Chúa Nhật 25 mùa Thường niên, A

 

Trong đời sống cộng đoàn, việc sửa lỗi anh chị em là điều cần thiết để giúp nhau trở nên hoàn thiện hơn.  Một khía cạnh khác cũng không kém phần quan trọng, đó là quảng đại tha thứ cho nhau.  Theo bản chất con người, tha thứ là điều khó khăn vô cùng, chưa nói đến những trường hợp người ta không bao giờ tha thứ được.  Nhưng lại có những điều ta không thể làm được tự sức riêng loài người thì lại có thể làm được nhờ ơn Chúa trợ giúp, nhất là khi ta nhớ đến Chúa luôn tha thứ cho ta và khi ta liên kết với Chúa Ki-tô, một mẫu gương tuyệt vời về tha thứ.

1.  “Đường lối của Thiên Chúa” là giàu lòng xót thương và rộng lòng thứ tha (bài đọc Cựu Ước – Is 55:6-9)

          Nhiệm vụ của ngôn sứ I-sai-a là kêu gọi dân Ít-ra-en lầm lỗi hãy trở về với Thiên Chúa.  Còn chịu ảnh hưởng của dân ngoại nên Ít-ra-en vẫn nghĩ rằng Thiên Chúa sẽ cư xử với họ giống như các thần cư xử với dân ngoại, nghĩa là cư xử theo cách của loài người, lấy ác báo ác.  Cứ theo lối suy nghĩ của người đời, kẻ làm điều ác là phải chịu phạt.  Còn theo lối suy nghĩ của Thiên Chúa, kẻ ác cần phải hối cải và Thiên Chúa lúc nào cũng sẵn sàng tiếp nhận họ trở về chính lộ. Dân Ít-ra-en đã làm điều dữ đối với Chúa và họ biết mình sẽ bị phạt.  Nhưng qua ngôn sứ I-sai-a, Thiên Chúa nói cho họ biết họ cứ an tâm hối cải, vì Người “sẽ xót thương và sẽ rộng lòng tha thứ”.  Người bảo họ đừng lấy lối suy nghĩ của người đời mà hiểu lối suy nghĩ của Thiên Chúa.  Đường lối và tư tưởng của Thiên Chúa hoàn toàn khác biệt với đường lối và tư tưởng của loài người, khác biệt như trời với đất.  Thiên Chúa muốn con người hãy từ bỏ đường lối và tư tưởng của họ để đi theo đường lối và tư tưởng của Thiên Chúa.  Nhưng khác biệt như thế thì làm sao con người có thể làm chuyện thay đổi ấy được, ngay cả đến biết được đường lối của Chúa cũng là chuyện đội đá vá trời rồi.

          Thiên Chúa đã có cách giúp nhân loại biết được và đi theo đường lối và tư tưởng của Người.  Người cho ta thấy và hiểu được đường lối và tư tưởng của Người qua Chúa Giê-su Ki-tô.  Chúa Ki-tô biểu lộ chính tư tưởng và đường lối của Thiên Chúa.  Chúa Ki-tô giàu lòng xót thương và rộng lượng thứ tha.  Đó là điều ta dễ dàng gặp thấy qua mọi trang sách Tin Mừng.  Trước những khổ đau của con người, lúc nào Chúa Giê-su cũng “chạnh lòng thương”, thí dụ khi Người đứng trước đám dân chúng đói khát vì họ đã đi theo Người mấy ngày rồi (Mt 14:14).  Người đi tìm những người tội lỗi để ban ơn tha thứ cho họ, nào là cho những người tội lỗi, những người thu thuế, cho ông Phê-rô chối Người, và cả đến những kẻ đóng đinh Người trên thập giá.  Giảng dạy và sống theo đường lối của Thiên Chúa, Chúa Ki-tô đã trở nên Thầy dạy ta biết đâu là tư tưởng và đường lối của Thiên Chúa.

2.  Dụ ngôn Chủ nhà trả tiền công cho thợ làm vườn nho minh chứng tư tưởng của Thiên Chúa khác với tư tưởng của ta (bài Tin Mừng – Mt 20:1-16a)

          Sấm ngôn của Thiên Chúa qua ngôn sứ I-sai-a cho ta thấy sự siêu việt của tư tưởng Thiên Chúa.  Còn Chúa Giê-su thì dùng một dụ ngôn đơn sơ để giúp ta hiểu tư tưởng Thiên Chúa khác tư tưởng loài người như thế nào.  Dụ ngôn kể một người chủ nhà thuê thợ vào làm vườn nho cho ông và “thỏa thuận với thợ là mỗi ngày một quan tiền”.  Những đám thợ lại được ông thuê vào những giờ khác nhau, từ tảng sáng cho đến giờ mười một.  Như vậy, có người làm từ sáng sớm đến chiều, có người từ trưa đến chiều và cũng có người chỉ làm có một giờ.  Chiều đến, những người thợ được trả công và ai ai cũng chỉ nhận được một quan tiền, mặc dù thời gian làm việc khác nhau.  Những người làm nhiều giờ hơn thì phàn nàn cho là bất công.  Nhưng ông chủ trả lời:  “Này bạn, tôi đâu có xử bất công với bạn.  Bạn đã chẳng thỏa thuận với tôi là một quan tiền sao?... Hay vì thấy tôi tốt bụng mà bạn đâm ra ghen tức?” (Mt 20:13.15).  Những lời của ông chủ cho thấy ông vừa công bằng nhưng cũng vừa đầy lòng thương xót, thương xót cho hoàn cảnh thất nghiệp của những người thợ đến sau.

          Tại Hoa-kỳ, hầu như ở đâu cũng gặp thấy cảnh những người anh em Nam Mỹ đứng tụm năm tụm ba gần những tiệm tạp hóa Seven-Eleven hoặc những tiệm ăn McDonald, để chờ xem có ai đến thuê mình đi làm công không.  Thật là một cảnh đáng thương.  Ta cứ tưởng tượng có người đứng đấy suốt ngày từ sáng đến chiều mà không có ai mướn họ, thì họ lo lắng biết chừng nào.  Có lẽ người thợ làm vườn nho được ông chủ mướn vào giờ mười một cũng đã trải qua những giờ lo lắng buồn rầu như vậy, nên anh ta đáng được ông chủ đối xử tốt.

          Với câu truyện dụ ngôn này, Chúa Giê-su nói lên sự khác biệt giữa tư tưởng của Thiên Chúa và tư tưởng loài người.  Trong tình huống trả lương đồng đều cho người đến làm sớm cũng như làm muộn, loài người chỉ lấy sự công bằng làm vấn đề, nghĩa là phải xét sự việc theo lý trí.  Nhưng Thiên Chúa lại lấy lòng nhân lành xót thương làm điểm chính, xét sự việc theo lý lẽ của con tim và xử sự bằng cả công bằng theo thỏa thuận lẫn lòng tốt theo bản chất thần linh của Người.  Dùng dụ ngôn này để nói về Nước Trời, Chúa Giê-su muốn làm sáng tỏ một khía cạnh mầu nhiệm, đó là lòng nhân lành của Thiên Chúa.  Người công bằng với tất cả mọi người và trong mọi sự, nhưng Người còn xử với ta theo lòng nhân lành nữa, bởi vì nếu Người chỉ đối xử theo lẽ công bằng, chấp tội lỗi của ta, thì thử hỏi “nào ai sống nổi”.  Do đó ta có thể định nghĩa Nước Trời là cơ hội hoặc phương thế để Thiên Chúa biểu lộ lòng nhân lành của Người.  Kêu gọi ta vào Nước Trời có nghĩa là kêu gọi ta hãy nhận biết lòng nhân lành của Thiên Chúa và hãy thực tâm sám hối để sống trong ân nghĩa với Người.

3.  Sống theo đường lối và tư tưởng của Thiên Chúa (bài đọc Tân Ước – Pl 1:20c-24.27a)

          Lời Chúa và gương mẫu Chúa Ki-tô giúp ta hiểu tư tưởng Thiên Chúa khác với tư tưởng loài người, đồng thời cũng kêu gọi ta hãy thay đổi lối sống theo ý Chúa muốn, nghĩa là theo lối sống của Chúa Ki-tô.  Thánh Phao-lô luôn luôn ao ước và cố gắng “trở nên đồng hình đồng dạng” với Chúa Ki-tô.  Không những thế, ngài còn nêu gương sống theo lối sống của Chúa Ki-tô.  Ngài bị giằng co giữa hai lựa chọn:  một là chết để “được ở với Chúa Ki-tô”, hai là còn phải ở lại đời này để phục vụ tín hữu.  Dĩ nhiên được ở với Chúa Ki-tô là điều thánh Phao-lô mong ước và điều mãn nguyện của ngài.  So với việc ở lại đời này với anh chị em tín hữu, việc ngài ra đi mang lại lợi ích nhiều hơn cho cá nhân ngài.  Để chọn lựa, ngài không theo lý lẽ của người đời, tức là chọn điều tốt hơn cho mình, nhưng chọn điều tốt hơn theo thánh ý Chúa.

          Lựa chọn cách suy nghĩ và lối sống là đặc nét của Ki-tô hữu.  Trên đời người ta bảo “ở bầu thì tròn, ở ống thì dài”, nhưng đối với Ki-tô hữu khuôn mẫu suy nghĩ và hành động phải là khuôn mẫu Ki-tô.  Thí dụ cụ thể cho thấy người đời yêu kẻ yêu họ và ghét kẻ ghét họ, nhưng Chúa Giê-su lại dạy ta yêu thương và tha thứ cho kẻ thù, vì “Cha anh em, Đấng ngự trên trời, Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính… Anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5:48).  Chọn lựa lối suy nghĩ và cách sống của Chúa Giê-su, ta sẽ phải lãnh chịu những hậu quả bất lợi.  Nhưng như thánh Phao-lô cho thấy, vấn đề lựa chọn không phải chỉ là lợi và bất lợi, mà còn là có theo hay không theo ý Chúa nữa.

4.  Sống Lời Chúa

          Khi bắt đầu rao giảng về Nước Trời, Chúa Giê-su đã kêu gọi ta hãy sám hối và tin vào Tin Mừng, nghĩa là từ bỏ lối sống theo người đời để sống theo những giá trị Tin Mừng.  Cuộc thay đổi là cả một hành trình ở trần gian, để mỗi ngày ta cố gắng sống và thực hành những lời Chúa Giê-su dạy.  Càng bỏ đi cách suy nghĩ và hành động theo người đời, ta càng dễ dàng hấp thụ cách suy nghĩ và hành động của Chúa.  Ta sẽ suy nghĩ bằng não trạng của Chúa Giê-su.  Ta sẽ hành động theo cách của Chúa Giê-su.  Nếu đích thực tin vào Chúa và có Chúa ở cùng ta, ta sẽ thay đổi được, vì đức tin bằng hạt cải cũng có thể rời núi non.

Suy nghĩ:  Thánh Phao-lô cho ta một nguyên tắc sống khi ngài nói:  Với tôi, sống là Đức Ki-tô.  Nguyên tắc này dạy tôi điều gì?  Tôi áp dụng nguyên tắc ấy thế nào trong đời sống hằng ngày, nhất là trong cách đối xử của tôi với những người chung quanh?

Cầu nguyện:  Lạy Chúa, khi Chúa thương xót và thứ tha, chính là lúc Chúa biểu lộ quyền năng cách tỏ tường hơn cả;  xin không ngừng ban ơn giúp chúng con đạt tới Nước Trời là hạnh phúc Chúa đã hứa ban mà chúng con hết lòng theo đuổi.  Chúng con cầu xin, nhờ Đức ki-tô, Chúa chúng con.  A-men.  (Lời nguyện Nhập lễ, Chúa Nhật 26 mùa Thương niên).

Lm. Đaminh Trần Đình Nhi

13-9-08