Ngày
05 tháng 10 - Tiếp Kiến Chung Của Đức Thánh Cha: Cầu Nguyện Và Biết Mình Giúp
Chúng Ta Tăng Trưởng Trong Tự Do
Photo:
Vatican Media
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA 05/10/2022
Sáng
thứ Tư, ngày 05 tháng Mười năm 2022, Đức Thánh cha Phanxicô đã tiếp kiến chung
gần 20.000 tín hữu hành hương, tại Quảng trường thánh Phêrô.
Như
thường lệ, trước 9 giờ, Đức Thánh cha tiến ra quảng trường, trên chiếc xe mui
trần, đi qua các hàng ghế để chào thăm đông đảo các tín hữu hành hương.
Lên đến
bục cao trên thềm Đền thờ, Đức Thánh cha làm dấu thánh giá, với lời chào phụng
vụ để mở đầu buổi tiếp kiến. Tiếp đến là phần công bố đoạn sách Huấn ca (17,1.6-7), do các giáo dân
tuyên đọc bằng tám thứ tiếng:
“Thiên Chúa đã tạo dựng con người từ đất và làm cho nó trở
lại đất [...]. Phân định, lưỡi, mắt, tai và con tim Chúa ban cho họ để suy
nghĩ. Ngài làm cho họ được đầy tràn tri thức và trí hiểu, và tỏ cho họ điều
thiện cũng như điều ác.”
Bài
giáo lý
Trong
phần huấn dụ tiếp đó, Đức Thánh cha tiếp tục loạt bài về sự phân định, và bài
thứ tư này có tựa đề: “Những yếu tố để phân định: tự biết mình”.
Mở đầu
bài huấn dụ, Đức Thánh cha nói: Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Tầm quan trọng của sự biết mình
Khi bàn
về đề tài phân định, lần trước chúng ta đã cứu xét yếu tố không thể thiếu được
của nó, đó là việc cầu nguyện, được hiểu như một sự thân mật và tin tưởng bộc
lộ với Thiên Chúa. Hôm nay, như để bổ túc, tôi muốn nhấn mạnh rằng một sự phân
định tốt cũng đòi phải tự biết mình. Thực vậy, sự phân định đòi có sự can dự
các cơ năng con người chúng ta: trí nhớ, trí tuệ, ý chí và tình cảm. Thường
chúng ta không biết phân định, vì chúng ta không biết mình cho đủ, và như thế
chúng ta không biết mình thực sự muốn gì.
Nơi căn
cội những nghi ngờ về tinh thần và khủng hoảng ơn gọi nhiều khi không có cuộc
đối thoại đủ giữa đời sống đạo và chiều kích nhân bản, tri thức và tình cảm.
Một tác giả tu đức nhận xét rằng vì nhiều khó khăn về đề tài phân định, có liên
hệ tới những vấn đề thuộc loại khác, nên chúng cần được nhìn nhận và tìm hiểu.
Tác giả ấy viết: “Tôi đi đến xác tín rằng chướng ngại lớn nhất cản trở sự phân
định thực sự (và tăng trưởng thực sự trong việc cầu nguyện) không phải là bản
chất không thể cảm nhận của Thiên Chúa, nhưng do sự kiện chúng ta không biết
mình cho đủ, và chúng ta cũng chẳng muốn tự biết chúng ta thực sự thế nào. Hầu
như tất cả chúng ta nấp đằng sau một mặt nạ, không những trước những người
khác, nhưng cả khi chúng ta soi mình trong gương” (Th. Green, il grano e la
zizđania, Roma, 1992, 25).
Quên
lãng sự hiện diện của Thiên Chúa trong đời sống chúng ta đi song đôi với sự
không biết bản thân mình, về những đặc tính của nhân cách chúng ta và những ước
muốn sâu thẳm nhất của chúng ta.
Những điều kiện để biết mình
Đức
Thánh cha giải thích rằng: “Biết mình không phải là điều khó, nhưng là điều vất
vả: nó đòi phải có một cố gắng kiên nhẫn đào sâu nội tâm. Nó đòi ta phải có khả
năng dừng lại, “gỡ bỏ hệ thống lái tự động”, để đạt được ý thức về cách hành
động của chúng ta, và những tâm tình trong chúng ta, những tư tưởng hay xuất
hiện ảnh hưởng tới chúng ta, nhiều khi chúng ta không biết. Nó cũng đòi phải
phân biệt giữa cảm xúc và những cơ năng tinh thần. “Tôi cảm thấy” không phải là
“tôi xác tín”, “tôi cảm nghiệm” không phải là “tôi muốn”. Như thế, chúng ta đi
tới chỗ nhìn nhận rằng cái nhìn chúng ta có về bản thân và về thực tại nhiều
khi bị méo mó. Nhận thức điều đó là một ơn phúc! Thực vậy, nhiều lần có thể xảy
ra là những xác tín sai lầm về thực tại, dựa trên những kinh nghiệm quá khứ,
ảnh hưởng mạnh mẽ trên chúng ta, giới hạn tự do của chúng ta trong hành động
cho điều thực sự là đáng kể trong đời sống chúng ta.
Sống
trong thời đại tin học, chúng ta biết mật khẩu thật là điều quan trọng để có
thể đi vào những thảo chương, trong đó có những thông tin cá nhân và quý giá
nhất. Cả đời sống thiêng liêng cũng có những “mật khẩu” của nó: có những lời
đánh động tâm hồn vì chúng gợi lại điều chúng ta nhạy cảm nhất. Kẻ cám dỗ biết
rõ những lời “chìa khóa” ấy, và điều quan trọng là chúng ta cũng biết những lời
ấy để không ở nơi mà chúng ta không muốn. Cám dỗ không nhất thiết xúi giục
những điều xấu, nhưng thường là những điều xáo trộn, được trình bày như thể đó
là một điều quan trọng thái quá. Qua cách đó, chúng ta bị thôi miên với những
thu hút mà những điều đó gợi lên trong chúng ta, những điều đẹp đẽ nhưng là ảo
ảnh, không thể duy trì những gì chúng hứa hẹn, rốt cuộc để lại cho chúng ta một
cảm tưởng trống rỗng và buồn bã. Chúng có thể là bằng cấp, sự nghiệp, những
quan hệ, tất cả những điều tự nó là đáng khen, nhưng nếu chúng ta không tự do
thì chúng ta có nguy cơ nuôi dưỡng những mong đợi ảo tưởng đối với chúng, ví dụ
như sự khẳng định giá trị của chúng ta. Từ sự hiểu lầm ấy thường nảy sinh những
đau khổ lớn hơn, vì không đó điều gì trong những thứ ấy có thể là bảo đảm phẩm
giá của chúng ta.
Vì thế,
điều quan trọng là biết mình, biết “mật khẩu tâm hồn chúng ta, điều mà chúng ta
nhạy cảm nhất, để bảo vệ chính mình khỏi những kẻ trình diện với những lời
thuyết phục để lèo lái chúng ta và cũng để nhận ra điều thực sự là quan trọng
đối với chúng ta, phân biệt nó với những điều thời trang, hoặc những khẩu hiệu
hào nhoáng và hời hợt.
Cần xét mình
Một trợ
lực trong vấn đề này là xét mình, nghĩa là một tập quán tốt bình tĩnh nhìn lại
những gì xảy ra trong ngày sống của chúng ta, học cách ghi nhận, trong sự thẩm
định và chọn lựa, điều chúng ta coi là quan trọng nhất, điều chúng ta tìm kiếm
và lý do tại sao, và điều mà sau cùng chúng ta đã tìm được. Nhất là học cách
nhận ra điều làm tâm hồn chúng ta mãn nguyện. Vì chỉ có Chúa mới có thể ban cho
chúng ta sự xác nhận chúng ta giá trị thế nào. Đó là điều mà mỗi ngày từ thập
giá, Chúa đã chết cho chúng ta, để tỏ cho chúng ta mình quý trọng dường nào
trước mắt Ngài. Không có chướng ngại hoặc thất bại nào có thể cản trở vòng tay
ôm dịu dàng của Chúa.
Cầu
nguyện và biết mình giúp tăng trưởng trong tự do. Đó là những yếu tố căn bản
của đời sống Kitô, những yếu cơ bản để tìm lại chỗ đứng của mình trong cuộc
đời.
Chào
thăm và kêu gọi
Buổi
tiếp kiến được nối tiếp với phần tóm tắt bài giáo lý và chào thăm các nhóm hành
hương.
Bằng
tiếng Anh, Đức Thánh cha chào thăm các tín hữu đến từ các nước, đặc biệt từ
Ecosse, Na Uy, Thụy Điển, Úc, Ấn Độ, Việt Nam và Hoa Kỳ. Ngài chào thăm cách
riêng các sinh viên mới thuộc Giáo hoàng Học viện thánh Beda và thành viên Hiệp
hội Công giáo các nhà giảng thuyết từ Anh quốc.
Bằng
tiếng Ba Lan, Đức Thánh cha nhắc nhở mọi người về lễ kính thánh nữ Faustina
Kowalska. Ngài nói: “Qua thánh nữ, Thiên Chúa đã chỉ dẫn thế giới tìm kiếm ơn
cứu độ trong lòng thương xót của Chúa. Nhất là lúc này chúng ta đặc biệt nghĩ
đến chiến tranh tại Ucraina. Như tôi đã nói hôm Chúa nhật vừa qua, trong buổi đọc
kinh Truyền tin, chúng ta hãy tín thác nơi lòng thương xót của Thiên Chúa, Đấng
có thể thay đổi các tâm hồn và tin tưởng nơi sự chuyển cầu từ mẫu của Nữ Vương
Hòa Bình”.
Bằng
tiếng Ý, Đức Thánh cha chào thăm nhiều giáo xứ và hội đoàn, đồng thời nói rằng:
“Tôi mời gọi mọi người hãy noi gương thánh Phanxicô Assisi, Bổn mạng nước Ý,
chúng ta đã cử hành lễ hôm mùng 04 tháng Mười vừa qua. Ước gì tấm gương của
thánh nhân tận hiến cho Thiên Chúa, phục vụ con người và tình huynh đệ với các
thụ tạo, hướng dẫn hành trình của anh chị em”.
Và sau
cùng, như thường lệ, Đức Thánh cha nghĩ đến những người già, các bệnh nhân,
người trẻ và các đôi tân hôn. Ngài nhắn nhủ họ hãy học nơi trường của thánh
Phanxicô Assisi, noi gương thánh nhân về lòng yêu mến và chiêm ngắm Đấng Chịu
Đóng Đinh.
Buổi
tiếp kiến chung kết thúc với kinh Lạy Cha và phép lành của Đức Thánh cha.