WYD
2011: Tường trình việc chuẩn bị lễ khai mạc ĐHGTTG Madrid 2011
16/08/2011
Jornada Mundial da
Juventude 2011
“Bén rễ và đặt nền tảng
nơi Đức Giêsu Kitô, vững mạnh trong đức Tin” (x. Cl 2,7).
Buổi sáng 16.08, chuẩn
bị khai mạc ĐHGTTG 2011 tại thủ đô
Theo đúng chương trình,
thánh lễ khai mạc ĐHGTTG sẽ diễn ra vào lúc 20g tại quảng trường Cibiles, quảng
trường lớn nhất và là trái tim của thủ đô
Quảng trường Cibeles
(Plaza de Cibeles) bắt đầu đại lộ lớn nhất
Nhưng buổi chiều hôm
nay, Đức Hồng Y Antonio Maria Rouco Varela, Tổng Giám Mục Madrid, sẽ chủ tọa
thánh lễ long trọng khai mạc ĐHGTTG cùng với các Giám Mục, linh mục và hàng
trăm ngàn bạn trẻ đang tuốn về từ khắp nơi trên thế giới.
Toàn thể giáo hội hoàn
vũ cùng đồng hành với hàng giáo phẩm và giáo hội Tây Ban Nha…cùng đập một nhịp
với trái tim của hàng bao triệu tín hữu và nhất là các bạn trẻ Tây Ban Nha. Đây
là cơ hội có một không hai trong lịch sử Giáo Hội Công Giáo tại Tây Ban Nha để
nhìn lại cội nguồn đức tin phong phú của mình, để ý thức vai trò tái phúc âm
hóa cho một xã hội đang bị tục hóa và càng ngày càng xa rời đức tin, để nhìn về
tương lai với tất cả sự dấn thân và canh tân đức tin trong đời sống xã hội ngày
hôm nay.
Cha Giuse Trần Đức Anh,
giám đốc chương trình Việt Ngữ của đài phát thanh Vatican, trong bản tin phát
đi vào ngày mùng 6.8 vừa qua đã phác học tổng quát những nét chính yếu của hiện
tình Giáo hội Công giáo tại Tây Ban Nha và những hy vọng ĐHGTTG 2011 sẽ khơi
dậy niềm tin nơi nhiều tín hữu Công giáo “nguội lạnh” tại đất nước này:
„Trưa thứ năm, 18:8 tới
đây, ĐTC Biển Đức XVI sẽ đến Madrid, thủ đô Tây Ban Nha, để viếng thăm và gặp
gỡ trong vòng 4 ngày, nhân dịp Ngày Quốc tế Giới trẻ lần thứ 26 tiến hành tại
đây. Theo nhiều nhà phân tích, biến cố này không những là một niềm hy vọng lớn
cho các bạn trẻ Công giáo thế giới, nhưng đặc biệt cho cả Giáo hội Công giáo
tại Tây Ban Nha nữa.
Thống kê
Thực vậy, theo thống kê
chính thức do Phòng Báo chí Toà Thánh công bố hồi trung tuần tháng 7 năm nay,
Tây Ban Nha hiện có 46 triệu dân cư sống trên lãnh thổ rộng gần 506.000 cây số
vuông, trong đó số tín hữu Công giáo gần 42.500.000 người, tương đương với hơn
92% dân số toàn quốc. Họ thuộc 70 giáo phận dưới sự coi sóc của 126 giám mục
với sự cộng tác của hơn 16.680 linh mục giáo phận và 8.000 linh mục dòng. Tổng
cộng là 24.778 vị. Số tu huynh trong Giáo hội Công giáo tại Tây Ban Nha hơn
3.800 thầy và hơn 50.300 nữ tu. Toàn nước này có 1.860 đại chủng sinh và 1.260
tiểu chủng sinh. Giáo hội Công giáo Tây Ban Nha tiếp tục có số thừa sai thuộc
hàng đầu trên thế giới với hơn 15.000 người, trong đó có 109 giám mục gốc Tây Ban
Nha tại hơn 30 nước, 2.500 linh mục dòng, 9.000 nữ tu và hơn 2.000 tu huynh,
1.500 thừa sai giáo dân.
Giáo hội Công giáo tại
Tây Ban Nha cũng đảm trách 77 nhà thương, 54 bệnh xá, 1 viện phong cùi, hơn 800
nhà dưỡng lão, gần 4.500 trung tâm bác ái, trợ giúp hơn 2.764.000 người. Trong
năm 2009, số thành viên và ân nhân của tổ chức Caritas Tây Ban Nha tăng 12,69%
so với năm trước đó.
Trào lưu tục hoá
Nếu chỉ nhìn các con số
thống kê, người ta không thấy được những thách đố lớn mà Giáo Hội tại Tây Ban
Nha phải đương đầu.
Thực vậy, trong những
thập niên gần đây, trào lưu tục hoá lan tràn tại Tây Ban Nha, kể cả trào lưu
bài tôn giáo. Đảng Xã hội, do thủ tướng José Zapatero lãnh đạo, nắm chính quyền
tại Tây Ban Nha, trong những năm qua đã thông qua những đạo luật đi ngược luân
lý Công giáo, bất chấp sự chống đối mạnh mẽ của hàng giáo phẩm và các tín hữu
Công giáo, như luật nới rộng luật cho phá thai, ly dị dễ dàng, giúp kết liễu
sinh mạng bệnh nhân nan y và thụ thai trong ống nghiệm, công nhận các cặp đồng
phái là hôn phối.
Số ơn gọi linh mục và
tu sĩ tại Tây Ban Nha giảm sút trầm trọng và một cuộc thăm dò mới đây nơi giới
trẻ nước này cho thấy chỉ có 10% cho biết mình là tín hữu Công giáo thực hành
đạo, và 50% không thực hành đạo.
Hồi tháng 4 năm nay
(2011), khi tiếp kiến tân đại sứ Tây Ban Nha cạnh Toà Thánh, ĐTC Biển Đức XVI
đã bày tỏ quan tâm vì trong một số lĩnh vực của xã hội Tây Ban Nha, tôn giáo bị
coi như vô ý nghĩa về phương diện xã hội, và thậm chí bị coi là điều gây xáo
trộn, với kết quả là đức tin bị gạt ra ngoài lề, qua những hành động mạ lị, chế
nhạo và dửng dưng và cả những hành động xúc phạm các đền đài và đồ đạo.
Để thẩm định khách quan
về sự “sa sút” của Giáo hội Công giáo tại Tây Ban Nha, cũng cần để ý đến những
dữ kiện lịch sử, đặc biệt là cuộc nội chiến tại nước này, bùng nổ cách đây đúng
75 năm. Cuộc nội chiến này ngày nay ít được người trẻ biết tới nhưng nó có ảnh
hưởng rất sâu đậm trên Giáo Hội tại Tây Ban Nha.
Nội chiến và ảnh hưởng
kéo dài
Trong 3 năm trời, từ
1936 đến 1939, phe quốc gia do trung tướng Francisco Franco lãnh đạo, đã chiến
đấu với chính phủ cộng hoà tả phái tại đây khiến cho gần nửa triệu người Tây
Ban Nha bị giết vì những khác biệt ý thức hệ ngày càng phân rẽ đất nước.
Ông José Sanchez, một
chuyên gia về nội chiến tại Tây Ban Nha và là giáo sư hồi hưu tại đại học St.
Louis ở Hoa Kỳ, nói: “Trong cuộc nội chiến đó, mỗi người đều phải đứng về một
phe, dù họ có biết rõ về những nguyên nhân của chiến tranh hay không. Hàng giáo
phẩm phải đương đầu với cuộc khủng hoảng gay go nhất trong lịch sử Tây Ban Nha
và phần lớn đã ủng hộ chính nghĩa của phe quốc gia, nguyên nhân chính vì làn
sóng bài giáo sĩ rất mạnh mẽ xảy ra khi chiến tranh mới bùng nổ”.
Sau khi đệ nhị cộng hoà
tả phái được thành lập hồi năm 1931, nhà cầm quyền Tây Ban Nha ban hành những
đạo luật kỳ thị chống các tín hữu Công giáo, ví dụ luật quốc hữu hoá các tài
sản của Giáo Hội, thiết lập hệ thống cưỡng bách giáo dục công cộng, cấm các tu
sĩ nam nữ không được dạy học, kể từ năm 1933 trở đi, cấm trưng bày các biểu
tượng Công giáo tại các nơi công cộng, các tu viện bị đốt phá tại thủ đô
Madrid, tại Malaga và nhiều nơi khác hồi đầu thập niên 1930, sau khi dòng Tên
bị nhà nước giải tán và thỉnh thoảng xảy ra những vụ sát hại các tu sĩ.
Trong 3 năm nội chiến,
hàng ngàn cơ sở Công giáo, gồm nhà thờ, đan viện, tu viện và trường học, bị đốt
phá. Gần 7.000 người gồm các GM, LM và nữ tu bị sát hại cùng với hàng ngàn giáo
dân khác, chỉ vì họ là Công giáo. Trong thời kỳ đó, ai mang đồ đạo như đeo ảnh
đạo ở cổ, mang thánh giá hoặc xâu chuỗi mân côi, đều có thể bị giết dễ dàng.
Dưới thời Đức Gioan
Phaolô II, và cả trong triều đại của Đức đương kim Giáo hoàng, đã có gần 1.000
vị tử đạo trong thời nội chiến Tây Ban Nha được phong chân phước.
Đức cha Tutilio J. Del
Riego, GM Phụ tá giáo phận San Bernadino, bang
Theo Đức cha Del Riego,
Tây Ban Nha đã mất một thời gian dài để chữa lành và tái thống nhất đất nước bị
chia rẽ vì các ý thức hệ trái ngược nhau. Tuy nhiên, một trào lưu tục hoá mạnh
mẽ và bài giáo sĩ vẫn lan tràn tại nước này. Theo một phúc trình mới đây của
Trung tâm Nghiên cứu Tông đồ ứng dụng, thì hiện nay chỉ có 19% tín hữu Công
giáo Tây Ban Nha tham dự thánh lễ hằng tuần. Con số này đặc biệt giảm sút trong
khoảng 15, 20 năm qua. Đức cha Del Riego nói: “Tôi đã chứng kiến tiến trình đó
và cảm thấy đau lòng. Tôi nhận thấy điều đó mỗi khi tôi về tham gia đình ở Tây
Ban Nha, thật là một thế giới khác biệt”.
ĐTC Biển Đức XVI đã
bình luận về cuộc khủng hoảng trào lưu tục hoá ở Tây Ban Nha trong cuộc viếng
thăm nước này hồi tháng 11 năm ngoái (2010) tại Đền thánh Santiago de
Compostela và Barcelona. Thực vậy, trong cuộc họp báo trên máy bay, ngài nói:
“Một đàng Tây Ban Nha vẫn luôn là một quốc gia có căn cội đức tin, nhưng đàng
khác chính tại nước này mà trào lưu duy đời nảy sinh, một thứ trào lưu bài giáo
sĩ, trào lưu tục hoá mạnh mẽ và có tính chất hung hăng, như chúng ta đã thấy
trong thập niên 1930, và cuộc tranh luận, cuộc xung đột sôi nổi giữa tín ngưỡng
và trào lưu tân tiến, đều xảy ra ngày nay tại Tây Ban Nha”.
Tiếp tục hy vọng
Tuy có những thách đố
như thế, Đức cha
Một dấu chỉ hy vọng có
thể thấy tại một dòng nữ tu viện Tây Ban Nha, đó là dòng Iesu Communio, một
dòng nữ đã được chính thức liên kết với các nữ tu thánh Clara khó nghèo ở
Lerma, cách thủ đô Madrid 2 giờ xe. Dòng này có ơn gọi gia tăng liên tục từ
thập niên 1980 đến nay. Phần lớn các nữ tu gia nhập dòng này ở lứa tuổi 20, 30,
có bằng cấp đại học, một số là bác sĩ, luật sư, kỹ sư… Một số lớn các chị cho
biết đã cảm thấy ơn gọi đi tu nhờ Ngày Quốc tế Giới trẻ. 75 năm sau cuộc nội
chiến bùng nổ tại Tây Ban Nha, Ngày Quốc tế Giới trẻ sắp được khai mạc trên các
đường phố tại Madrid nơi mà ít nhất có 4.000 giáo sĩ bị sát hại trong thời nội
chiến, chắc hẳn đó là một dấu chỉ hy vọng cho Giáo Hội tại Tây Ban Nha.
Ban Tổ chức Ngày Quốc
tế Giới trẻ hiện nay cũng hy vọng với hàng ngũ đông đảo người trẻ Công giáo
tràn ngập các đường phố Madrid không những kích thích niềm tin của người khác,
nhưng còn hun nóng đức tin nguội lạnh của nhiều người Công giáo Tây Ban Nha
nữa.
Ông Yago de la Cierva,
Giám đốc Điều hành Ban Tổ chức Ngày Quốc tế Giới trẻ
Cả Đức cha Del Riego
cũng sẽ sẽ đến Tây Ban Nha với hơn 250 bạn trẻ và gia đình họ từ Giáo phận San
Bernardino. Đức Cha xác tín rằng ĐGH cũng như các GM Tây Ban Nha hy vọng Đại
hội Giới trẻ này sẽ giúp khơi dậy đức tin nơi nhiều người trẻ Tây Ban Nha và
đây là cơ hội rất tốt. „
Chúng ta cùng hiệp
thông trong niềm tin và hy vọng với toàn thể giáo hội Công Giáo tại Tây Ban
Nha. Chúng ta cùng hiệp thông cầu nguyện cho các bạn trẻ và cho ĐHGTTG đem lại
hoa trái đức tin phong phú và canh tân đổi mới bộ mặt của các gia đình, các
giáo xứ, giáo hội Công Giáo tại Tây Ban Nha đúng như chủ đề của ĐHGTTG: “Bén rễ
và đặt nền tảng nơi Đức Giêsu Kitô, vững mạnh trong đức Tin” (x. Cl 2,7).
Chắc chắn Jornada
Mundial da Juventude 2011 sẽ là một ngày Lễ Hiện Xuống mới cho toàn thể GHCG
tại Tây Ban Nha và cho hàng triệu bạn trẻ đến tham dự.
Tường trình từ thủ đô
Lm. Stephanô Bùi Thượng
Lưu
Xin chú ý:
Địa điểm sinh hoạt giáo
lý cho người Việt
The Parish Cristo de la
Paz,
Calle de Porto Alegre,
8 - 28019
Nằm trong vùng ngoại ô
Parque de ló Castillos Madrid, cách trung tâm chừng 15 cây số.
Trạm xe San Jose de
Valderas