Thánh Phê-li-xi Linh Mục và Thánh A-đa-út-tô
Tử Đạo
Thánh Phê-li-xi Linh Mục Tử Đạo (theo tiếng La-tinh,
tên của Ngài là Felix – có nghĩa là Niềm Hạnh Phúc) và Thánh A-đa-út-tô (tiếng
La-tinh là Adauctus – có nghĩa là Người Được Thêm Vào) sinh vào khoảng tiền bán
thế kỷ thứ III và được phúc Tử Đạo vào năm 287 (có tài liệu nói vào năm 303) tại
Rô-ma. Theo tương truyền, một ngày kia Cha Phê-li-xi được mang tới trước mặt
hoàng đế Diocletian và Maximian. Hoàng đế ra lệnh cho Cha phải đi vào đền thờ
Serapis để cúng tế cho vị thần đó. Cha đã đi vào đền thờ nêu trên, và khi nhìn
thấy các bức tượng trong đền thờ này, Ngài đã dùng miệng để thổi bay chúng, đến
độ tất cả chúng đều nháo nhào đổ sập xuống mặt đất, kể cả tượng thần Mercur và
thần Diana. Một trong những cây cổ thụ được cúng tế cho các vị thần cũng bị nhổ
tận gốc, và chiếc bàn thờ được đặt ở phía trước cây này cũng bị đập vỡ tan
tành.
Tức giận trước hành vi của Cha Phê-li-xi, hoàng đế đã ra
lệnh phải xử tử Ngài với án trảm quyết. Thế là các lý hình điệu Ngài ra pháp
trường để thi hành án tử.
Một trong số những người chứng kiến các sự việc nêu
trên tên là A-đa-út-tô – nhưng thực ra cả thành phố lúc đó không ai biết ông là
ai, và theo một số tương truyền thì ông được cho là em trai của Cha Phê-li-xi.
Thấy Cha Phê-li-xi bị dẫn tới nơi hành hình, ông cũng chạy đi theo. Khi tới nơi
và khi nhìn thấy Cha Phê-li-xi, ông đã lao tới gần Ngài và hôn Ngài. Với cử chỉ
này, ông bị phát hiện ra là một người Ki-tô hữu, và vì thế các vị quan tòa liền
quyết định xử trảm cả ông lẫn Cha Phê-li-xi cùng lúc.
Sau khi hai vị trên bị trảm quyết, các tín hữu đã đến
nhận xác các Ngài và an táng các Ngài trong một chiếc hang, gần với nơi cây cổ
thụ nêu trên bị nhổ tận gốc. Thấy các Ki-tô hữu chôn cất hai vị Tử Đạo tại đó,
người dân Rô-ma bèn bàn nhau bới mộ các Ngài lên, nhưng chưa kịp thực hiện thì
họ đã bị các thần dữ xâm nhập.
Sau này Đức Giáo Hoàng Damasus I đã ra lệnh sửa sang lại
ngôi mộ của Thánh Phê-li-xi và A-đa-út-tô, và biến khu vực đó thành một hầm mộ,
gọi là hầm mộ Commodilla. Và nhân tiện đó, Ngài đã ra lệnh phải sửa lại bài thơ
châm biếm mà nhà điêu khắc Philokalus đã khắc trên mộ của hai vị Tử Đạo.
Đó là những thông tin cổ nhất về hai vị Tử Đạo nêu trên.
Bên cạnh đó cũng còn có khá nhiều những truyền thuyết khác về các Ngài, nhưng
chúng không có giá trị lịch sử, và có lẽ chỉ được biên soạn từ hồi thế kỷ thứ
VIII.
Hai vị Tử Đạo sau này là Thánh Merita và Thánh
Nemesius cũng được án táng trong cùng hầm mộ với Thánh Phê-li-xi và Thánh A-đa-út-tô.
Người ta cho rằng, các Thánh Tích của Thánh Phê-li-xi
hiện đang được bảo quản và tôn kính tại nhà thờ Kính Các Thánh Tông Đồ của Giáo
phận Köln, Đức quốc. Vào năm 1905, mộ của cả hai vị Tử Đạo Phê-li-xi và A-đa-út-tô
và một phần bài thơ châm biếm nêu trên đã được tìm thấy trong hầm mộ
Commodilla. Tại miền Bắc nước Ý có một điểm hành hương rất nổi tiếng mang tên
Thánh Phê-li-xi.
Giáo hội mừng kính Thánh Phê-li-xi và Thánh A-đa-út-tô
Tử Đạo vào ngày 30 tháng 08, tức ngày được cho là ngày Tử Đạo của các Ngài, với
bậc Lễ nhớ tự do, tức bậc Lễ IV.
Lm Đa-minh Thiệu O.Cist