Thánh
Lễ An Táng Đức Nguyên Giáo Hoàng Biển Đức XVI
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA 05/01/2023
https://www.youtube.com/watch?v=1NuXU15zvQI
(143phut vie)
Lúc 9
giờ 30 sáng ngày 05 tháng Giêng năm 2023, Đức Thánh cha Phanxicô đã chủ sự
thánh lễ an táng Đức nguyên Giáo hoàng Biển Đức XVI, qua đời sáng ngày 31 tháng
Mười Hai năm 2022, hưởng thọ 95 tuổi.
Trong
ba ngày trước đó, khoảng 200.000 tín hữu đã đến kính viếng thi hài Đức Biển Đức
XVI được quàn tại Đền thờ thánh Phêrô. Tối thứ Tư, ngày 04 tháng Giêng, nghi
thức nhập quan đã được cử hành tại Đền thờ, và lúc 8 giờ 45 sáng ngày 05 tháng
Giêng, linh cữu của ngài được rước ra thềm Đền thờ thánh Phêrô, trong lúc các
tín hữu đọc kinh Mân côi.
Khu vực
hai bên bàn thờ được dành cho 130 Hồng y và 400 Giám mục từ nhiều nơi trên thế
giới, và các vị lãnh đạo chính quyền. Ngoài hai phái đoàn chính thức là Ý và
Đức, do các vị Tổng thống liên hệ hướng dẫn, còn có các vị nguyên thủ, và lãnh
đạo trong chính quyền và đại sứ của nhiều nước, tham dự với tư cách riêng.
Thêm
vào đó, có phái đoàn của các Giáo hội Kitô khác, đứng đầu là hai Tổng giám mục
Đại diện của Đức Thượng phụ Chính thống Constantinople, Đức Tổng giám mục Chủ
tịch Hội đồng Ngoại vụ Tòa Thượng phụ Chính thống Mascơva, nhiều giám mục thuộc
các Giáo hội Chính thống Âu châu, và Đức giám mục Heinrich Bedford-Strohm thuộc
Tin lành Đức, tham dự với tư cách là vị điều hợp của Hội đồng Đại kết các Giáo
hội Kitô.
Trước
thềm Đền thờ, có khu vực riêng dành cho 3.700 linh mục đồng tế, trước sự hiện
diện của khoảng 80.000 tín hữu.
Thánh
lễ được hơn 1.000 ký giả từ hơn 30 quốc gia theo dõi và tường thuật.
Lúc 8
giờ 45, linh cữu Đức Biển Đức XVI được 12 người rước từ bên trong Đền thờ tiến
ra thềm Đền thờ thánh Phêrô, rồi các tín hữu đọc kinh Mân côi chuẩn bị.
Lúc 9
giờ 20, các Hồng y đồng tế bắt đầu đi rước từ bên trong Đền thờ ra nơi cử hành
thánh lễ. Sau cùng là Đức Hồng y Giovanni Battista Re, Niên trưởng Hồng y đoàn,
Đại diện Đức Thánh cha cử hành những nghi lễ tại bàn thờ.
Bài giảng của Đức Thánh cha
Trong
bài giảng thánh lễ, Đức Thánh cha nói: “Lạy Cha, con phó linh hồn con trong tay
Cha” (Lc 23,46). Đó là những lời cuối cùng Chúa thốt lên trên thánh giá; chúng
ta có thể nói hơi thở cuối cùng của Chúa có khả năng xác nhận đặc điểm trọn
cuộc sống của Chúa: một sự liên tục phó thác trong tay Chúa Cha. Đôi bàn tay
tha thứ và cảm thương, chữa lành và thương xót, đôi bàn tay xức dầu và chúc
lành thúc đẩy Ngài hiến thân cả trong tay của các anh em Ngài. Chúa Giêsu, cởi
mở đối với những chuyện đời Ngài gặp trong đời, để mình được thánh ý Thiên Chúa
đẽo gọt, gánh lấy tất cả những hậu quả và khó khăn của Tin mừng cho đến độ thấy
đôi bàn tay của Ngài bị thương tích vì yêu thương. Chúa nói với Tôma: “Hãy nhìn
bàn tay Thầy đây” (Ga 20,27), và Chúa cũng nói điều đó với mỗi người chúng ta.
Những bàn tay bị thương tích gặp gỡ và không ngừng hiến thân để chúng ta biết
tình thương của Thiên Chúa đối với mỗi người chúng ta và chúng ta tin nơi tình
thương ấy (Xc 1 Ga 4,16).
Đức Thánh
cha nói tiếp: “Lạy Cha, con phó linh hồn con trong tay Cha”, đó là lời mời gọi
và là chương trình sống nhắc nhở và muốn nhào nặn như một cái bình gốm tâm hồn
người mục tử, đến độ tim cùng đập một nhịp với những tâm tình của Chúa Giêsu
Kitô (Xc Pl 2,5).
Tận tụy phục vụ trong tâm tình biết ơn
đối với Chúa và dân của Ngài nảy sinh từ sự đón nhận một hồng ân hoàn toàn
nhưng không của Chúa: Chúa nói: “Con thuộc về Ta... con thuộc về họ”; “con ở
dưới sự bảo vệ của bàn tay Cha, dưới sự bảo vệ của tâm hồn cha. Hãy ở lại trong
lòng bàn tay Cha và hãy trao bàn tay của con cho cha” (Bài giảng lễ làm phép
dầu, 13-4-2006).
Tận tụy cầu nguyện, được nhào nặn và âm thầm được
kiện toàn giữa những ngã tư và đối nghịch mà vị mục tử phải đương đầu (Xc 1 Pr
1,6-7) và lời mời gọi chăn dắt đoàn chiên trong tinh thần tín thác (Xc Ga
21,17). Như Thầy Chí Thánh, người vác trên vai sự mệt mỏi của sự chuyển cầu và
hao mòn do sự xức dầu vì đoàn chiên, đặc biệt tại những nơi mà lòng nhân từ
phải chiến đấu và những anh chị em thấy phẩm giá của mình bị đe dọa (Xc Dt
5,7-9). Trong cuộc gặp gỡ chuyển cầu này, Chúa tạo nên sự dịu dàng có khả năng
hiểu biết, đón nhận, hy vọng và dấn thân đi xa hơn những hiểu lầm có thể khơi
lên. Sự phong phú vô hình và khó nắm bắt, phát sinh từ ý thức phải đặt lòng tín
thác trong tay nào (Xc 2 Tm 1,12).
Và Đức
Thánh cha trích dẫn lời Đức nguyên Giáo hoàng trong lễ khai mạc sứ vụ: “Chăn
dắt có nghĩa là yêu thương, và yêu thương cũng có nghĩa là sẵn sàng chịu đau
khổ. Yêu thương có nghĩa là: mang lại cho đoàn chiên điều thực sự tốt lành,
lương thực chân lý của Thiên Chúa, Lời Chúa, lương thực sự hiện diện của Chúa”
(24.4.2005).
Lòng tận tụy được nâng đỡ nhờ ơn an ủi của Chúa Thánh Linh, Đấng
luôn đi trước người trong sứ mạng: trong sự hăng say cố gắng thông truyền vẻ
đẹp và niềm vui Phúc âm (Gaudete et exsultate, 57), trong việc làm chứng tá
phong phú của những người. như Mẹ Maria, ở lại bằng nhiều cách dưới chân thánh
giá, trong niềm an bình đau thương nhưng vững chắc, không tấn công cũng chẳng
thống trị; trong niềm hy vọng kiên quyết nhưng kiên nhẫn Chúa sẽ thực hiện lời
Ngài đã hứa với các cha ông và dòng dõi cho đến muôn đời (Xc Lc 1,54-55).
Sứ vụ của cộng đoàn Giáo hội
Đức
Thánh cha nói thêm rằng: “Cả chúng ta, gắn bó vững chắc với những lời cuối cùng
của Chúa và chứng tá cuộc sống của Ngài, trong tư cách là cộng đoàn Giáo hội,
chúng ta muốn theo vết của Chúa và phó thác người anh em chúng ta trong tay
Chúa Cha: Ước gì đôi bàn tay thương xót thấy đèn của người anh em cháy sáng với
dầu Tin mừng, mà người đã gieo vãi và làm chứng trong cuộc sống của người (Xc
Mt 25,6-7).
Đức
Thánh cha kết luận rằng: “Chính dân trung thành của Thiên Chúa, đang tụ họp, để
tháp tùng và phó thác sự sống của người đã là chủ chăn của mình. Như những phụ
nữ trong Tin mừng đến nơi mộ Chúa, chúng ta họp nhau đây, với hương thơm lòng
biết ơn và hy vọng, để tái bày tỏ với người rằng tình thương không mất đi;
chúng ta muốn làm điều đó với cùng một sự xức dầu, khôn ngoan, tế nhị, tận tụy
mà người đã rộng rãi chứng tỏ qua dòng thời gian. Chúng ta muốn cùng nhau thưa:
“Lạy Cha, chúng con phó thác linh hồn người trong tay Cha”.
“Hỡi
Đức Biển Đức, người bạn trung tín của vị Hôn Phu, ước gì niềm vui của ngài được
trọn vẹn, được thành toàn chung cục khi nghe tiếng vị Hôn Phu!
Lời nguyện
Trong
phần lời nguyện phổ quát, mọi người đã cầu cho Đức nguyên Giáo hoàng Biển Đức,
xin Chúa là Mục Tử đời đời đón nhận Người vào Vương quốc ánh sáng và bình an;
cầu cho Đức Thánh cha Phanxicô và các mục tử của Giáo hội can đảm loan báo bằng
lời nói và việc làm sự chiến thắng của Chúa Kitô trên sự ác và sự chết; cầu cho
các vị lãnh đạo các quốc gia và các tổ chức quốc tế hoạt động bênh vực công lý
và hòa bình, cầu cho các anh chị em đang chịu cảnh nghèo khổ, xin lòng bác ái
của Thiên Chúa giúp chúng ta cởi mở và đón nhận những người rốt cùng và nghèo
túng; sau cùng là cầu cho mọi người hiện diện được trở thành men hy vọng, trong
khi chờ đợi Nước Chúa đến.
Thánh
lễ kéo dài một giờ 20 phút và kết thúc với nghi thức tiễn biệt do Đức Thánh cha
cử hành và thánh ca “Xin các thiên thần Chúa dẫn đưa bạn vào thiên đàng, các vị
tử đạo đón chào bạn và dẫn bạn vào thành thánh, Giêrusalem mới vĩnh cửu.
An táng
Linh
cữu của Đức nguyên Giáo hoàng được rước vào bên trong Đền thờ. Đức Thánh cha
Phanxicô đứng chào, làm phép, chạm tay vào quan tài và cúi mình thinh lặng chào
lần cuối cùng. Cộng đoàn chung quanh thì vỗ tay chào từ biệt Đức Biển Đức.
Khi
linh cữu được rước vào Đền thờ, phần này không được truyền hình trình chiếu vì
được coi là phần riêng tư. Linh cữu bằng gỗ bách hay gỗ trắc bá có huy hiệu của
Đức nguyên Giáo hoàng, được quấn một giải vải chung quanh với triện của Kinh Sĩ
đoàn Đền thờ thánh Phêrô, của Phủ Giáo hoàng và Ban Nghi lễ phụng vụ của Đức
Thánh cha, rồi lần lượt được đặt trong hai quan tài bằng thiếc và sau cùng bằng
gỗ, trước khi táng trong huyệt mộ trước đây là nơi an nghỉ của thánh Gioan
Phaolô II, trước khi các vị được phong chân phước, và quan tài được đưa lên Đền
thờ thánh Phêrô. (Tổng hợp 5-1-2022)