Dụ Ngôn Về Những Tá Điền Vườn Nho

CN 27 TN – A
Lm. Robert R. Beck, D.Min

4-10-2020

 

Bài hát của I-sa-ia về vườn nho có thể đã được sáng tác cho Lễ Lều hoặc Sukkoth. Đây là tuần lễ mừng mùa thu hoạch nho, gồm các lễ hội cùng với công việc hái nho. “Lều” là những mái nhà tạm thời được dựng lên trong cánh đồng, để những người hái nho cắm trại suốt thời gian đó.

 

Những điều này gợi lại cuộc xuất hành trong lịch sử dân Do thái, khi dân chúng sống trong lều. Thánh vịnh Đáp ca cho thấy hình ảnh cây nho từ nơi khác được đem về trồng đã trở thành một điều thuộc truyền thống dân gian. Nó tượng trưng cho dân Do-thái dưới hình ảnh một cây nho vĩ đại đã được Thiên Chúa trồng nơi đất hứa. Đây là một phần ý nghĩa nằm trong đoạn tường thuật của I-sa-ia.

 

Lễ này còn được gọi là Lễ Tập họp (x. Lv 23:33-37) . Việc cử hành trở thành biểu tượng cho cuộc tụ họp cuối cùng của các chi tộc và mọi dân nước trong ngày tận thế. Vì Lễ Lều là lễ về gặt hái nên mang ý nghĩa quá khứ và tương lai. Đó là thời gian người ta ăn mừng và hành hương thánh đô.

 

Nhưng của lễ dâng Chúa mà Isaia mong đợi nơi lễ hội mùa hái nho đã nhanh chóng trở nên chua chát, khi ông lấy đó làm lý do để đưa ra một lời tiên tri đầy hứa hẹn. Người ta nghĩ rằng những lời tiên tri của ông về sự hủy diệt đã khiến nhiều người mệt mỏi, cho nên ông phải tìm những cách thức mới để chuyển tải những lời tiên tri ấy. Cách ông sử dụng là đưa ra một bài tửu ca tuy rất hồn nhiên nhưng kèm theo lại là một lời cảnh báo.

 

Tuy nhiên, đó là một bài thơ sống động và đáng nhớ, và nó cũng đã trở thành một tác phẩm thuộc truyền thống dân gian. Chúa Giêsu rút ra một bài học từ tác phẩm ấy. Chúng ta nhận ra điều này trong phần mở đầu dụ ngôn của Chúa là phần nói đến rào giậu, đặt máy ép nho và tháp canh, tương tự phần đầu bài hát của I-sa-ia.

 

Câu chuyện dụ ngôn của Chúa được xây dựng trên cùng một ẩn dụ. Cây nho là dân Ít-ra-en; các tá điền là những người lãnh đạo của họ. Câu chuyện dụ ngôn kể rằng việc quản lý của họ đã thất bại. Trong bài đọc này, những đầy tớ liên tiếp được phái đến để thu hoa lợi đại diện cho các vị ngôn sứ. Rồi Người Con là Chúa Giêsu. Vì dụ ngôn phản ánh quan điểm hậu Phục Sinh, nên câu chuyện Chúa Giêsu có thể đã phải cập nhật hóa các sự kiện cho phù hợp với sự phát triển của Giáo hội sau đó.

 

Trong dụ ngôn có một câu Kinh thánh trích dẫn Thánh vịnh 118. Điều này cũng là điểm chính yếu. Ý nghĩa nguyên thủy của bài Thánh vịnh lấy dân Ít-ra-en làm viên đá góc tường, bị các quốc gia khác khinh thường, mặc dù họ là đứa con được Thiên Chúa tuyển chọn (Xh 4: 22). Nhưng giờ đây Thánh vịnh đã được cập nhật. Hiện thời người con thừa tự là Chúa Giêsu, và những người thợ xây loại bỏ Người là các nhà lãnh đạo Do thái. Kinh Thánh theo bản dịch Giê-ru-sa-lem gọi thánh vịnh này là bài thánh ca lều tạm được cất lên khi đoàn rước tiến vào Đền thờ. Các sách Tin Mừng đã trích dẫn thánh vịnh này để nói về cuộc khải hoàn của Chúa Giêsu tiến vào thành Giê-ru-sa-lem lúc khởi đầu Tuần Thánh. Theo sách Tin Mừng, cuộc khải hoàn này đã xảy ra ngay trước dụ ngôn hôm nay.

 

Cây nho và rượu nho là phần chủ yếu của nền văn hóa thời đó. Các nhà khảo cổ đã khám phá ra rằng chung quanh Na-da-rét là vùng có các vườn nho và kỹ nghệ sản xuất rượu nho. Và cây nho là hình ảnh nói lên sự trù phú. Chương 15 sách Tin Mừng Gio-an nói đến Cây nho và Cành nho là một ví dụ điển hình.

 

Và đúng thế, cây nho có một vị trí linh thiêng và trọng yếu trong lễ hội của chúng ta là Bí tích Thánh Thể, nơi mọi phương diện được kết hợp lại để làm phong phú thêm ý nghĩa của dấu chỉ.

 

Nguồn: The Witness - (thewitnessonline.org)

Chuyển ngữ: GB. Đào Ngọc Điệp