọi là Maximus Pontifex: Thượng Phẩm, người
bắc cầu giữa Chúa và loài người.
Linh mục là Alter
Christus: người xưa đã gọi linh mục là một Chúa Kitô khác (Alter Chistus), vì
Chúa Giêsu đã nói: Như Cha Ta đã sai Ta thế nào thì Ta cũng sai các con như vậy.”
(Ga 20, 21) Chính vì thế mà goi linh mục là Alter Christus.
Tóm lại, nhiệm vụ,
sứ mệnh chính của linh mục phải làm là lo làm những việc Chúa đã làm, đã dạy,
và đã sống như Chúa Kitô xưa.
Sự thật linh mục
làm cho ai? Đối tượng ưu tiên nào?
Câu trả lời của
chính Chúa Giêsu (Lc 4,14): “Chúa đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin
mừng cho kẻ nghèo, hèn. Người đã sai tôi đi công bố cho kẻ bị giam cầm biết họ
được tha, cho người mù biết họ được sáng mắt, trả lại tự do cho người bị áp bức,
công bố năm hồng ân của Đức Chúa”
Linh mục tự bản
thân, tinh thần cũng như vật chất, nhất là mặt tinh thần, luân lý và đạo đức:
Linh mục luôn luôn là người bất xứng, thật sự rất nghèo nàn. Vì thế linh mục là
của người nghèo, vì người nghèo, chứ không phải cho người nghèo. Nhiều linh mục,
giám mục chọn khẩu hiệu nghèo, nhưng không sống nghèo, không làm gì cho người
nghèo cả!
Gương Linh mục
Giêsu: Người sai tôi đi công bố cho kẻ bị giam cầm, trả tự do cho người bị áp bức,
oan ức, bất công. Linh mục phải công bằng trong mọi đối xử. Linh mục phải luôn
đứng về phía người nghèo, hèn, bị áp bức bất công.
Linh mục: niềm hy
vọng của người nghèo. Người nghèo thường cũng là nạn nhân của các tệ đoan xã hội:
lường gạt, cướp bóc, xì ke, ma túy, mại dâm, hãm hiếp, v.v… Phải chăng Chúa đã
xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin mừng cho kẻ nghèo, hèn, công bố cho
kẻ bị giam cầm biết họ được tha, cho người mù biết họ được sáng mắt, trả lại tự
do cho người bị áp bức, công bố năm hồng ân của Đức Chúa”?
Kết luận:
Anh em linh mục,
giám mục thân mến: Hôm nay một lần nữa: “Thần khí Chúa ngự trên tôi, trên các
cha, vì Chúa đã xức dầu tấn phong chúng ta, để chúng ta loan báo Tin Mừng cho kẻ
nghèo hèn.
Người đã sai chúng
ta đi công bố cho kẻ bị giam cầm biết họ được tha, cho người mù biết họ được
sáng mắt, trả lại tự do cho người bị áp bức, công bố năm hồng ân của Chúa”
Xin Chúa cho anh
em linh mục, giám mục chúng ta được ứng nghiệm lời Kinh Thánh chúng ta vừa nghe
!” (Lc 4,14-20). Amen.
+ Phêrô Nguyễn
Văn Đệ
Giám mục giáo phận
Thái Bình