CHÚA
NHẬT 4 MÙA VỌNG B
TRỞ
NÊN DỤNG CỤ CỦA CHÚA
+++
A. DẪN NHẬP.
Thiên
Chúa có thể cứu độ con người bằng bất cứ cách nào Ngài muốn , theo sự khôn
ngoan thượng trí của Ngài. Nhưng trong công cuộc cứu độ này Ngài không muốn hành
động một mình mà muốn có sự cộng tác của
con người. Chính vì vậy mà Ngài đã sai sứ
thần Gabriel đến hỏi ý kiến Đức Maria trong việc làm Mẹ Đấng Cứu thế. Ngài tôn
trọng tự do của con người. Ngài không áp đặt mà chỉ đề nghị. Ngài muốn sự đáp
trả sáng suốt và tự nguyện của con người. Sau khi Đức Maria đã thưa Xin Vâng,
Ngôi Hai Thiên Chúa lập tức đầu thai trong lòng Trinh nữ Maria và Maria đã trở
thành Mẹ của Con Thiên Chúa.
Chúng ta hãy bắt chước Mẹ Maria để trở
nên dụng cụ cho Thiên Chúa. Ngày xưa Ngài đã nhập thể trong lòng Trinh Nữ
Maria, ngày nay Chúa vẫn còn muốn nhập thể nơi chúng ta, vì vậy chúng ta phải
trở nên dụng cụ ngoan ngoãn để Chúa nhập thể nơi ta, để ban ân sủng cho ta và
ta sẽ đem ban phát cho nhiều người khác.
B. TÌM HIỂU LỜI CHÚA.
+ Bài đọc 1 : 2 Sm 7,1.8b-11-16.
Sau khi chiến thắng được mọi quân thù,
chiếm lĩnh được thành Giêrusalem, yên vị trong hoàng cung rồi, vua Đavít nhờ tiên
tri Nathan thỉnh ý Chúa về việc xây cho Chúa một ngôi nhà để làm nơi cho Khám
Giao ước trú ngụ.
Thiên Chúa đã nhờ Nathan thông báo cho
Đavít biết là Ngài không cần ở trong những ngôi nhà vật chất cho dù sang trọng
và vững chắc bao nhiêu đi nữa. Đáp lại tấm
lòng thơm thảo của vua, Thiên Chúa muốn xây cho ông một ngôi nhà nghĩa là sẽ làm
cho triều đại ông bền vững và vinh quang muôn đời.
+ Bài đọc 2 : Rm 16,25-27.
Đây là đoạn thư cuối cùng gửi cho tín
hữu Roma, trong đó thánh Phaolô dâng lời ca tụng Thiên Chúa về ơn cứu độ và nhất
là đã mạc khải mầu nhiệm này, đã được giấu
kín từ đời đời mà nay đã nhờ Đức Giêsu mà tỏ bầy cho muôn dân.
Thánh Phaolô còn ca tụng Thiên Chúa là
Đấng khôn ngoan thượng trí đã sắp đặt để muôn dân được hưởng ơn cứu độ :”Kính dâng Người mọi vinh quang đến muôn thuở
muôn đời, nhờ Đức Kitô”.
+ Bài Tin mừng : Lc 1,26-38.
Thiên Chúa có thể hành động bằng mọi cách
để đạt tới mục đích. Trong việc Ngôi Hai xuống thế làm người, Thiên Chúa đã muốn
cho con người cộng tác : Ngài đã chọn Đức Maria để đầu thai Con Một Thiên Chúa.
Tuy Thiên Chúa là Đấng vô cùng thượng trí, có thể làm mọi sự theo ý của mình,
nhưng thay vì đặt Đức Maria trước một quyết định độc đoán, Chúa đã gợi cho Mẹ
biết trước điều Ngài đang chờ đợi nơi Mẹ.
Qua cuộc đối thoại diễn ra giữa Đức
Maria và sứ thần thiên quốc, chúng ta được biết Đức Maria đã hoàn toàn hiến thân
để thi hành thánh ý Chúa. Mặc dù đã trông thấy trước những khó khăn trong việc
thực hiện này, nhưng Đức Maria đã dấn thân và tự nguyện chấp nhận đề nghị này
trong tiếng “Xin Vâng”. Qua tiếng
Xin Vâng này, Ngôi thai đã nhập thể trong lòng Đức Maria và chờ ngày giáng
sinh.
C. THỰC HÀNH LỜI CHÚA.
Xin
vâng theo thánh ý Chúa.
I. ĐỨC MARIA ĐƯỢC
THIÊN CHÚA CHỌN.
1. Con người Đức Maria.
Thiên Chúa vô cùng khôn ngoan và vĩ đại,
nhiều khi đã dùng những phương tiện nhỏ bé, yếu đuối, hèn mọn mà làm những việc
vĩ đại. Công cuộc cứu chuộc loài người là một công cuộc hết sức lớn lao mà Thiên
Chúa đã dùng một phương tiện nhỏ bé thấp hèn để thực hiện, đó là Trinh Nữ
Maria.
Đây là một Trinh nữ khiêm tốn, bình dân,
sống trong một làng nghèo nàn xứ Gallilêa gọi là Nazareth với khoảng 20 nóc nhà
và 150 nhân danh. Xét theo tiêu chuẩn thông
thường của người đời, nghĩa là xét theo tài năng, thông minh, học vấn, sắc đẹp,
địa vị xã hội... chắc hẳn Maria không có gì đặc biệt hơn những thiếu nữ khác cùng
trang lứa với mình. Trên đời chắc còn những thiếu nữ đặc biệt hơn Maria nhiều. Nhưng
trước mặt Thiên Chúa, Maria là người “đầy
ơn phúc”, được Thiên Chúa chọn làm
Mẹ Đấng Cứu thế để cộng tác với Ngài trong công cuộc lớn lao vô tiền khoáng hậu
này.
Thiên Chúa chọn Maria không vì lý do nào
khác ngoài ý muốn riêng và theo sự tự do của Ngài (x.Rm 9,12) và cũng “vì bà đẹp
lòng Thiên Chúa”. Và Ngài đã thành công trong việc chọn Maria, trong khi có
những người khác được Ngài chọn đã làm “hỏng
việc” của Ngài, hay đã làm Ngài không hài lòng, chẳng hạn trường hợp vua
Saul (x. 1Sm 9,17 ; 13, 13,40), hay tông đồ Giuđa (Mt 26,47-50)
2. Đức Maria được hỏi ý kiến.
Thánh Augustinô viết :”Thiên Chúa tạo dựng chúng ta, Ngài không cần
ta. Nhưng khi cứu độ ta, Ngài không
thể thiếu ta”. Thiên Chúa chủ động về
phía Ngài, nhưng khi cứu độ, Ngài cần đến sự cộng tác của ta. Trong công cuộc cứu độ này, Thiên Chúa muốn
Maria cộng tác. Đó là lời mời gọi mà sứ thần
đã trao gửi nơi Maria theo chương trình của Thiên Chúa, Mẹ phải tạo điều
kiện cho Ngài làm người trong thân phận của Con Ngài.
Ngài không áp đặt điều gì : Ngài chỉ đề
nghị. Chính vì thế, Thiên Chúa đã sai sứ
thần Gabriel đến hỏi ý kiến Maria về việc làm Mẹ Chúa Cứu thế mà vẫn còn đồng
trinh : “Maria sẽ thụ thai một con trai và đặt tên là Giêsu”. Đứa con đó “sẽ nên cao cả và sẽ được gọi là Con Đấng Tối cao. Đức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngôi
báu vua Đavít, tôi tớ Người. Ngài sẽ
trị vì nhà Giacóp đến muôn đời, và triều đại Người sẽ vô cùng vô tận”. Maria thấy mình tầm thường mà được Thiên Chúa ban cho vinh dự ấy, làm Mẹ Con Thiên Chúa
mà vẫn còn đồng trinh. Làm Mẹ mà vẫn còn
đồng trinh ! Điều ấy làm cho Maria thắc mắc.
Nhưng sứ thần đã trấn an Maria :”Không
có điều gì mà Thiên Chúa không làm được”. Tin tưởng vào quyền năng Thiên Chúa,
Maria đã khiêm tốn thưa với sứ thần :”Này
tôi là tôi tá Chúa, xin vâng như lời thiên
thần truyền”. Maria đã đáp trả bằng lời mời gọi của Thiên Chúa một cách
quyết đáp và khiêm tốn. Sau tiếng “Xin Vâng” này, Maria đã trở thành Mẹ Đấng Cứu
Thế.
II. TIẾNG XIN VÂNG CỦA
CHÚNG TA.
1. Xin Vâng nơi Mẹ và nơi ta.
Từ khi thưa “Xin Vâng” Đức Maria đã hoàn
toàn tận hiến đời mình để thực hiện thánh ý Chúa. Nơi Đức Maria cũng như nơi chúng
ta, một trong những yếu tố quan trọng nhất để Thiên Chúa có thể thành công nơi
ta, đó là biết xóa bỏ bản ngã mình trước Thiên Chúa, xóa bỏ ý riêng mình trước
thánh ý Chúa, xóa bỏ dự định hay kế hoạch
của mình trước dự định hay kế hoạch của Thiên Chúa. Đó chính là tinh thần
tự hủy mà Đức Giêsu là gương mẫu hoàn hảo nhất, và kế đó là Đức Maria.
Theo gương Đức Maria, khi được Thiên
Chúa chọn, ta hãy toàn tâm toàn ý cho việc của Ngài. Nếu Thiên Chúa chọn ta là để
ta thực hiện công việc của Ngài chứ không phải việc của ta, để ta làm theo thánh
ý Ngài chứ không phải ý ta. Nên nếu ta được
chọn, ta hãy để Ngài hoàn toàn làm chủ công việc của Ngài mà trong đó ta chỉ là
công cụ của Ngài dùng mà thôi. Công cụ thì không hiện hữu cho mình mà cho công
việc hay ý muốn của người xử dụng. Công cụ tốt là công cụ hoàn toàn làm đúng ý người xử dụng. Vậy, ta hãy
toàn tâm toàn ý cho công việc và mục đích của Ngài, đừng nghĩ gì đến công việc hay mục đích của ta. Nếu công việc hay mục đích của Ngài thành tựu
thì công việc hay mục đích của ta cũng sẽ
tự động thành tựu tốt đẹp, có khi gấp trăm lần ta tự lo cho công việc hay mục đích
của mình.
Người được chọn thường gặp nhiều thử
thách, đau khổ. Đó là cách mà Thiên Chúa vẫn đối xử với những ai Ngài đặc biệt
yêu thương và tuyển chọn để tinh luyện người ấy xứng đáng với ơn gọi. Hãy coi
những thử thách mà Đức Giêsu và Đức Maria - là những người được Thiên Chúa đặc
biệt ưu đãi – phải chịu trong cuộc đời các Ngài thì rõ.
Đây là kế hoạch của Ngài dành cho những
người được Ngài chọn :”Những ai Thiên Chúa
đã tiền định thì Người cũng kêu gọi ; những ai Người đã kêu gọi thì Người cũng
làm cho nên công chính ; những ai Người đã làm cho nên công chính thì Người cũng
cho hưởng phúc vinh quang”(Rm 8,30).. Cách thức “làm cho nên công chính “ của Ngài
chính là thử thách, cho trải qua đau khổ :
”Đức Giêsu trải qua gian khổ
mà trở thành vị lãnh đạo thập toàn”(Dt 2,10) ,
“Họ phải được thử thách trước đã,
rồi mới được thi hành chức vụ”(1Tm 3,10) ,
“Những thử thách đó nhằm tinh
luyện đức tin của anh em là thứ quí hơn vàng gấp bội”(1Pr 1,7).
Bù lại, vinh quang của
những người được Thiên Chúa yêu mến và tuyển chọn cũng rất lớn lao :”Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao
được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mạc khải nơi chúng ta”(Rm 8,18).
2. Chúa mời gọi ta cộng tác với Ngài.
Thiên Chúa không chỉ thực hiện kế hoạch
yêu thương cứu độ của Ngài nơi chúng ta
và cho chúng ta, màø còn mời gọi chúng ta cộng tác với Ngài, tham gia vào
việc thực hiện kế hoạch yêu thương và cứu
độ của Ngài, nơi chúng ta và nơi những người có liên hệ với chúng ta nữa. Đó chính là niềm vinh hạnh và cũng là trách
nhiệm nặng nề nơi chúng ta. Vậy mỗi lần chúng ta làm bất cứ việc gì đó để kế hoạch
yêu thương và cứu độ của Thiên Chúa được thực hiện nơi tâm hồn và cuộc sống của
mình là chúng ta đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa.
Cũng thế, mỗi lần chúng ta làm một việc
gì đó giúp người khác hiểu biết, yêu mến Thiên Chúa hoặc giúp người khác yêu thương
phục vụ tha nhân là chúng ta cộng tác với Ngài trong việc thực hiện kế hoạch yêu
thương cứu độ của Ngài. Công việc ấy thật
bề bộn và cấp bách ; vì một đàng chung quanh chúng ta còn rất nhiều người chưa biết Chúa, chưa đón
nhận Tin Mừng, chưa đón nhận bí tích Thánh tẩy ; đàng khác, nơi những người đã
biết và đón nhận Chúa cũng còn rất nhiều người chưa hiểu biết cho sâu sắc, chưa
biết sống gắn bó mật thiết với Chúa. Đó là cánh đồng truyền giáo mênh mông đang
chờ đợi chúng ta.
Ngày nay Chúa vẫn còn muốn đầu thai
trong lòng Đức Maria và chúng ta. Dĩ nhiên
Ngài không còn đầu thai nữa như xưa ở trong lòng trinh nữ Maria, nhưng Ngài vẫn
còn muốn đầu thai cách mầu nhiệm trong bí tích bàn thờ này, để được đầu thai
trong tâm hồn chúng ta qua việc rước lễ,
để đầu thai nữa trong nếp sống hằng ngày
của chúng ta, hầu ai thấy đời sống tốt đẹp của chúng ta, cũng nhận ra vinh
quang của Chúa mà ca tụng Ngài. Mầu nhiệm đầu thai qua Bí tích Thánh Thể đã làm
cho chúng ta trở nên cao qúi trong việc cộng tác với Ngài.
Nhưng còn một cách nữa Chúa vẫn dùng để
đầu thai nơi ta giữa thời buổi này, chính là Lời Chúa khi đến với ta trong sức mạnh của Thánh Thần. Lời Chúa mà ta
nghe và đọc trong Thánh kinh có thể trổ
sinh trong lòng ta một cuộc sống mới, thánh
thiện và tốt đẹp, Ta sẽ trở thành con cái
Chúa một cách trung thực hơn và dần dần dòng dõi những người con Chúa trở thành
một thực tại có thể cảm nghiệm được. Ngay
đến những biến cố xẩy ra hằng ngày cũng có thể mang theo nhiều ân sủng, khiến
ai đón nhận như thánh ý Chúa, sẽ làm cho nước Ngài được lan rộng ; và như vậy,
Thiên Chúa lại nhập thể ở giữa chúng ta.
3. Hãy trở nên dụng cụ của Chúa.
Khi nói đến dụng cụ là nói đến một đồ
vật để con người xử dụng theo ý mình. Dụng cụ chỉ biết phục tùng theo ý muốn người
xử dụng. Không bao giờ dụng cụ có thể nói với người xử dụng tại sao lại dùng vào
việc nọ việc kia, mà chỉ biết hoàn toàn vâng theo người xử dụng, có khi người xử dụng phế thải cả dụng cụ ,
thì chính dụng cụ ấy cũng không có quyền phản đối.
Chúng ta là dụng cụ của Chúa, một thứ
dụng cụ bất toàn hoặc vô dụng, cũng như người đầy tớ nghèo hèn (x. Lc 17,7-10)
không thể tự mình làm được việc gì như Chúa phán :”Sine me nihil potestis
facere”, nhưng sẽ trở nên hữu dụng dưới
bàn tay khôn khéo của Chúa.
Chúng ta cũng có thể tìm được hình ảnh
này ngay trong văn chương bình dân của nước ta, trong ca dao tục ngữ, một hình ảnh
rất quen thuộc đối với người dân quê :
Ai làm cho cải tôi ngồng,
Cho
dưa tôi khú, cho chồng tôi chê.
Chồng
chê thì mặc chồng chê,
Dưa
khú nấu với cá trê ngọt lừ.
(Ca dao)
Ở miền quê, ai mà không biết ăn dưa cải
chua ? Đây là món ăn quen thuộc trong bữa ăn của người bình dân, một món ăn hợp
với khẩu vị, nhất là khi ăn với thịt mỡ. Món dưa cải chua ngon là phải có màu vàng,
dòn và thơm. Nhưng một khi dưa bị “khú” thì không ăn được nữa. Dưa khú có
màu đen xám, không chua và nhạt , đôi khi có hương vị ung ủng. Người ta không ăn
dưa khú, chỉ còn cách bỏ đi. Tuy thế, người dân quê lại biết biến “dưa khú” đó thành một món ăn khác, ăn vào
vẫn ngon miệng, đó là nấu với cá trê.
Vì thế, người ta mới mách bảo kinh nghiệm cho người khác trong việc nấu ăn :”dưa
khú nấu với cá trê ngọt lừ”.
Chúng ta hãy trở nên dụng cụ ngoan ngoãn
của Chúa để lúc nào cũng chỉ biết “Xin Vâng”.
Theo gương Mẹ Maria, trước khi nói lời Xin Vâng, Mẹ đã trải qua một hành
trình đức tin. Xin Vâng không có nghĩa là thấy rõ con đường trước mặt mà Chúa muốn mình đi. Xin Vâng là mềm mại, buông
mình cho Thiên Chúa dẫn đi, yên tâm không phải mình làm chủ tương lai, nhưng vì
tương lai của mình nằm trong tay Chúa. Xin Vâng không phải vì mọi sự đều sáng sủa
và trơn tru, nhưng Xin Vâng ngay giữa đêm tối gập ghềnh, là chấp nhận để cho những
dự tính và ước mơ của mình bị tan vỡ.
Truyện : thánh Gioan Vianney.
Thánh Gioan Vianney, lúc còn là một chủng
sinh, học hành rất chậm chạp, tưởng chừng như ngài không có đủ khả năng để tiến
tới chức Linh mục. Ngày kia, thừa lệnh Giám mục giáo phận, một vị giáo sư thần
học, đã đến khảo sát Vianney, tội nghiệp Vianney đã không thưa được câu nào. Không
giữ được bình tĩnh, vị giáo sư đã đập bàn quát lớn :
- Vianney, anh dốt như lừa. Với một
con lừa như anh, Giáo hội sẽ làm được gì ?
Vianney khiêm tốn bình tĩnh trả lời :
- Thưa thầy, ngày xưa Samson chỉ dùng
có một cái hàm của một con lừa, để đánh bại được ba ngàn quân Philitinh, vậy với
cả một con lừa này, Thiên Chúa không làm được gì sao ?
(Cử hành Phụng vụ Chúa nhật, tr 42)
Qua câu chuyện trên, chúng ta thấy Thiên Chúa tự do chọn lựa mỗi người
vào chương trình của Ngài. Ngài chọn chúng ta không vì tài năng, đức độ của chúng
ta , Ngài quyền năng đến độ có thể biến đổi những con người hèn mọn thành những
bậc siêu phàm. Điều quan trọng là chính sự đáp trả quảng đại của chúng ta đối với
chương trình của Ngài. Thiên Chúa luôn làm được phép lạ, nếu con người biết cộng
tác với Ngài, ngay cả bằng với sự dốt nát, ngu dại của mình.
Ngày xưa Thiên Chúa đã nhập thể nơi
cung lòng Trinh nữ Maria, ngày nay Thiên Chúa vẫn còn muốn nhập thể nơi chúng
ta, hãy trở nên dụng cụ ngoan ngoãn cho Chúa nhập thể. Ngài dùng Lời Thánh kinh
và Bánh Thánh Thể để đi vào trong tâm hồn ta,
biến ta nên con người sống như Chúa : và như vậy, Ngài đang muốn nhập thể
để tiếp nối cuộc đời của Ngài ở nơi ta.
Ngài dùng mọi biến cố xẩy đến hằng ngày, kêu gọi ta đón nhận như thánh ý Ngài gửi đến, để ta hợp tác thi hành
trong tinh thần xã hội Kitô giáo, hầu ơn Ngài có thể tràn lan trong thế gian,
khiến Chúa ở trong mọi sự và mầu nhiệm nhập thể được kiện toàn.
Điều cần hơn hết là chúng ta phải tin
vững vàng rằng : Thiên Chúa muốn sinh ra làm người. Ngài muốn sống giữa trần
gian. Ngài kêu gọi ta nhìn vào cuộc sống và muốn nhập thế với Ngài. Ta hãy sẵn
sàng đem tinh thần Phúc âm vào thế giới để đáp lại lời mời gọi của Chúa.
Lạy Chúa, này con đây, với tất cả
những yếu hèn, khiếm khuyết của con, nhưng con tin rằng trong bàn tay nhào nặn
của Chúa, tất cả đều có giá trị. Xin cho
con luôn biết cởi mở đón nhận ơn Chúa, và phó thác cho chương trình của Chúa,
như Mẹ Maria đã thưa lời “Xin Vâng”, đáp trả lại tình yêu của Chúa và phó thác
hoàn toàn cho chương trình của Ngài.
Amen.
Lm Giuse Đinh lập Liễm
Giáo
xứ Kim phát
Đà
lạt