Đức Thánh Cha Phanxicô: ‘Chúa Thánh Thần Tạo Ra Sự Hòa Hợp Bất Chấp Sự Chia Rẽ’

(dcctvn.org) Thứ Hai, 06-06-2022

 Đức Thánh Cha Phanxicô đọc bài giảng khi ngài tham dự Thánh lễ Chúa Thánh Thần Hiện xuống tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô tại Vatican ngày 5 tháng 6 năm 2022. Thánh lễ được cử hành bởi Đức Hồng y Giovanni Battista Re, người thay thế vị Chủ tế trong một vài dịp khi Đức Thánh Cha gặp vấn đề về sức khỏe (Ảnh: CNS / Truyền thông Vatican)

Trong những lời sau cùng trong Tin Mừng mà chúng ta vừa nghe, Chúa Giêsu nói điều gì đó có thể mang lại cho chúng ta niềm hy vọng và khiến chúng ta phải suy nghĩ. Người nói với các môn đệ: “Chúa Thánh Thần, Đấng Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh Thầy, sẽ dạy anh em mọi điều và sẽ nhắc cho anh em tất cả những điều Thầy đã nói với anh em” (Ga 14, 26). “Mọi điều”, “tất cả” – những từ này thật đáng chú ý; chúng khiến chúng ta tự hỏi: sao Chúa Thánh Thần lại ban cho những ai đón nhận Ngài sự hiểu biết mới mẻ và trọn vẹn này? Đó không phải là về số lượng, hay một câu hỏi mang tính học thuật: Thiên Chúa không muốn biến chúng ta trở thành những cuốn bách khoa toàn thư hay những học giả uyên bác. Không. Đó là một vấn đề về chất lượng, quan điểm, nhận thức. Chúa Thánh Thần khiến chúng ta nhìn mọi thứ theo một cách thức mới, theo cái nhìn của Chúa Giêsu. Tôi muốn diễn tả theo cách này: trong cuộc hành trình rộng lớn của cuộc đời, Chúa Thánh Thần dạy chúng ta phải khởi sự từ đâu, phải chọn con đường nào và bước đi như thế nào.

Đầu tiên, khởi sự từ đâu. Chúa Thánh Thần chỉ cho chúng ta điểm khởi đầu của đời sống thiêng liêng. Đó là gì? Chúa Giêsu nói về điều đó trong câu đầu tiên của bài Tin Mừng, khi Ngài nói: “Nếu anh em yêu mến Thầy, thì anh em sẽ tuân giữ các điều răn của Thầy” (Ga 14, 15). Nếu anh em yêu mến Thầy, thì anh em sẽ tuân giữ…. Đây là “logic” của Chúa Thánh Thần. Chúng ta có xu hướng suy nghĩ hoàn toàn ngược lại: nếu chúng ta tuân giữ các giới răn, chúng ta sẽ yêu mến Chúa Giêsu. Chúng ta thường nghĩ rằng lòng yêu mến nhất thiết phải bắt nguồn từ việc chúng ta tuân giữ các điều răn, từ sự trung thành và lòng mộ đạo của chúng ta. Tuy nhiên, Chúa Thánh Thần nhắc nhở chúng ta rằng nếu không có tình yêu làm nền tảng, thì tất cả những điều còn lại đều vô ích. Và tình yêu đó không nảy sinh từ khả năng của chúng ta mà là quà tặng của Ngài. Chúa Thánh Thần dạy chúng ta yêu và chúng ta phải cầu xin món quà này. Thánh Thần Tình Yêu đổ tràn tình yêu vào trong lòng chúng ta, chính Người làm cho chúng ta cảm thấy được yêu và dạy chúng ta biết yêu. Chúa Thánh Thần là “động cơ” của đời sống thiêng liêng của chúng ta. Ngài đã khiến nó chuyển động trong chúng ta. Nhưng nếu chúng ta không bắt đầu từ Chúa Thánh Thần, với Chúa Thánh Thần hoặc nhờ Chúa Thánh Thần, chúng ta sẽ chẳng đi đến đâu cả.

Chính Chúa Thánh Thần nhắc nhở chúng ta về điều này, bởi vì Ngài là ký ức của Thiên Chúa, Đấng nhắc nhở chúng ta về tất cả những điều Chúa Giêsu đã nói (Ga 14, 26). Chúa Thánh Thần là một ký ức sống động; Ngài không ngừng nhen nhóm tình yêu Thiên Chúa trong lòng chúng ta. Chúng ta đã cảm nghiệm được sự hiện diện của Ngài trong ơn tha thứ tội lỗi, khi chúng ta được tràn đầy sự bình an, sự tự do và an ủi của Người. Điều cần thiết là phải nuôi dưỡng ký ức thiêng liêng này. Chúng ta luôn ghi nhớ những điều sai trái: chúng ta lắng nghe tiếng nói vang vọng trong thâm tâm chúng ta, điều nhắc nhở chúng ta về những thất bại và thiếu sót, tiếng nói tiếp tục nói với chúng ta: “Xem kìa, một lần ngã gục nữa, một lần thất vọng nữa, ngươi sẽ không bao giờ thành công, ngươi không thể thực hiện nó”. Đây là một điều khủng khiếp để được kể lại. Tuy nhiên, Chúa Thánh Thần nói với chúng ta một điều gì đó hoàn toàn khác. Ngài nhắc nhở chúng ta: “Con bị gục ngã sao? Con là con cái Thiên Chúa. Con là một thụ tạo độc nhất, được lựa chọn, quý giá, luôn được yêu thương, ngay cả khi con đã mất lòng tin vào chính mình, thì Thiên Chúa vẫn tin tưởng con”. Đây là “ký ức” của Chúa Thánh Thần, điều mà Chúa Thánh Thần liên tục nhắc nhở chúng ta: Thiên Chúa biết rõ con. Con có thể quên Chúa, nhưng Ngài không quên con. Ngài luôn nhớ đến con.

Tuy nhiên, anh chị em cũng có thể phản đối: đây là những lời tốt đẹp, nhưng tôi có có quá nhiều vấn đề, những tổn thương và những lo lắng mà không thể xóa bỏ bằng những lời an ủi dễ dàng! Tuy nhiên, đó chính là nơi Chúa Thánh Thần yêu cầu anh chị em để Ngài bước vào. Bởi vì Ngài, Đấng An Ủi, là Thần khí chữa lành và phục sinh và có thể biến đổi những vết thương đang nung nấu bên trong anh chị em. Chúa Thánh Thần dạy chúng ta không nên bám vào ký ức về tất cả những người và những tình huống đã làm tổn thương chúng ta, nhưng hãy để Ngài tẩy sạch những ký ức đó bằng sự hiện diện của Ngài. Đó là những gì Chúa Thánh Thần đã thực hiện với các Tông đồ và những thất bại của họ. Họ đã bỏ rơi Chúa Giêsu trước cuộc Khổ nạn; Phêrô đã từ chối Chúa Giêsu; Phaolô đã bắt bớ các Kitô hữu. Chúng ta cũng nghĩ về những sai lầm của chính mình. Biết bao nhiêu lỗi lầm, biết bao nhiêu mặc cảm tội lỗi! Nếu để mặc họ, họ chắc chắn không có lối thoát.  Nhưng với Đấng An Ủi thì có. Bởi vì Chúa Thánh Thần chữa lành ký ức.  Bằng cách nào? Bằng cách đặt lên đầu danh sách những điều thực sự quan trọng: ký ức về tình yêu của Thiên Chúa, ánh mắt yêu thương của Ngài. Bằng cách này, Ngài sắp đặt cuộc sống của chúng ta trong trật tự. Chúa Thánh Thần dạy chúng ta đón nhận lẫn nhau, tha thứ cho nhau và tha thứ cho chính mình; Ngài dạy chúng ta hòa hợp với quá khứ. Và đặt ra một mục tiêu mới.

Ngoài việc nhắc nhở chúng ta phải khởi sự từ đâu, Chúa Thánh Thần còn dạy chúng ta phải chọn những con đường nào. Chúng ta thấy điều này trong Bài đọc thứ hai, trong đó Thánh Phaolô giải thích rằng những người “được Thần Khí Thiên Chúa dẫn dắt” (Rm 8,14) “không bước đi theo xác thịt nhưng theo Thần Khí” (c. 4). Chúa Thánh Thần, ở mọi ngã rẽ trong cuộc sống của chúng ta, gợi ý cho chúng ta con đường tốt nhất để đi theo. Vì vậy, điều quan trọng là có thể phân định tiếng nói của Ngài với tiếng nói của ma quỷ. Cả hai đều nói với chúng ta: chúng ta cần học cách phân định tiếng nói của Chúa Thánh Thần, để có thể nhận ra tiếng nói đó và đi theo sự dẫn dắt của Ngài, làm theo những điều Ngài nói với chúng ta.

Chúng ta hãy xem xét một số ví dụ. Chúa Thánh Thần sẽ không bao giờ nói với anh chị em rằng trong cuộc hành trình củaanh chị em, mọi thứ sẽ diễn ra cách tốt đẹp. Ngài sẽ không bao giờ nói với anh chị em điều này, bởi vì điều đó không đúng sự thật. Ngài sửa lỗi cho anh chị em, Ngài cũng khiến anh chị em than khóc vì tội lỗi của mình; Ngài thúc đẩy anh chị em thay đổi, chiến đấu với sự giả dối và sự giả hình của anh chị em, ngay cả khi điều này đòi hỏi nỗ lực, đấu tranh nội tâm và hy sinh. Trái lại, ma quỷ thúc giục anh chị em làm những điều anh chị em muốn, những điều anh chị em cảm thấy vừa lòng. Ma quỷ khiến anh chị em nghĩ rằng anh chị em có quyền sử dụng sự tự do của mình theo bất kỳ cách thức nào anh chị em muốn. Sau đó, một khi anh chị em cảm thấy trống rỗng bên trong – và biết bao nhiêu người trong chúng ta đã cảm nếm được cảm giác trống rỗng khủng khiếp đó! – rồi hắn đổ lỗi cho anh chị em và hạ gục bạn. Ma quỷ đổ lỗi cho anh chị em, hắn trở thành kẻ tố cáo. Ma quỷ hạ gục và tiêu diệt anh chị em. Chúa Thánh Thần, Đấng sửa lỗi anh chị em trên hành trình của anh chị em không bao giờ bỏ mặc anh chị em quỵ ngã trên mặt đất, nhưng nắm lấy tay, an ủi và luôn khuyến khích anh chị em.

Sau đó, một lần nữa, bất cứ khi nào anh chị em cảm thấy phiền muộn vì cay đắng, bi quan và tiêu cực – biết bao nhiêu lần chúng ta đã rơi vào trường hợp này! – vậy thì tốt nên nhớ rằng những điều này không bao giờ xuất phát từ Chúa Thánh Thần. Sự cay đắng, bi quan, và những suy nghĩ buồn bã, những điều này không bao giờ xuất phát từ Chúa Thánh Thần. Tất cả đều phát xuất từ ma quỷ, vốn thường mang đến những điều tiêu cực. Nó thường sử dụng chiến lược này: nó nuôi dưỡng sự thiếu nhẫn nại, tự thương hại, khiến bạn phàn nàn và phản ứng với vấn đề bằng cách chỉ trích, đổ mọi lỗi lầm cho người khác. Nó khiến chúng ta trở nên khó chịu, nghi ngờ, hoang mang. Phàn nàn là ngôn ngữ của ma quỷ; nó muốn làm cho anh chị em phàn nàn, ủ rũ, mang bộ mặt than van rầu rĩ. Mặt khác, Chúa Thánh Thần thúc giục chúng ta đừng bao giờ nản lòng và luôn bắt đầu lại từ đầu. Ngài luôn động viên anh chị em vực dậy. Ngài nắm tay anh chị em và nói: “Hãy đứng dậy!”. Làm thế nào chúng ta làm việc đó? Bằng cách bắt tay thực hiện mọi thứ không cần đợi người khác bắt đầu. Và bằng cách lan tỏa niềm hy vọng và niềm vui, chứ không phải là những lời phàn nàn; không bao giờ ghen tị với người khác. Đừng bao giờ như vậy! Đố kỵ là cánh cửa mà từ đó ma quỷ bước vào. Kinh Thánh cho chúng ta biết điều này: bởi sự ghen tị đố kỵ của ma quỷ, sự dữ đã xâm nhập vào thế giới. Vì vậy, đừng bao giờ ghen tị! Chúa Thánh Thần mang đến cho anh chị em sự tốt lành thánh thiện; ngài khiến anh chị em vui mừng trước sự thành công của người khác.

Chúa Thánh Thần là cụ thể, chứ không phải là một điều duy lý tưởng: Ngài muốn chúng ta tập trung vào nơi đây và bây giờ, bởi vì nơi chúng ta đang ở và thời gian chúng ta đang sống là thời gian và nơi chốn tràn ngập ân sủng. Đây là những thời gian và địa điểm cụ thể của ân sủng, ở đây và bây giờ. Đó là nơi mà Chúa Thánh Thần đang dẫn dắt chúng ta. Tuy nhiên, ma quỷ sẽ kéo chúng ta ra khỏi nơi đây và bây giờ, và đưa chúng ta đến một nơi khác. Thường thì ma quỷ khiến chúng ta bám víu vào quá khứ: sự hối tiếc, hoài niệm quá khứ, thất vọng. Hoặc nếu không, hắn chỉ cho chúng ta nhìn về tương lai, thúc đẩy nỗi sợ hãi, sự ảo tưởng và hy vọng hão huyền. Nhưng Chúa Thánh Thần thì không. Chúa Thánh Thần dẫn dắt chúng ta đến với tình yêu, một cách cụ thể, ở đây và bây giờ, không phải là một thế giới lý tưởng hay một Giáo hội lý tưởng, một cộng đoàn tôn giáo lý tưởng, nhưng là những điều thực tế, như chúng vốn có, được nhìn thấy dưới ánh sáng chan hòa của ban ngày, với sự minh bạch và đơn giản. Hoàn khác biệt với ma quỷ, kẻ thuc giục thói hay buôn chuyện và nói nhảm. Nói chuyện vớ vẩn đmà tiếu là một thói quen khó chịu xấu xa; nó phá hủy danh tính của một người.

Chúa Thánh Thần muốn chúng ta đến với nhau; Ngài biến chúng ta trở thành Giáo hội và ngày nay – đây là khía cạnh thứ ba và cuối cùng – Ngài dạy Giáo hội cách bước đi. Các môn đệ đang thu mình trong Phòng Tiệc Ly; sau đó, Chúa Thánh Thần hiện xuống và làm cho họ can đảm cất bước ra đi. Không có Thần Khí, họ chỉ cô đơn trơ trọi một mình, túm tụm lại với nhau. Với Thánh Linh, họ đã trở nên cởi mở với tất cả mọi người. Trong mọi thời đại, Chúa Thánh Thần lật đổ những định kiến ​​của chúng ta và mở ra cho chúng ta sự mới mẻ của Ngài. Chúa Thánh Thần luôn luôn mới mẻ! Ngài không ngừng dạy cho Giáo hội tầm quan trọng sống còn của việc ra đi, được thúc đẩy để loan báo Tin Mừng, không được khép kín trong chính mình: để không là một đoàn chiên củng cố tường rào bao vây, nhưng là một đồng cỏ rộng mở để mọi người có thể được nuôi dưỡng mình bằng vẻ đẹp của Thiên Chúa. Ngài dạy chúng ta trở nên một ngôi nhà rộng mở không có bức tường ngăn cách của sự chia rẽ. Tinh thần thế gian thúc đẩy chúng ta tập trung vào các vấn đề và lợi ích của chính chúng ta, vào nhu cầu của chúng ta xem ra có vẻ phù hợp, vào việc bảo vệ kiên quyết đối với quốc gia hoặc nhóm mà chúng ta thuộc về. Đó không phải là đường lối của Chúa Thánh Thần. Ngài mời gọi chúng ta quên đi chính mình và mở rộng tấm lòng với tất cả mọi người. Bằng cách đó, Ngài làm cho Giáo hội trở nên tươi trẻ. Chúng ta cần ghi nhớ điều này: Thần Khí làm cho Giáo hội trở nên tươi trẻ chứ không phải chúng ta hay nỗ lực của chúng ta. Vì Giáo hội không thể được “lập trình” và mọi nỗ lực “hiện đại hóa” là không đủ. Chúa Thánh Thần giải thoát chúng ta khỏi nỗi ám ảnh về những sự cấp bách. Ngài mời gọi chúng ta bước đi trên con đường của Ngài, mà từ xưa đến nay luôn luôn mới mẻ, những con đường của đời sống chứng nhân, nghèo khó và truyền giáo, và bằng cách này, Ngài giải thoát chúng ta khỏi chính mình và sai chúng ta đi vào thế giới.

Và cuối cùng, kỳ lạ thay, Chúa Thánh Thần chính là tác giả của sự chia rẽ, của sự náo động, của một sự xáo trộn nào đó. Hãy nghĩ về buổi sáng của Lễ Ngũ Tuần: Chúa Thánh Thần chính là tác giả… Ngài tạo ra sự chia rẽ về ngôn ngữ và thái độ… đó là một sự náo động. Tuy nhiên, đồng thời, Chúa Thánh Thần cũng chính là tác giả của sự hòa hợp. Ngài chia tách với nhiều loại đặc sủng, nhưng đó là sự chia tách giả tạo tạm thời, bởi vì sự chia rẽ thực sự là một phần của sự hòa hợp. Chúa Thánh Thần tạo ra sự chia rẽ bằng các đặc sủng và Ngài tạo ra sự hài hòa với tất cả sự phân chia này. Đây chính là sự phong phú của Giáo hội.

Anh chị em thân mến, chúng ta hãy học nơi trường học của Chúa Thánh Thần, để Ngài dạy dỗ chúng ta mọi điều. Chúng ta hãy cầu khẩn Ngài mỗi ngày, để Ngài có thể nhắc nhở chúng ta biến cái nhìn của Thiên Chúa trên chúng ta thành điểm khởi đầu của chúng ta, đưa ra quyết định bằng cách lắng nghe tiếng nói của Ngài, và cùng nhau thực hiện cuộc hành trình với tư cách là Giáo hội, ngoan ngoãn theo sự chỉ dẫn của Ngài và cởi mở với thế giới. Amen.

Minh Tuệ (theo America https://www.americamagazine.org/faith/2022/06/05/pope-francis-pentecost-2022-243101)