ẨN SỐ TRONG MỘT ẨN SỐ
(Mt 15:21-28)
Ngày 13.08.2008 vừa
qua, từ Houston, chúng tôi phóng xe đi Dallas thăm các nạn nhân xe bus hành hương
Missouri đang nằm rải rác trong các bệnh viện. Chứng kiến thảm cảnh khủng khiếp
các Kitô hữu đang phải trải qua, chúng tôi không thể cầm được nước mắt. Chiều về,
một người trong chúng tôi thốt lên : “Thế mới biết những người đã tử nạn thật hạnh
phúc !” Quả thực, tai nạn đúng ngày 08.08.2008 đã gieo bao thảm họa cho gia đình
và bản thân nạn nhân. Người mất vợ. Kẻ mất chồng. Thân thể nạn nhân không còn
toàn vẹn như xưa nữa. Chuyến Xe Ðịnh Mệnh 08.08.08 Trước biến cố kinh hoàng
đó, nhiều người đặt vấn đề : hành hương kính Ðức Mẹ là một việc rất đạo đức, tại
sao lại gặp thảm họa như vậy ? Vấn đề đó có thể có thể
tìm được lời giải đáp nơi Tin Mừng hôm nay không ? Người đàn bà ngoại giáo, nhưng
lại có một lòng tin rất mạnh (x. Mt 15:28), cũng đã gặp những thử thách rất lớn
từ nơi chính Chúa Giêsu. Chúa muốn cho mọi người thấy sức mạnh vô địch của đức
tin. KỲ THỊ HAY THỬ THÁCH Người phụ nữ dân ngoại đã
vượt qua biên giới đến gặp Chúa Cứu thế. Tuy thuộc vùng Tia và Xiđon, nhưng bà
không gò bó tầm nhìn cũng như nếp sống loanh quanh trong hàng rào ngoại bang.
Cuộc gặp gỡ với Chúa cho thấy đã từ lâu bà làm quen với văn hóa và tôn giáo Do
thái. Bà không ngại kêu lên giữa đám người đồng hương : “Lạy Ngài là Con vua Ðavít,
xin dủ lòng thương tôi !” (Mt 15:22) Lời kêu ấy cũng không đủ che dấu thân thế
của bà, dù bà đã cố gắng hết sức để nói lên một sự thật rất quen thuộc trong Thánh
Kinh. Bà không phải là người Do thái, nhưng bà đã nhắc đến điểm chính yếu trong
niềm hy vọng của dân Chúa dựa trên một lời hứa vô cùng quan trọng, lời hứa do lòng
thương xót vô bờ của Thiên Chúa. Nếu không có lòng tin như bà, người ta chỉ thấy
một sự bất công và kỳ thị nặng nề trong thái độ khinh thị và phân biệt đối xử của
Chúa. Nếu muốn thấy rõ con đường
sống đạo, chúng ta cần tham khảo với người phụ nữ hôm nay để biết cách tháo gỡ
những cơ cấu đã tạo nên sự ngăn cách phi lý giữa con cái Thiên Chúa cũng như nhân
loại đang sống trong tình yêu Chúa. Trước hết, bà dạy chúng
ta biết can đảm sống ơn gọi Kitô hữu hòa giải toàn thể nhân loại với Thiên Chúa.
Thử đặt mình vào địa vị một người dân ngoại và phụ nữ như bà, chúng ta mới thấy
bà thật can đảm khi quyết định chung vai sát cánh với những người đàn ông Do thái
như Chúa Giêsu và các môn đệ. Vừa tung hô Chúa là Con vua Ðavít, bà đã đón nhận
một thái độ lạnh lùng nơi Chúa. “Người không đáp lại một lời.” (Mt 15: 23) Gặp
trường hợp như thế, nhiều người đã bỏ đi và chấp nhận thua cuộc. Nhưng người phụ
nữ Canaan không thế. Ðúng hơn, bà càng cố gắng hơn và càng bày tỏ ước nguyện, đến
nỗi các môn đệ phải xin Chúa Giêsu làm một cái gì đó cho bà (x. Mt 15:23b). Thứ đến, chúng ta có thể
học nơi bà để biết chú tâm vào điều mà phong trào dân quyền gọi là “hãy chú mục
vào phần thưởng.” Khi thấy Chúa Giêsu nói với bà bằng một ngôn ngữ hạ thấp dân
tộc : “"Không nên lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con,"
(Mt 15:26) bà không mất bình tĩnh, nhưng không ngừng dán mắt vào mục tiêu của sứ
vụ : ngay cả những người ngoài Do thái cũng có quyền lãnh nhận phúc lành Thiên
Chúa nơi Chúa Kitô. Lúc đó, nếu không đủ kiên nhẫn, bà có thể đánh mất mục đích.
Nhưng vì quyết nhắm tới và dồn cái nhìn vào giải thưởng, bà đã đạt được điều
mong đợi. Bà là một khuôn mẫu bất bạo động. Dù biết Chúa xử dụng những ngôn từ
không đúng để tấn công bà và dân tộc, bà cũng không đáp lại. Cuối cùng, chính Chúa
Giêsu phải đầu hàng : “Này bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà muốn sao thì sẽ
được vậy.” (Mt 15:28) Thế là người phụ nữ đạt được điều bà mong muốn. Bà muốn gởi
cho người thời đại hôm nay một sứ điệp : Ðừng sợ ! Ðừng sợ khi phải đương đầu với
những thành kiến và sai lầm ngay cả nơi những nơi cao sang hay cả với những người
có địa cao trong tôn giáo. Người nhỏ nhất trong chúng ta có thể là phương tiện
Chúa dùng đem lại công lý và phương dược chữa lành tất cả những người bất hạnh
của Thiên Chúa trên khắp thế giới, một thế giới đang đau khổ vì những bạo động
và khủng bố. Thiên Chúa vĩ đại hơn
chúng ta tưởng. Người giải phóng mọi chướng ngại để chúng ta có thể sống làm
con cái Chúa. Người tìm mọi cách để chúng ta có thể chấp nhận được “sự điên dại
của thập giá.” Nếu chỉ nhìn thập giá với con mắt thường tình, con người dễ đánh
giá theo tiêu chuẩn pháp lý. Không có lời giải đáp nơi sự đau khổ tột cùng đó.
Nhưng nếu biết mở tấm lòng ra với Thiên Chúa, người ta sẽ tìm được giải đáp
thỏa đáng cho những đau khổ hôm nay. TỪ BỎ HAY BẠO ÐỘNG Nghe sơ qua hay nhìn từ
bên ngoài, có vẻ Chúa dùng những ngôn từ bạo động để tấn công người phụ nữ xứ
Canaan. Ngay thái độ im lặng của Chúa cũng mặc hình thức bạo động nữa. Khi mở
miệng, hình như Chúa cũng có vẻ kỳ thị chủng tộc. Thái độ Chúa càng tỏ ra cứng
rắn hơn khi lạnh lùng tấn công vào chính danh dự cá nhân và lòng tự ái của bà.
Thật ra, những ngôn từ mặc hình thức bạo động đó chỉ có mục đích thử thách lòng
tin của bà, chứ không nhằm nhận chìm dân tộc và cá nhân bà tới bùn đen. Có một điểm vô cùng khác
biệt giữa Chúa Giêsu và những người bạo động. Chúa không cưỡng bức, nhưng luôn
tôn trọng tự do của con người. Trái lại, người bạo động dùng mọi phương tiện bất
chính để cưỡng bức người khác thực hiện mưu đồ của mình, bất chấp nhân phẩm, tự
do và quyền lợi của con người. |
Nhìn bề ngoài Chúa có vẻ
cũng bóc lột con người. Nhưng thực ra đó chỉ là những đề nghị. Không ai bắt buộc
người phụ nữ ngoại đạo đó phải đi theo và xin Chúa chữa lành cho con bà. Bởi thế,
con người cần phải tình nguyện, việc từ bỏ mới giá trị. Bất cứ ai muốn theo Chúa,
đều phải từ bỏ tới tận cùng. Ðể theo đuổi kế hoạch cứu độ nhân loại của Thiên
Chúa, Chúa Giêsu cũng phải “hoàn toàn trút bỏ vinh quang” của một vị Thiên Chúa. Sau khi trải qua cơn thử
thách và từ bỏ đến tận cùng, người phụ nữ đã nhận được tất cả. Thực vậy, Chúa
quả quyết với bà : “Bà muốn thế nào, sẽ được như vậy.” (Mt 15: 28) Không những
con gái bà được khỏi bệnh, nhưng tất cả danh dự và quyền lợi của dân tộc và cá
nhân bà đều được phục hồi nguyên vẹn. Ðó là điều những kẻ bạo động không bao giờ
có thể đem lại cho con người. Lập trường Giáo Hội rất rõ rệt : “Bạo động là điều
ác, không thể chấp nhận bạo động như một giải pháp cho các vấn đề, bạo động không
xứng đáng với con người. Bạo động là nói láo, vì chống lại chân lý của đức tin
chúng ta, niềm tin của nhân loại hôm nay. Bạo động hủy diệt tất cả những gì nó đòi
bảo vệ : phẩm giá, sự sống, tự do của con người.”[1]
Thật là một điều cực kỳ mâu thuẫn ! Dân tộc Việt Nam có quá nhiều kinh nghiệm
cay đắng về sự mâu thuẫn này nơi người Cộng sản ! Chỉ một mình Thiên Chúa
mới có quyền đòi hỏi con người phải từ bỏ tất cả. Con người không thể có quyền
bính đó, vì con người không thể ban cho đồng loại những giá trị cao cả của con
người và siêu việt hơn con người. Ðể có thể đạt đến những giá trị cao cả đó,
“thế giới ngày nay cần đến những chứng từ của các sứ giả biết chối từ bạo động
và đổ máu, và biết lợi dụng những phương tiện bảo vệ có hiệu lực cho những người
yếu thế nhất để bảo đảm nhân quyền cho họ, làm chứng cho đức ái Tin Mừng, miễn
là không làm hại những quyền lợi và bổn phận của những con người và xã hội khác.
Họ có lý mà làm chứng rằng thật là nghiêm trọng nếu người ta cậy dựa vào bạo động
với tất cả sức phá hoại và hủy diệt của nó vì nó sẽ đem lại những nguy cơ về vật
chất cũng như tinh thần.”[2] Trong Tin Mừng hôm nay,
nếu Chúa thốt lên những lời bạo động để đem lại những nguy cơ về tinh thần và vật
chất cho người phụ nữ xứ Canaan, chắc hẳn bà đã không thể chứng tỏ tất cả sức mạnh
đức tin cho Chúa. Muốn lớn lên, đức tin đó
phải trải qua những cơn thử thách. Dù đang quá đau khổ vì bệnh tình của người
con gái, bà vẫn có dư sức mạnh đức tin để chịu đựng những lời cứng cỏi của Chúa.
Còn hơn những lời cứng
cỏi đó, những biến cố không thể hiểu nổi vẫn xảy ra cho những người đầy lòng
tin nơi Chúa. Chúa muốn điều gì khi để cho những biến cố đó xảy ra ? Trong ánh
sáng đức tin, chúng ta thấy rằng “phát sinh từ hồng ân, chứng từ của tín hữu được
nhìn nhận, nuôi dưỡng và trưởng thành. Ðộng lực này làm cho sự dấn thân của họ vào
trần gian mang đầy ý nghĩa và đối nghịch với những tính chất
hành động của thuyết nhân bản vô thần, một học thuyết thiếu nền tảng cơ
bản và bị hạn chế trong những giới hạn hoàn toàn trần tục. Viễn ảnh cánh chung
là điểm cốt yếu giúp ta hiểu đúng về những thực tại con người. Từ cái nhìn về
những của cải cuối cùng này, người tín hữu có thể dấn thân vào các sinh hoạt trần
thế theo những tiêu chuẩn chân chính. Các tiêu chuẩn sống và năng xuất kinh tế
không phải là những dấu chỉ độc nhất có giá trị đo lường toàn thể con người
trong cõi đời này. Các mẫu mực đó còn kém giá trị khi xét đến đời sống mai sau,
‘vì những tầm nhìn của con người không bị bao vây bởi lãnh vực trần thế mà thôi.
Dù sống khung cảnh lịch sử nhân loại, con người còn mang cả một số phận đời đời
nữa.”[3]
Chính vì có một tầm nhìn
như thế, người phụ nữ Canaan đã cố vươn lên trong cơn thử thách. Bà chẳng nhân
danh một ưu thế hay giá trị nào để đòi hỏi Chúa đáp lại lời cầu khẩn. Trước
sau, bà chỉ xin Chúa thương cứu giúp bà mà thôi. Có ở trong hoàn cảnh của bà,
chúng ta mới có thể cảm thấu trái tim của một bà mẹ đau khổ tới mức nào khi có
con gái bị quỷ ám. Bà chỉ biết cầu khẩn lòng thương xót của Chúa đoái thương đến
hoàn cảnh của bà. Nếu quỷ không kiêng nể một ai, chắc chắn nó phải sợ Thiên Chúa
là Ðấng tạo dựng và cai quản nó. Bởi đó, bà không ngần ngại đến với Chúa Giêsu. Bà đã trở thành một mẫu
gương sống đức tin cho các Kitô hữu. Chúng ta cần khám phá nơi bà tất cả sức mạnh
đức tin nơi Chúa Giêsu Kitô. Người đã đến và còn đang ở giữa chúng ta với tất cả
sức mạnh cứu độ cho mỗi người chúng ta trong bất cứ cảnh ngộ nào. LỬA THỬ VÀNG Xin trở lại biến cố đau
thương 08.08.08 vừa qua tại tiểu bang Texas, để tìm câu giải đáp cho một thách đố
rất lớn cho đức tin của chúng ta hôm nay. Cuộc hành hương không tới Missouri nhưng
vượt qua biên giới trần gian để kính viếng Ðức Mẹ Lên Trời trên Thiên đàng. Những
tín hữu ngộ nạn là những người đạo đức và là những phần tử nòng cốt trong các hội
đoàn của các giáo xứ Việt Nam tại Houston. Giống như Chúa Giêsu, họ
cũng đã trải qua cuộc hành trình trần gian về quê trời. Không những là một người đạo đức, Chúa Giêsu
chắc chắn còn được Chúa Cha yêu mến và đẹp lòng Cha mọi đàng. Nhưng giữa lúc danh
vọng đang lên cao, cuộc đời Người giống như “nửa chừng xuân, thoắt gẫy cành thiên
hương.” Trên hành trình về Nhà Cha, Người đã làm gì xấu để bị giết cách thê thảm
như vậy ? Người đã nói gì xúc phạm đến Thiên Chúa và con người đến nỗi bị đóng
chặt hai chân và hai tay vào thập giá, giữa lúc còn có thể đi khắp tứ phương
rao giảng Lời Chúa cho muôn dân ? Ý định và cái nhìn của
Thiên Chúa khác hẳn con người. Chính vì yêu thương, Thiên Chúa đã muốn Ðức Giêsu
phải ngang qua đau khổ mới bước vào vinh quang. Thiên Chúa cũng muốn cho những
người con ngoan của Chúa bước theo Ðức Kitô để đi sâu vào mầu nhiệm tình yêu của
Người. Cuộc kết hiệp vô cùng sâu thẳm sẽ đem lại lời giải đáp thỏa đáng nhất
cho những bí nhiệm của cuộc sống hôm nay. Thực vậy, thánh Phaolô đã nói, “những
ai Chúa đã chọn, Người để cho họ nên giống Con Chúa,” trong trong thập giá cũng
như vinh quang. Tóm lại, ngay tại miền đất
Canaan, Chúa Giêsu đã gặp một người phụ nữ dân ngoại. Chúa ngạc nhiên về lòng
tin của bà. Chính lòng tin này đã khiến bà vượt qua tất cả những thách đố do Chúa
đặt ra. Mặc dù thuộc dân ngoại, bà cũng vượt qua mọi thứ biên giới để đến với
Chúa và thừa hưởng tất cả những gì Chúa hứa. Trước mắt, bà đã đạt được điều bà
mong muốn cho con gái. Bình an và hạnh phúc đã đến với gia đình bà. Tất cả đều nhờ lòng tin. Bà đã trở thành một
gương mẫu cho mọi Kitô hữu hôm nay. Ðức tin quả thực là sức mạnh giải thoát và
là lời giải đáp cho mọi ẩn số cuộc đời. Lạy Chúa, xin Chúa thương ban thêm đức tin để chúng con có
đủ sức mạnh vượt qua những thử thách của cuộc sống hôm nay. Amen. đỗ lực 17.08.2008 |
[1] Toát Yếu Học Thuyết Xã Hội Của Giáo Hội, 496.
[2] Ibid.
[3] Ibid., 544.