“CÁC
CON ĐỪNG ĐOÁN XÉT ĐỂ KHỎI BỊ ĐOÁN XÉT”
(Lời Chúa thứ 2 tuần 12 TN)
Đoán xét là một hành vi của lý trí
và lương tâm, một hành vi không thể thiếu trong sinh hoạt trí óc của con người,
thế nên điều Chúa dạy trong lệnh truyền này phải hiểu là những đoán xét hàm
chứa những bất công hoặc võ đoán.
Chúng ta trở lại với câu chuyện
trích sách Các Vua quyển 2 về việc Israel bị lưu đầy qua đất Assyria sẽ giúp
chúng ta hiểu hơn sự biện biệt trên đây. Israel một thời gian dài sống theo các
tập tục của dân ngoại, không còn sống theo lề luật và những lời khuyến cáo của
bao thế hệ tiên tri. Điều đó phản ảnh một lề thói đoán xét sai lạc dựa trên
những tà thuyết.
Việc đoán xét về tha nhân xưa cũng
như nay, con người thường dựa trên văn hóa, truyền thống, tập tục, quan điểm
của xã hội, kết hợp với những điều mắt thấy tai nghe. Tất cả những nền tảng này
thực ra đã mang theo nó tính khiếm khuyết và bất cập. Và vì thế phần lớn đã tạo
ra những cảnh oan sai đau đớn ở thời nào cũng có. Tại sao vậy? Cái căn nguyên
chính mà Chúa đã tố giác đó là vì con người luôn sống trong “sự giả hình”,
không có chỗ cho chân lý trong lẽ thường ở đời.
Điều Chúa dạy ở đây chính là phải
loại bỏ cách đoán xét ấy ra khỏi cuộc sống, để mặc lấy sự xét đoán của “Thánh
Thần” như Chúa hứa : “Khi Thánh Thần được sai đến, Người sẽ xét đoán thế gian
về tội, về sự công chính và về án phạt”.
Chúng ta đang thấy diễn ra khắp
nơi và trong mọi vấn đề, tính cực đoan càng ngày càng lấn át tiếng nói của
Thánh Thần ngay cả trong lãnh vực tôn giáo. Thậm chí người ta còn cưỡng chế
ngay cả Lời Chúa để phục vụ cho những ý đồ đoán xét của họ. Theo cắt nghĩa của
chính Chúa Giêsu thì sự xét đoán của Thánh Thần không mang tính cưỡng chế, vì
nó được trình bày trong mầu nhiệm Thánh Giá của Đức Giêsu. Chúa Thánh Thần sẽ
cho thấy ai là kẻ tin và ai là kẻ không tin vào Thánh Giá Đức Giêsu, kẻ không
tin là kẻ mang lấy Tội. Chúa Thánh Thần cũng cho thấy sự công chính trong cuộc
vượt qua thế gian để về cùng Cha của Chúa Giêsu : trên thánh giá Chúa Giêsu sẽ
kéo mọi sự về với Tình Thương đến cùng của Cha. Chúa Thánh Thần cũng cho thấy
sự xét xử đã diễn ra nơi Thánh Giá Chúa Giêsu, ở đó thủ lãnh thế gian đã bị kết
án.
Lạy Chúa, xin cho con biết nhìn
mọi sự, mọi người dưới ánh sáng Thánh Giá Chúa theo sự thúc đẩy của Thánh Thần
Tình Yêu Chúa.
Lm. Giuse Bảo Lộc