Thánh lễ khai mạc sứ vụ Phêrô của Đức Thánh Cha Phanxicô, Giám
Mục Roma
vi.radiovaticana.va2013-03-19
12:31:54 –
Lúc 8
giờ 45, ĐTC Phanxicô đã đi trên chiếc xe díp màu trắng, mui trần, không có
kiếng chắn đạn, tiến ra Quảng trường thánh Phêrô. Ngài tiến qua các lối đi để
chào thăm các tín hữu, reo vui, vẫy cờ quốc gia của họ. Có một lúc ĐTC truyền
dừng xe lại, ngài xuống xe ôm hôn một người khuyết tật, và những lúc khác, ngài
ôm hôn các em bé do các nhân viên an ninh bế lên ngài.
Trước
thánh lễ, lúc 9 giờ 20 phút, ĐTC đã xuống hầm dưới bàn thờ chính của Đền Thờ
Thánh Phêrô và đến trước mộ của Thánh Tông Đồ trưởng. Tại đây, cùng với 10 thủ
lãnh các Giáo hội Công Giáo nghi lễ Đông Phương, trong đó có 4 vị Thượng Phụ
Giáo Chủ, 4 vị Tổng Giám Mục trưởng, trong số này 4 vị là Hồng Y, ngài cầu
nguyện và xông hương trên mộ Thánh Nhân. Từ mộ thánh Phêrô, hai thầy Phó tế đã
lấy hai chiếc đĩa: một đựng dây Pallium và một đựng nhẫn Ngư Phủ của ĐTC, để
tháp tùng ngài trong đoàn rước tiến ra lễ đài trên thềm đền thờ thánh Phêrô.
Thành
phần tham dự
Đi
trước ĐTC trong đoàn rước là 180 vị đồng tế, hầu hết là các Hồng Y, trong phẩm
phục màu trắng vàng, trong khi ca đoàn Sistina của Tòa Thánh hát kinh cầu các
Thánh xin các vị phù giúp Đức tân Giáo Hoàng.
Trong
đoàn đồng tế, đặc biệt cũng có 2 LM đó là Cha José Rodriguez Carballo người Mêhicô,
và Cha Aldolfo Nicolás Pachón, người Tây Ban Nha, Bề trên Tổng quyền dòng Tên.
Hai vị được mời đồng tế trong tư cách là Chủ tịch và Phó Chủ tịch Hiệp Hội các
Bề trên Tổng quyền dòng nam.
Việc
giúp lễ do 15 tu sĩ Phanxicô thuộc Đền thánh La Verna ở miền trung Italia, nơi
thánh Phanxicô Assisi nhận 5 dấu thánh, đảm trách với sự phụ giúp của 4 thầy
thuộc dòng Phanxicô Viện Tu ở Roma. Phần thánh ca trong buổi lễ do Ca đoàn
Sistina của Tòa Thánh gồm 65 ca viên do Nhạc trưởng là Đức ông Massimo
Palombella điều khiển, cộng thêm với Ca đoàn tổng hợp gồm 80 ca viên.
Bên
trái bàn thờ là 200 GM và 33 phái đoàn của các Giáo Hội Kitô anh em, đứng đầu
là Đức Thượng Phụ Bartolomaios I, Giáo Chủ Chính Thống Constantinople bên Thổ
Nhĩ Kỳ, và cũng được coi là vị thủ lãnh danh dự chung của toàn Chính Thống
giáo. Các vị lãnh đạo các Giáo Hội Tin Lành, Hội đồng đại kết các Giáo Hội
Kitô, và cả thầy Alois Loeser, tu viện trưởng tu viện Đại kết Taizé bên Pháp.
Cũng ở
bên trái nhưng xuống phía trước bàn thờ là phái đoàn của các tôn giáo bạn, từ
Do thái giáo, Phật giáo, Hồi giáo, đạo Sikh, Jaina và Ấn Giáo. Sau đó là 1.200
LM và chủng sinh.
Bên
hông phải bàn thờ là chỗ dành cho 132 phái đoàn chính thức của các nước, đứng
đầu là Tổng thống Cộng hòa Italia, ông Giorgio Napolitano, Bà Tổng thống
Cristina Fernández de Kirchner của Argentina, 6 vị vua, 32 vị Tổng thống, 3
thái tử, phần còn lại là các thủ tướng chính phủ, phu nhân Tổng thống, hoặc Phó
tổng thống, trong đó có Ông Joseph Biden của Hoa Kỳ.
Chính
quyền thành Roma đã bố trí một số màn hình khổng lồ tại khu vực quảng trường
Thánh Phêrô và đường Hòa Giải để dân chúng có thể tham dự thánh lễ.
ĐTC
tiến ra lễ đài trước sự vỗ tay vang dội của mọi người. Nhiều lá cờ quốc gia
cũng được các tín hữu phất lên, dưới bầu trời đẹp.
Nghi thức
nhận Pallium và nhẫn Ngư Phủ
Nghi
thức khai mạc sứ vụ Phêrô, theo qui định của ĐTC Biển Đức 16, nay được cử hành
liền trước thánh lễ, vì không phải là bí tích. Nghi thức này gồm phần trao dây
Pallium Giáo Hoàng và trao nhẫn Ngư Phủ.
Dây
Pallium được trao cho ĐTC là dây làm bằng lông chiên màu trắng, có 6 hình Thánh
Giá màu đỏ, khi được đeo vào cổ, có một phần dài ở phía trước ngực và một phần
dài ở sau lưng. Đây là biểu hiệu cổ kính nhất của Giám Mục. Simeon thành
Tessalonica viết: “Dây Pallium chỉ Chúa Cứu Thế khi gặp chúng ta như chiên lạc
đàn, Ngài vác lên vai, và khi nhận lấy nhân tính con người trong cuộc nhập thể,
Ngài thần hóa nhân tính ấy bằng cái chết của Ngài trên Thánh Giá, Ngài dâng
chúng ta cho Chúa Cha, và qua cuộc phục sinh, Ngài nâng chúng ta lên cao”.
Vì thế
dây Pallium nhắc nhớ vị Mục Tử nhân lành (cf Ga 10,11), vác trên vai con chiên
lạc (cf Lc 15,4-7), và 3 câu trả lời yêu mến đáp lại 3 câu Chúa Giêsu Phục Sinh
hỏi thánh Phêrô, và Chúa dạy thánh nhân hãy chăn các con chiên con và chiên mẹ
của Ngài (cf Ga 21,15-17).
3 vị
Hồng Y là Angelo Sodano, niên trưởng HY đoàn, trưởng đẳng GM, ĐHY Godfried
Danneels, nguyên TGM Bruxelles bên Bỉ, trưởng đẳng HY Linh Mục, và ĐHY Jean
Louis Tauran, người Pháp, trưởng đẳng HY Phó tế lần lượt tiến lên trước mặt
ĐTC. ĐHY Tauran cầu xin : “Nguyện xin Thiên Chúa bình an, Đấng đã cho Đức Giêsu Kitô
vị Mục Tử của đoàn chiên sống lại từ cõi chết ban cho cha dây Pallium lấy từ
bàn thờ tuyên xưng của Thánh Phêrô, đấng mà mà vị Mục Tử Nhân Lành đã truyền
chăn dắt đoàn chiên của mình, đấng mà hôm nay cha kế vị trong sứ vụ Giám Mục
của Giáo Hội được sinh ra bởi hai thánh Tông Đồ Phêrô và Phaolô. Nguyện xin
Thánh Thần Chân Lý, Đấng phát xuất từ Chúa Cha, ban cho cha được nhiều ơn soi
sáng và phân định trong tác vụ củng cố anh em trong một đức tin duy nhất”
Rồi
ĐHY trưởng đẳng Phó tế tiến lên đeo dây Pallium vào cổ Đức tân Giáo Hoàng, tiếp
đến ĐHY trưởng đẳng LM Danneels kết thúc với lời nguyện: “xin Thiên Chúa chúc
lành và củng cố ơn Thánh Linh để sứ vụ của Đức tân Giáo Hoàng tương ứng với sự
cao cả của đoàn sủng mà Chúa đã ban cho Người”.
Sau đó
là nghi thức trao nhẫn Ngư Phủ. Ngay từ ngàn năm thứ I, nhẫn là biểu hiệu riêng
của Giám Mục. Chiếc nhẫn Ngư Phủ được trao cho ĐTC Phanxiô bằng bạc có hình
thánh Phêrô đang cầm chìa khóa, có nghĩa đó là nhẫn chứng thực thực đức tin và
nói lên nghĩa vụ được ủy thác cho thánh Phêrô là củng cố các anh em mình (cf
Luca 22,32). Nhẫn này được gọi là Nhẫn Ngư Phủ vì thánh Phêrô là Tông Đồ Ngư
Phủ (cf Mathêu 4,18-19). Sau khi tin vào lời Chúa Giêsu (cf Luca 5,5), thánh
nhân đã thả lưới và kéo vào bờ mẻ cá lạ lùng (cf Gioan 21,3-14).
ĐHY
Angelo Sodano, trưởng đẳng GM, nói: “Kính thưa Đức Thánh Cha, chính Chúa Kitô,
Con Thiên Chúa hằng sống, là Mục tử và là Giám mục của các linh hồn chúng ta,
Đấng đã xây dựng Giáo Hội trên đá tảng, ban cho ĐTC Nhẫn này, ấn tín của Thánh
Phêrô Ngư Phủ, Người đã sống niềm hy vọng trên biển Tiberiade và Chúa đã trao
cho Người chìa khóa nước trời. Ngày hôm nay, ĐTC kế vị Thánh Phêrô trong Giám
mục đoàn của Giáo Hội này, làm đầu trong tình hiệp thông hiệp nhất theo giáo
huấn của Thánh Phaolô Tông Đồ. Xin Thánh Thần tình yêu được phú vào tâm hồn
chúng ta làm cho ĐTC được tràn đầy sức mạnh và sự dịu dàng để giữ gìn các tín
hữu Chúa Kitô, qua sứ vụ của ĐTC, trong sự hiệp thông duy nhất”.
Rồi
ĐHY Sodano trao Nhẫn Ngư Phủ cho ĐTC, giữa tiếng vỗ tay vang dội của cộng đoàn.
Tiếp
đến là nghi thức tuân phục. Hồi ĐGH Biển Đức 16 khai mạc sứ vụ, ngoài các Hồng
y còn có các đại diện LM, tu sĩ nam nữ và giáo dân, tổng cộng là 12 người,
nhưng lần này chỉ có 6 HY đại diện, mỗi đẳng GM, LM và Phó tế 2 vị. Hai vị đứng
đầu là ĐHY Giovanni Battista Re và ĐHY Bertone.
Trong
nghi thức này không có đại diện LM, tu sĩ nam nữ và giáo dân vì họ sẽ cử hành
nghi thức tuân phục trong buổi lễ ĐTC Phanxicô sẽ cử hành trong mùa Phục Sinh
khi đến nhận Nhà thờ chính tòa giáo phận Roma của ngài là Đền thờ thánh Gioan
Laterano.
Thánh
lễ kính Thánh Giuse với kinh nguyện và các bài đọc đi kèm bắt đầu sau nghi thức
nhận Pallium và nhẫn Ngư Phủ của ĐTC.
Bài
Tin Mừng được hát bằng tiếng Hy Lạp kể lại sự tích thánh Giuse sau khi thấy Đức
Maria có thai, thì toan tính âm thầm bỏ rơi Người, nhưng đã được Sứ thần Chúa
hiện ra trong giấc mộng và dạy hãy đón nhận Đức Maria về nhà mình.
Các ý
nguyện
Bài
giảng của ĐTC bị ngắt quãng nhiều lần vì những tiếng vỗ tay của các tín hữu,
lần đầu khi ngài chúc mừng lễ Bổn mạng của Vị Tiền nhiệm và mời gọi các tín hữu
cầu nguyện cho Người.
Trong
phần lời nguyện phổ quát, đã có 5 ý nguyện được xướng lên là tiếng Nga, Pháp,
Arap, Swahili bên Phi châu và tiếng Hoa, lần lượt cầu cho Giáo Hội: Xin Thiên
Chúa toàn năng nâng đỡ mọi người, các mục tử và tín hữu, sống tuân phục vô điều
kiện đối với Tin Mừng; xin Chúa gìn giữ ĐGH Phanxicô trong việc thi hành sứ vụ
của Người Kế Nhiệm Thánh Phêrô và Chủ Chăn của toàn thể Giáo hội; cầu cho các
người cầm quyền: xin Chúa soi sáng tâm trí và hướng dẫn họ trong việc xây dựng
nền văn minh tình thương; cầu cho những người nghèo khổ trên trái đất: xin Chúa
bồi dưỡng, an ủi và ban cho họ niềm hy vọng nhờ lòng bác ái của các tín hữu
Kitô; sau cùng là cầu cho gia đình của Thiên Chúa đang tụ họp trong thánh lễ:
xin Chúa biến đổi cuộc sống của tất cả các tín hữu nên giống Chúa Giêsu.
Để rút
ngắn thời gian buổi lễ, không có phần tiến dâng lễ vật, và ĐTC cũng không đích
thân cho rước lễ, nhưng một thầy Phó tế đã làm thay. Trong khi đó có 500 LM
mang Mình Thánh Chúa phân phát cho các tín hữu tại khu vực hành lễ. Sau thánh
lễ, ở bên trong Đền thờ Thánh Thánh Phêrô, ĐTC đã chào thăm các vị thủ lãnh của
132 phái đoàn chính thức do chính phủ các nước gửi đến dự lễ. Bắt đầu là bà
tổng thống Cristina Kirchner của
Lễ
khai mạc sứ vụ của ĐTC kéo dài gần 2 tiếng đồng hồ và được nhiều tín hữu trên
thế giới theo dõi qua truyền hình.
G.
Trần Đức Anh OP