ĐGH Phanxicô - Bài Giảng Lễ Cho Cộng Đồng Người Dân Tộc Tại Bang Chiapas, Mexico

(muoianhsang.com) - Thứ ba, 16 Tháng 2 2016 10:46

 

“Li smantal Kajaltike toj lek’ – Luật của Thiên Chúa là hoàn hảo; nó làm hồi sinh linh hồn. Do đó khởi đầu thánh vịnh mà chúng ta vừa nghe. Luật của Thiên Chúa là hoàn hảo và tác giả thánh vịnh siêng năng liệt kê mọi thứ mà lề luật mang lại cho những người biết nghe và tuân theo: lề luật làm hồi sinh linh hồn, nó mang lại sự khôn ngoan cho người đơn sơ, nó làm vui thoả tâm hồn, và nó mang lại ánh sáng cho đôi mắt.

Đây là lề luật mà dân Israel lãnh nhận từ bàn tay của Mô-sê, một lề luật giúp Dân Thiên Chúa sống trong sự tự do mà họ được mời gọi. Một lề luật có ý định trở thành ánh sáng cho hành trình và đồng hành với cuộc lữ hành của dân Người. Một dân đã kinh qua tình trạng nô lệ và tình trạng bạo quyền của Pharaoh, dân chịu đau khổ và sự áp bức cho đến mức Thiên Chúa nói, “Đủ rồi! Không thêm nữa! Ta đã thấy nỗi thống khổ của họ, Ta đã nghe thấy tiếng kêu khóc của họ, Ta biết những nỗi khổ của họ” (x. Xh 3:9). Và ở đây diện mạo thật sự của Thiên Chúa được nhìn thấy, diện mạo của Chúa Cha Đấng chịu đau khổ khi Ngài thấy nỗi đau, việc đối xử tồi tệ, và sự thiếu công lý đối với con cái của Ngài. Lời của Ngài, lề luật của Ngài, do đó trở thành một biểu tượng của sự tự do, một biểu tượng của niềm hạnh phúc, sự khôn ngoan và ánh sáng. Đó là một kinh nghiệm, một thực tại được truyền tải bằng một cụm từ cầu nguyện trong cuốn ‘Popol Vuh’ và được sinh ra từ sự khôn ngoan được tích luỹ ở những vùng đất này từ thời xa xưa: “Bình minh xuất hiện trên tất cả mọi bộ tộc. Diện mạo của trái đất ngay lập tức được mặt trời chữa lành” (33). Mặt trời mọc lên cho người dân ở nhiều thời điểm khác nhau đã bước đi giữa những thời khắc tăm tối nhất của lịch sử.

Trong sự diễn tả này, người ta nghe thấy lòng khao khát được sống trong tự do, có một lòng khao khát vốn chiêm ngắm vùng đất hứa nơi mà sự áp bức, đối xử tồi tệ và hạ nhục không còn là hiện trạng của một ngày sống nữa. Trong tâm hồn của con người và trong ký ức của nhiều dân tộc chúng ta đã được in dấu lòng khao khát một vùng đất này, một thời gian khi mà sự hư hỏng con người sẽ được vượt thắng bằng tình huynh đệ, khi mà công lý sẽ được chinh phục bằng tình liên đới và khi mà bạo lực sẽ bị làm cho im tiếng bởi hoà bình.

Cha của chúng ta không chỉ chia sẻ lòng khao khát này, mà chính Ngài còn thôi thúc nó và tiếp tục làm thế trong việc ban cho chúng ta Con của Ngài là Đức Giêsu Kitô. Ở nơi Ngài chúng ta khám phá ra tình liên đới của Chúa Cha là Đấng đang bước đi bên cạnh chúng ta. Ở nơi Ngài, chúng ta thấy luật hoàn hảo đã mặc lấy xác phàm thế nào, mang lấy diện mạo con người thế nào, chia sẻ lịch sử của chúng ta thế nào để bước đi cùng và nuôi dưỡng dân của Người. Ngài trở thành Đường, Ngài trở thành Sự Thật, Ngài trở thành Sự Sống, để bóng tối không còn tiếng nói sau cùng và bình minh sẽ không ngừng xuất hiện trên cuộc sống của các con trai con gái của Người.

Bằng nhiều cách có những nỗ lực để làm im tiếng và lu mờ lòng khao khát này, và bằng nhiều cách có những nỗ lực để làm an tử linh hồn chúng ta, và bằng nhiều cách có những sự cố gắng để dập tắt và làm ngu muội con cái và người trẻ của chúng ta vào một kiểu chán ngán mệt mỏi bằng việc cho rằng không có gì có thể thay đổi, rằng giấc mơ của chúng không bao giờ trở thành hiện thực. Đối diện với những nỗ lực thế này, chính bản thân công trình tạo dựng cũng đưa ra một sự phản đối: “Người chị này giờ đây đang kêu khóc lên cùng chúng ta bởi vì mối nguy mà chúng ta đã tiêm nhiễm lên chị bằng cách sử dụng vô trách nhiệm và sự lạm dụng của chúng ta về những sự giàu có mà Thiên Chúa đã ban xuống ngang qua chị. Chúng ta đã đi đến chỗ tự nhìn nhận chúng ta là những người chủ và người thầy của chị, được phép bóc lột chị khi muốn. Tình trạng bạo lực hiện diện trong tâm hồn chúng ta, bị đả thương bởi tội lỗi, cũng được suy tư trong những triệu chứng của bệnh tật thấy rõ nơi đất đai, nơi nguồn nước, nơi không khí và nơi tất cả mọi dạng thức của sự sống. Đây là lý do vì sao mà chính trái đất, đã bị đè nặng và đặt để sự lãng phí, đang ở giữa sự bỏ rơi và đối xử tồi tệ của sự nghèo nàn của chúng ta; chị đang “rên siết và quằn quại” (Rm 8:22)” (Laudato Si’, 2). Thách đố môi trường mà chúng ta đang trải qua và các căn nguyên mang tính con người của nó, đang ảnh hưởng đến tất cả chúng ta (x. Laudato Si’, 14) và đòi hỏi sự đáp trả của chúng ta. Chúng ta không còn có thể ở mãi trong sự im lặng trước một trong những khủng hoảng môi trường lớn lao nhất trong lịch sử thế giới.

Theo đó, các bạn có thật nhiều điều để dạy cho chúng tôi. Các dân tộc của các bạn, như các giám mục Châu Mỹ La Tinh đã nhìn nhận, biết cách tương tác cách hoà hợp với thiên nhiên, điều mà các dân tộc tôn trọng như là “một nguồn lương thực, một ngôi nhà chung và một bàn thờ của sự chia sẻ của con người” (Aparecida, 472).

Và tuy nhiên, trong nhiều dịp, theo một cách có hệ thống và có tổ chức, dân tộc của các bạn đã bị hiểu lầm và bị loại trừ khỏi xã hội. Một số đã coi các giá trị, văn hoá và truyền thống của các bạn là hạng dưới. Một số khác, làm cho say xưa bởi quyền lực, đồng tiền và các xu hướng thị trường, đã đánh cắp khỏi mảnh đất của các bạn hay thuần hoá chúng. Thật đáng buồn biết bao là điều này! Thật xứng đáng biết bao để mỗi người chúng ta suy xét lại lương tâm của mình và học cách nói, “Xin tha thứ cho tôi!” Thế giới ngày nay, đã bị tàn phá như nó là bởi một nền văn hoá quẳng đi, đang cần đến các bạn!

Bị phơi bày ra trước một nền văn hoá chỉ biết tìm cách để bác bỏ di sản và các nét đặc trưng văn hoá trong việc theo đuổi một thế giới đồng hoá, người trẻ ngày nay cần phải gắn liền với sự khôn ngoan của các bậc bô lão của họ!

Thế giới ngày nay, bị áp chế bởi sự tiện nghi, cần phải học lại giá trị của lòng biết ơn!

Chúng ta vui mừng trong sự chắc chắn rằng “Đấng Tạo Hoá sẽ không bỏ mặc chúng ta; Ngài không bao giờ bỏ mặc kế hoạch yêu thương của Ngài hay hối tiếc vì đã tạo nên chúng ta” (Laudato Si’, 13). Chúng ta vui mừng rằng Chúa Giêsu tiếp tục chết và sống lại ở trong mỗi cử chỉ mà chúng ta làm cho người bé mọn nhất trong anh chị em của chúng ta. Chúng ta hãy quyết tâm để trở nên chứng nhân cho Cuộc Khổ Nạn và Sự Phục Sinh của Ngài, bằng việc mặc lấy xác phàm cho những lời này: Li smantal Kajvaltike toj lek – Luật của Thiên Chúa là hoàn hảo và an ủi các tâm hồn.

Joseph C. Pham (Chuyển ngữ từ Vatican Radio)