LỰA  CHỌN

------

 

I. CON NGƯỜI PHẢI LỰA CHỌN.

          Chúng ta đọc : Lc 6,12-19 ; Mt 10,1-4 ; Mc 3,13-19.

          Trong việc kết hôn, ngày xưa ta thường được nghe câu : cha mẹ đặt đâu, con ngồi đấy. Cha mẹ có quyền định đoạt số phận cho con cái, mọi người chỉ việc vâng theo.  Ngày nay, trên nguyên tắc không còn sự quyết định độc đoán của cha mẹ nữa, mà con cái có quyền tìm hiểu, lựa chọn và quyết định lấy vận mệnh của mình.

 

          Trong cuộc sống, mỗi người có ơn gọi và có quyền đáp trả hay từ chối ơn gọi ấy. Đó là điều làm cho nhiều người phải thao thức, băn khoăn, lo lắng trước quyết định ấy.

          . Tổ tông Adong Evà được quyền tự do vâng lời hay phản lại Chúa trong việc ăn trái cấm.

          . Đức Maria có quyền tự do chấp nhận hay từ chối lời mời gọi làm Mẹ Đấng Cứu thế.

          . Các người chài lưới có quyền theo Chúa Giêsu làm tông đồ hay từ chối lời mời gọi ấy.

          . Đức Giêsu có quyền ưng thuận hay từ chối uống chén đắng mà Cha Ngài trao cho.

 

II. LỰA CHỌN TRONG HÔN NHÂN.

 

          Hôn nhân không phải là kết quả của một sự ngẫu nhiên, của các năng lực vô ý thức mà là kết quả của một sự lựa chọn sáng suốt và đầy ưu tư..

 

          Lựa chọn có hai yếu tố đi liền nhau : lựa và chọn.  Lựa mới là phân ra từng loại, từng cái một để so sánh. Còn chọn mới là quyết định nhận hay không nhận, nhận cái này hay cái kia, hay chọn một trong nhiều cái. Ví dụ :

 

                                      Ở chọn nơi, chơi chọn bạn.

                             hoặc :

                                      Chê thằng một chai, lấy thằng hai lọ.

 

          Sống là lựa chọn mà lựa chọn trong hôn nhân là một điều vô cùng hệ trọng vì nó ảnh hưởng đến cả cuộc đời của mình, hôn nhân luôn bền chặt, không thể thay đổi như thay áo “Sự gì Thiên Chúa đã kết hợp, loài người không được phân ly”.  Việc lựa chọn này do mình quyết định lấy, không ai có thể thay thế được.

 

          Vậy trước khi kết hôn phải quyết định xem mình lựa chọn cuộc sống độc thân hay cuộc sống gia đình, lấy người này hay người khác. Sự quyết định này không thể đảo ngược được.

 

          Người Việt nam ta đưa ra một số câu tục ngữ để khuyên đôi trai gái phải lựa chọn trước khi kết hôn :

                             . Lấy vợ xem tông, lấy chồng  xem giống.

                             . Mua trâu xem vó, lấy vợ xem nòi.

                             . Mua heo chọn nái, mua gái lựa dòng.

                             . Mua thịt thì chọn miếng mông,

                               Lấy chồng thì chọn con tông nhà nòi.

                             . Đừng tham da trắng tóc dài,

                               Đến khi nhỡ bữa chẳng mài mà ăn.

          Hay một câu danh ngôn :

                             “Kén vợ bằng tai hơn bằng mắt” (Cervantes)

                             “Biết bao nhiêu đàn ông chỉ yêu cái má lún đồng tiền mà dại dột cưới

                               nguyên một cô gái” (S. Leacock)

 

III. ĐẶC TÍNH CỦA SỰ LỰA CHỌN.

 

          1. Tự do.

          Thiên Chúa luôn tôn trọng tự do của con người. Ngài không bắt buộc ai phải lập gia đình, hay bắt sống độc thân, đi tu hay sống ngoài đời.  Chúa chỉ mời gọi và ta có quyền tự do đáp trả : nhận hay từ chối như trường hợp của Đức Maria nhận lời làm Mẹ Đấng Cứu thế, hay Chúa Giêsu vâng theo ý Chúa Cha để nhận chén đắng.  Đặc biệt trong hôn nhân, sự tự do là điều kiện tất yếu, thiếu nó thì hôn nhân sẽ không thành sự.

          Vì thế, trước khi cử hành bí tích hôn phối, Linh mục đã hỏi đôi bạn trẻ trước mặt cộng đoàn

          - Anh X và chị Y, anh chị sắp kết hôn với nhau, anh chị có thực sự tự do, hay là bị ép buộc?

          Cô dâu chú rể lần luợt trả lời :

          - Thưa, thật sự tự do.

 

2. Lo lắng.

Quyết định đi đến hôn nhân là quyết định dứt khoát cho một sự lựa chọn. Mà lựa chọn thì trước hết có nghĩa là chấp nhận.  Chúng ta phải chấp nhận người bạn đời với tất cả sở trường và sở đoản.  Bởi vì nhân vô thập toàn, ai cũng có những khuyết điểm của mình. Chúng ta sẽ không bao giờ tìm thấy được người yêu lý tưởng, đủ mọi tiêu chuẩn mà chúng ta đưa ra trên cõi đời này. 

Vì thế, ai cũng lo :

                   Thân em như giếng bên đàng,

                   Người khôn rửa mặt, người quàng rửa chân.

          hoặc :

                   Lênh đênh một chiếc thuyền tình,

                   Mười hai bến nước biết gửi mình về đâu.

 

                   Truyện vui : Sao anh không cưới ?

          Tử Lý Lắc tâm sự với một người bạn :

          - Tôi đã nguyện với lòng chỉ cưới vợ khi gặp người thiếu nữ lý tưởng.

          - Anh chưa tìm ra à ?

          - May quá, tôi đã gặp được người ấy.

          - Ô, sao anh không cưới liền tay đi ?

          - Cưới gì ? Cô ta cũng đang tìm một người đàn ông lý tưởng mà người đó lại không giống tôi, nên cô ta từ chối. (Giai phẩm EM).

 

          3. Liều.

          Ngày nay người ta nói nhiều đến dấn thân. Dấn thân, nhập cuộc là thân phận của con người. Sống là lựa chọn. Mà lựa chọn là liều lĩnh vì không bao giờ ta nắm được một cách rành rọt như 2 với 2 là 4 tất cả những lý do lựa chọn và những điều tương lai có thể dành cho sự lựa chọn của ta. Nhưng không phải vì thế mà ta không dám liều mình. Khi đã dùng trí khôn để suy nghĩ, cân nhắc như ta có thể rồi, ta có quyền bước tới.

 

          Có những định hướng lựa chọn cho cả cuộc đời. Sự liều lĩnh lại còn lớn hơn.  Chọn một nghề nghiệp nhiều khi cũng rất quan trọng nhưng người ta có thể thay đổi mà không ảnh hưởng sâu xa tới đời sống. Còn chọn một người bạn trăm năm thì gần như là chọn chính đời sống của mình. Đó là những chọn lựa căn bản, sẽ chi phối những chọn lựa riêng rẽ khác về sau.

 

          4. Đau khổ.

         

          a) Chọn lựa là từ bỏ.

          Chọn lựa còn có nghĩa là từ bỏ. Từ bỏ bao giờ cũng gây đau khổ. Chúng ta phải từ bỏ những cuộc giao du, những cuộc gặp gỡ hay những cuộc tiếp xúc khả dĩ làm sứt mẻ, rạn vỡ tình yêu của chúng ta. Đó là trong hiện tại, còn trong dĩ vãng thì làm sao ?

 

          Chúng ta cũng phải từ bỏ những hình ảnh, những kỷ niệm của một ngày xưa, cho dù đó là một ngày xưa “hoàng thị”, một ngày xưa đằm thắm, với những rạo rực của môt thuở mới lớn, với những mộng mơ của những cuộc tình đầu.  Nếu chúng ta cứ để cho dĩ vãng ám ảnh, và nhất là nếu chúng ta  cứ luôn so sánh hiện tại với dĩ vãng, thì chắc chắn tình yêu của chúng ta sẽ bị giảm sút nghiêm trọng. Và biết đâu, đó cũng là một cách chúng ta ngoại tình trong tư tưởng rồi vậy.

 

          b) Chọn lựa có thể sai lầm.

 

          Ai dám nói mình chọn lựa đúng, chắc chắn 100% ? Chọn lựa nào cũng có thể sai lầm.

          Có cái lầm lớn, có cái lầm nhỏ.

          Có cái lầm có thể sửa đổi được ví dụ nghề nghiệp,

          Có cái lầm không thể sửa đổi được, ví dụ : kết hôn.

          Ta phải gánh chịu mọi hậu quả tốt hay xấu  của sự lựa chọn này. Vì thế ông Frankin nói :

                   “Trước khi kết hôn hãy mở mắt ra,

                   “Sau khi kết hôn, hãy nhắm mắt lại”.

                             (B Franklin)

 

          KẾT LUẬN.

 

          Tương lai nằm trong tay Chúa và trong quyết chí của chúng ta.

          Có một câu danh ngôn khá quen thuộc :

                   “Trước khi ra trận thì cầu nguyện một lần,

                   trước khi vượt biển thì cầu nguyện hai lần,

                   còn trước khi lập gia đình thì phải cầu nguyện ba lần”.

          Cầu nguyện để xin ơn Chúa nâng đỡ, để được an tâm và có quyết định sáng suốt, để có sức mạnh vượt thắng những cám dỗ về những “sự cố” có thể xẩy ra ở giai đoạn tiền hôn nhân.

 

Lm Giuse Đinh lập Liễm

Giáo xứ Kim phát

Đà lạt