TRỞ
LẠI GALILÊ
Chú Dẫn: Chúa Giêsu chưa muốn tuyển chọn các
môn đệ. Trong thời gian lưu lại Juđê khá lâu, có rất nhiều người đến xin theo
Ngài. Có người chỉ theo Ngài mấy hôm rồi lại trở về với công việc hằng ngày. Có
người chỉ theo để nghe Ngài giảng dạy trong thời gian Ngài trú ngụ tại bản quán
họ. Khi Ngài bỏ Samaria để về Galilê, những người đó đều rút lui và trở về sống
với gia đình. Ngài không lưu giữ họ lại với mình, vì chỉ ít ngày nữa, Ngài sẽ
trở về nguyên quán Nazareth để đón nhận một nhục nhằn lớn lao.
Trong thời gian đó, Ngài vẫn
tiếp tục công việc chuẩn bị bằng cách làm phép lạ và giảng dạy. Ngài phán: ‘Đã đến
giờ rồi! Các con hãy ăn năn thống hối và chuẩn bị đón nhận Tin Mừng!’ Phần nhiều Ngài giảng dạy trong
các Hội Đường, chẳng hạn tại Nazareth mà chúng ta sắp sửa đề cập tới.
Thiết tưởng chúng ta nên tìm
hiểu cách xếp đặt trong Hội Đường, và đề tài của cuộc nhóm họp tại Hội Đường.
Các Hội Đường hoàn toàn khác
biệt với Đền Thánh. Đền Thánh là nơi chỉ các thầy tư tế là những người tận hiến
cho Thiên Chúa mới được vào để dâng lễ vật thờ kính Đức Giavê. Toàn xứ
Palestine chỉ có một ngôi Đền Thánh ở Giêrusalem mà thôi. Ngôi đền này do vua
Salomon xây cất, rồi bị phá hủy và trùng tu lại nhiều lần. Lần tu sửa cuối cùng
do Vua Hêrôđê Cả chủ xướng. Còn Hội Đường là những ngôi nhà dùng để nhóm họp công
cộng, để nghe sách luật và để cầu nguyện. Đây là nơi hoạt động của các tiến sĩ
hay đạo sĩ.
Nguồn gốc Hội Đường có từ thời
phát vãng bên Babylon vào thế kỷ thứ V trước Chúa Cứu Thế. Khi hồi hương, Esdras được cử làm tổng uỷ
viên kế hoạch phục hưng xứ sở. Ông thấy cần phải tái giáo dục đạo giáo cho đại
chúng. Do đó ông phát động chương trình xây cất các ngôi nhà đặc biệt dùng làm
nơi hội họp cho các tín hữu. Họ sẽ qui tụ tại đây theo định kỳ để nghe nhắc nhở
về bổn phận phải giữ hầu luôn sống trung thành với Đức Giavê.
Con số Hội Đường lên tới mức rất
cao vào đầu kỷ nguyên Kitôâ giáo. Cứ một xóm chừng mười gia đình cũng có thể cất
một Hội Đường riêng biệt. Nguyên tại Giêrusalem
đã có tới bốn, năm trăm Hội Đường. Mỗi khu phố, mỗi xóm nhỏ, có khi mỗi gia đình
đều có Hội Đường riêng. Các thành phố khác cũng tổ chức như vậy, có điều con số
ít hơn mà thôi. Ngay các làng mạc, thôn xóm nhỏ bé cũng tương tự như vậy.
Thường thường Hội Đường được xây
theo hình chữ nhật. Phía trước là cổng chính, bên trong là một vài hàng cột.
Trong phòng có nhiều hàng ghế dài. Những chỗ hàng đầu được dành cho các nhân vật
quan trọng đã bỏ tiền ra mua. Trên chiếc bục kê khá cao là cái tủ ‘Têbah’, dùng
để đựng các sách thánh. Tủ Têbah được kê hướng về Đền Thánh Giêrusalem, phía trước
có treo một tấm màn như ở Đền Thánh vậy.
Tín hữu có thể đến các Hội Đường
hằng ngày để cầu nguyện sáng, trưa, tối.
Giờ phụng vụ chính nhằm ngày thứ Bảy, tức là ngày Sabatô. Buổi họp phụng vụ được
bắt đầu bằng một kinh nguyện. Ai cũng có thể được vị chủ tọa mời xướng kinh
khai mạc.
Sau phần kinh nguyện đến phần
nghe đọc sách Thorah, tức là sách Luật (Sách thời đó thường là những tờ rời dán
nối đuôi nhau thành một cuốn dài, hai đầu gần hai khúc cây để có thể cuộn vào mở
ra từ từ theo đoạn đọc). Đọc xong sách Thorah, người xướng kinh khai mạc lúc này
đứng lên đọc một đoạn sách Tiên Tri. Mỗi câu đều được dịch ngay từ bản văn
chính là tiếng Do Thái sang tiếng bình dân là Araméen hoặc Hy Lạp. Tiếp theo lời
dịch thường có thêm lời chú giải, như bài giảng ngắn vậy. Cuối cùng là phép lành
kết thúc, sau đó ai nấy ra về. (Phỏng theo Lepin).
----------o0o---------
BÀI THỨ 150
CH ÚA GIÊSU BỊ ĐUỔI KHỎI
NAZARETH
I. Giảng Tại Nhà Hội
CHUẨN BỊ HÔM TRƯỚC
Tại
sao khi rời xứ Samaria, Chúa Giêsu không
về Nazareth ngay? Vì Ngài thấy trước thái độ không mấy niềm nở của người đồng hương.
Ngài đã nói: ‘Không có tiên tri nào được
tín nhiệm nơi người đồng hương.’ Tuy thế, rồi đây chúng ta thấy, sau khi
loan truyền giáo lý cứu rỗi và minh chứng sứ mệnh của mình cho dân chúng các thành
lân cận bằng nhiều phép lạ, Ngài cũng đương đầu với thử thách đó.
Danh tiếng Ngài vang dội từ miền bình nguyên lên tới miền cao nguyên
Nazareth, Ngài sẵn sàng trở về nguyên quán để đón nhận cuộc tiếp đãi đầy ác cảm
mà Ngài đã biết trước.
Tại sao Ngài lại muốn đối diện với cuộc
tiếp đón ác cảm ấy? Lý do là trước khi bước sang giai đoạn phong phú của hoạt động
Tông Đồ, Ngài muốn nhận một cuộc thanh tẩy mới, đau đớn và mãnh liệt hơn cuộc
thanh tẩy sám hối; đó là thanh tẩy bằng ô nhục.
Ngài tìm kiếm thanh tẩy này trong sự tự hạ thấp nhất và mối thất vọng đau
đớn nhất đối với bà con thân thiùch tại nguyên quán. Cuộc sống ẩn dật, khiêm nhường
suốt 30 năm trời, Ngài chưa lấy làm đủ. Ngài còn muốn tăng thêm đức khiêm nhường
bằng chính sự ô nhục. Đó sẽ là sự tận hiến cả cuộc đời sứ mệnh của Ngài, cũng
như của các thánh sau này.
Ôi, đức khôn ngoan đáng ngưỡng mộ, và
lòng nhân từ đáng ghi nhớ dường nào! Mẫu gương của Chúa Giêsu sẽ là tia sáng
soi đường, là điểm tựa vững chắc, là niềm an ủi sâu xa cho chúng ta. Chính Ngài cũng biết như thế.
Đó là đề tài tôi nguyện ngắm ngày mai.
Tôi có thể rút tỉa ở đó nhiều lời giáo huấn tốt đẹp và ích lợi. Giả sử cuộc sống
tôi không gặp phải những thử thách tương tự, tôi sẽ đưa mắt nhìn vào Hội Thánh,
và trước những cuộc bách hại liên miên, tôi sẽ cảm thấy mình được nhẫn nhục,
tin cậy và hãnh diện. Ôi lạy Chúa Giêsu,
Chúa nhìn xa và nhân hậu biết bao!
NGUYỆN NGẮM
+ Cấu tạo nơi chốn: Tôi hình dung ra Hội Đường
nhỏ bé của thành Nazareth. Căn nhà hình
chữ nhật, với chiếc bục cao trung bình dành cho diễn giả, trên đó là chiếc kệ và
cuốn Sách Thánh, phía dưới là hai dãy ghế dài đã đầy người ngồi.
Xin ơn thấu hiểu các tâm tình của Chúa
Giêsu, ngưỡng mộ, yêu mến và cảm tạ Ngài.
CHÚA GIÊSU ĐỌC SÁCH TIÊN TRI ISASIA
Chúng
ta hãy chú ý đến sự việc sắp xảy ra! Kinh nguyện mở đầu và mấy câu sách luật đã
đọc xong. Chúa Giêsu khoan thai và trịnh trọng đứng lên xin đăng đàn.
Mọi người nhìn Ngài với con mắt soi mói khinh bỉ. Người ta thì thầm với
nhau: Cậu ta đấy! Nào có thay đổi gì đâu! Trông chẳng có vẻ gì đặc biệt cả, thế
nhưng cậu ta ăn nói trôi chảy, và còn tự xưng mình là tiên tri nữa. Nhìn kỹ mà
xem, cậu ta có dấu hiệu gì của Thiên Chúa đâu! Thời xưa lúc Maisen xuống khỏi núi
Sinai, mặt mày ngời sáng. Thôi thì cứ để xem sao!
Trong khi các ý nghĩ trên ám ảnh tâm trí họ, thì Chúa Giêsu cầm lấy cuốn
sách đã mở sẵn trước mặt. Đoạn sách Ngài đọc như sau: ‘Thần Khí Chúa ở trên tôi, bởi Ngài đã xức dầu cho tôi. Ngài đã sai tôi đem
Tin Mừng cho người nghèo khó, ban bố ân xá cho kẻ tù đày, cho người đui mù được
thấy, cho kẻ bị áp bức được giải oan, loan báo năm hồng ân của Chúa.’[1] Đoạn sách tuyệt diệu biết
bao! Một mạc khải về vai trò Chúa Giêsu thật là rõ ràng!
CHÚA THỰC HIỆN LỜI TIÊN TRI ISAIA
Quang
cảnh thực trang nghiêm. Chúa Giêsu ngừng đọc. Một bầu khí yêu lặng bao trùm cả
Hội Đường như chờ đợi điều Ngài sắp nói. Với một giọng trầm hùng và bình thản,
Ngài lên tiếng: ‘Hôm nay những lời này được
ứng nghiệm.’
Bầu khí càng trở nên yên lặng hơn. Và Chúa Giêsu lặp lại từng chi tiết,
giải thích thần khí Chúa ngự trên Ngài thế nào, tại sông Jordan có Gioan làm chứng,
rồi việc Ngài đi ra giảng Tin Mừng cho muôn dân, chữa bệnh tật, tha thứ tội nhân,
nâng đỡ người yếu kém, công bố năm hồng ân của Chúa không phải chỉ 50 năm một lần
cho dân Israel, nhưng là giải phóng cho toàn thể nhân loại của mọi thời đại.
Chúng ta hãy dừng lại ngưỡng mộ Chúa Giêsu, Thầy Chí Thánh của chúng ta!
Thái độ và cử chỉ của Ngài đầy vẻ oai nghi. Gương mặt Ngài tỏa ra sự âu yếm hiền
dịu. Giọng Ngài nói quyến rũ đến nỗi cử tọa phải ngây ngất trước vẻ hấp dẫn của
Ngài và quên đi trong chốc lát mọi thành kiến.
HÃY CHÚC MỪNG CHÚA CỨU THẾ
Chúng
ta hãy đứng dậy và tiến đến gần Ngài để tung hô chúc mừng! Vâng, lạy Chúa, Chúa
quả thực là Đấng Cứu Thế nhân từ hiều hậu mà tiên tri Isaia đã loan báo. Sách
Thánh tự mở ra để chào mừng Chúa. Chúa thực hiện mọi điều tiên tri loan báo! Vâng,
Thần Khí Thiên Chúa ở trong Chúa, nơi trí khôn mẫn tiệp của Chúa để mạc khải bí
mật Nước Trời; ở trong đức nhân từ quảng đại của Chúa để Chúa an ủi và chữa khỏi
mọi tật bệnh; trong trái tim cao thượng của Chúa để Chúa thông chuyển cho loài
người tình yêu mà Chúa đã nhận nơi Chúa Cha. Rồi đây Chúa còn nhắc lại những lời
nói ấy với mọi thời đại, mọi thế hệ, và Chúa cũng sẽ làm cho mọi người ngây ngất
như vậy. Xin Chúa chúc lành cho những người đã hiểu biết Chúa và trung thành với
Chúa. Xin Chúa thứ tha cho biết bao người thuộc mọi thời đại cũng lặp lại thói
vô ơn như dân thành Nazareth xưa.
----------o0o---------
[1] Năm hồng ân là năm đặc xá, cứ 50
năm mới có một lần. Trong năm ấy, theo luật, mọi của cải di nhượng sẽ trở về
với chủ cũ. Ruộng đồng bỏ hoang, hoa mầu vô chủ đều được phân phát cho người
bần cùng.