Diễn Văn Của Đức Thánh Cha Gặp Gỡ
Các Bạn Trẻ Và Người Cao Niên Inuit, CANADA
Trường tiểu học Iqaluit 29/07/2022
Anh chị
em thân mến, chào anh chị em!
Tôi
thân ái chào bà Toàn quyền Canada và tất cả anh chị em; tôi rất vui được gặp
anh chị em. Tôi cảm ơn những lời cũng như những bài hát, điệu múa và âm nhạc
của anh chị em, nhưng điều tôi rất quý trọng!
Cách
đây ít lâu, tôi đã nghe chia sẻ của một số người trong anh chị em, các cựu học
sinh các trường nội trú: xin cảm ơn vì những gì anh chị em đã can đảm nói ra
khi chia sẻ những đau khổ sâu sắc của mình. Điều này khơi dậy trong tôi sự phẫn
nộ và xấu hổ đã theo tôi trong nhiều tháng. Ngay cả hôm nay, tại đây, tôi cũng
muốn nói với anh chị em rằng tôi rất đau buồn và mong muốn cầu xin sự tha thứ
cho tội ác của không ít người Công giáo, những người đã góp phần vào chính sách
đồng hóa và giải phóng văn hóa. Tôi nhớ lại chứng từ của một vị cao niên, người
đã mô tả vẻ đẹp của bầu khí cố hữu trong các gia đình bản địa trước khi hệ
thống trường học nội trú ra đời. Ông so sánh thời gian khi ông bà, cha mẹ và
con cái hòa thuận bên nhau với mùa xuân, khi những chú chim nhỏ hót líu lo
quanh mẹ của chúng. Nhưng thình lình - ông nói - tiếng hót ngừng lại: các gia
đình tan vỡ, những đứa con nhỏ bị bắt đi, xa gia đình của chúng; mùa đông đã
rơi xuống trên tất cả mọi thứ.
Những
câu chuyện như thế này không chỉ khiến chúng ta đau đớn mà còn tạo ra tai
tiếng. Còn hơn thế nữa, nếu chúng ta đối chiếu chúng với lời Chúa và điều răn
của Người: “Ngươi hãy thờ kính cha mẹ để được sống lâu trên đất mà Đức Chúa,
Thiên Chúa của ngươi ban cho ngươi” (Xh 20,12). Khả năng đó không tồn tại đối
với nhiều gia đình của anh chị em; nó biến mất khi trẻ em bị tách khỏi cha mẹ
của chúng và quốc gia của chúng bị coi là nguy hiểm và là ngoại lai. Những sự
đồng hóa cưỡng bức đó gợi nhớ một câu chuyện Kinh Thánh khác, đó là câu chuyện
về người đàn ông công chính Nabốt (x. 1V 21); ông đã từ chối giao vườn nho ông
thừa kế từ tổ tiên của mình cho những người có quyền lực, những người sẵn sàng
dùng mọi cách để chiếm đoạt nó khỏi tay ông. Và chúng ta cũng nghĩ đến những
lời nói mạnh mẽ của Chúa Giêsu về những người gây gương xấu hoặc khinh bỉ dù
chỉ một trong những người bé mọn (x. Mt 18,6.10). Thật xấu xa biết bao khi phá
vỡ mối dây liên kết giữa cha mẹ và con cái, làm hư hại những mối quan hệ thân
thiết nhất của chúng ta, làm hại và gây gương mù cho những trẻ nhỏ!
Các bạn
thân mến, chúng ta ở đây với mong muốn cùng nhau theo đuổi hành trình chữa lành
và hòa giải, hành trình mà với sự trợ giúp của Đấng Tạo Hóa, chúng ta có thể
làm sáng tỏ những gì đã xảy ra và vượt qua quá khứ đen tối đó. Như một cách để
xua tan bóng tối đó, bây giờ, cũng như trong cuộc gặp gỡ của chúng ta vào cuối
tháng 3, các bạn đã thắp sáng qulliq. Nó không chỉ là qulliq cung
cấp ánh sáng giữa những đêm dài mùa đông, nó còn làm giảm bớt sự khắc nghiệt
của thời tiết bằng cách lan tỏa hơi nóng. Theo cách này, nó rất cần thiết cho
cuộc sống. Ngay cả ngày nay, ngọn đèn này vẫn là một biểu tượng đẹp đẽ của cuộc
sống, về một lối sống chói sáng không khuất phục trước bóng tối của màn đêm. Đó
chính là các bạn, một chứng tá bền vững cho sự sống không bao giờ kết thúc, một
ánh sáng tỏa sáng và không ai có thể dập tắt.
Tôi rất
biết ơn về cơ hội được ở đây tại Nunavut, miền Inuit Nunangat. Tôi đã cố gắng
tưởng tượng, sau cuộc gặp gỡ của chúng ta ở Roma, những nơi rộng lớn mà các bạn
đã sinh sống từ thời xa xưa và những người khác sẽ coi là những nơi không hiếu
khách. Các bạn đã đến để yêu mến những nơi này, để tôn trọng, nâng niu và phát
triển chúng, truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác những giá trị cơ bản như tôn
trọng người già, tình huynh đệ chân chính và chăm sóc môi trường. Có một mối
quan hệ tuyệt đẹp giữa các bạn và vùng đất mà các bạn đang sinh sống, bởi vì nó
cũng mạnh mẽ và kiên cường, và đáp lại bóng tối bao phủ nó trong hầu hết năm
bằng ánh sáng rực rỡ. Tuy thế mảnh đất này, cũng như mỗi cá nhân, mỗi dân tộc,
cũng mong manh, cần được chăm sóc. Chăm sóc, dạy dỗ và học cách quan tâm: những
người trẻ tuổi, đặc biệt, được hỗ trợ bởi gương của những người lớn tuổi, được
kêu gọi thực hiện nhiệm vụ này! Hãy chăm sóc cho trái đất, chăm sóc cho dân tộc
của các bạn, quan tâm đến lịch sử của các bạn.
Bây giờ
tôi muốn nói với các bạn, giới trẻ Inuit, tương lai của vùng đất này và hiện
tại của lịch sử của nó. Tôi muốn nói với các bạn, theo lời của một nhà thơ vĩ
đại: “Điều mà các bạn thừa hưởng từ cha ông mình, các bạn phải tạo nên nó trước
khi nó có thể trở thành của bạn” (GOETHE, Faust, I, Nacht). Sống
nhờ quá khứ thôi chưa đủ, cần phải tạo được những gì đã ban tặng cho các
bạn như một món quà. Vậy thì đừng sợ tiếp tục lắng nghe lời khuyên của người
già; đừng sợ ôm lấy quá khứ của mình để viết nên những trang sử mới; đừng sợ
nhiệt tâm, kiên định trước sự việc và con người; đừng sợ dấn thân! Để giúp các
bạn làm cho ngọn đèn của cuộc đời các bạn tỏa sáng rực rỡ, với tư cách là một
người anh, tôi cũng muốn đưa ra cho các bạn ba lời khuyên.
Trước
hết là: Tiếp tục hành trình hướng thượng. Các bạn sống ở những vùng
rộng lớn này của phía bắc. Chớ gì chúng nhắc nhở các bạn về ơn gọi phấn đấu cao
hơn nữa, không để bản thân bị kéo xuống bởi những người muốn bạn tin rằng tốt
hơn là chỉ nghĩ đến bản thân và sử dụng thời gian của bạn chỉ cho việc giải trí
và sở thích của bạn. Hỡi các bạn, các bạn không được tạo dựng “để sống qua
ngày”, để sống những tháng ngày của bạn giữa nhiệm vụ và thú vui, nhưng để làm
cho bạn được thanh thoát, hướng tới những ước muốn chân chính, thật sự và cao
đẹp nhất mà bạn ấp ủ trong lòng, yêu mến Chúa và phục vụ tha nhân. Đừng nghĩ
rằng những giấc mơ tuyệt vời trong cuộc sống là không thể đạt được như bầu trời
trên cao. Các bạn đã được tạo ra để bay lên, để ôm lấy lòng can đảm của sự thật
và vẻ đẹp của công lý, để “nâng cao khí chất đạo đức của các bạn, để cảm thông,
để phục vụ người khác và xây dựng các mối quan hệ” (x. Các Nguyên tắc
Inunnguiniq Iq 3-4), để gieo hạt giống hòa bình và yêu thương chăm sóc
nơi các bạn sinh sống; để khơi dậy sự nhiệt tình của những người sống xung
quanh các bạn; để tiếp tục tiến về phía trước và không để san bằng mọi thứ.
Nhưng -
các bạn có thể nói - sống như vậy còn khó hơn bay! Chắc chắn, điều đó không hề
dễ dàng, bởi vì có một loại “lực hấp dẫn tinh thần” tiềm ẩn cố gắng kéo chúng
ta xuống, giết chết ước muốn của chúng ta và làm giảm niềm vui của chúng ta.
Hãy tiếp tục nghĩ về loài én Bắc Cực mà trong tiếng Tây Ban Nha chúng ta gọi là
“charrán”. Nó không để gió ngược hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột ngăn cản nó
bay từ đầu này sang đầu kia của trái đất. Đôi khi, nó chọn những con đường
không thẳng, chấp nhận đi đường vòng, thích nghi với những cơn gió nhất định…,
nhưng nó luôn có mục tiêu rõ ràng và nó luôn đến đích. Các bạn sẽ gặp những
người sẽ cố gắng giảm bớt ước mơ của các bạn, những người sẽ nói với các bạn
rằng hãy bớt cố gắng, chỉ chiến đấu cho những gì bạn quan tâm. Rồi các bạn sẽ
phải tự hỏi: Tại sao tôi cần phải dấn thân làm điều mà người khác không tin
tưởng? Hoặc một lần nữa: Làm thế nào tôi có thể “bay lên” trong một thế giới
dường như liên tục bị kéo xuống bởi những vụ xì-căng-đan, chiến tranh, lừa đảo,
bất công, tàn phá môi trường, sự thờ ơ đối với những người khốn khổ, sự thất
vọng từ những người đáng lẽ phải nêu gương? Đối mặt với những câu hỏi này, câu
trả lời là gì?
Đây là
những gì tôi sẽ nói với các bạn: các bạn là câu trả lời! Các bạn, các em trai
của tôi, và các bạn, các em gái của tôi. Không chỉ bởi vì một khi bạn từ bỏ,
bạn đã đánh mất, mà bởi vì tương lai ngay bây giờ nằm trong tay các bạn. Cộng đồng đã
sinh ra các bạn, môi trường các bạn đang sống, niềm hy vọng của những người bạn
đồng trang lứa của các bạn, của những người, thậm chí không cần hỏi, mong đợi
từ các bạn kho báu không thể thay thế mà bạn có thể mang đến cho lịch sử: tất
cả những thứ này đều nằm trong tay bạn, bởi vì “mỗi người trong chúng ta là độc
nhất” (x. Nguyên tắc 5). Thế giới bạn đang sống là kho báu mà
các bạn được thừa hưởng: hãy yêu nó, ngay cả như Thiên Chúa, Đấng đã ban cho
các bạn sự sống và những niềm vui tuyệt vời của nó, đã yêu thương các bạn và
tạo ra tất cả vẻ đẹp tuyệt vời này cho các bạn. Thiên Chúa không bao giờ ngừng
tin tưởng các bạn, không một giây phút nào. Người tin tưởng vào tài năng của
các bạn. Khi các bạn tìm kiếm Người, các bạn sẽ nhận ra rằng con đường mà Người
kêu gọi bạn đi theo luôn đi lên như thế nào. Các bạn sẽ nhận ra điều này khi
các bạn nhìn lên bầu trời khi cầu nguyện, và nhất là khi các bạn chiêm ngắm
Người trên Thánh giá. Các bạn sẽ nhận ra rằng Chúa Giêsu, từ Thánh giá, không
bao giờ chỉ tay chống các bạn; Người ôm lấy các bạn và động viên các bạn, bởi
vì Người tin vào các bạn ngay cả những lúc các bạn không còn tin tưởng vào bản
thân. Vì vậy, đừng bao giờ đánh mất hy vọng, hãy chiến đấu, cống hiến hết mình
và các bạn sẽ không phải hối tiếc. Hãy tiếp tục cuộc hành trình của bạn, “từng
bước hướng tới điều tốt nhất” (x. Nguyên tắc 6). Hãy đặt máy chỉ
đường cho cuộc đời các bạn đến một điểm đến tuyệt vời: hướng lên!
Lời
khuyên thứ hai là: Hãy đến với ánh sáng. Khi các bạn cảm thấy buồn
bã hoặc thất vọng, hãy nghĩ đến qulliq: nó có một thông điệp cho
các bạn. Thông điệp gì? Đó là các bạn hiện hữu để bước ra ánh sáng mỗi ngày.
Không chỉ vào ngày các bạn chào đời, khi nó không phụ thuộc vào các bạn, mà là
mỗi ngày. Mỗi ngày các bạn được mời gọi để mang ánh sáng mới vào thế giới, ánh
sáng của đôi mắt các bạn, ánh sáng của nụ cười các của bạn, ánh sáng của sự tốt
lành mà các bạn và chỉ các bạn có thể mang lại. Tuy nhiên, để bước ra ánh sáng,
để được tái sinh, các bạn cần phải chiến đấu mỗi ngày chống lại bóng tối. Vì có
một cuộc đụng độ hàng ngày giữa ánh sáng và bóng tối, không diễn ra ở đâu đó
ngoài kia, mà ở trong mỗi chúng ta. Để đi theo con đường của ánh sáng đòi hỏi
những quyết định can đảm và chân thành để chống lại bóng tối của sự dối trá. Nó
có nghĩa là “phát triển những thói quen tốt để sống tốt” (x. Nguyên tắc 1),
không đuổi theo những chùm ánh sáng biến mất nhanh chóng, những chùm pháo hoa
chỉ để lại làn khói. Đây là “những ảo ảnh, những điều bắt chước của hạnh phúc”,
như Thánh Gioan Phaolô II đã nói ở đây ở Canada: “Có lẽ không có bóng tối nào
sâu hơn bóng tối xâm nhập vào tâm hồn người trẻ khi các ngôn sứ giả dập tắt
trong họ ánh sáng của đức tin, hy vọng và tình yêu” (Bài giảng cho Ngày Giới
trẻ Thế giới, Toronto, 28 tháng 7 năm 2002). Các anh chị em thân mến, Chúa
Giêsu ở gần anh chị em và Người muốn thắp sáng trái tim anh chị em, để đưa anh
chị em đến với ánh sáng. Người nói về mình: “Ta là ánh sáng thế gian” (Ga
8,12), nhưng Người cũng nói với các môn đệ: “Các con là ánh sáng thế gian” (Mt
5,14). Vì vậy, anh chị em cũng là ánh sáng cho thế giới và anh chị em sẽ tỏa
sáng hơn tất cả nếu anh chị em đấu tranh để loại bỏ bóng đen của sự ác khỏi
trái tim mình.
Để làm
được điều này, chúng ta phải có được một kỹ năng, một kỹ năng đòi hỏi “vượt qua
khó khăn và mâu thuẫn thông qua việc liên tục tìm kiếm giải pháp” (x. Nguyên
tắc 2). Đó là nghệ thuật hàng ngày tách ánh sáng khỏi bóng tối. Kinh
Thánh cho chúng ta biết để tạo ra một thế giới tốt đẹp, Thiên Chúa đã bắt đầu
như thế, bằng cách tách ánh sáng khỏi bóng tối (x. St 1,4). Chúng ta cũng vậy,
nếu muốn trở nên tốt hơn, chúng ta phải học cách phân biệt ánh sáng và bóng
tối. Chúng ta bắt đầu từ đâu? Anh chị em có thể bắt đầu bằng cách tự hỏi: những
thứ trước hết thu hút tôi vì sự long lanh và quyến rũ, nhưng sau đó để lại
trong tôi cảm giác trống trải sâu thẳm là gì? Đó là bóng tối! Mặt khác, điều gì
tốt cho tôi và để lại cảm giác bình yên trong lòng tôi, ngay cả khi trước tiên
nó kêu gọi tôi từ bỏ những tiện nghi nhất định và làm chủ những bản năng nhất
định? Đó là ánh sáng! Và - tôi hỏi lại - sức mạnh nào cho phép chúng ta tách
ánh sáng khỏi bóng tối bên trong chúng ta, cho phép chúng ta nói “không” với
những cám dỗ của sự ác và nói “có” với tất cả những gì tốt đẹp? Đó là tự
do. Tự do không có nghĩa là làm mọi thứ mình muốn và hành động theo ý mình.
Tự do không phải là những gì tôi có thể làm bất chấp người khác, mà là những gì
tôi có thể làm vì người khác. Tự do không phải là hoàn toàn
theo ý muốn, mà là trách nhiệm. Tự do, cùng với sự sống, là món quà lớn nhất mà
Cha trên trời đã ban cho chúng ta.
Cuối
cùng, lời khuyên thứ ba: Hãy liên kết với nhau. Người trẻ cùng nhau
làm nên những điều tuyệt vời, chứ không phải cách đơn độc. Các bạn trẻ, các bạn
như những vì sao trên bầu trời tỏa sáng kỳ diệu trên mảnh đất này. Vẻ đẹp của
chúng đến từ tổng thể, từ những chòm sao mà chúng tạo nên, những chòm sao mà chúng
tạo ra, những thứ chiếu sáng và định hướng cho những đêm tối của thế giới này.
Các bạn cũng vậy, được gọi lên những đỉnh cao của thiên đường và để tỏa sáng ở
đây trên trái đất, các bạn được tạo dựng để cùng nhau tỏa sáng. Những người trẻ
tuổi phải được quy tụ thành nhóm, được hoạt động: họ không thể trải qua cả ngày
trong cô lập, bị giam cầm bởi chiếc điện thoại di động! Những dòng sông băng
lớn ở những vùng đất này khiến tôi liên tưởng đến môn thể thao quốc gia của
Canada, khúc côn cầu trên băng. Làm thế nào để Canada giành được tất cả các huy
chương Olympic? Làm thế nào Sarah Nurse hoặc Marie-Philip Poulin ghi được tất
cả những bàn thắng đó? Khúc côn cầu kết hợp giữa kỷ luật và tính sáng tạo,
chiến thuật và sức mạnh thể chất; nhưng tinh thần đồng đội luôn tạo ra sự khác
biệt; nó là điều cần thiết để ứng phó với sự không thể đoán trước của mọi trò
chơi. Làm việc theo nhóm có nghĩa là tin rằng, để đạt được những mục tiêu lớn,
các bạn không thể đi một mình; các bạn phải di chuyển cùng nhau, có sự kiên
nhẫn để luyện tập và thực hiện các trò chơi phức tạp. Làm việc theo nhóm cũng
bao gồm việc nhường chỗ cho những người khác, lao ra nhanh chóng khi đến lượt
và cổ vũ đồng đội của các bạn. Đó là tinh thần đồng đội!
Các
bạn, hãy tiếp tục hướng thượng, bước ra ánh sáng mỗi ngày và hoạt động đồng
đội! Hãy làm tất cả những điều này trong nền văn hóa của riêng các bạn và bằng
ngôn ngữ Inuktitut tuyệt đẹp. Tôi hy vọng và cầu nguyện rằng, bằng cách lắng
nghe những người lớn tuổi đi trước các bạn và rút ra từ sự phong phú của truyền
thống và quyền tự do cá nhân của các bạn, các bạn sẽ đón nhận Phúc Âm do tổ
tiên của các bạn gìn giữ và lưu truyền, và do đó đến để nhìn thấy khuôn mặt
Inuk của Chúa Giêsu Kitô. Tôi chúc phúc cho các bạn từ trái tim tôi, và với tất
cả các bạn, tôi nói: qujannamiik! [Cảm ơn các bạn!]