Tên Người Là Thương Xót
(catechesis.net
/ 22-4-2016)
Lm. Phêrô Nguyễn Văn Hương
Thánh Gioan định nghĩa: “Thiên
Chúa là tình yêu” (1Ga 4,8). Tình yêu đó đã trở thành thương xót
khi Thiên Chúa tạo dựng và cứu độ loài người. Xuyên qua lịch sự, Thiên Chúa mạc
khải Người là vị Thiên Chúa thương xót qua Danh Thánh Giavê (Yahweh), qua Danh
Thánh Giêsu và qua Giáo Hội.
1.- Tên “Giavê”: Vị Thiên Chúa thương
xót
Cựu Ước đã nhiều lần ghi lại kinh nghiệm gặp gỡ với vị Thiên
Chúa thương xót, trong đó đặc biệt là kinh nghiệm của Moses gặp gỡ vị Thiên
Chúa tại núi Sinai. Sách Xuất Hành kể lại cuộc đàm đạo giữa Moses với vị Thiên
Chúa mà ông chưa biết tên Người. Ông hỏi tên Người là gì? Thiên Chúa mạc khải
cho ông biết tên Người là Giavê (Yahweh), Đấng Tự Hữu, là “Đức Chúa, Thiên Chúa của cha ông anh em, Thiên
Chúa của Abraham, Thiên Chúa của Isaac, Thiên Chúa của Jacob” (x. Xh
3,1-15).
Trong tiếng Do Thái, “Giavê” (Yahweh) là vị Thiên Chúa sống động và hiện diện
bên cạnh các ngươi để giải phóng các ngươi; đó là Thiên Chúa gần gũi và sẵn
sàng đáp cứu con người gặp cảnh khó khăn.
Khi Thiên Chúa mạc khải tên chính là lúc Người mạc khải bản tính
Thiên Chúa. Đó là “Thiên
Chúa nhân từ và đầy thương xót, chậm bất bình, giàu nhân nghĩa và thành tín”
(Xh 34,6).
Lịch sử cứu độ là lịch sử của lòng thương xót mà Thiên Chúa thể
hiện đối với con người, hơn là lịch sử của một vị Thiên Chúa nghiêm khắc, thích
phạt và hủy diệt loài người.
Vì Thiên Chúa thương xót nên Người luôn sẵn sàng tha thứ mọi sự
xúc phạm và tội lỗi của loài người. Thánh Vịnh gia nói: “Người tha thứ cho tất cả tội lỗi của bạn. Người chữa
lành mọi bệnh tật của bạn. Người cứu chuộc bạn khỏi hố sâu. Người trao vương miện
cho bạn với tình yêu kiên định và lòng thương xót” (Tv 103,3-4).
Như thế, trong Cựu Ước, Thiên Chúa đã mạc khải chính mình như là
Đấng giàu thương xót. Đó chính là dung mạo đích thực của Thiên Chúa được mạc khải
cho chúng ta.
2.- Tên “Giêsu”: Hiện thân lòng
thương xót Chúa Cha
Với mầu nhiệm nhập thể làm người, lòng thương xót của Thiên Chúa
có một dung mạo cụ thể và rõ ràng qua dung mạo của Đức Kitô.
Bởi thế, bắt đầu Tông Sắc
Misericordiae Vultus, Đức Giáo Hoàng Phanxicô có những lời rất ý
nghĩa: “Chúa
Giêsu Kitô chính là dung mạo lòng thương xót của Chúa Cha. Mầu nhiệm Kitô giáo
được tóm tắt đầy đủ trong mệnh đề này. Lòng thương xót đã trở nên sống động và
hữu hình nơi Ðức Giêsu thành Nazareth, và đạt đến đỉnh cao nơi Người. Chúa Cha,
Đấng “giàu lòng thương xót” (Eph 2,4)… đã sai Người Con duy nhất đến thế gian…
để mạc khải cho chúng ta biết trọn vẹn tình yêu của Người. Ai thấy Đức Giêsu là
thấy Cha (Ga 14,9). Đức Giêsu Nazareth đã mạc khải lòng thương xót của Thiên
Chúa bằng lời nói, hành động và bằng cả bạn thân Người. [Đức Giáo Hoàng
Phanxicô, Tông Sắc
Misericordiae Vultus, ngày 11-04-2015, số 1].
Trong suốt cuộc đời tại thế, Đức Giêsu xuất hiện như một một sứ
giả của lòng thương xót Chúa Cha: khi thấy đám đông dân chúng bơ vơ không người
chăn dắt, Người chạnh lòng thương xót họ cách sâu xa (x. Mt 9,36); khi thấy những những đau
yếu bệnh hoạn tật nguyền, bị quỷ ám, Người thương xót họ và chữa lành cho họ (x. Mt 14,14 tt; Mc 5,19); khi thấy những
người tội lỗi cần hoán cải, Người chủ động đến gặp gỡ và giúp họ hoán cải như
trường hợp của Matthew của Giakêu hay của Magdalena,v.v...
Tuy nhiên, nghĩa cử thương xót ấy đạt tới sự tột đỉnh và viên
mãn nơi biến cố Chết và Phục Sinh của Đức Kitô. Tại đây, Con Thiên Chúa đã tự hạ
mình cho đến cùng, trở thành người Tôi Tớ đau khổ, chịu chết trên thập giá, đổ
máu đào để cứu độ loài người. Nơi thập giá, Người mặc khải lòng thương xót
Thiên Chúa một cách tuyệt vời nhất: Thiên Chúa cùng chịu đau khổ với chúng ta;
Thiên Chúa chịu chết thay cho chúng ta để chúng ta được sống dồi dào. Và sự phục
sinh của Đức Kitô là chiến thắng của lòng thương xót Chúa trên tội lỗi và oán
thù.
Như thế, Đức Giêsu chính là hiện thân của lòng thương xót Thiên
Chúa. Người đến không để hủy diệt nhưng để cứu chữa, và tìm lại những gì đã mất.
3.- Để đón nhận lòng thương xót Chúa
- Điều kiện 1: nhận biết mình có tội
và cần đến lòng thương xót
Để đón hận ơn tha thứ và thương xót, chúng ta phải thực sự có
lòng sám hối. Nhìn nhận mình có tội và xin Chúa tha thứ. Đức Giáo Hoàng
Phanxicô khuyên: “Phải mở
lòng với lòng thương xót, mở tâm hồn và bản thân ra, để Chúa Giêsu đến với mình
bắc cách đi xưng tội trong đức tin”.
Tất cả chúng ta đều là tội nhân cần đến lòng thương xót Chúa,
chúng hãy thưa với Chúa:“Lạy Chúa, xin thương xót con là kẻ có tội” (Lc
18,13). Chỉ cần chúng ta hoán cải, Thiên Chúa sẽ sẵn sàng tha thứ cho
chúng ta.
- Điều kiện 2: Hoán cải và thay đổi đời
sống
Thiên Chúa hay thương xót nhưng không vì thế mà chúng ta muốn
làm gì thì làm, sống thế nào thì sống. Để đón nhận lòng thương xót của Thiên
Chúa, chúng ta phải sám hối và hoán cải đời sống mình.
Nếu thiếu hoán cải đời sống, chúng ta biến ân sủng quý giá của
Thiên Chúa thành một thứ ân sủng “rẻ tiền”.
Như Đức Hồng Y Kasper cảnh báo:
“Sự nguy hiểm của những việc như thế
là biến ơn thánh quí báu của Thiên Chúa, vốn phải mua bằng giá máu của Người
trên thập giá, thành thứ ơn phúc rẻ tiền, biến ơn thánh thành món hàng bán rẻ ở
tầng hầm”.
4.- Nơi để đón nhận lòng thương xót
Chúa
Nơi 1: Bí tích Hòa Giải là tòa của lòng thương xót. Chúng ta hãy
đến đó và xưng tội. Đức Giáo Hoàng Phanxicô cũng đi xưng tội một cách công khai
dù ngài là Giáo Hoàng. Ngài làm gương cho chúng ta.
Nơi 2: Thánh Thể, nguồn mạch của lòng thương xót Chúa. Tại đây,
Đức Giêsu trở thành lương thực cho chúng ta. Chúa ban sự sống thần linh của
chúng ta. Hãy đến tham dự Thánh Lễ hằng ngày và hằng tuần. Nơi đó, chúng ta sẽ
gặp lòng thương xót Chúa.
5.- Kitô hữu, tên của lòng thương xót
Logo năm Thánh có đề câu khẩu hiệu: “Thương xót như Chúa Cha” (Lc 6,36).
Đây là thông điệp gửi đến cho chúng ta hôm nay.
Nếu tên của Chúa là thương xót thì tên của chúng ta cũng phải phản
ánh lòng thương xót Chúa. Chúng ta được mời gọi hãy sống và thực thi lòng
thương xót Chúa trong môi trường sống của mình. Noi gương Đức Giêsu, chúng ta
thực thi lòng thương xót đối với tha nhân bằng thái độ tôn trọng kẻ khác, biết cảm
thương và chia sẻ những nỗi đau của tha nhân, sống hiền hòa, bao dung và hành xử
theo đức ái kitô giáo đối với những người xung quanh.