Bài Huấn Dụ Của ĐTC Phan-xi-cô Trong Buổi Đọc Kinh Truyền Tin
Chung, Trưa CN III MC, 24.03.2019
Anh chị em thân mến, xin chúc anh chị em một ngày tốt đẹp!
Bài Tin Mừng của Chúa Nhật thứ III Mùa Chay hôm nay (xc. Lc
13,1-9) nói về Lòng Thương Xót của Thiên Chúa và sự hoán cải của chúng ta. Chúa
Giê-su đã kể một dụ ngôn về cây vả không sinh trái. Một người đã trồng một cây
vả trong vườn nho của mình, và khi mùa Hè tới, với niềm tin to lớn, ông đã đi tới
chỗ cây vả đó để tìm trái của nó, nhưng đã không thấy trái nào, vì cây này cằn
cỗi. Khi phải đối diện với sự thất vọng được lập đi lập lại tới tận ba năm, ông
đã nghĩ tới chuyện đốn hạ cây vả đó đi để trồng cây khác thay vào. Lúc đó người
trồng nho đang ở trong vườn, người chủ vườn liền gọi ông ta tới để nói cho ông
ta biết về sự bất mãn của mình, và ra lệnh đốn bỏ cây vả ấy để nó khỏi ăn hại đất.
Nhưng người trồng nho đã xin ông chủ hãy kiên nhẫn thêm một chút, và đề nghị
ông chủ hãy gia hạn thêm cho ông một năm nữa, để trong năm đó, ông sẽ đích thân
chăm sóc cho cây vả cách chu đáo hơn, với một cách thức cẩn thận hơn để thúc
cho cây vả ra trái.
Đó là một dụ ngôn. Dụ ngôn này có ý nghĩa gì? Những nhân vật
trong dụ ngôn này đại diện cho ai? Ông chủ chính là Thiên Chúa Cha, và người trồng
nho chính là hình ảnh Chúa Giê-su, trái lại, cây vả chính là biểu tượng cho
nhân loại thờ ơ lãnh đạm và vô cảm. Chúa Giê-su đã bênh vực nhân loại trước mặt
Thiên Chúa Cha – Ngài luôn luôn làm điều đó – và Ngài xin Thiên Chúa Cha hãy chờ
đợi cũng như hãy trao thêm thời gian cho nhân loại, để nơi nhân loại, hoa trái
của Đức Ái và sự công chính sẽ có thể đâm chồi nẩy lộc. Cây vả mà người chủ
trong dụ ngôn muốn đốn hạ, chính là một kiếp sống vô sinh, nó không có khả năng
trao tặng và cũng chả có khả năng làm điều thiện. Nó là biểu tượng cho kẻ chỉ
biết sống cho mình, hài lòng, tự mãn và chôn chân trong những tiện nghi của
mình, không có khả năng hướng cặp mắt và con tim của mình về phía những người
đang sống bên cạnh mình và đang rơi vào hoàn cảnh đau khổ, nghèo túng và cùng
quẫn. Thái độ ích kỷ và vô sinh về mặt tinh thần ấy đối lập hẳn lại với Tình
Yêu vĩ đại của người trồng nho dành cho cây vả: Ông đã xin người chủ hãy chờ đợi,
ông đã kiên nhẫn, đã hiểu để chờ đợi nó, ông dành thời gian và công việc của
mình cho nó. Ông hứa với người chủ rằng, sẽ chăm sóc cách đặc biệt cho cây vả bất
hạnh này.
Dụ ngôn về người trồng nho đã mạc khải cho thấy Lòng Thương Xót
của Thiên Chúa, Đấng trao tặng thời gian cho chúng ta để hoán cải. Tất cả chúng
ta đều phải hoán cải để tiến về phía trước từng bước một, và ở đây, sự kiên nhẫn
của Thiên Chúa và Lòng Xót Thương của Ngài sẽ đồng hành với chúng ta. Bất chấp
sự vô sinh mà đôi khi nó thể hiện nơi kiếp hiện sinh của chúng ta, Thiên Chúa vẫn
kiên nhẫn và ban cho chúng ta những khả năng để thay đổi và thực hiện những tiến
bộ trên con đường sự thiện. Nhưng sự gia hạn của Thiên Chúa được ban tặng trong
sự mong chờ rằng, cây vả phải đơm bông kết trái, cũng cho thấy sự khẩn thiết của
việc hoán cải. Người trồng nho nói với ông chủ: „Hãy để nó sống thêm một năm nữa“ (Lc 13,8). Khả năng dành cho sự
hoán cải không phải là vô hạn; vì thế, cần phải chụp lấy nó ngay lập tức; nếu
không thì nó sẽ vĩnh viễn bị mất đi.
Trong Mùa Chay này, chúng ta có thể nghĩ: Tôi phải làm gì để đến
gần với Thiên Chúa, để hoán cải, cũng như để „chấm dứt“ những điều mà chúng
không ở trong trật tự? „Không, không, tôi
đợi Mùa Chay sau vậy!“ Nhưng liệu bạn có còn sống được cho tới Mùa Chay năm
sau hay không? Hôm nay chúng ta, mỗi người trong chúng ta hãy nghĩ: Tôi phải
làm gì khi tận mắt chứng kiến Lòng Thương Xót ấy của Thiên Chúa, Đấng chờ đợi
tôi và luôn luôn tha thứ cho tôi? Tôi phải làm gì? Chúng ta có thể tín thác
hoàn toàn vào Lòng Thương Xót của Thiên Chúa nhưng đừng lạm dụng Lòng Thương
Xót ấy. Chúng ta không được phép biện minh cho sự trì trệ về tinh thần, nhưng
phải tăng cường dấn thân hơn nữa để nhanh chóng tương ứng với Lòng Thương Xót ấy,
với con tim chân thành.
Trong Mùa Chay, Thiên Chúa mời gọi chúng ta hoán cải. Mỗi người
chúng ta phải cảm thấy bị thôi thúc bởi lời mời gọi ấy, cũng như phải sửa chữa
một số điều trong cuộc sống của mình, phải nghĩ tới cách thức hành động của
mình, cũng như tới cách thức sống mối tương quan với tha nhân. Đồng thời, chúng
ta phải noi theo sự kiên nhẫn của Thiên Chúa, Đấng tin tưởng vào khả năng của tất
cả trong việc có thể „đứng dậy“ để tiếp tục cuộc hành trình. Thiên Chúa là Cha,
và Ngài không nỡ dập tắt những ngọn lửa leo lét, nhưng đồng hành và chăm lo cho
những con người yếu đuối để họ được trở nên mạnh mẽ và có thể thực hiện sự đóng
góp Đức Ái của mình cho cộng đồng xã hội. Ước gì Đức Trinh Nữ Maria sẽ giúp
chúng ta biết sống những ngày chuẩn bị cho Đại Lễ Phục Sinh này như một thời
gian canh tân tinh thần và mở ra đầy tín thác cho ân sủng của Thiên Chúa cũng
như cho Lòng Xót Thương của Ngài.
Quảng trường Thánh Phê-rô
Trưa Chúa Nhật thứ III
Mùa Chay
Ngày 24 tháng 03 năm 2019
ĐTC Phan-xi-cô
Lm Đa-minh Thiệu O.Cist
– chuyển ngữ