Diễn
Văn Của ĐTC Trong Buổi Gặp Các Giám ục, Các Linh Mục Và Phó Tế, Tu Sĩ, Chủng
Sinh Và Các Nhân Viên Mục Vụ (Hungary 28-4-2023)
Đức
Thánh Cha mời gọi mọi người đón nhận thời đại với những thay đổi và thách đố
bằng tinh thần ngôn sứ. Và về ơn gọi, ngài nói: “Mục tử và giáo dân phải cảm
thấy đồng trách nhiệm về ơn gọi. Trước hết bằng cầu nguyện, bởi vì câu trả lời
đến từ Chúa chứ không phải từ thế giới, từ nhà tạm chứ không phải từ máy tính”.
https://www.youtube.com/watch?v=KK5D-wWGuAk
(71phut)
Anh em
Giám mục,
các
linh mục và phó tế,
tu sĩ,
chủng sinh và các nhân viên mục vụ thân mến,
Ngợi
khen Chúa Giêsu Kitô!
Tôi rất
vui được trở lại đây sau khi chia sẻ Đại hội Thánh Thể Quốc tế lần thứ 52 với
anh chị em. Đó là một khoảnh khắc ân sủng lớn và tôi chắc chắn rằng hoa trái
thiêng liêng của Đại hội đang đồng hành với anh chị em. Cám ơn Đức Tổng Giám
Mục Veres vì lời chào mừng dành cho tôi và bày tỏ mong muốn của người Công giáo
Hungary bằng những lời này: “Trong thế giới đang thay đổi này, chúng con muốn
làm chứng rằng Chúa Kitô là tương lai của chúng ta”. Đối với chúng ta, một
trong những đòi hỏi quan trọng nhất là: giải thích những thay đổi và biến đổi
của thời đại chúng ta, tìm cách đáp ứng những thách đố mục vụ một cách tốt nhất
có thể.
Nhưng
điều này chỉ có thể thực hiện được khi nhìn lên Chúa Kitô là tương lai của
chúng ta: Người là “Anpha và Ômêga, là Đấng hiện có, đã có và đang đến, là Đấng
Toàn Năng” (Kh 1, 8), là khởi đầu và là cùng đích, nền tảng và đích
đến cuối cùng của lịch sử nhân loại. Khi chiêm ngưỡng vinh quang của “Đấng là
Đầu và Cuối” (Kh 1, 17) trong mùa Phục Sinh này, chúng ta có thể
đối diện với những cơn bão ập đến thế giới chúng ta, tạo ra những thay đổi
nhanh chóng và liên tục trong xã hội, cuộc khủng hoảng đức tin ảnh hưởng đến
nền văn hoá Tây phương, bằng một cái nhìn không cam chịu và không đánh mất tâm
điểm của Lễ Phục sinh: Chúa Kitô phục sinh, trung tâm lịch sử, là tương lai.
Cuộc sống của chúng ta, mặc dù đánh dấu bằng sự mong manh, được đặt vững vàng
trong tay Người. Nếu chúng ta quên điều này, chúng ta cũng vậy, các mục tử và
giáo dân, sẽ tìm kiếm các phương tiện và công cụ con người để bảo vệ mình khỏi
thế giới, khép mình trong các ốc đảo tôn giáo thoải mái và yên bình; hoặc ngược
lại, chúng ta sẽ thích nghi với những chiều gió thay đổi của thế gian và khi
đó, Kitô giáo sẽ mất sức sống và chúng ta sẽ không còn là muối đất.Trở về với
Chúa Kitô là tương lai để không rơi vào những chiều gió thay đổi của thế gian,
đó là điều tồi tệ có thể xảy ra cho Giáo hội: một Giáo hội trần tục.
Do đó,
đây là hai cách tiếp cận - có thể nói là hai cám dỗ - mà chúng ta, là Giáo hội
phải luôn cảnh giác. Đầu tiên là cách đọc ảm đạm về lịch sử hiện nay, được thúc
đẩy bởi chủ nghĩa thất bại của những người lặp đi lặp lại rằng tất cả đã mất,
chúng ta đã đánh mất những giá trị xưa, không biết rồi sẽ đi về đâu. Cha Sándor
bày tỏ lòng biết ơn Chúa vì đã “giải thoát ngài khỏi chủ nghĩa thất bại”! Và
ngài đã làm gì trong cuộc đời, một Nhà thờ lớn ư? Không, một nhà thờ nhỏ ở vùng
quê. Nhưng ngài đã làm được, và không để mình bị thất bại. Và một nguy cơ khác,
đó là đọc thời đại một cách ngây thơ, dựa trên sự hài lòng của chủ nghĩa xu
thời và làm chúng ta tin rằng cuối cùng mọi thứ đều ổn, thế giới đã thay đổi và
chúng ta cần phải thích nghi. Ở đây, ngược với chủ nghĩa thất bại ảm
đạm và chủ nghĩa xu thời thế gian, Tin Mừng cho chúng ta
đôi mắt mới, cho chúng ta ơn phân định để bước vào thời đại chúng ta với sự cởi
mở, nhưng cũng với tinh thần ngôn sứ. Do đó, với sự chào đón mang tính
ngôn sứ.
Về điều
này, tôi muốn dừng lại một cách ngắn gọn về một hình ảnh đẹp được Chúa Giêsu sử
dụng: đó là hình ảnh cây vả (Mc 13, 28-29). Câu chuyện được kể với
chúng ta trong bối cảnh Đền thờ Giêrusalem. Đối với những người đang chiêm ngắm
vẻ tráng lệ của Đền thờ và sống theo thế gian, đặt sự an toàn trong không gian
thánh thiêng và sự hùng vĩ trang trọng của Đền thờ, Chúa Giêsu nói rằng không
có gì tuyệt đối trên mặt đất này, bởi vì mọi thứ đều tạm thời và sẽ có ngày
không còn hòn đá nào nằm trên hòn đá nào. Nhưng đồng thời, không muốn chúng ta
nản lòng hay lo sợ, Người nói thêm: khi mọi sự qua đi, khi các đền thờ của con
người sụp đổ, những điều khủng khiếp xảy ra và sẽ có những cuộc bách hại dữ
dội, thì “thiên hạ sẽ thấy Con Người đầy quyền năng và vinh quang
ngự trong đám mây mà đến” (c. 26). Và chính ở đây, Người mời chúng ta nhìn vào
cây vả: “Anh em cứ lấy thí dụ cây vả mà học hỏi. Khi cành nó xanh tươi và đâm
chồi nảy lộc, thì anh em biết là mùa hè đã đến gần. Cũng vậy, khi
thấy những điều đó xảy ra, anh em hãy biết là Con Người đã đến gần, ở ngay
ngoài cửa rồi” (c. 28-29). Do đó, chúng ta được mời gọi đón nhận thời đại chúng
ta đang sống như một cây sai trái, với những thay đổi và thách đố, bởi vì chính
nhờ tất cả những điều này - Tin Mừng nói - Chúa đang đến gần. Và trong khi chờ
đợi, chúng ta được mời gọi vun trồng, đọc và gieo Tin Mừng trong thời này, cắt
tỉa những cành khô sự dữ, để sinh hoa trái. Chúng ta được mời gọi đón
nhận với tinh thần ngôn sứ.
Đón
nhận với tinh thần ngôn sứ nghĩa là học cách nhận ra những dấu hiệu hiện diện
của Thiên Chúa trong thực tế, ngay cả khi những dấu hiệu này không xuất hiện rõ
ràng theo tinh thần Kitô nhưng thách đố và tra vấn chúng ta. Đó không phải là
việc giải thích mọi sự theo thế gian, nhưng dưới ánh sáng Tin Mừng, những người
loan báo và chứng nhân cho lời ngôn sứ Kitô. Chúng ta thấy rằng ngay cả ở đất
nước này, nơi truyền thống đức tin vẫn còn bám rễ sâu xa, chúng ta đang chứng
kiến sự lan rộng của tinh thần thế gian và những tác động của nó, thường đe dọa
sự toàn vẹn và vẻ đẹp gia đình, đẩy người trẻ vào lối sống mang dấu ấn của chủ
nghĩa duy vật và khoái lạc, dẫn đến sự tranh luận về các vấn đề và thách đố
mới. Chúng ta có thể bị cám dỗ phản ứng bằng sự cố chấp, rút lui, và có thái độ
chống đối. Nhưng những thực tế này có thể là cơ hội cho chúng ta, vì chúng củng
cố đức tin và đào sâu một số chủ đề, mời gọi chúng ta tự hỏi làm thế nào những
thách đố này có thể đi vào cuộc đối thoại với Tin Mừng, để tìm kiếm những cách
thế, công cụ và ngôn ngữ mới. Theo nghĩa này, Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI khẳng
định rằng các thời đại tục hóa đã trợ giúp Giáo hội vì “chúng đã đóng góp đáng
kể vào việc thanh luyện và canh tân Giáo hội từ bên trong. Thực tế, các xu
hướng tục hóa [...] luôn có nghĩa là giải thoát Giáo hội khỏi các hình thức thế
gian”. Trước bất kỳ hình thức tục hoá nào, đều có một thách đố và một lời mời
gọi thanh luyện Giáo hội khỏi mọi hình thức thế tục. Chúng ta hãy trở lại điều
này: rơi vào tinh thần thế tục là điều tồi tệ nhất có thể xảy ra với chúng ta.
Dấn
thân bước vào cuộc đối thoại với những hoàn cảnh ngày nay đòi hỏi cộng đoàn
Kitô hữu phải hiện diện và làm chứng, biết cách lắng nghe những câu hỏi và
thách đố mà không lo sợ hay cứng nhắc. Điều này không hề dễ dàng trong thế giới
ngày nay, nhưng đòi hỏi một nỗ lực lớn. Đặc biệt, tôi muốn nhấn mạnh tình
trạng làm việc quá sức đối với các linh mục. Thực tế, một mặt, nhu cầu của
đời sống giáo xứ và mục vụ rất nhiều, nhưng mặt khác, ơn gọi đang giảm sút và
các linh mục thì ít, thường đã cao tuổi và có một số dấu hiệu mệt mỏi. Đây là
một tình trạng chung đối với nhiều thực tế Âu châu, trong đó điều quan trọng là
tất cả mọi người - mục tử và giáo dân - cảm thấy đồng trách nhiệm: trước hết là
trong cầu nguyện, bởi vì câu trả lời đến từ Chúa chứ không phải từ thế giới, từ
nhà tạm chứ không phải từ máy tính. Và rồi trong niềm say mê mục vụ ơn gọi, với
sự nhiệt thành, tìm cách trao ban cho người trẻ niềm say mê bước theo Chúa
Giêsu ngay cả trong sự thánh hiến đặc biệt.
Sơ
Krisztina nói với chúng ta về việc “tranh luận với Chúa Giêsu” về lý do tại sao
Người kêu gọi chị, đó là điều tốt đẹp, bởi vì chúng ta cần những người có thể
lắng nghe và giúp đỡ chúng ta “tranh luận” tốt với Chúa! Và nói chung, chúng ta
cần phải bắt đầu một cuộc suy tư Giáo hội - hiệp hành, phải được thực hiện cùng
nhau – để cập nhật đời sống mục vụ, không hài lòng với việc lặp lại quá khứ và
không sợ tái định hình giáo xứ, nhưng đặt việc rao giảng Tin Mừng như một ưu
tiên và khởi xướng sự hợp tác tích cực giữa các linh mục, giáo lý viên, nhân
viên mục vụ, giáo viên. Anh chị em đã đi trên con đường này: đừng dừng lại. Hãy
tìm những cách khả thi để cộng tác một cách vui vẻ vào công cuộc Tin Mừng và
cùng nhau tiến bước, mỗi người có đặc sủng riêng của mình, mục vụ như một lời
loan báo. Theo nghĩa này, những gì Dorina nói với chúng ta về sự cần thiết
phải tiếp cận với người khác qua kể chuyện, giao tiếp, chạm vào cuộc sống hàng
ngày. Và ở đây, tôi dừng lại một chút để nhấn mạnh đến công việc tốt đẹp của
các giáo lý viên. Có những nơi trên thế giới - như châu Phi - nơi mà việc rao
giảng Tin Mừng được thực hiện bởi các giáo lý viên. Nhưng, giáo lý viên là trụ
cột của Giáo hội. Cám ơn các phó tế và giáo lý viên, những người ở đây có vai
trò quyết định trong việc thông truyền đức tin cho các thế hệ trẻ, và tất cả
những giáo viên và nhà đào tạo đang quảng đại dấn thân trong lĩnh vực giáo dục:
xin cám ơn!
Cho
phép tôi nói với anh chị em rằng việc chăm sóc mục vụ tốt là điều có thể thực
hiện được nếu chúng ta có khả năng sống tình yêu mà Chúa đã truyền cho chúng ta
và đó là ân ban của Thánh Thần. Nếu chúng ta xa cách hoặc chia rẽ, nếu chúng ta
trở nên cứng nhắc trong các lập trường và nhóm, thì chúng ta không sinh hoa
trái. Thật đáng buồn khi chúng ta chia rẽ bởi vì, thay vì sống như một đội,
chúng ta lại rơi vào cạm bẫy của kẻ thù: các Giám mục không liên lạc với nhau,
các linh mục căng thẳng với Giám mục, những người lớn tuổi xung đột với những
người trẻ, giáo phận với tu sĩ, linh mục với giáo dân, các tín hữu Latinh với
tín hữu Hy Lạp; có sự phân cực về các vấn đề liên quan đến đời sống của Giáo
hội, cũng như về các khía cạnh chính trị và xã hội, ẩn trong các lập trường ý
thức hệ. Vui lòng đừng làm như vậy: công việc mục vụ đầu tiên là làm chứng cho
sự hiệp thông, bởi vì Thiên Chúa là sự hiệp thông và Người hiện diện nơi nào có
tình bác ái huynh đệ. Chúng ta hãy vượt qua những chia rẽ con người để cùng
nhau làm việc trong vườn nho của Chúa! Chúng ta hãy đắm mình trong tinh thần
Tin Mừng, đặt nền tảng trong cầu nguyện, nhất là trong việc tôn thờ và lắng
nghe Lời Chúa, chúng ta hãy vun trồng việc huấn luyện liên tục, tình huynh đệ,
sự gần gũi và quan tâm đến người khác. Một kho tàng lớn đã được trao vào tay
chúng ta, chúng ta đừng lãng phí nó để theo đuổi những thực tại thứ yếu so với
Tin Mừng! Và ở đây cho phép tôi nói với anh chị em điều này: hãy cẩn thận đối
với việc nói xấu người khác, vì đó là con đường dẫn tới sự phá huỷ. Nếu một tu
sĩ hay một giáo dân không bao giờ nói xấu ai đó là một vị thánh. Có một phương
thuốc chữa tật nói xấu người khác đó là cầu nguyện.
Và với
các linh mục, tôi muốn nói thêm một điều nữa: hãy mang đến cho Dân thánh của
Chúa khuôn mặt Chúa Cha và tạo một tinh thần gia đình. Cố gắng đừng cứng nhắc,
nhưng hãy có những cái nhìn và lối tiếp cận nhân từ và trắc ẩn. Tôi muốn nhấn
mạnh điều này: phong cách của Chúa là thái độ gần gũi, lòng trắc ẩn và dịu
dàng. Chúng ta hãy theo phong cách này của Chúa và tự hỏi tôi có gần gũi với
dân chúng, giúp đỡ họ, động lòng trắc ẩn hay lên án mọi người? Về vấn đề này,
tôi đã được đánh động bởi những lời của cha József, đã nhắc đến sự trao ban và
thừa tác vụ của người anh, Chân phước János Brenner, bị giết một cách dã man
khi mới 26 tuổi. Dân tộc này có nhiều chứng nhân và linh mục giải tội của đức
tin trong các chế độ độc tài của thế kỷ trước! Chân phước János đã trải qua
nhiều đau khổ và điều này đối với ngài dễ dàng oán hận, rút lui, cứng nhắc.
Trái lại, là một mục tử tốt lành. Điều này đòi hỏi tất cả chúng ta, đặc biệt là
các linh mục: một cái nhìn thương xót, một trái tim nhân ái, luôn tha thứ, luôn
giúp đỡ để bắt đầu lại, đón nhận và không phán xét, khuyến khích và không chỉ
trích, phục vụ và không đàm tiếu.
Điều
này rèn luyện chúng ta đón nhận theo tinh thần ngôn sứ: thông truyền niềm an ủi
Chúa trong những hoàn cảnh đau khổ và nghèo khó trên thế giới, gần gũi với các
Kitô hữu bị bách hại, người di cư tìm kiếm lòng hiếu khách, những người thuộc
các nhóm sắc tộc, và bất cứ ai đang cần giúp đỡ. Theo nghĩa này, anh chị em có
những mẫu gương thánh thiện tuyệt vời, như thánh Martino. Cử chỉ của ngài chia
sẻ tấm áo choàng cho người nghèo không chỉ là một hành động bác ái: đó là hình
ảnh Giáo hội hướng tới, đó là điều mà Giáo hội Hungary có thể mang lại như một
lời ngôn sứ cho trung tâm châu Âu: lòng thương xót và sự gần gũi. Nhưng tôi
cũng muốn nhắc đến thánh Stêphanô, thánh tích của ngài đang ở đây bên cạnh tôi:
ngài là người đầu tiên phó dâng quốc gia cho Mẹ Thiên Chúa, ngài là một nhà
truyền giáo dũng cảm và là người sáng lập các tu viện, ngài cũng biết lắng nghe
và đối thoại với mọi người và quan tâm đến người nghèo: giảm thuế cho dân chúng
và cải trang trong khi đi thực hành bác ái để không bị nhận ra. Đây là Giáo hội
mà chúng ta phải mơ ước: có khả năng lắng nghe nhau, đối thoại, quan tâm đến những
người yếu đuối; chào đón tất cả mọi người và can đảm mang lời ngôn sứ Tin Mừng
đến cho mỗi người.
Anh chị
em thân mến, Chúa Kitô là tương lai của chúng ta, vì chính Người hướng dẫn lịch
sử. Các linh mục giải tội của đức tin của anh chị em đã xác tín chắc chắn về
điều này: nhiều Giám mục, linh mục, nam nữ tu sĩ đã tử đạo trong cuộc bách hại
vô thần; họ làm chứng cho đức tin kiên vững của người Hungary. Tôi muốn nhắc
đến Đức Hồng Y Mindszenty, người đã tin vào sức mạnh của cầu nguyện, đến mức
ngày nay, gần giống như một câu nói phổ biến, vẫn được lặp lại ở đây: “Nếu có
một triệu người Hungary cầu nguyện, tôi sẽ không sợ tương lai”. Anh chị em hãy
chào đón, là chứng nhân cho lời ngôn sứ Tin Mừng, nhưng trên hết hãy là những
người nam nữ cầu nguyện, bởi vì lịch sử và tương lai tùy thuộc vào điều này.
Cám ơn anh chị em vì đức tin và lòng trung thành của anh chị em, vì tất cả
những điều tốt đẹp anh chị em đang thực hiện. Tôi không thể quên chứng tá can
đảm và kiên nhẫn của các Nữ tu người Hungary thuộc Hội Chúa Giêsu mà tôi đã gặp
ở Argentina sau khi họ rời Hungary trong thời kỳ bách hại tôn giáo. Họ đã làm
rất nhiều điều tốt cho tôi. Tôi cầu nguyện cho anh chị em, để theo gương các
chứng nhân đức tin vĩ đại, anh chị em không bao giờ bị sự mệt mỏi nội tâm xâm chiếm
và có thể tiến bước với niềm vui. Và tôi xin anh chị em tiếp tục cầu nguyện cho
tôi. Köszönöm! [Xin cám ơn!]