Bài Giáo Lý của ĐTC Phan-xi-cô trong buổi tiếp kiến chung tại quảng
trường Thánh Phê-rô sáng thứ Tư 16.09.2015: GIA ĐÌNH – Mục 27. Các Dân Tộc
Anh chị em thân mến, xin chúc anh chị em một ngày tốt đẹp!
Bài Giáo Lý hôm nay sẽ kết thúc một loạt những chiêm ngưỡng của
chúng ta về đề tài hôn nhân và gia đình. Bài Giáo Lý này cũng đứng trong mối
liên hệ trực tiếp với những biến cố to lớn đang đến gần và có nhiều yêu sách: Đại
Hội Quốc Tế về Gia Đình tại Philadelphia và Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới về
Gia Đình ngay tại Rô-ma này. Cả hai biến cố nêu trên đều tương ứng với chiều
kích mang tính toàn cầu của Ki-tô giáo cũng như tương ứng với tầm quan trọng
mang tính phổ quát của gia đình như là những tế bào căn bản và không thể thay
thế của bất cứ xã hội loài người nào trên toàn thế giới.
Những giai đoạn chuyển tiếp trong nền văn hóa hiện tại có vẻ như
đang được đánh dấu bởi những thành công lâu dài của một xã hội bị thống trị bởi
nền kinh tế và kỹ thuật.
Sự lệ thuộc của nền luân lý đạo đức dưới lô-gich lợi nhuận đang
tiếp tục diễn ra với những phương tiện vĩ đại và với sự hậu thuẫn của giới truyền
thông. Dưới những tình trạng ấy, một mối liên kết mới giữa người chồng và người
vợ sẽ không chỉ trở nên thiết yếu, mà cũng còn trở thành một khía cạnh có tính
chiến lược đối với sự giải phóng các dân tộc khỏi sự thuộc địa hóa bởi tiền bạc.
Chính trị, kinh tế và đời sống xã hội phải tái được điều chỉnh theo mối liên kết
ấy. Mà mối liên kết ấy lại có tính quyết định đối với sự thích hợp để sống của trái
đất, và đối với sự chuyển giao cảm giác sống, cũng như đối với sự liên hệ chặt
chẽ với ký ức và niềm hy vọng.
Trong mối liên kết ấy, vấn đề được ví như là cú pháp mang tính
sinh tồn, hay là „nút thắt vàng“. Đức Tin hướng mối liên kết này tới sự khôn
ngoan trong công trình sáng tạo của Thiên Chúa, Đấng đã không yêu cầu gia đình
phải lo lắng quá mức cho một cộng đồng tự bằng lòng với chính mình, nhưng thay
vào đó là một dự án hấp dẫn để biến thế giới „thành tổ ấm“. Từ ban đầu, ngay khi gia đình vừa xuất hiện thì cũng
đã hình thành nên nền tảng căn bản của nền văn hóa thế giới có tính cứu độ này
đối với chúng ta; nền văn hóa ấy sẽ làm cho chúng ta tránh được vô vàn những cuộc
tấn công, tránh được những cuộc sự hủy hoại lớn lao, tránh được sự thuộc địa
hóa một cách mênh mông, chẳng hạn như bởi tiền bạc hay bởi bất cứ ý thức hệ nào
mà chúng đang rất đe dọa thế giới. Nhờ vào nền tảng căn bản của gia đình, chúng
ta có thể tự bảo vệ mình trước những điều đó.
Ngay bản văn được chứa đựng trong Kinh Thánh về công trình tạo dựng
cũng tạo cảm hứng căn bản cho chúng ta để thực hiện những cuộc chiêm ngưỡng ngắn
về gia đình vào mỗi thứ Tư hằng tuần. Chúng ta có thể và phải tái tiếp thu những
lời ấy một cách sâu xa và rộng lớn hơn. Vì thế, một công việc vừa bao la nhưng
cũng vừa hấp dẫn đang chờ đợi chúng ta. Công trình tạo dựng của Thiên Chúa mênh
mông hơn một tình trạng mang tính triết học: Công trình ấy hình thành nên một
chân trời bao la của cuộc sống và của Đức Tin! Nếu một kế hoạch nào đó mà nó đi
chệch hướng khỏi công trình tạo dựng và ơn cứu độ của nó, thì đó không còn phải
là kế hoạch của Thiên Chúa nữa. Thiên Chúa đã trở thành người vì ơn cứu độ dành
cho thế giới thụ tạo cũng như cho tất cả mọi thụ tạo, mà nói theo Kinh Tin Kính
thì: vì loài người chúng ta và để cứu độ chúng ta. Chúa Giê-su phục sinh chính
„là người con đầu lòng của tất cả mọi thụ
tạo“ (Col 1,15).
Thế giới thụ tạo được trao phó cho người nam và người nữ: Điều xảy
ra giữa họ đã để lại trong tất cả mọi vật một dấu vết. Sự khước từ của họi đối
với phúc lành của Thiên Chúa đã không thể tránh khỏi việc dẫn tới một ảo tưởng
quyền lực mà ảo tưởng ấy đã hủy hoại tất cả. Chúng ta gọi điều đó là „tội nguyên tổ“. Tất cả chúng ta đều được
sinh ra với thứ bệnh di truyền này.
Thế nhưng chúng ta đã không bị nguyền rủa và cũng không bị phó mặc
cho chính chúng ta. Trong mối liên hệ này, một trình thuật Cựu Ước đã chứa đựng
những lời được đốt cháy bởi Tình Yêu ban đầu của Thiên Chúa đối với người nam
và người nữ! „Ta sẽ đặt mối thù giữa
ngươi và người nữ, giữa dòng dõi ngươi và dòng dõi người nữ“ (St 3,15a).
Thiên Chúa đã hướng những lời ấy vào con rắn – kẻ đã thề thốt và dẫn con người
vào cơn cám dỗ. Thông qua những lời ấy, Thiên Chúa đã đánh dấu trên người phụ nữ
với một thanh ngáng có tác dụng bảo vệ trước sự ác, mà – cho tới bao lâu người
phụ nữ còn mong muốn nó – người phụ nữ sẽ có thể sử dụng thanh ngáng đó cho mỗi
thế hệ đến sau. Vì thế, người phụ nữ sẽ mang một phúc lành thầm kín và đặc biệt
để bảo vệ mình trước sự ác, như đã diễn ra trong sách Khải Huyền của Thánh
Gio-an, người phụ nữ đã giấu kín đứa con của mình trước con Rồng. Và bà đã được
bảo vệ bởi Thiên Chúa (xc. Kh 12,6).
Chúng ta hãy chiêm ngưỡng sự thẳm sâu được chứa đựng trong đó.
Thường có nhiều lời phát biểu chung chung đầy tính xúc phạm đối với người phụ nữ,
chẳng hạn như gọi họ là kẻ cám dỗ mà sự dữ truyền cảm hứng cho. Trái lại, không
gian đối với một Thần Học về phụ nữ đã có sẵn. Thần Học ấy nên đề cao phúc lành
mà Thiên Chúa dành cho họ và cho các thế hệ!
Trong bất cứ trường hợp nào đi nữa, sự tốt lành nhân hậu của
Thiên Chúa vẫn không bao giờ bỏ rơi người nam cũng như người nữ. Xin anh chị em
đừng quên điều đó! Ngôn ngữ biểu tượng của Kinh Thánh giới thiệu cho chúng ta
biết rằng, trước khi đuổi người nam và người nữ ra khỏi vườn E-đen, Thiên Chúa
đã may cho họ những bộ quần áo bằng lông thú và mặc cho họ (xc. St 3,21). Cử chỉ
trìu mến này nói lên rằng, trong bất cứ trường hợp nào thì Thiên Chúa cũng
không muốn chứng kiến những hậu quả đớn đau của tội lỗi chúng ta, Ngài không muốn
chúng ta bị trần truồng và bị phó mặc cho số phận của những kẻ tội lỗi chúng
ta. Sự trìu mến này của Thiên Chúa, sự quan tâm của Ngài đối với chúng ta đã dẫn
tới việc Con Thiên Chúa được sinh ra bởi một người phụ nữ - Chúa Giê-su thành
Nazareth – và đã trở thành người (xc. Gal 4,4). Trong mối liên hệ này, chúng ta
hãy tái đọc lại những lời của Thánh Phao-lô: „Thế mà Đức Ki-tô đã chết vì chúng ta, ngay cả khi chúng ta còn là những
người tội lỗi; đó là bằng chứng Thiên Chúa yêu thương chúng ta“ (Rm 5,8).
Chúa Ki-tô đã được sinh ra bởi một người phụ nữ. Vì thế Thiên Chúa đã thực hiện
một hành vi trìu mến trên những vết thương của chúng ta, cũng như trên những lầm
lỗi và những khuyết điểm của chúng ta. Thiên Chúa yêu thương chúng ta như thế,
Ngài yêu thương chúng ta như chúng ta là, và muốn chúng ta tiến về phía trước với
kế hoạch này. Người phụ nữ chính là thụ tạo được củng cố cho sự tiến về phía
trước của kế hoạch ấy.
Lời hứa của Thiên Chúa đối với người nam và người nữ ngay từ lúc
bắt đầu lịch sử đã bao hàm tất cả mọi con người cho tới tận cùng lịch sử. Nếu Đức
Tin của chúng ta đủ mạnh, thì các gia đình của các dân tộc trên trái đất này sẽ
tái nhận ra mình trong phúc lành ấy. Bất cứ ai để cho mình được đụng chạm tới bởi
cách nhìn này, thì trong bất cứ mọi trường hợp nào, không phụ thuộc vào sắc tộc,
tôn giáo hay quốc gia, cũng đều có thể đi chung với chúng ta trên một con đường.
Người ấy sẽ trở thành anh em của chúng ta, trở thành chị em của chúng ta, nhưng
không phải nhờ vào chủ nghĩa lôi kéo người khác theo đạo… Dưới phúc lành này và
vì mục đích của Thiên Chúa là muốn làm cho chúng ta trở thành những người anh
em trong một thế giới tiến về phía trước và được sinh ra từ gia đình, từ sự hiệp
nhất giữa người chồng và người vợ, chúng ta sẽ cùng tiến lên trên một con đường.
Ước gì Thiên Chúa sẽ ban phúc lành của Ngài xuống cho tất cả mọi
gia đình của anh chị em trên khắp thế giới. Xin Thiên Chúa chúc lành cho tất cả
anh chị em!
*Lời kêu gọi của Đức Thánh Cha:
Anh chị em thân mến!
Vào thứ Bảy này, Cha sẽ bắt đầu chuyến Tông Du của Cha tới Cu-ba
và Hoa Kỳ. Cha nhìn về sứ mạng này với niềm hy vọng to lớn. Lý do chính của
chuyến Tông Du là cuộc Đại Hội Quốc Tế về Gia Đình tại Philadelphia. Cha cũng sẽ
đi tới trụ sở chính của Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc nhân dịp 70 năm ngày Hội Đồng
này hiện hữu. Từ thời điểm này, Cha xin kính chào các công dân Cu-ba và các
công dân Hoa Kỳ với mối thiện cảm to lớn. Dưới sự hướng dẫn của các vị mục tử, họ
đã chuẩn bị tinh thần cho việc đó. Cha xin tất cả anh chị em hãy đồng hành với
Cha bằng lời cầu nguyện của anh chị em, và cầu xin ánh sáng và sức mạnh của
Chúa Thánh Thần cũng như lời cầu bầu của Rất Thánh Trinh Nữ Maria, của vị Nữ Bổn
Mạng đất nước Cu-ba dưới tước hiệu Virgen de la Caridad del Cobre (Đức Trinh Nữ
Cobre nhân hậu), và vị Nữ Bổn Mạng của đất nước Hoa Ky với tước hiệu Immacolate
Conception (Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội).
Cũng vào thứ Bảy này, cuộc tôn phong Chân Phúc cho Đức Nguyên
Giám Mục Pio Alberto del Corona sẽ diễn ra tại San Miniato. Ngài đã hoạt động với
tư cách là Giám mục của Giáo phận này và đã sáng lập ra Dòng các Nữ Tu
Đa-minh Chúa Thánh Thần. Ước chi nhà lãnh đạo đầy hăng hái và là vị Thầy khôn
ngoan của dân được ủy thác cho Ngài sẽ giúp Giáo hội bằng gương sáng và bằng lời
cầu bầu của Ngài, để Giáo hội đi trên con đường của mình trong tinh thần Tin Mừng
và sinh nhiều hoa trái tốt lành.
Vatican ngày 16 tháng 09 năm
2015
ĐTC Phan-xi-cô
Lm Đa-minh Thiệu O.Cist –
chuyển ngữ