Chúa Nhật Thứ 7 Thường Niên, C
(18-2-2001)
Nghe :
· 1 Sm 26,2.7-9.12-13.22-23 : Vua Sa-un
cùng với 3.000 quân tìm Đa-vít để giết đi. Đêm đến, Sa-un đóng quân và ngủ như
chết, cắm gươm bên cạnh. Đa-vít lẻn vào doanh trại, chỗ Sa-un ngủ. Ông có thể
giết Sa-un một cách dễ dàng, vì Sa-un đang tìm cách giết ông. Nhưng ông tự nhủ:
không nên hại người mà Đức Chúa đã xức dầu tấn phong. Ông chỉ lấy cây gươm và
bình nước của vua đem đi. Khi Sa-un biết Đa-vít đã tha mạng cho mình, thì hối
hận và nhận lỗi.
· TIN MỪNG : Lc 6,27-38
Yêu Thương Kẻ Thù
Khi ấy,
Đức Giêsu nói với các môn đệ: Thầy nói với anh em là những người đang nghe Thầy
đây: Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ ghét anh em, hãy chúc lành cho kẻ nguyền
rủa anh em và cầu nguyện cho kẻ vu khống anh em. Ai vả anh má bên này, thì hãy
giơ cả má bên kia nữa. ai đoạt áo ngoài của anh thì cũng đừng cản nó lấy áo
trong. Ai xin, thì hãy cho, ai lấy cái gì của anh, thì đừng đòi lại. Anh em
muốn người ta làm gì cho mình, thì cũng hãy làm cho người ta như vậy. Nếu anh
em yêu thương kẻ yêu thương mình thì có gì là ân với nghĩa. Ngay cả người tội
lỗi cũng yêu thương kẻ yêu thương họ. Và nếu anh em làm ơn cho kẻ làm ơn cho
mình, thì còn gì là ân với nghĩa? Ngay cả người tội lỗi cũng làm như thế. Nếu
anh em cho vay mà hy vọng đòi lại được, thì còn gì là ân với nghĩa. Cả người
tội lỗi cũng cho người tội lỗi vay mượn, để được trả lại sòng phẳng. Trái lại,
anh em hãy yêu kẻ thù, hãy làm ơn và cho vay mà chẳng hề hy vọng được đền trả.
Như vậy, phần thưởng dành cho anh em sẽ lớn lao, và anh em sẽ là con đấng Tối
Cao, vì Người vẫn nhân hậu với cả phường vô ân và quân độc ác.
Phải có
lòng nhân từ
Anh em
phải có lòng nhân từ, như Cha anh em là đấng nhân từ. Anh em đừng xét đoán, thì
anh em sẽ không bị Thiên Chúa xét đoán. Anh em đừng lên án, thì sẽ không bị
Thiên Chúa lên án. Anh em hãy tha thứ, thì sẽ được Thiên Chúa thứ tha. Anh em
hãy cho, thì sẽ được Thiên Chúa cho lại. Người sẽ đong cho anh em đấu đủ lượng
đã dằn, đã lắc và đầy tràn, mà đổ vào vạt áo anh em, vì anh em đong bằng đấu
nào, thì Thiên Chúa sẽ đong lại cho anh em bằng đấu ấy.
Ngẫm :
Câu hỏi
gợi ý :
1. Giới bụi đời, dân giang hồ chủ trương ân đền oán trả, đó
có phải là luật công bằng không? luật này có tốt không? Ta đã sống khá hoàn hảo
luật này chưa?
2. Sự công bằng mà Đức Giêsu chủ trương, có phải là công bằng kiểu
ân đền oán trả không? hay Ngài chủ trương không công bằng? Thứ công bằng
của Ngài là công bằng gì?
Suy tư
gợi ý :
Trong
bài Tin Mừng hôm nay, ta thấy Đức Giêsu đưa ra hai cách hành xử: hành xử dựa
trên luật công bằng không tình thương của phường tội lỗi, và hành xử dựa trên
luật yêu thương của người môn đệ Chúa.
1. Hành xử dựa trên luật công bằng của phường
tội lỗi
Theo Đức
Giêsu, cách hành xử thường tình của những người thu thuế hay phường tội lỗi là yêu
thương kẻ yêu thương mình, làm ơn cho kẻ làm ơn cho mình, cho vay
để được trả lại sòng phẳng. Như vậy, dù là người tội lỗi, họ vẫn chủ trương
luật công bằng, sòng phẳng, trong cả chuyện yêu thương, nghĩa là yêu thương ai,
thì đòi hỏi người kia phải yêu thương lại. Vì thế, họ chỉ yêu thương người thân
hay bạn bè mình mà thôi, vì yêu những người ấy thì họ sẽ được yêu lại. Giới
giang hồ, bụi đời ở khắp nơi đều chủ trương ân đền, oán trả. Họ làm ơn
cho ai, thì họ buộc người ấy phải biết ơn, nếu không thì kẻ vô ơn có thể bị
trừng phạt cách này hay cách khác. Và ai gây oán hay gây bất công cho họ, thì
họ trả thù, nghĩa là phải tạo thiệt hại trở lại một cách tương xứng cho kẻ đã
làm mình thiệt hại. Tương tự như luật Mô-sê: Mạng đền mạng, mắt đền mắt,
răng đền răng, tay đền tay, chân đền chân, vết bỏng đền vết bỏng, vết bầm đền
vết bầm, vết thương đền vết thương (Xh 21,24).
Theo Đức
Giêsu, phường tội lỗi hay gian ác đều hành xử như thế. Nếu ta cũng hành xử như
thế thì ta có hơn gì họ đâu? Còn nếu ta gây bất công, làm thiệt hại người khác
mà không đền bù, sống thiếu công bằng (cho dù là thứ công bằng không tình
thương), v.v. thì ta còn xấu xa và tệ hại hơn họ nữa. Ta quả không xứng đáng
được gọi là Kitô hữu, là người theo Chúa nếu ngay cả luật công bằng mà hạng
người tội lỗi cũng tôn trọng, ta cũng không tuân giữ. Thế mà khá nhiều người
lỗi luật công bằng hằng ngày nhưng vẫn cứ vỗ ngực tự hào rằng mình đạo đức,
mình là môn đệ Chúa!
2. Hành xử dựa trên luật yêu thương của người
Kitô hữu
Nếu mình
tự cho rằng mình không thuộc hạng người tội lỗi, thì ít ra mình cũng phải giữ
được khá hoàn chỉnh những luật mà chính hạng tội lỗi cũng tôn trọng, đó là luật
công bằng. Nhưng người Kitô hữu không thể tự hài lòng khi mình chỉ giữ được
những luật tối thiểu mà cả người tội lỗi cũng chủ trương giữ. Đức Giêsu mời gọi
những kẻ theo Ngài phải đi xa hơn sự công bằng đó, vì nếu không đi xa hơn thì
ta có hơn gì hạng tội lỗi, vì chính họ cũng chủ trương và có thể làm được như
vậy. Và cho dù có làm được như vậy thì họ vẫn bị liệt vào hàng tội lỗi. Nếu
mình chỉ giúp đỡ người mình biết rằng sẽ giúp đỡ lại mình, chỉ cho vay những ai
mình nghĩ là sẽ hoàn trả lại cho mình, còn nếu cho ai vay mà người ấy không trả
được thì ta bực tức, nói xấu, dùng đủ mọi biện pháp để đòi cho bằng được, bất
chấp họ bị kẹt, v.v. hành xử như thế thì ta hơn được hạng tầm thường hay tội
lỗi ở chỗ nào? Vì kẻ tầm thường và tội lỗi cũng hành xử y như thế! (xin xem ghi
chú ở dưới).
Điều
quan trọng mà người Kitô hữu - tức những người theo Chúa - phải làm là có tình
thương đích thực. Tình thương luôn luôn vượt khỏi sự công bằng thường tình.
Nghĩa là một đằng mình luôn giữ luật công bằng một cách hoàn hảo đối với người
khác, một đằng mình không nên đòi hỏi những người nghèo khó hơn, những người
lâm cảnh khó khăn hơn mình phải giữ sự công bằng như thế đối với mình. Không
đòi hỏi như thế không phải là không công bằng, mà là thực hành một thứ công
bằng cao hơn: công bằng có tình thương.
3. Công bằng có tình thương
Công
bằng có tình thương khác với thứ công bằng máy móc, không có tình thương. Thứ
công bằng có tình thương là thứ công bằng mà ta vẫn áp dụng trong nội bộ gia
đình chúng ta. Trong gia đình, chúng ta có thể tốn rất nhiều tiền cho đứa con
tàng tật, tốn hơn tất cả mọi người khác - vì tiền thuốc thang, vì phải ăn uống
cách đặc biệt - đang khi chính nó không làm ra tiền và cũng chẳng làm được gì.
Những cha mẹ có tình thương đích thực sẽ thương những đứa con tàn tật hoặc hư
đốn một cách đặc biệt và saün sàng hy sinh cho chúng nhiều hơn những đứa con
khác. Đó chính là công bằng có tình thương, thứ công bằng làm theo khả năng,
nhưng hưởng thụ theo nhu cầu.
Chia của
cho người giầu và người nghèo, người cần ít và người cần nhiều, theo cùng một
tiêu chuẩn như nhau, thì đúng là công bằng, nhưng là một thứ công bằng thiếu
tình thương, và một cách nào đó không hợp lý. Người giầu mà đòi người nghèo
cũng phải sòng phẳng với mình trong vấn đề vật chất tiền bạc, thì đúng là theo
luật công bằng, nhưng không phải là thứ công bằng mà Đức Giêsu chủ trương. Ngài
chủ trương: Ai vả anh má bên này, thì hãy giơ cả má bên kia nữa. Ai đoạt áo
ngoài của anh thì cũng đừng cản nó lấy áo trong. Ai xin, thì hãy cho, ai lấy
cái gì của anh, thì đừng đòi lại. Anh em muốn người ta làm gì cho mình, thì
cũng hãy làm cho người ta như vậy.
Có những
chế độ xã hội chủ trương thứ công bằng này nhưng không thực hiện nổi. Và chính
Đức Giêsu Chúa chúng ta cũng chủ trương thứ công bằng này khi tuyên bố: Khi
đãi tiệc, hãy mời những người nghèo khó, tàn tật, què quặt, đui mù. Họ không có
gì đáp lễ, và như thế bạn mới thật có phúc (Lc 14,13-14). Vì thế, đây là
thách đố đối với người Kitô hữu. Nếu chúng ta không thực hiện nổi thứ công bằng
này trong đời sống chúng ta - ít nhất là giữa Kitô hữu với nhau, hay ít hơn nữa
là giữa đám thân nhân bạn bè thân quen của mình - thì một cách nào đó, chúng ta
đang chứng tỏ điều Đức Giêsu chủ trương cũng không tưởng như chủ trương của
những chế độ xã hội khác.
Nguyện :
Lạy Chúa,
con vẫn tự hào mình là Kitô hữu, nhưng con lại chủ trương và ủng hộ một thứ
công bằng không tình thương. Xin cho con một trái tim bằng thịt biết yêu
thương, để con sống công bằng với mọi người, nhưng là thứ công bằng có tình
thương, thứ công bằng mà Đức Giêsu chủ trương như trong bài Tin Mừng hôm nay.
Amen.
Joan
Nguyễn Chính Kết