Bài Giáo Lý của ĐTC Phan-xi-cô Trong Buổi Tiếp Kiến
Chung Sáng Thứ Tư 08.06.2016: Mục 22 – Dấu
chỉ thứ nhất của Lòng Thương Xót: Cana (Ga
2,1-11)
Anh chị em thân mến, xin chúc anh chị em một
ngày tốt đẹp!
Trước khi Cha bắt đầu bài Giáo Lý, Cha muốn
chào thăm một nhóm các cặp vợ chồng mà hôm nay họ cử hành Lễ Kim Khánh mừng
Ngày Cưới lần thứ 50. Đó là „rượu hảo hạng“
của gia đình! Chứng tá của anh chị em phải trở nên như mẫu gương cho những người
mới lập gia đình – mà tí nữa Cha sẽ nồng nhiệt kính chào họ - và cho những bạn
trẻ. Ở đây, đó là một chứng tá tuyệt diệu, và Cha muốn cám ơn anh chị em về chứng
tá đó.
Sau khi chú giải một số dụ ngôn về Lòng Thương
Xót, hôm nay chúng ta sẽ dừng lại nơi phép lạ đầu tiên của Chúa Giê-su. Tin Mừng
theo Thánh Gio-an mô tả phép lạ này là một „dấu
chỉ“, vì Chúa Giê-su không muốn thực hiện một phép lạ qua chuyện đó, nhưng
chỉ muốn mạc khải về Tình Yêu của Thiên Chúa Cha. Thánh Gio-an đã tường thuật về
dấu lạ kỳ diệu đầu tiên này ở Ga 2,1-11, và nơi diễn ra dấu lạ này là Cana, thuộc
Galilêa. Đó là một dạng „cổng vào“ mà
qua đó, những lời và những cách diễn tả được viết lên. Đó là những lời làm sáng
tỏ toàn bộ mầu nhiệm Chúa Giê-su, và mở con tim của các môn đệ ra cho Đức Tin.
Giờ đây chúng ta hãy chiêm ngưỡng một chút về dấu lạ này.
Trong lời dẫn nhập, chúng ta bắt gặp cụm từ: „Chúa Giê-su và các môn đệ của Ngài“ (Ga
2,2). Bất cứ người nào được Chúa Giê-su kêu gọi đi theo Ngài, thì Ngài cũng đều
liên kết họ trong một mối hiệp thông với chính Ngài, và giờ đây tất cả họ đều
được mời tham dự tiệc cưới, giống như trong một đại gia đình. Với sự khai mạc
hoạt động công khai của Ngài tại tiệc cưới Cana, Chúa Giê-su đã chứng tỏ mình
là Tân Lang của dân Thiên Chúa như đã được các Ngôn Sứ loan báo, và mạc khải
cho chúng ta biết về chiều sâu của mối tương quan mà nó liên kết chúng ta với
Ngài: một Giao Ước Tình Yêu. Điều gì là nền tảng của Đức Tin chúng ta? Thưa, đó
là một hành vi của Lòng Thương Xót, mà với nó Chúa Giê-su đã liên kết chúng ta
với Ngài. Và đời sống Ki-tô giáo chính là câu trả lời cho Tình Yêu ấy, nó giống
như câu chuyện của hai người yêu nhau. Thiên Chúa và con người gặp gỡ nhau, tìm
kiếm nhau, thấy nhau, cùng vui mừng với nhau, và cùng yêu nhau: nó diễn ra như
người yêu với người được yêu trong sách Diễm Ca. Phần còn lại chính là kết quả
của mối tương quan này. Giáo hội chính là gia đình của Chúa Giê-su mà Tình Yêu
của Ngài được đổ vào đó; Giáo hội bảo vệ Tình Yêu ấy, và muốn trao tặng Tình
Yêu ấy cho mọi con người.
Trong bối cảnh Giao Ước, chúng ta cũng hiểu được
sự phát hiện của Mẹ Thiên Chúa: „Họ hết
rượu rồi!“ (Ga 2,3). Một đám cưới sẽ được tổ chức thế nào khi nó thiếu điều
mà các Ngôn Sứ mô tả như là một yếu tố tiêu biểu của bàn tiệc thời Messia (xc.
Am 9,13-14; Gl 2,24; Is 25,6). Nước là điều quan trọng đối với sự sống, nhưng
rượu lại là sự diễn tả về sự hoàn hảo của một bữa tiệc và niềm vui của một đại
Lễ. Tuy nhiên, trong tiệc cưới này lại thiếu rượu; đôi tân hôn rất lấy làm xấu
hổ về chuyện đó. Anh chị em hãy tưởng tượng xem, một đám cưới mà lại phải kết
thúc bằng nước trà thì sẽ ra sao; điều đó quả là một sự nhục nhã. Rượu là một
thành phần cần thiết của một bữa tiệc. Nhờ vào việc biến nước lã đang được đựng
trong những chiếc chum „dùng vào việc
thanh tẩy theo thói tục của người Do Thái“ (Ga 2,6) thành rượu, Chúa Giê-su
đã đặt ra một dấu chỉ tương ứng: Ngài biến luật Mô-sê thành Phúc Âm, thành Tin
Mừng. Thánh Gio-an đã nói về điều đó ở một đoạn khác rằng: nhờ Mô-sê mà có Lề Luật, còn ân sủng và Chân Lý thì nhờ Chúa Giê-su
Ki-tô mà có (Ga 1,17).
Những lời của Đức Maria nói với những người
giúp việc chính là điểm cao của tiệc cưới Cana: „Người nói sao, các anh cứ làm như vậy!“ (Ga 2,5). Đặc biệt, đó là
những lời cuối cùng của Mẹ được tường thuật lại bởi các sách Tin Mừng: đó là di
sản mà Mẹ chuyển giao lại cho tất cả chúng ta. Ngay cả trong thời đại hôm nay,
Mẹ Thiên Chúa cũng đang nói với tất cả chúng ta: „Người bảo sao, các con cứ làm như vậy – Chúa Giê-su nói gì, các con cứ
làm theo thể ấy!“ Đó là di sản mà Mẹ đã để lại cho chúng ta: thật là tuyệt
vời biết chừng nào! Cách diễn tả đó nhắc nhớ tới công thức Đức Tin được dân
Israel sử dụng tại sa mạc Sinai như là câu trả lời trước lời hứa của Giao Ước:
„Tất cả những gì Thiên Chúa đã phán,
chúng tôi sẽ thực hiện theo!“ (Xh 19,8). Trong thực tế, những người giúp việc
tại Cana đã tuân theo. „Chúa Giê-su nói với
những người giúp việc: hãy đổ đầy nước vào những chiếc chum! Và họ đã đổ đầy nước
vào những chiếc chum đó cho đến khi nước tràn cả ra ngoài. Ngài nói với họ. Bây
giờ các anh hãy múc và đem cho ông quản tiệc. Họ liền đem cho ông“ (Ga
2,7-8). Tại tiệc cưới này, trong thực tế, một Giao Ước mới đã được thiết lập,
và một sứ mạng mới đã được ủy thác cho những người tôi tớ của Thiên Chúa cũng
như cho toàn thể Giáo hội: „Người nói gì,
các anh cứ làm như vậy!“ Phục vụ Thiên Chúa có nghĩa là lắng nghe lời Ngài
và đem Lời đó ra thực hành. Đó là lời khuyên đơn giản nhưng căn bản của Thân Mẫu
Chúa Giê-su, và đó là chương trình sống của người Ki-tô hữu. Múc từ chum có
nghĩa là, Lời Thiên Chúa đã được ủy thác cho từng người một trong chúng ta để
có được kinh nghiệm về hiệu lực của Lời Chúa trong đời sống. Giờ đây chúng ta
cũng có thể cùng với người quản tiệc, tức người đã nếm nước được biến thành rượu,
kêu lên: „Còn anh lại giữ rượu ngon lại
cho đến bây giờ!“ (Ga 2,10). Vâng, Thiên Chúa vẫn còn giữ rượu ngon lại cho
ơn cứu độ của chúng ta, giống như Ngài vẫn hằng tuôn trào rượu đó ra từ con tim
và từ cạnh sườn bị đâm thủng của Ngài.
Trình thuật kết thúc giống như một lời tuyên
cáo: „Đức Giê-su đã làm dấu lạ đầu tiên
này tại Cana miền Galilêa, và bày tỏ vinh quang của Người. Các môn đệ đã tin
vào Người“ (Ga 2,11). Thực ra, tiệc cưới Cana mang nhiều ý nghĩa hơn là một
trình thuật đơn giản về phép lạ đầu tiên của Chúa Giê-su. Như một cái rương, Ngài
bảo vệ mầu nhiệm Ngôi Vị của Ngài cũng như mục đích của việc Ngài đến: Vị Tân Lang
được mong đợi đã khai mạc tiệc cưới mà nó được nên trọn trong mầu nhiệm Phục
Sinh. Trong tiệc cưới này, Chúa Giê-su đã liên kết các môn đệ của Ngài lại với
chính bản thân Ngài trong một Giao Ước mới và chung cuộc. Tại Cana, các môn đệ
của Chúa Giê-su đã trở thành gia đình của Ngài, và tại Cana, Đức Tin của Giáo hội
đã phát sinh. Tất cả chúng ta đều được mời gọi tham dự tiệc cưới, vì rượu mới sẽ
không bao giờ thiếu nữa!
Quảng trường
Thánh Phê-rô sáng thứ Tư ngày mồng 08 tháng 06 năm 2016
ĐTC
Phan-xi-cô
Lm Đa-minh Thiệu O.Cist – chuyển ngữ