Diễn
Văn Của ĐTC Trước Đức Thượng Phụ Jeronymos II Và Đoàn Tuỳ Tùng Tại Hy-lạp
Diễn
văn của ĐTC trước Đức Thượng phụ Jeronymos II và đoàn tuỳ tùng tập trung vào
những điểm: Công giáo và Chính thống có chung nền móng là các Tông đồ; Chúa
Thánh Thần là dầu hiệp thông, dầu khôn ngoan và dầu an ủi.
“Xin
Thiên Chúa ban cho anh em ân sủng và bình an” (Rm 1, 7). Tôi xin chào anh em
với những lời của vị Tông đồ vĩ đại Phaolô, chính những lời vị Tông đồ đã nói
với các tín hữu Roma. Cuộc gặp gỡ của chúng ta hôm nay canh tân ân sủng và bình
an đó. Khi cầu nguyện trước mộ của các Tông đồ và các vị tử đạo ở Roma, tôi cảm
thấy được thôi thúc đến đây như một người hành hương, với lòng thành kính và
khiêm nhường, để canh tân sự hiệp thông tông đồ và nuôi dưỡng tình bác ái huynh
đệ. Theo nghĩa này, xin cám ơn Đức Thượng phụ, vì những lời của ngài dành cho
tôi và tôi xin đáp lại bằng sự quý mến. Qua Đức Thượng phụ, tôi cũng gửi lời
chào đến các giáo sĩ, các cộng đoàn nữ tu và tất cả các tín hữu Chính thống
giáo Hy Lạp.
Cách
đây 5 năm, chúng ta đã gặp nhau ở Lesvos, giữa một trong những thảm trạng lớn
của thời đại chúng ta: hoàn cảnh của rất nhiều anh chị em di cư, những người
không thể bị để lại trong sự dửng dưng, chỉ được coi là một gánh nặng cần phải
quản lý hoặc thậm chí tệ hơn, cần phải chuyển giao cho người khác. Giờ đây,
chúng ta gặp lại nhau, để chia sẻ niềm vui huynh đệ và để nhìn Địa Trung Hải
bao quanh chúng ta không chỉ là nơi làm chúng ta lo lắng và chia rẽ, mà còn là
vùng biển gắn kết các dân tộc với nhau. Cách đây không lâu, tôi đã đề cập đến
những cây ô liu hàng thế kỷ có liên quan đến những vùng đất này. Nhắc lại những
cây gắn kết chúng ta, tôi nghĩ đến những cội rễ mà chúng ta chia sẻ. Chúng nằm
bên dưới, bị che khuất và thường bị phớt lờ, nhưng vẫn ở đó và nâng đỡ mọi sự.
Cội rễ chung của chúng ta đã tồn tại qua nhiều thế kỷ là gì? Đó là các Tông đồ.
Thánh Phaolô nói điều này khi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “được xây dựng
trên nền móng là các Tông đồ” (Ep 2, 20). Những nền móng này phát triển từ hạt
giống Tin Mừng, đã bắt đầu sinh hoa kết trái dồi dào, trong nền văn hóa Hy Lạp:
Tôi nghĩ đến các Giáo phụ tiên khởi của Giáo hội và các Công đồng đại kết đầu
tiên.
Sau đó,
thật không may, chúng ta ngày càng xa cách. Chúng ta đã bị chất độc thế gian
làm ô nhiễm, cỏ dại nghi ngờ đã gia tăng khoảng cách và chúng ta không còn vun
trồng sự hiệp thông. Thánh Basiliô Cả đã khẳng định rằng các môn đệ chân chính
của Chúa Kitô “chỉ được khuôn đúc theo những gì họ thấy nơi Người” (Moralia,
80, 1). Thật đáng xấu hổ -tôi nhìn nhận điều này
đối với Giáo hội Công giáo– về những hành động và lựa chọn ít hoặc không tương
thích với Chúa Giêsu và với Tin Mừng, nhưng ghi dấu bằng nỗi thèm khát lợi
nhuận và quyền lực, đã làm suy yếu sự hiệp thông. Bằng cách này, chúng ta để
cho sự phong nhiêu bị tổn hại bởi sự chia rẽ. Lịch sử có sức nặng của nó, và ở
đây, hôm nay, một lần nữa tôi cảm thấy cần phải cầu xin sự tha thứ của Thiên
Chúa và của anh chị em đối với những lỗi lầm của nhiều người Công giáo. Tuy
nhiên, chúng ta được an ủi bởi chắc chắn rằng nền móng của chúng ta là các Tông
đồ và mặc cho thời gian thay đổi, những gì Thiên Chúa đã gieo trồng vẫn tiếp
tục phát triển và sinh hoa kết trái trong cùng một Thánh Thần. Đó là một ân
sủng để nhận ra hoa trái của nhau và cùng tạ ơn Chúa về điều này.
Hoa
trái cuối cùng của cây ô liu là dầu. Dầu ô liu đã từng được chứa đựng trong
những chiếc bình quý giá, vốn rất nhiều trong kho tàng khảo cổ của quốc gia
này. Dầu cung cấp ánh sáng chiếu rọi đêm tối của thời xa xưa. Trong nhiều thiên
niên kỷ, đó là “mặt trời lỏng, trạng thái huyền bí đầu tiên của ngọn lửa đèn”
(C. BOUREUX, Les plantes de la Bible et leur Symbolique, Paris
2014, 65). Đối với chúng ta, dầu làm cho chúng ta liên tưởng đến Thánh Thần,
Đấng đã sinh ra Giáo hội. Chỉ có Thánh Thần, với vẻ đẹp huy hoàng không phai
mờ, mới có thể xua tan bóng tối và soi sáng bước đường chúng ta.
Đúng
vậy, vì Chúa Thánh Thần trước hết là dầu của sự hiệp thông. Kinh
Thánh nói dầu làm cho gương mặt sáng tươi (Tv 104,15). Ngày nay, chúng ta cần
phải nhận ra giá trị độc nhất toả sáng nơi mỗi người, mỗi anh chị em. Nhận ra
điều này là điểm khởi đầu để xây dựng sự hiệp thông. Nhưng, thật không may, như
một thần học gia vĩ đại đã viết “sự hiệp thông dường như chạm vào một mối dây
nhạy cảm”, không chỉ trong xã hội, nhưng còn thường xảy ra giữa các môn đệ Chúa
Giêsu “trong một thế giới Kitô giáo được nuôi dưỡng bởi chủ nghĩa cá nhân và sự
cứng rắn của thể chế”. Tuy nhiên, nếu những truyền thống và nét đặc thù của mỗi
chúng ta đưa đến sự phòng thủ và làm xa cách người khác, nếu “tính đa dạng
không phải điều dẫn đến sự hiệp thông, thì nó khó có thể mang lại sức sống cho
một nền văn hoá vừa ý” (J. ZIZIOULAS, Comunione e alterità, Roma
2016, 16).
Trái
lại, sự hiệp thông huynh đệ mang lại phúc lành của Chúa. Trong Thánh Vịnh, nó
được so sánh với “dầu quý đổ trên đầu, chảy xuống râu” (Tv 133,2). Thật vậy,
Thánh Thần đổ vào tâm trí thúc giục chúng ta đạt đến tình huynh đệ ngày càng
mạnh mẽ hơn, để đặt để chúng ta trong sự hiệp thông. Vì vậy, chúng
ta không lo sợ, nhưng giúp nhau thờ phượng Thiên Chúa và phục vụ người thân
cận, không chiêu dụ, trong khi hoàn toàn tôn trọng tự do của người khác, vì như
Thánh Phaolô đã viết: “Ở đâu có Thần Khí của Chúa, thì ở đó có tự do” (2Cr 3,
17). Tôi cầu nguyện để Thánh Thần bác ái sẽ chiến thắng sự kháng cự của chúng
ta và làm cho chúng ta trở thành những người xây dựng sự hiệp thông. Bởi vì,
“nếu thực sự tình yêu loại bỏ được nỗi lo sợ và biến đổi nó trong yêu thương,
thì chúng ta sẽ khám phá ra rằng cứu độ là sự hiệp nhất” (S. Gregorio di
Nissa, Omelia 15 sul Cantico dei Cantici). Mặt khác, làm sao
chúng ta có thể làm chứng trước thế giới về sự hài hòa của Tin Mừng, nếu các
Kitô hữu vẫn còn chia rẽ? Làm sao chúng ta có thể loan báo tình yêu Chúa Kitô,
Đấng quy tụ các dân nước, nếu giữa chúng ta không hiệp nhất? Nhiều bước đã được
thực hiện để đưa chúng ta lại với nhau. Chúng ta hãy cầu xin Thánh Thần hiệp
thông thúc đẩy chúng ta đi theo sự dẫn dắt của Người và giúp chúng ta không xây
dựng hiệp thông dựa trên những tính toán, chiến lược và tiện lợi, nhưng dựa
trên một mẫu gương duy nhất mà chúng ta phải noi theo: Ba Ngôi Cực Thánh.
Thứ
hai, Thánh Thần cũng là dầu khôn ngoan. Thánh Thần đã xức dầu cho
Chúa Kitô và Người mong muốn truyền cảm hứng cho các Kitô hữu. Ngoan nguỳ trước
sự khôn ngoan dịu dàng của Người, chúng ta lớn lên trong sự hiểu biết Thiên
Chúa và mở lòng ra với người khác. Theo nghĩa này, tôi muốn bày tỏ sự đánh giá
cao của tôi đối với tầm quan trọng của Giáo hội Chính thống này, thừa kế sự
tiếp thu văn hóa vĩ đại đầu tiên của đức tin, với nền văn hóa Hy Lạp, dành cho
việc đào tạo và chuẩn bị thần học. Tôi cũng muốn nhắc lại sự hợp tác hiệu quả
trong lĩnh vực văn hóa giữa Apostolikί Diakonίa của Giáo hội
Hy Lạp - tôi rất vui được gặp đại diện trong cuộc gặp gỡ vào năm 2019 - và Hội
đồng Toà Thánh Thúc Cổ võ Hiệp nhất các Kitô hữu, cũng như tầm quan trọng của
Hội nghị chuyên đề liên Kitô giáo do Khoa Thần học Chính thống của Đại học
Salonicco cùng với Đại học Giáo hoàng Antonianum ở Roma tổ
chức. Những dịp này đã giúp chúng ta có thể thiết lập các mối quan hệ thân ái
và bắt đầu các cuộc trao đổi hữu ích giữa các học giả của chúng ta. Tôi cũng
cám ơn sự tham gia tích cực của Giáo hội Chính thống Hy Lạp trong Ủy ban Hỗn hợp
Quốc tế về Đối thoại Thần học. Xin Thánh Thần giúp chúng ta kiên trì trong sự
khôn ngoan trên những con đường này!
Cuối
cùng, cũng chính Thánh Thần là dầu an ủi, Đấng Phù trợ luôn ở bên
chúng ta, xoa dịu tâm hồn và chữa lành vết thương. Thánh Thần đã thánh hiến
Chúa Kitô bằng việc xức dầu, để Chúa Kitô loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn,
mang sự giải thoát cho kẻ bị giam cầm, sự tự do cho người bị áp bức (x. Lc
4,18). Và Thánh Thần vẫn thúc giục chúng ta quan tâm đến những người yếu đuối
và nghèo khó. Ở đây, cũng như những nơi khác, sự hỗ trợ dành cho những người
nghèo khổ trong những thời điểm khó khăn nhất của cuộc khủng hoảng kinh tế là
rất cần thiết. Chúng ta hãy cùng phát triển các hình thức hợp tác trong đức ái,
mở lòng và hợp tác trong các vấn đề đạo đức và xã hội, để phục vụ mọi người
trong thời đại chúng ta và mang lại cho họ niềm an ủi Tin Mừng. Thật vậy, hơn
bao giờ hết, ngày nay Thánh Thần đang kêu gọi chúng ta, để chữa lành vết thương
của nhân loại bằng dầu bác ái.
Trong
lúc đau khổ, Chúa Giêsu đã xin các môn đệ của Người sự an ủi bằng sự gần gũi và
cầu nguyện. Do đó, hình ảnh của dầu dẫn chúng ta đến Vườn ôliu. Chúa Giêsu nói:
“Anh em ở lại đây mà canh thức” (Mc 14, 34). Lời cầu xin của Chúa ở số nhiều.
Ngày nay, Chúa Giêsu cũng muốn chúng ta tỉnh thức và cầu nguyện. Chúng ta cần
cầu nguyện cho nhau để mang đến cho thế giới sự an ủi của Chúa và chữa lành các
tương quan bị tổn thương của chúng ta. Đây là điều không thể thiếu để đạt được
“sự thanh tẩy cần thiết của những ký ức lịch sử. Với ân sủng Thánh Thần, các
môn đệ của Chúa, được thúc đẩy bởi tình yêu, lòng can đảm của sự thật và một
ước muốn chân thành về sự tha thứ và hòa giải, được kêu gọi để cùng nhau nhìn
lại quá khứ đau buồn và những tổn thương mà ngày nay vẫn còn gợi lên”. (S.
Giovanni Paolo II, Thông điệp Ut unum sint, 2).
Chúng
ta được thúc đẩy để làm điều này, cách đặc biệt, bởi đức tin vào sự Phục sinh.
Các Tông đồ, sợ hãi và do dự, đã được hòa giải với nỗi thất vọng cay đắng về
cuộc Khổ nạn khi họ thấy Chúa Phục sinh hiện ra trước mặt. Chính từ những vết
thương tưởng như không thể chữa lành, các ông tìm thấy niềm hy vọng mới, lòng
thương xót chưa từng có, một tình yêu lớn hơn những sai lầm và thất bại của họ;
điều này đã biến các ông thành một Thân Thể duy nhất, được Thánh Thần hợp nhất
trong sự đa dạng của nhiều chi thể khác nhau. Xin Thánh Thần của Đấng Bị Đóng
Đinh và Phục sinh đến trên chúng ta và ban cho chúng ta “một cái nhìn bình
tĩnh, trong suốt của sự thật, được sống động bởi lòng thương xót Chúa, có khả
năng giải phóng tâm trí và khơi dậy trong mọi người một sự sẵn lòng đổi mới”.
Xin Người giúp chúng ta không bị tê liệt bởi những kinh nghiệm và định kiến tiêu cực của quá khứ, nhưng
nhìn thực tế bằng con mắt mới. Bằng cách này, những đau khổ trong quá khứ sẽ
nhường chỗ cho niềm an ủi hiện tại, và chúng ta sẽ được an ủi bởi những kho
tàng ân sủng mà chúng ta sẽ khám phá lại nơi anh chị em. Giáo hội Công giáo vừa
đặt ra một hành trình nhằm mục đích đào sâu tính hiệp hành và chúng tôi cảm
thấy mình có nhiều điều để học hỏi từ anh em. Đây là điều chúng tôi chân thành
mong muốn, chắc chắn rằng khi anh em trong đức tin xích lại gần nhau hơn, thì
sự an ủi của Thánh Thần sẽ tràn ngập tâm hồn chúng ta.
Thưa
Đức Thượng phụ, trong hành trình này, ước mong chúng ta được đồng hành bởi các
thánh của vùng đất này, và các vị tử đạo, mà thật không may, ở thời nay trên
thế giới còn nhiều hơn cả trong quá khứ. Các thánh, thuộc các hệ phái Kitô khác
nhau trên mặt đất, đang ở cùng một Thiên đàng. Xin các thánh cầu bầu cho chúng
ta, để Thánh Thần, dầu thánh của Thiên Chúa, đổ tràn trên chúng ta, trong một
Lễ Ngũ Tuần được đổi mới, như trên các Tông đồ, mà chúng ta là hậu duệ. Xin
Người khơi dậy trong lòng chúng ta ước muốn hiệp thông, soi sáng chúng ta bằng
sự khôn ngoan của Người và xức dầu an ủi của Người cho chúng ta.
https://www.vaticannews.va/vi/pope/news/2021-12/dien-van-dtc-jeronymos-ii.html