ĐGH Phanxicô - Bài Giảng Lễ
Tại Czestechowa
(muoianhsang.com
Từ các bài đọc
của buổi cử hành Phụng Vụ này một sợi chỉ thánh xuất hiện, một sợi chỉ trải dài
trong lịch sử nhân loại và đan dệt nên lịch sử cứu độ.
Tông Đồ Phaolô
nói cho chúng ta về kế hoạch lớn lao của Thiên Chúa: “khi
thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con mình tới, sinh làm con một
người đàn bà” (Gl
4:4). Nhưng lịch sử cho chúng ta biết rằng khi “sự viên mãn của thời gian này”
đã đến, khi Thiên Chúa trở thành con người, nhân loại đặc biệt vẫn chưa sẵn
sàng, thậm chí còn chưa có một giai đoạn ổn định và hoà bình: không có “Thời
Vàng Son”. Cảnh tượng về thế giới này không xứng với sự ngự đến của Thiên Chúa;
thực ra, “người nhà chẳng chịu đón nhận Người” (Ga 1:11). Sự viên mãn của thời
gian do đó là một quà tặng của ân sủng: Thiên Chúa lấp đầy thời gian của
chúng ta bằng sự giàu có của lòng thương xót của Ngài. Vì tình yêu hoàn toàn Ngài đã
khai mở sự viên mãn của thời gian.
Thật đặc biệt ấn
tượng là cách mà sự ngự đến của Thiên Chúa vào
trong lịch sử diễn ra: Ngài đã được “sinh ra bởi một người đàn bà”. Không có một sự đi vào khải
hoàn hoặc một cuộc thần hiện ấn tượng của Đấng Quyền Năng. Ngài không tỏ mình
như là một mặt trời mọc rực rỡ, mà đi vào thế giới theo sự đơn giản nhất của các
cách thế, như là một đứa trẻ từ người mẹ của mình, bằng “phong cách” ấy mà Kinh
Thánh nói cho chúng ta biết giống như một cơn mưa tưới gội xuống đất khô (x. Is
55:10), giống như những hạt giống nhỏ bé nhất nảy mầm và trổ sinh (x. Mt
4:31-32). Do đó, trái với những mong đợi của chúng ta và có lẽ thậm chí cả với
những mong muốn của chúng ta, nước Thiên Chúa, bây giờ cũng như sau đó, “không
đến như một điều có thể quan sát được”, nhưng hơn thế trong
sự nhỏ bé, trong sự khiêm nhường.
Bài Tin Mừng
hôm nay làm cho sợi chỉ thánh này một cách tinh tế đi qua lịch sử: từ sự viên
mãn của thời gian đến “ngay thứ ba” của sứ mạng của Chúa Giêsu (x. Ga 2:1) và
việc loan báo “giờ” của ơn cứu độ (x. C. 4). Thời gian ngắn lại, Thiên Chúa
luôn tỏ lộ chính Ngài trong sự nhỏ bé. Và vì thế chúng ta đến với “dấu
lạ đầu tiên mà Chúa Giêsu đã thực hiện” (C. 11), tại Cana miền Galilê.
Không có một
hành động gây kinh ngạc nào được thực hiện trước đám đông, hoặc thậm chí một lời
để trả lời một vấn đề chính trị nóng bỏng giống như lời đặt người dân tuỳ thuộc
vào quyền bính của La Mã. Thay vào đó, trong một ngôi làng nhỏ, một phép lạ đơn
giản diễn ra và mang lại niềm vui cho đám cưới của một đôi bạn trẻ và là một
gia đình vô danh. Đồng thời, nước trở thành rượu tại bữa tiệc cưới là một dấu
chỉ lớn lao, vì nó cho chúng ta thấy diện mạo chàng rể của Thiên Chúa, một
Thiên Chúa là Đấng ngồi cùng bàn với chúng ta, Đấng mơ và giữ sự hiệp thông với
chúng ta. Điều đó cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa không giữ khoảng cách, mà gần
gũi và chân
thực. Ngài
đang ở giữa chúng ta và Ngài quan tâm đến chúng ta, không đưa ra những quyết định
thay chúng ta và không làm cho chính bản thân Ngài rắc rối với những vấn đề về
quyền bính. Ngài thích để cho chính bản thân Ngài được chứa đựng trong những điều
bé nhỏ, không giống như chúng ta, những người luôn muốn thủ đắc một điều gì đó
lớn lao hơn. Bị lôi cuốn bởi quyền lực, bởi sự lớn lao, bởi những vẻ bề ngoài,
là nhân loại bi đát. Đó là một cơn cám dỗ luôn có gắng để thể hiện chính nó ở
khắp mọi nơi. Nhưng trao ban chính bản thân mình cho người khác, xoá bỏ khoảng
cách, ở trong sự bé nhỏ và sống thực tại của mình mỗi ngày: điều này đặc biệt
là mang tính thánh thiêng.
Thiên Chúa cứu
chúng ta, rồi bằng việc làm cho chính Ngài trở nên nhỏ
bé, gần gũi và thực.Trước
hết Thiên Chúa làm cho chính Ngài trở nên bé nhỏ. Thiên Chúa, Đấng “hiền lành và
khiêm nhường trong lòng” (Mt 11:29), đặc biệt yêu thương những người bé mọn, những
người mà nước Thiên Chúa được tỏ hiện cho (Mt 11:25); họ lớn lao trong đôi mắt
của Ngài và Ngài nhìn đến họ (x. Is 66:2). Ngài đặc biệt yêu mến họ vì họ đi
ngược lại với “sự kiêu hãnh của cuộc sống” vốn thuộc về thế gian (x. 1 Ga
2:16). Những người bé mọn nói ngôn ngữ của Ngài, ngôn ngữ của tình yêu khiêm
nhường mang lại sự tự do. Vì thế Ngài gọi người đơn sơ và biết đón nhận trở
thành những phát ngôn viên của Ngài; Ngài trao phó cho họ sự mạc khải danh của
Ngài và bí nhiệm của trái tim Ngài. Tư tưởng của chúng ta hướng đến quá nhiều
con trai con gái của dân tộc các bạn, giống như các vị tử đạo làm cho sức mạnh
không kháng cự của Tin Mừng chiếu toả, giống như nhữg người bình thường nhưng lại
là những người ấn tượng là những người làm chứng cho tình yêu của Thiên Chúa ở
giữa những thử thách, và những người là những sứ giả hiền lành và mạnh mẽ của
lòng thương xót là Thánh Gioan Phaolô II và Thánh Faustina. Ngang qua những
“kênh” này của tình yêu Ngài, Thiên Chúa đã ban những món quà vô giá cho toàn
thể Giáo Hội và cho toàn thể nhân loại. Thật là ý nghĩa là dịp kỷ niệm phép rửa
của dân tộc các bạn đang chính xác diễn ra trùng hợp với Năm Thánh Thương Xót.
Cũng thế, Thiên
Chúa thì gần gũi, nước Ngài đang ở giữa chúng ta
(x. Mc 1:15). Thiên Chúa không muốn bị sợ hãi giống như một nhà cầm quyền tối
cao uy lực và cô độc. Ngài không muốn ở trên ngai của Ngài trên thiên đàng hay
trong các sử sách, mà yêu thương đi xuống với những vấn đề hằng ngày của chúng
ta, bước đi cùng chúng ta. Khi chúng ta nghĩ về hồng ân một thiên niên kỷ quá đầy
niềm tin, thật tốt cho chúng ta trước hết mọi thứ khác là tạ ơn Thiên Chúa vì
đã bước đi cùng với dân của các bạn, đã nắm lấy tay các bạn và đồng hành với
các bạn trong quá nhiều hoàn cảnh. Đó là điều mà cả chúng ta nữa, trong Giáo Hội,
luôn được mời gọi để thực hiện: lắng nghe, dự phần và là người thân cận, chia sẻ
niềm vui và gian khó của người dân, để Tin Mừng có thể lan toả cách nhất quán
và sinh hoa trái hơn nữa: chiếu toả sự tốt lành ngang qua sự minh bạch của đời
sống chúng ta.
Sau cùng, Thiên
Chúa là chân thực. Các
bài đọc hôm nay làm rõ rằng mọi thứ về đường lối hành động của Thiên Chúa là thực
và cụ thể. Sự khôn ngoan thánh “giống như người thợ cả” và “vui chơi” (x. Cn
8:30). Ngôi Lời đã trở thành xác phàm, được sinh ra bởi một người mẹ, được sinh
ra dưới lề luật (x. Gl 4:4), có bạn hữu và đi đến một buổi tiệc. Đấng Vĩnh Cửu
được thông truyền bằng việc dành thời gian với người dân và trong những hoàn cảnh
cụ thể. Lịch sử của các bạn, được hình thành bởi Tin Mừng, Thập Giá và sự trung
thành với Giáo Hội, đã thấy một sức mạnh lan toả cảu một niềm tin đúng đắn,
chuyển xuống từ gia đình này đến gia đình kia, từ cha đến con và trên hết từ những
người mẹ và các bà ngoại, những người mà chúng ta cần phải cám ơn quá nhiều. Đặc
biệt, các bạn có thể chạm bằng chính bàn tay của các bạn đến sự dịu dàng thật
và quan phòng của Mẹ, Đấng mà tôi đến đây trong tư cách là một lữ khách để tôn
kính và Đấng mà chúng ta đã loan báo trong Thánh Vịnh như là “niềm tự hào lớn
lao của dân tộc chúng ta” (Jud 15:9).
Chính Mẹ Maria,
mà chúng ta, những người đang qui tụ ở đây, giờ đây đang nhìn đến. Ở nơi Mẹ,
chúng ta tìm thấy một sự rập khuôn hoàn hảo của Thiên Chúa. Trong suốt dòng lịch
sử, được đan xen bởi sợi chỉ thánh, cũng là một “sợi chỉ Maria”. Nếu có bất kì
một vinh quang con người nào, bất kì một công đức nào của chúng ta trong sự
viên mãn của thời gian, thì đó là Mẹ. Đức Maria là không gian đó, được dành
thoát khỏi tội lỗi, nơi mà Thiên Chúa chọn để phản chiếu chính Ngài. Mẹ là bậc
thang mà Thiên Chúa chọn để đi xuống và đến gần với chúng ta. Mẹ là dấu chỉ rõ
ràng nhất của sự viên mãn của thời gian.
Trong cuộc sống
của Mẹ Maria chúng ta cảm phục sự nhỏ bé ấy mà Thiên Chúa yêu thương, vì
Ngài “nhìn đến phận hèn tôi tớ Ngài”, và “nâng cao mọi kẻ khiêm nhường” (Lc
1:48, 52). Ngài cũng quá hài lòng cùng với Mẹ đến nỗi Ngài đã để cho xác thịt của
Ngài được đan quyện vào với xác thịt của Mẹ, để Đức Trinh Nữ trở thành Mẹ
Thiên Chúa, như
một bài ca cổ xưa, đã hát hàng nhiều thế kỷ, loan báo. Đối với các bạn là những
người không ngừng đến với Mẹ, qui tụ từ khắp mọi nơi về đây, thủ phủ thiêng
liêng của đất nước, xin Mẹ tiếp tục chỉ đường. Xin Mẹ giúp các bạn đan xen vào
trong cuộc sống của các bạn sợi chỉ khiêm nhường và đơn sơ của Tin Mừng.
Ở tại Cana,
cũng như ở đây tại Jasna Góra, Mẹ Maria mang lại cho chúng ta sự
gần gũi của Mẹ
và giúp chúng ta khám phá ra điều mà chúng ta cần phải sống một cuộc đời đến mức
trọn vẹn. Bây giờ cũng như sau này, Mẹ thực hiện điều này bằng một tình yêu của
người mẹ, bằng sự hiện diện và an ủi của Mẹ, dạy dỗ chúng ta biết tránh những
quyết định nông nổi và ở lại trong cộng đoàn của chúng ta. Là một Người Mẹ của
một gia đình, Mẹ muốn giữ chúng ta lại với nhau. Ngang qua sự hiệp nhất, hành
trình của dân tộc các bạn đã vượt qua hết mọi kinh nghiệm khắc nghiệt. Xin Mẹ,
Đấng đứng vững dưới chân Thập Giá và vẫn duy trì cầu nguyện cùng các môn đệ
trong khi đợi chờ Chúa Thánh Thần, lãnh nhận cho cac bạn lòng muốn bỏ hết mọi
sai lỗi và vết thương trong quá khứ lại phía sau, và xây dựng tình bằng hữu với
hết mọi người, mà không bị rơi vào cơn cám dỗ để thoái lui hay thống lĩnh.
Tại Cana, Mẹ đã
thể hiện một sự hiện thực lớn lao. Mẹ là một Người Mẹ biết
nhìn đến các vấn đề của con người từ trong trái tim và hành động. Mẹ nhận biết
những thời điểm khó khăn và giải quyết chúng cách âm thầm, hiệu năng và quyết
đoán. Mẹ không cưỡng chế cũng không làm phiền, mà là một Người Mẹ và một nữ tỳ.
Chúng ta hãy xin ân sủng để noi gương sự nhạy bén của Mẹ và sự sáng tạo của Mẹ
trong việc phục vụ những người cần giúp đỡ, và để biết thật tuyệt vời biết bao
khi sống cuộc sống của chúng ta trong sự phục vụ người khác, mà không có những
ưu tiên hay khoảng cách. Xin Mẹ Maria, Nguồn mạch niềm vui của chúng ta, Đấng
mang lại sự bình an giữa biết bao nhiêu tội lỗi và sự hỗn loạn của lịch sử, nhận
lãnh cho chúng ta ơn tuôn ban của Thần Khí, và giúp chúng ta trở thành những
tôi tớ tốt lành và trung tín.
Nhờ sự chuyển cầu
của Mẹ, xin cho sự viên mãn của thời gian cũng đến với chúng ta. Sự chuyển tiếp
từ trước và sau Đức Kitô có rất ít ý nghĩa nếu nó cứ là một ngày trong các biên
niên sử. Chớ gì mỗi người chúng ta biết trở thành một thông điệp nội tại, một Sự
Vượt Qua của tâm hồn, hướng đến “phong cách” thánh đã được Mẹ Maria
cưu mang. Xin
cho chúng ta biết làm mọi sự trong sự nhỏ bé, và đồng hành với người khác đang ở
gần, bằng một tâm hồn đơn sơ và cởi mở.
Joseph C. Pham (Chuyển
ngữ từ Vatican Radio)