Đức hồng y Jean-Louis Tauran: “Kitô hữu và
người Hồi giáo có chung một kẻ thù, đó là chủ nghĩa Hồi giáo quá khích”
Đối với Đức hồng y chủ tịch Hội đồng Tòa
Thánh về đối thoại liên tôn, trong bài trả lời các câu hỏi do báo La Croix và
hãng thông tấn Roma I. Media nêu lên, chuyến tông du tại Liban của Đức giáo
hoàng Bênêđictô XVI đã đánh dấu một giai đoạn quan trọng trong cuộc đối thoại
giữa người Hồi giáo và người Kitô hữu.
– Các người Hồi giáo tham gia cuộc đối
thoại liên tôn đã phản ứng ra sao trước các lời phát biểu của Đức giáo hoàng
Bênêđictô XVI trong cuộc gặp gỡ với họ?
– Hồng y Jean-Louis Tauran: Các
vị lãnh đạo Hồi giáo đã phản ứng rất tích cực trước bài diễn văn của Đức giáo
hoàng. Đối với các người Hồi giáo khác cũng vậy. Theo những gì tôi biết được
thì người Hồi giáo, đặc biệt, người có trách nhiệm ở khu vực, cho là Đức giáo
hoàng đã nói lên chính điều họ chờ đợi.
– Đức hồng y có ngạc nhiên về các phản
ứng này?
– Một sự đáp ứng đầy nhiệt tình vượt quá
mong đợi của tôi. Đức giáo hoàng đã bày tỏ lòng ngưỡng mộ của ngài đối với Hồi
giáo, tuy vẫn giữ tính đặc thù của Kitô giáo, dĩ nhiên. Đây không phải là vấn
đề hạ giá đức tin của mình, cũng không phải là tạm thời đặt đức tin ấy sang một
bên! Ngài đã thường nói đến điều này. Nhưng nếu quý vị đọc các bài diễn văn của
Đức giáo hoàng, đặc biệt diễn văn tại dinh tổng thống ở Baabda, quý vị sẽ thấy
ngài nhiều lần nhấn rất mạnh tới việc đối thoại. Điều này rất quý giá đối với
chúng tôi trong tương lai.
– Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tại
– Tại Liban, chúng tôi không gợi lên
cuộc khủng hoảng tại
– Chuyến tông du này hẳn đánh dấu một
giai đoạn trong cuộc đối thoại giữa Hồi giáo và Kitô giáo?
– Chắc chắn rồi. Điều Đức giáo hoàng nói
về chủ đề này sẽ là một tấm giấy thông hành đối với chúng tôi. Tôi đặc biệt
nghĩ tới những khó khăn chúng tôi gặp phải với Ai Cập hay với các nước khác.
Đức giáo hoàng đã cho thấy ngài không hề có ý định hạ thấp Hồi giáo, trái lại
thì có. Câu sau đây trong bài diễn văn của ngài tại dinh tổng thống cho thấy
ngài nhắm tới điều cao hơn nữa: “Niềm tin đích thực không thể gây chết chóc. Kẻ
kiến tạo hòa bình là người khiêm tốn và chính trực. Do đó, các tín hữu hôm nay
có một vai trò thiết yếu, đó là vai trò làm chứng cho hòa bình vốn từ Thiên
Chúa mà đến. Không thể để cho cái ác toàn thắng vì những người của Chúa không
hành động. Chẳng làm gì cả lại còn tệ hơn.” Mặt khác, trong Tông huấn, ngài
khẳng định rằng sống chung với nhau không phải là điều không tưởng. Đó là sứ
điệp.
– Trong bối cảnh này, phải khuyên nhủ
các cộng đồng Kitô hữu đang là nạn nhân của các cuộc tấn công của chủ nghĩa cực
đoan như thế nào?
– Kitô hữu và người Hồi giáo có chung
một kẻ thù, đó là chủ nghĩa Hồi giáo quá khích. Từ lâu, tôi đã cho thấy là tất
cả phải bắt đầu từ trường học, với việc giáo dục. Chính qua đó, người ta có thể
bắt đầu thay đổi xã hội. Điều làm nên nước Liban, chính là trường học: mọi
người dân Liban, từ trung học đến đại học, dù thuộc niềm tin nào, đều học cùng
một sách giáo khoa, có chung cùng một thày dạy. Bản thân tôi cũng đã có lúc dạy
học ở Liban. Cách người ta giảng dạy môn lịch sử quả có tính quyết định. Đó là
chìa khóa để mở tương lai. Tôi nhiều lần ghi nhận cùng với các người Hồi giáo
tham gia đối thoại rằng trong các sách dạy sử tại các nước Hồi giáo, người kitô
hữu không được gọi là kitô hữu mà là “những người lầm lạc trong lòng tin”. Đây
là một điều người ta có thể chỉnh sửa một cách dễ dàng. Các người đối thoại của
tôi, nói chung, xác tín về điều này, nhưng vần đề còn phải là thực thi những
chỉnh sửa này về mặt pháp luật, hành chính…
– Sau chuyến tông du này, Đức hồng y có
cảm thấy nhẹ nhõm?
– Có chứ. Đức giáo hoàng đã phát biểu
với một tầm nhìn độc đáo. Với sự hiền từ vốn quen thuộc của ngài, với sự tốt
lành và lòng quan tâm đến con người. Tôi đặc biệt nghĩ rằng trong tương lai
tình hình của chúng tôi với đại học Al-Azhar ở
– Có thể nói được rằng
– Trong thời gian vừa qua, cuộc tranh
luận đã được khơi dậy, nhưng trong suốt hai năm, tôi không thấy có vị Hồi giáo
nào trong số những người tham gia đối thoại khơi lên vấn đề Ratisbon. Đức giáo
hoàng đã nói rõ về vấn đề này. Mọi người đều xác tín rằng tôn giáo và bạo lực
không thể đi đôi được với nhau. Bản văn của Đức giáo hoàng khi ấy đã nói lên
điều này một cách rõ ràng, không úp mở.
– Liban có thực sự là một mô hình?
– Chắc chắn là như vậy trên bình diện
các mối quan hệ giữa các Kitô hữu và người Hồi giáo. Đức giáo hoàng đã nói điều
này với các vị có trách nhiệm Hồi giáo Liban. Ngài quy về cuộc đối thoại giữa
Hồi giáo và Kitô giáo, nhưng dĩ nhiên, không phải về hệ thống hiến pháp.
Theo Frédéric
Mounier (báo La-Croix, phóng
viên thường trú tại Roma)
Mai Tâm