TÔNG THƯ
TRÁI TIM NGƯỜI CHA
PATRIS CORDE
Đức Thánh Cha Phanxicô
Nhân dịp kỷ niệm 150 năm
Thánh Giuse làm Đấng Bảo Trợ
Giáo Hội Công Giáo
Với
trái tim người cha: Thánh Giuse đã yêu mến Chúa Giêsu như thế. Trong tất cả bốn
sách Tin Mừng, Chúa Giêsu đều được gọi là “con của ông Giuse”.[1]
Hai
tác giả Tin Mừng là thánh Mátthêu và thánh Luca cho dù kể rất ít, nhưng đã làm
nổi bật dung mạo của thánh Giuse, đủ để cho thấy ngài là người cha như thế nào
và cho thấy sứ mạng mà Chúa Quan Phòng đã ủy thác cho ngài.
Chúng
ta biết rằng, ngài là thợ mộc khiêm tốn (Mt 13,55), đã thành hôn với Đức Maria
(Mt 1,18; Lc 1,27), là người công chính (Mt 1,19), luôn sẵn sàng làm theo thánh
ý Thiên Chúa được thể hiện trong Lề Luật (Lc 2,22.27.39) và được thể hiện trong
bốn giấc mơ (Mt 1,20; 2,13.19.22). Sau hành trình dài vất vả từ làng Nazaret
lên Giêrusalem, ngài chứng kiến việc hạ sinh của Đấng Mêsia trong chuồng bò
lừa, vì quán trọ “không có chỗ cho các ngài” (Lc 2,7). Ngài cũng chứng kiến
việc thờ lạy Hài Nhi của các mục đồng (Lc 2,8-20) và của các Vua từ phương đông
(Mt 2,1-12), đó là tất cả những vị đại diện cho dân Israel và dân ngoại.
Ngài
đã can đảm nhận làm cha nuôi của Chúa Giêsu, và đặt tên cho Hài Nhi như lời
Thiên Thần nói: “ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu, vì chính Người sẽ
cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ.” (Mt 1,21). Cần lưu ý rằng, đối với người
xưa, khi đặt tên cho một người tức là đón nhận người đó thuộc về mình, ta thấy
điều tương tự như ông Ađam đặt tên trong câu chuyện của sách Sáng Thế (St
2,19-20).
Bốn
mươi ngày sau khi sinh, trong Đền Thờ, Thánh Giuse cùng Đức Mẹ đã dâng Hài Nhi
cho Thiên Chúa và lắng nghe lời ngôn sứ của Cụ Simeon (Lc 2,22-35). Để bảo vệ
Hài Nhi khỏi vua Hêrôđê, ngài đã phải định cư làm khách ngoại kiều trên đất
Aicập (Mt 2,13-18). Khi trở về quê nhà, ngài chọn sống ẩn dật trong một ngôi
làng nhỏ bé không tiếng tăm, đó là làng Nazaret thuộc miền Galilê. Nơi mà được
nhắc đến với cách nói “không một ngôn sứ nào xuất thân từ đó cả” hoặc “ở đó thì
có gì hay” (Ga 7,52; 1,46). Ngôi làng Nazaret rất xa thành Bêlem là nơi Chúa
sinh ra, cũng xa thành Giêrusalem là nơi có Đền Thờ. Trong cuộc hành hương lên
Giêrusalem, khi Chúa Giêsu 12 tuổi, khi lạc mất Chúa, ngài và Đức Maria đã cực
lòng tìm Chúa, và đã tìm thấy Chúa đang đàm đạo cùng các thầy tiến sĩ trong Đền
Thờ (Lc 2,41-50).
Sau
Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, không có vị Thánh nào có thể chiếm vị thế trong Huấn
Quyền Giáo Hoàng nhiều như Thánh Giuse. Các vị tiền nhiệm của tôi đã khám phá
sứ điệp được chứa đựng trong ít dữ kiện từ các sách Tin Mừng, để làm nổi bật
vai trò của thánh Giuse trong lịch sử cứu độ: Chân phước Giáo hoàng Pio IX đã
công bố thánh Giuse là “Đấng Bảo Trợ Hội Thánh Công Giáo”,[2] Đấng
đáng kính Pio XII công bố thánh Giuse là “Đấng Bảo Trợ người lao động”,[3] Thánh
Giáo Hoàng Gioan Phaolô II công bố thánh Giuse là “Người Bảo Vệ Đấng Cứu
Chuộc”.[4] Còn
người dân thì cầu nguyện với thánh Giuse để xin ơn chết lành.[5]
Giờ
đây, một trăm năm mươi năm sau khi Chân Phước Piô IX tuyên bố Thánh Giuse
là Đấng Bảo trợ Giáo
hội Công Giáo (ngày 8 tháng 12 năm 1870), tôi muốn chia sẻ một
số suy ngẫm cá nhân về dung mạo phi thường của thánh nhân, rất gần với kinh
nghiệm nhân sinh của chúng ta. Vì, như Chúa Giêsu đã nói, “lòng có đầy miệng
mới nói ra” (Mt 12,34). Mong muốn chia sẻ của tôi càng tăng lên trong những
tháng đại dịch này, khi chúng ta cùng trải qua cuộc khủng hoảng.
Làm
thế nào “cuộc sống của chúng ta được đan kết với nhau và được gìn giữ bởi những
người rất đỗi bình thường, những người thường bị bỏ qua. Những người không xuất
hiện trên các tiêu đề của báo chí, hoặc trên các chương trình truyền hình mới
nhất, nhưng trong chính những ngày này, những con người ấy chắc chắn đang định
hình các sự kiện mang tính quyết định của lịch sử của chúng ta. Các bác sĩ, y
tá, người quản kho và nhân viên siêu thị, nhân viên vệ sinh, nhân viên chăm
sóc, nhân viên vận chuyển, mọi người nam nữ làm việc để cung cấp các dịch vụ
thiết yếu và an ninh công cộng, các tình nguyện viên, các linh mục, nam nữ tu
sĩ, và rất nhiều người khác. Họ hiểu rằng không ai được cứu một mình… Có bao
nhiêu người hằng ngày rèn luyện tính kiên nhẫn và hy vọng, quan tâm để có sức
lan tỏa, không phải hoảng sợ mà là chia sẻ trách nhiệm. Có bao nhiêu người cha,
người mẹ, ông bà và thầy cô đang chỉ dẫn cho con cái chúng ta, bằng những cách
nho nhỏ hàng ngày, cách chấp nhận và đối phó với khủng hoảng bằng điều chỉnh
thói quen, nhìn về phía trước và khuyến khích cầu nguyện. Biết bao nhiêu người đang
cầu nguyện, hy sinh và cầu thay nguyện giúp những điều tốt lành cho mọi người”.[6] Mỗi
người trong chúng ta đều có thể khám phá ra nơi Thánh Giuse, một người không ai
chú ý, nhưng hiện diện hàng ngày, kín đáo và ẩn giấu, một người chuyển cầu, hỗ
trợ và hướng dẫn khi ta gặp khó khăn. Thánh Cả Giuse nhắc nhở chúng ta rằng
những ai xuất hiện cách ẩn giấu có thể đóng một vai trò không thể so sánh được
trong lịch sử cứu độ. Với tất cả những con người ấy, chúng ta có một lời, đó là
biết ơn.
Đức
Thánh Cha chia sẻ 7 đặc tính về trái
tim người cha của Thánh Giuse:
1.
Rất đáng yêu mến
2.
Hiền từ
3.
Vâng phục
4.
Đón tiếp
5.
Can đảm sáng tạo
6.
Lao động
7.
Cây cao bóng cả
Đức
Thánh Cha kết thúc Tông Thư với lời cầu nguyện cùng thánh Giuse:
Lạy
Thánh Cả Giuse,
Là
Đấng bảo trợ Chúa Cứu Thế
Là
Bạn của Đức Trinh Nữ Maria
Chúa
Cha trao phó Chúa Con cho ngài
Mẹ
Maria đặt niềm tin nơi ngài
Đức
Kitô đã nên người cùng ngài
Lạy
Thánh Cả Giuse,
Xin
cũng tỏ tình cha đối với chúng con
Xin
dẫn dắt chúng con trên đường dương thế.
Xin
gìn giữ chúng con trong ơn sủng, tình thương và sự can đảm,
Xin
bảo vệ chúng con khỏi mọi sự dữ. Amen.
Roma,
Đền Thờ Thánh Gioan Laterano, ngày 8 tháng 12, Lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm, Năm 2020,
năm thứ tám trong triều đại Giáo Hoàng.
ĐTC
Phanxicô
Chuyển
ngữ: Tứ Quyết SJ
Người
dịch không chuyển ngữ toàn văn Tông Thư. Đặc biệt trong phần 7 đặc tính, người
dịch chỉ nêu tên các đặc tính mà hoàn toàn không chuyển ngữ. Bạn đọc có thể đọc
thêm về 7 đặc tính, trong bản lược ý sau
đây:
https://www.vaticannews.va/vi/pope/news/2020-12/dtc-phanxico-nam-dac-biet-thanh-giuse.html
[1] Lc 4,22; Ga 6,42; Mt 13,55; Mc 6,3.
[2] S. Rituum Congreg., Quemadmodum Deus (8
dicembre 1870): ASS 6
(1870-71), 194.
[3] Cfr Discorso alle ACLI in occasione della Solennità di San
Giuseppe Artigiano (1 maggio 1955): AAS 47 (1955), 406.
[4] Esort. ap. Redemptoris custos (15 agosto
1989): AAS 82
(1990), 5-34.
[5] Catechismo della Chiesa Cattolica,
1014.
[6] Meditazione in tempo di pandemia (27
marzo 2020): L’Osservatore
Romano, 29 marzo 2020, p. 10.